1.Zakres przedmiotowy nauki o bezpieczeństwie społeczności lokalnych.
Bezpieczeństwo społeczności lokalnych daje podstawę do właściwego funkcjonowania nie tylko poszczególnym mieszkańcom i małym wspólnotom, ale w ujęciu globalnym decyduje o kondycji państw. Zaspokojenie jednej z podstawowych potrzeb człowieka, jakim jest poczucie bezpieczeństwa, wymaga podejmowania szeregu przedsięwzięć. Jednym z najbardziej efektywnych chociaż wcale nie najłatwiejszym jest prowadzenie działań prewencyjnych, zapobiegających niepożądanym zjawiskom.
2. Podstawowe pojęcia: bezpieczeństwo narodowe, państwa, publiczne, polityczne, powszechne, porządek publiczny.
Bezp. narodowe- stan uzyskany w odpowiednio przygotowanej obrony i ochrony przed działaniami militarnymi i niemilitarnymi przy użyciu sił i środków. Bezpieczeństwo narodowe dzielmy na:a) wewnętrzne i zewnętrzne, b) polityczne(międzynarodowe) i militarne
bezp. powszechne dzieli się na 2 grupy: awaria techniczna- wynik niedbalstwa, braku wyobrażni np. zawalenie sie budynku; katastrofy naturalne- powodzie, trzęsienia ziemi
bezpieczeństwo publiczne- np. porządek publiczny, alkoholizm, narkomania, hazard, prostytucja i inne patologie
bezpieczeństwo polityczne- swoboda głosowań, realizowanie celów politycznych
bezpieczeństwo militarne- zagrożenie:użycie wojska w celu wymuszania
bezpieczeństwo ekonomiczne- opiera się na normach prawnych np. podatki, wsparcie materialne, ochrona pewnych praw jak prawa autorskie
bezpieczeństwo gospodarcze- reglamentacja dóbr i z jakich powodów, reglamentacja dostępu do broni, spełnienie wymogów
bezpieczeństwo społeczne- prawo do życia
bezpieczeństwo ideologiczne- prawo do zrzeszania się, zdobywania zgromadzeń.
3. Bezpieczeństwo według Jeana Delumeau, Josepha S. Neya, Daniela Freya.
Bezpieczeństwo według Jeana Delumeau
Potrzeba bezpieczeństwa, obejmująca opiekę socjalną i prawo do pracy, nabrała w naszej cywilizacji tak wielkiego znaczenia, że nieomal przerodziła się w obsesję. Jean Delumeau wychodzi z założenia, że aby dzisiaj prawidłowo analizować naszą potrzebę bezpieczeństwa, należy poznać reakcje obronne naszych poprzedników w obliczu niebezpiecznych i budzących lęk sytuacji. Dowiedzieć się w jaki sposób szukali otuchy nasi przodkowie, jak opanowywali swoje lęki i jakie "systemy bezpieczeństwa" tworzyli. Jean Delumeau oceniając stan bezpieczeństwa tworzy podział na materialny i duchowy. Duchowy wynika z realnej lub fałszywej subiektywnej opinii.. Cechy bezpieczeństwa: zmienność w czasie, niepodzielność, ale można je stopniować, informacje medialne.
Bezpieczeństwo według Josepha S. Neya
Wyróżnia dwie możliwości rozumienia bezpieczeństwa. W pierwszym ujęciu – negatywnym, bezpieczeństwo traktowane jest jako brak zagrożeń i w tym aspekcie należy skoncentrować się na analizowaniu działania podmiotu, którego celem jest ochrona przed zagrożeniami dla istotnych wartości wewnętrznych. Drugie ujęcie jest szersze i zwane jest pozytywnym. Postrzega ono kształtowanie pewności przetrwania, posiadania i swobód rozwojowych podmiotu. Inaczej mówiąc: pierwsze podejście definiuje bezpieczeństwo w przeciwieństwie do zagrożenia, natomiast drugie analizuje kreatywną aktywność podmiotu.
Bezpieczeństwo według Daniela Freya
Analizując subiektywne i obiektywne aspekty zagrożenia sformułował syntetyczny model objaśniania bezpieczeństwa:
Stan braku bezpieczeństwa powstaje w sytuacji prawidłowo postrzeganego rzeczywistego zagrożenia zewnętrznego;
Stan obsesji rodzi się z wyolbrzymiania nieznacznego zagrożenia;
Stan fałszywego bezpieczeństwa opiera się na minimalizacji postrzegania poważnego zagrożenia zewnętrznego;
Stan bezpieczeństwa występuje w sytuacji nieznacznego i prawidłowo postrzeganego zagrożenia zewnętrznego.
4. Podział zagrożeń według Janusza Ziarki
a) militarne -obejmują użycie lub groźbę użycia siły militarnej przez podmioty prawa międzynarodowego (szantaż militarny, blokada millitarna)
b) niemilitarne-w wyniku słabego rządzenia krajem
- ekonomiczne-dotyczą problematyki produkcji , wymiany dóbr w państwie( utrata rynku zbytu, blokady gospodarcze)
-społeczne-odnosi się do wszyskiego co zagraża utratą życia i zdrowia(naruszenie praw człowieka,katastrofy)
-ekologiczne-odnosi się do funkcjonowiania przyrody oraz warunków życia człowieka(zanieczyszczenia wody,powietrza)
-terroryzm-jako działanie nie regularne
A oprócz tego na:
-zewnętrzne- zagrożenie istnienia
- wewnętrzne- zagrożenia istoty podmiotowości5. Koncepcja bezpieczeństwa Józefa Żółtaszka6. Grupy wrażliwe.
dzieci, osoby samotne, chore, bezdomne, ubogie, margines społeczny. Czasami do tej grupy zaliczone są również kobiety7. Bezpieczeństwo wewnętrzne a inne dyscypliny naukowe: historia, nauka o języku, pedagogika, politologia, socjologia, antropologia kulturowa, filozofia i etyka, ekonomia, nauka o organizacji i zarządzaniu, nauki prawne, nauka administracji, kryminologia, dziennikarstwo i komunikacja społeczna, nauki medyczne, psychologia, geografia, stosunki międzynarodowe.
Politologia- stosowanie przemocy, przymusu, siły (czy przemoc się legitymuje ?-władza) w literaturze politologicznej- demonstracja siły silniej oddziałowuje niż ona sama. Strach niekiedy bywa więszy niż realia- niektórzy używją tej metody aby pokazać innej grupie, że są bezsilne.
Polityka bezpieczeństwa- zwraca się uwagę na manipulowanie polityków strachem
Socjologia- interesują się służbami mundurowymi (Jan Maciejowski we Wrocławiu); na podstawie obserwacji można napisać praę demaskatorską. Socjologia bada też strategie antykorupcyjne i skuteczność działania, konflikty społeczne, bezrobocie i ubostwo, rola przywódstwa i dążność ludzi do silnego przywódstwa w czasach niepewnych (Levi Straus), bezpieczeństwo publiczne do komunikacji społecznej (Eric Gofmann)
Antropologia kulturowa (antropologia społeczna) – dziedzina antropologii zajmująca się człowiekiem traktowanym jako indywiduum, jednostka ukształtowana przez społeczeństwo i twórca kultury. Zajmuje się zatem ludzkimi kulturami, wierzeniami, praktykami, wartościami, ideami, technologiami, ekonomiami, życiem społecznym i organizacją poznania. Antropolodzy i antropolożki kulturowe korzystają przeważnie z jakościowych metod obserwacji uczestniczącej czy wywiadu etnograficznego
Etyka- czytanie cudzych listów, wiemy, że do naganne i niemoralne, ale mamy świadomość, że niektórzy są za to opłacani
Ekonomia- aspekt ekonomiczny jest bardzo ważny- ślub pary królewskiej kosztował 20mln., nasuwa się pytanie czy możemy pozwolić sobie na takie wydatki
Nauka o organizacji i zarządzaniu- dyscyplina naukowa zajmująca się zbiorowym, zorganizowanym działaniem ludzi, której przedmiotem badań są organizacje. nauka o organizacji i zarządzaniu na interdyscyplinarny charakter, korzysta z dorobku wielu dziedzin (nauki społeczne i techniczne). Interdyscyplinarność ta oznacza istnienie wspólnego pola z dyscyplinami:Społeczne – socjologia, ekonomia, psychologia oraz Techniczne – mechanika i fizyka
Np. na ile efekywne są rozwiązania prawne w policji, ilu jest podwładnych, czy struktura ułożona przez komendanta jest poprawna, czy struktura jest ręcznie sporządzana czy nie. Nastawienie proaktywne i reaktywne. Proaktywne jest nastawione na obserwacji zagrożeń a reaktywne np. rozmowa między policjantami podczas pracy, reagują dopiero wtedy gdy ktoś im powie. Proaktywny będzie wypytywał ofiarę podczas gdy reaktywny będzie spisywał bez zainteresowania, będzie niechętny do spisywania zażaleń. Reaktywność może wynikać z nadmiaru pracy. Proaktywny przełożony to taki, który ma na względzie stan bezpieczeństwa podczas gdy reaktywny przełożony będzie miał na uwadze obraz statystyczny i mediany, który musi przedłożyć szefowi.
