Instrukcja obsługi procesu negocjacji.pdf

(220 KB) Pobierz
(Microsoft Word - Instrukcja obs\263ugi negocjacji)
Instrukcja obsługi procesu negocjacji.
T o, co masz przed sob Ģ i zaczynasz w tej chwili czyta ę nie jest podr ħ cznikiem negocjacji. S Ģ
to tylko i wył Ģ cznie materiały, dzi ħ ki którym w łatwej i przyst ħ pnej formie, b ħ dziesz mógł
sobie usystematyzowa ę lub przypomnie ę , kluczowe dla ciebie informacje na temat procesu
negocjacji. Po prostu instrukcja obsługi procesu negocjacji.
I jak z ka Ň d Ģ instrukcj Ģ obsługi jest tu tak, Ň e samo przeczytanie do niczego nie doprowadzi.
Dopiero, kiedy zaczniesz si ħ zastanawia ę , jak poszczególne elementy mo Ň esz zastosowa ę w
rzeczywistych sytuacjach a pó Ņ niej je wdro Ň ysz to przekonasz si ħ jak to działa. Umiej ħ tno Ļ ci
wypływaj Ģ z do Ļ wiadczania nie z teoretyzowania. Przynajmniej według mnie. A Ty czy
wsiadłby Ļ do samolotu z pilotem, o którym wiesz, Ň e szkoł ħ pilota Ň u sko ı czył
korespondencyjnie a jego tzw. „nalot” to 28 godzin na symulatorze w jakiej Ļ grze
komputerowej?
I po raz kolejny przypominam: baw si ħ dobrze czytaj Ģ c i ę wicz Ģ c, popełniaj bł ħ dy i wyci Ģ gaj
m Ģ dre wnioski, bo to oznacza, Ň e uczysz si ħ szybko i efektywnie, czuj Ģ c wzrastaj Ģ c Ģ pewno Ļę
siebie w kolejnych sytuacjach negocjacyjnych.
I.
Negocjacje jako proces
N egocjacje to permanentny proces komunikacyjny. Ujawniamy w nim, co chcemy od kogo Ļ ,
kto chce czego Ļ od nas! Czyli jednym i niezbyt uczonym zdaniem „daj mi co Ļ , czego chc ħ a
ja dam ci co Ļ , na czym tobie zale Ň y”.
O czywi Ļ cie literatura przedmiotu podaje wiele ró Ň nych, innych definicji. Nie ma to jednak
Ň adnego wpływu na zrozumienie procesu negocjacji.
A by proces ten mógł mie ę miejsce niezb ħ dnych jest kilka zało Ň e ı :
1
1.
Negocjacje to proces, w którym wyst ħ puj Ģ przynajmniej dwa stanowiska, które
a)
Musz Ģ one posiada ę cz ħĻę wspóln Ģ
b)
Jedno stanowisko nie mo Ň e si ħ w cało Ļ ci zawiera ę w drugim
2. Strony musz Ģ mie ę okre Ļ lone cele do osi Ģ gni ħ cia zarówno jednostkowe jak i wspólne
3.
Wszystkie strony musz Ģ negocjowa ę dobrowolnie
4.
Efektem negocjacji musi by ę wspólna akcja zgodna z wynegocjowanymi ustaleniami
Z akładamy, Ň e jeszcze przed przyst Ģ pieniem do procesu negocjacji istnieje jaki Ļ wspólny
pomi ħ dzy stronami interes. Uczestnicy procesu przypuszczaj Ģ , Ň e s Ģ w jaki Ļ sposób
wzajemnie komplementarni. Inaczej nie mogliby zakłada ę pozytywnego finału procesu, czyli
wymiany. Nie ma tu znaczenia, Ň e wchodz Ģ c do gry negocjacyjnej, cz ħ sto obie strony robi Ģ
zało Ň enia, Ň e nic od siebie nie dadz Ģ w zamian za porozumienie.
D efinicje mo Ň na uzna ę za wr ħ cz prostack Ģ , bo zupełnie nie oddaj Ģ c Ģ zło Ň ono Ļ ci tego, co
mo Ň na podczas nawet najprostszych (o ile takie istniej Ģ ) negocjacji obserwowa ę . Oczywi Ļ cie
dzieje si ħ tak, poniewa Ň teoretyczny model procesu nie uwzgl ħ dnia czynnika ludzkiego i
całego dobrodziejstwa wnoszonego przez uczestników, do tak prostego wydawa ę si ħ mo Ň e
wzorca zachowa ı społecznych, jakim jest niew Ģ tpliwie osi Ģ ganie porozumienia na drodze
negocjacji. Człowiek z cała swoj Ģ zło Ň ono Ļ ci Ģ uwarunkowa ı społeczno-psychologicznych
wprowadza do procesu tak wiele zmiennych, Ň e w zasadzie za cud powinno si ħ uznawa ę
ka Ň de negocjacje zako ı czone porozumieniem.