Kryminologia- zajmowanie się ofiarami, dlaczego niektórzy stają się ofiarami, jakie są relacje między ofiarą a sprawcą, jak się ma ofiara co do zdarzenia
Polityka kryminalna- badanie jaką państwo prowadzi politykę co do przestępczości np. co się zamierza robić w przyszłych latach, możemy badać jakie programy rząd realizował w rzeczywistości
Dziennikarstwo i komunikacja społeczna- np. przestępczość w środkach masowego przekazu, informatyka może przydać się w analizie kryminalnej, dzięki adresom mailowym możemy się dowiedzieć kto był czyim szefem ub podwładnym
Nauki medyczne- np. kim jest zainteresowana dziewczyna na co reaguje pozytywnie a na co nie, ukazuje to co podejrzana chce ukryć; dlaczego frustracja rośnie; stres w pracy; stres policjantów; syndrom wypalenia zawodowego; problem nadużywania alkoholu przez policjantów
Geografia bezpieczeństwa- stałe i zmienne czynniki geopolityczne, poziom zaludnenia, dostęp do morza, gdzie bezpiecznie chodzić ulicami a gdzie jest niebezpiecznie, ma duże znaczenie przy zarządzaniu kryzysowym
8. Kultura bezpieczeństwa.
Wzór podstawowych założeń, reguł symboli i przekonań charakterystycznych dla danego przedmiotu i wpływającym na sposów postrzegania szans i zagrożeń w otoczeniu.
Sposób odczuwania i myślenia. Służy harmonijnemu rozwojowi społecznemu.Określa sposów zachowania. Dotyczy osób cywilnych, funkcjonariuszy,przedstawicieli mediów.
Kultura bezpieczeństwa- obejmuje zwyczaje i uwarunkowania np. w pewnych krajach istnieją pewne zachowania które są bezpieczniejsze niż w innych; można badać język komunikacji wewnętrznej, jak bluzgi mają się do komunikacji między policjantami; jak wygląda kultura w czasie stabilizacji i destabilizacji9. Badania pragmatyczne i apragmatyczne
Pragmatyczne polegają na tworzeniu nowych metod, musimy przeprowadzać je sami, bo nie ma materiałów
Apragmatyczne polegają na analizie metod które już istnieją lub są tworzone, są już pewne materiały a my usimy zrobić to oryginalnie, patrzymy jak to było stosowane w innych projektach, nie kalkujemy, ale wzorujemy sie na innych rozwiązaniach10. Badania indukcyjne i dedukcyjne
Badania indukcyjne-bada realny świat,ukierunkowanie przyszłości. polega na wysnuwaniu wniosków ogólnych z wielu spostrzeżeń szczegółowych; od szczególu do ogółu
Badania dedukcyjne-polega na wnioskowaniu od ogółu do szczegółu. Najpierw na podstawie znanych faktów formułuje się hipotezy, a następnie sprawdza ich zgodność z rzeczywistością. Hipotezy możemy też wyprowadzać z przesłanek ogólnych, kierując się logiką powiązań między pewnymi zjawiskami, następnie zaś sprawdzamy, czy fakty potwierdzają hipotezy. Podstawą badań dedukcyjnych jest więc indukcyjna znajomość rzeczywistości.; wniosek wynika z logicznych przesłanek na tej podstawie stosuje się uogólnienia
11. Badania statystyczne
Badanie statystyczne to proces pozyskiwania danych na temat rozkładu cechy statystycznej w populacji. Badanie może mieć charakter:
pełny - badanie obejmuje całą populację
częściowy - odbywa się na pewnych (zazwyczaj losowo) wybranych elementach populacji, czyli próbie losowej, zazwyczaj reprezentatywnej dla populacji
Metody statystyczne. Nie dają pełnego obrazu rzeczywistości. Rejestruje aktywność organów ścigania, politykę państwa. nie wszystkie przestępstwa są rejestrowane przez statystykę. Dlatego statystyka nie jest do końca wiarygodna. Czynniki mające negatywny wpływ na statystykę: czynniki obronne12. Pojęcie zależności ścieżkowej.
-analiza, której celem jest ustalenie zależności pomiędzy zmiennymi, z uwzględnieniem wpływu pośredniego innych zmiennych.Wyniki analizy ścieżkowej przedstawiane są w postaci charakterystycznego wykresu, na którym prezentowane są, za pomocą strzałek, związki pomiędzy poszczególnymi zmiennymi.
-perspektywa badawcza w naukach społecznych opisująca, jak kraje rozwinięte bogacą się, wykorzystując przepływ dóbr z biedniejszych krajów rozwijających się
Badanie zależności ścieżkowej pozwalają prześledzić kolejne etapy rejestracji statystycznej.13. Badania działań prewencyjnych
Prewencja - To inaczej zapobieganie – złym zjawiskom i zagrożeniom, usuwanie ich przyczyn. Składają się na to różnego rodzaju działania prowadzone przez instytucje i służby państwowe, organizacje społeczne i inne podmioty, które muszą (ze względu np. na obowiązki wynikające z ustaw) lub chcą pełnić rolę prewencyjną. Są to np. policja, straż pożarna, inspekcja pracy, ubezpieczyciele, lokalne społeczności.
Działania te mają różnorodny charakter, a przede wszystkim polegają na uświadamianiu, jakie zachowania albo ich brak jest źródłem określonych zagrożeń, co jest dozwolone, a co zabronione i że naruszanie prawa jest karalne. W parze z uświadamianiem idą nierzadko kontrole stanu przestrzegania przepisów i norm.14. Wywiad
Przeprowaza się wywiad bezpośredni(face-to-face) i pośredni. Moż być też wywiad swobodny, czyli improwizowany, ale jest nieezieczeńswo, że się o czymś zapomni. Wywiadem można obejmować też sprawców i ofiary. W wywiadzie można uzyskać informacje, których nigdzie byśmy się nie dowedzieli. Badanie języka jest ważne da wywiadu15. Badania sondażowe
Metoda badawcza służąca zazwyczaj do badania dużych populacji, których nie da się obserwować bezpośrednio. Polega ona typowo na przebadaniu, przy pomocy standaryzowanego kwestionariusza lub ankiety, wyselekcjonowanej z populacji mniejszej próby respondentów. W sondażu/ ankiecie ważne sąpostawione pytania. Dalej można ustalić hierarchię zagrożeń. Pytamy o oczekiwania, bo każdy ma je inne. Ankieta ogranicza pozyskiwanie informacji nietypowych, które są jednocześnie istotne. Zeby ankiety miały większą wartość należy uzupełniać ją rozmową z respondentem. Ankiety nie dają nam odzwierciedlenia nowych sytuacji, dają tylko sytuację sabilnej. Część ludzi może też ukrywać swoje pawdziwe odpowiedzi.16. Analiza dokumentów.
Dzieli się na zewnętrzną- wygląd dokumentów i wewnętrzną- analiza zawartości; badany poprzez analizę jego treści
keureza zewnętrzna-odnosi się do samego dokumentu jako przedmiotu materialnego. Ocenia wiarygodność, czy dokument jest autentyczny (pięczątka, nr albumu, podpis)
keureza wewnętrzna-analiza autentyczności dekumentów na podstawie pewnych cech charakteru.
Dokumenty urzędowe trzy warstwy znaczące:
- wyrażane eksplicitem- wprost; z niej dowiadujemy się najwięcej
-treśc przemilczane- odczytywanie tego, czego nie ma w dokumencie
-kwestia pozatreściowa- nie wyczerpuje treści zagadnienia, to co jest oczywiste dla kogoś nie jest ozywiste dla badacza np. skróty myślowe.