P rostsza od negocjacji jest ju Ň tylko wojna! Z perspektywy historycznej mo Ň na uzna ę , Ň e w
niektórych negocjacjach, zbrojna obrona własnego stanowiska negocjacyjnego wyst ħ puje,
jako BATNA i to dla obu stron, a z tego wynika, Ň e kto Ļ musi si ħ myli ę . Dlatego wojny s Ģ
wygrywane przez jedn Ģ stron ħ lub tak jak w negocjacjach wyst ħ puje w nich pat.
Gdy nie sposób militarnie rozstrzygn Ģę , kto ma racje, po pewnym czasie strony wracaj Ģ do
stołu bogatsze o do Ļ wiadczenia a biedniejsze o miliardy dolarów i obarczone bólem tysi ħ cy
ofiar i ich rodzin. Dopiero taka sytuacja doprowadza do ust ħ pstw poprzez przewarto Ļ ciowanie
stanowiska własnego i pozwala lepiej pozna ę cele przeciwnika.
Ł atwo mo Ň na prze Ļ ledzi ę w historii stosunków społecznych, jak w sytuacjach konfliktowych
społeczno Ļ ci d ĢŇĢ c do porozumienia, zast ħ puj Ģ c skomplikowan Ģ strukturalnie i hierarchicznie
2
sie ę wzajemnych powi Ģ za ı handlowych i społecznych, prostsz Ģ form Ģ , kiedy tylko
wyznaczeni przedstawiciele zaczynaj Ģ si ħ wzajemnie komunikowa ę , aby konflikt załagodzi ę
M o Ň na powiedzie ę , Ň e istniej Ģ dwa sposoby, aby móc dosta ę co Ļ od innych. Zabra ę im lub
wymieni ę . Pierwsze rozwi Ģ zanie jest bardziej radykalne i wi ĢŇ e si ħ zawsze z ogromnym
ryzykiem. Drugie natomiast daje do wyboru wi ħ cej opcji no i zawsze w razie fiaska mo Ň na
skorzysta ę z rozwi Ģ zania siłowego.
W ida ę wi ħ c bardzo jasno, Ň e negocjowanie zwi Ģ zane jest z lud Ņ mi od zawsze. Nie mo Ň na nie
negocjowa ę Ň yj Ģ c. Nie uczymy si ħ tego ani w perspektywie rozwoju osobniczego, ani w
szkole. Nie uczymy si ħ a jednak robimy to ka Ň dego dnia. Nie Ļ wiadomie. To znaczy, Ň e
cz ħ sto, bez Ļ wiadomo Ļ ci celu i strategii jego osi Ģ gania. Nieefektywnie.
W ystarczy jednak odrobina pracy, aby Ļ zapewnił sobie przewag ħ nad wi ħ kszo Ļ ci Ģ ludzi-
negocjatorów.
W ystarczy, Ň e zechcesz zacz Ģę stawia ę sobie i innym pytania: Co? Dlaczego? Jak?
A pó Ņ niej tylko słucha ę odpowiedzi.
Zacz Ģę rozumie ę !
J ak ka Ň dy proces, równie Ň negocjacje maj Ģ swoje fazy. Na nasze potrzeby przyjmijmy, Ň e s Ģ
tylko cztery:
1.
Przygotowanie
2.
Propozycja
3.
Dyskusja
4.
Zamkni ħ cie
W rócimy do nich pó Ņ niej, na razie przyjmij tylko, Ň e 80% bł ħ dów negocjacyjnych jest
popełniana w ostatnich 20% czasu trwania negocjacji i niech to da ci wiele do my Ļ lenia.
3
II.
Cel
B enjamin Franklin mówił wielokrotnie: „Je Ļ li nie masz Ň adnych planów, to planujesz nic nie
mie ę i mo Ň esz si ħ z tym nie zgadza ę je Ļ li chcesz. Chocia Ň mo Ň e zamiast cel lepiej by było
powiedzie ę negocjacyjny kompas. Byłoby to wygodniejsze, bo lepiej oddaj Ģ ce to, czego si ħ
nauczyłe Ļ .