Badania dokumentu są świadectwem zdarzeń, badają ludzką akywność. Część dokumentów ma indywidualne autorstwo a część korporacyjne. Źródła informacji mogą być pierwotne i wtórne. Dokumenty urzędowe:subiektywne i obiektywne np. skargi są na pgraniczu osobistym(subiektywnym) i urzędowym(obiektywnym)17. Obserwacja
Bardzo stara metoda, stosowana np. przez wywiad, rejestruje się i dokumentuje. Prowadzi się nią w warnkach naturalnych. Obserwacja może być uczestnicząca lub zewnętrzna lub może być to uczestnik obserwujący czyli ktoś kto np. pracuje w fimie dziesięć lat i postanawia napisać racę, ma on przewagę nad obserwacją uczestniczącą, na minus można przypisać to, że uczestnik obserwujący jest tak zaznajomiony z zasadami w których nie widzi nic dziwnego. Obserwować można pojedyncze osoby, grupy, instytcje, policjantów.18. Badanie norm prawnych
Istotą kontroli norm jest orzekanie o hierarchicznej zgodności aktów normatywnych niższego rzędu z aktami normatywnymi wyższego rzędu oraz wykluczanie z systemu prawnego aktów niższego rzędu w przypadku zaistnienia ich niezgodności z aktami wyższej rangi.19. Eksperyment
Zbiór działań wzbudzających w obiektach materialnych określone reakcje i zjawiska w warunkach pozwalających kontrolować wszelkie istotne czynniki, które poddaje się dokładnej obserwacji. Eksperymenty wykonuje się w celu potwierdzenia lub sfalsyfikowania określonej teorii. Teoria z jednej strony określa ściśle warunki eksperymentu a z drugiej nadaje sens poczynionej w wyniku eksperymentu obserwacji i w ogóle decyduje, co w danym eksperymencie jest właściwą obserwacją, a co tylko nieistotnym jego zakłóceniem.
20. Metoda biograficzna
W kontekście wybranego zagadnienia dot. obserwacji, analizy dokumentów. Można korzystać z dzienników. Może być to: autobiografia (dana osoba sama opisuje swoje losy); psychobiografia (analiza osobowości); biografia tematycza (analiza losów danej osoby pod kątem związanym z naszym przedmiotem badań); historiografia (analiza losów osoby w danych warunkach historycznych); socjobiografia (analiza losów danej osoby w danych warunkach społeczno-kulturowych)21. Metoda monograficzna
Poszukiwanie danych i badanie związku i zależności
22. Studium przypadku
. Studium przypadku „case study” badamy jedną jednostkę jako studium przypadku. Jednostka różni się, ale ma główne zasady jak u innych.
23. Badania porównawcze
Pozwalają ocenić stan bezpieczeństwa np. w mieście lub gminie; kiedy porównamy podobne do siebie gminy, możemy powiedzieć jak dana gmina rysuje się na tle innych. Badania porównawcze polegają na analizie cech badanych przedmiotów i zjawisk pod kątem ustalenia podobieństw i różnic24. Etapy badań. Fas procesu badawczego
-sformuowanie problemu badawczego
-przygotowanie instrumentów
-materiał empiryczny
-onkretyzacja problemu
-badania optymalizacj
-ustalamy specyfikę
-przystępujemy do redakcji wniosków25. Redagowanie pracy dyplomowej
Ogólnie można stwierdzić, że ramy pracy naukowej obejmują wstęp,
w którym określa się tezę, cel i zakres pracy; następnie scharakteryzowanie
badanego problemu w literaturze przedmiotu; wreszcie opis stosowanej
metody; wyniki badań i ich omówienie oraz wnioski. Do tego dochodzi spis
literatury i ewentualnie załączniki.. Trzeba oszukać źródeł w tym celu posługujemy się bibliografiami. Ważne dla bibliografii są periodyki. Czytamy zawsze pozycje najnowsze.
Biblioteka Narodowa w Warszawie, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, Książnica Toruńska, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, wojskowy przegląd wydawniczy, paragraf na drodze, kryminalistyka na świecie. Periodyki przez służby mundurowe np. Safe and security” ;Wydawnictwa źródłowe np. „dziennik ustaw”, „monitor polski”; dzienniki urzędowe np. komendantów poszczególnych służb
W swej pracy dyplomowej student powinien wykazać się pogłębioną
znajomością jednej z dyscyplin naukowych objętych programem, stanowiącej
przedmiot specjalizacji. Co więcej, powinien udokumentować umiejętność
samodzielnego wyszukiwania literatury naukowej i posługiwania się nią,
a także umiejętność korzystania z materiałów źródłowych oraz łączenia teorii
z praktyką.
WYKŁADY:
26 Analiza dokumentów/ żródeł (heureza-cechuje się wiarygodnością)
-zewnętrzna-wygląd dokumentów
-wewnętrzna- badany poprzez analizę jego treści
27. Dokumenty urzędowe- trzy warstwy znaczące
- treści wyrażone explicitem- wprost; z niej dowiadujemy się najwięcej
...
Agrarose