Z obacz jakie to si ħ robi ciekawe. Kolumb zało Ň ył, Ň e dopłyn Ģ ł do celu, do wymarzonych Indii
i teraz trzeba mówi ę (szczególnie w angielskim) Indianie Ameryka ı scy, Ň eby nie myli ę ich z
mieszka ı cami tych prawdziwych Indii, czyli Hindusami (po Polsku oczywi Ļ cie)
D la mnie w negocjacjach jest tak, Ň e mam swój kompas, pokazuj Ģ cy, w któr Ģ stron ħ mam si ħ
porusza ę a pó Ņ niej, gdy si ħ ju Ň zacznie, padn Ģ pierwsze słowa, zaczynam kre Ļ li ę map ħ . Du Ň o
bardziej szczegółow Ģ map ħ . Zaznaczam na niej najbardziej ucz ħ szczane przez mojego
rozmówc ħ szlaki, jego ulubione miejsca oraz te obszary, które mog Ģ si ħ okaza ę mieliznami
lub nawet rafami, o które nasza ch ħę porozumienia si ħ roztrzaska. Wykorzystuj ħ tak
narysowan Ģ map ħ , aby na niej umie Ļ ci ę cel, który chciałem osi Ģ gn Ģę i bardzo cz ħ sto okazuje
si ħ , Ň e korzystaj Ģ c z mapy mojego interlokutora chc ħ mój cel skorygowa ę a niejednokrotnie
go zmieni ę , bo mog ħ osi Ģ gn Ģę jeszcze wi ħ cej w du Ň o krótszym czasie.
R ysowanie takiej mapy wymaga, pewnych umiej ħ tno Ļ ci. Dobra wiadomo Ļę to ta, Ň e ju Ň je
masz
K iedy chciałby Ļ by ę bardziej troch ħ konserwatywny w podej Ļ ciu do poj ħ cia celu, to
niewykluczone, Ň e mógłby Ļ si ħ troch ħ usztywnia ę a nawet my Ļ le ę Ň yczeniowo. Nie ma nic
bardziej absurdalnego, ni Ň negocjator, który cel umie Ļ cił w swojej rzeczywisto Ļ ci, oparł go na
swoich potrzebach i warto Ļ ciach a jeszcze to wszystko podbudował wiar Ģ , Ň e wie, co chce
osi Ģ gn Ģę adwersarz. Przestaje w zwi Ģ zku z tym automatycznie zauwa Ň a ę oczywiste fakty i
p ħ dzi przed siebie jak ko ı z klapkami na oczach, zupełnie bez zrozumienia tego, co dzieje si ħ
tu i teraz, w miejscu i czasie, w którym negocjacje si ħ tocz Ģ . I jak ten ko ı przewa Ň nie biega
dookoła.
K larowno Ļę oraz spójno Ļę celu pozwoli Ci na efektywne kierowanie przebiegiem negocjacji.
Obroni Ci ħ równie Ň przed wi ħ kszo Ļ ci Ģ ħ dów negocjacyjnych. Pozwali na zachowanie
4
rozs Ģ dku w trakcie rozmów, kiedy to ju Ň do gry oprócz argumentów, wejd Ģ emocje. Dobrze
sformułowany cel pozwoli równie Ň na wycofanie si ħ z negocjacji w momencie, kiedy
przestan Ģ one by ę dla Ciebie korzystne. Nie warto trwoni ę czasu anga Ň uj Ģ c si ħ emocjonalnie,
bo w ten sposób stajesz si ħ bardziej podatny na wpływy strony przeciwnej, która mo Ň e
wykorzystywa ę to zaanga Ň owanie w proces przeciwko Tobie. Dlatego warunki brzegowe
okre Ļ lane przez Ciebie s Ģ w tym uj ħ ciu twoim interesem b ħ d Ģ cym oczywi Ļ cie pochodn Ģ
Twojego celu.
1.
Stanowisko jest tym, co prezentujesz na zewn Ģ trz, zło Ň ona propozycja
2.
Interes jest tym, co jest dla ciebie niezb ħ dne do wynegocjowania czyli warunki, bez
zaistnienia których, nie zgodzisz si ħ na porozumienia i zawsze dzieki niemu b ħ dziesz
miał alternatyw ħ
3.
Sukces w negocjacjach mierzy si ħ optymalnymi rezultatami w uj ħ ciu zamierzonych
celów w danym miejscu i czasie ( tak przynajmniej robi Ģ profesjonali Ļ ci
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin