RZS.pdf
(
159 KB
)
Pobierz
Microsoft Word - RZS.doc
www.pandm.prv.pl
REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW
Rheumatoid arthritis
Inne nazwy tej choroby to:
-
go
Ļ
ciec przewlekle post
ħ
puj
Ģ
cy,
-
polyarthritis reumatoidea,
-
r. z. s.
Jest to choroba zapalna, nieropna, uogólniona tkanki ł
Ģ
cznej całego ustroju. Stawy obejmuje
najcz
ħĻ
ciej symetrycznie. Na pierwszy plan wysuwaj
Ģ
si
ħ
zmiany stawowe i zaniki
mi
ħĻ
niowe, ale pó
Ņ
niej zmiany s
Ģ
widoczne w całym organizmie.
Jest to choroba
•
przewlekle wyst
ħ
puj
Ģ
ca
•
z okresami zaostrze
ı
z okresami remisji.
Zmiany chorobowe wyst
ħ
puj
Ģ
w wielu narz
Ģ
dach. Podkre
Ļ
la si
ħ
predyspozycje genetyczne i
predyspozycje płci
Ň
e
ı
skiej do zachorowania na t
ħ
chorob
ħ
.
Etiologia i patogeneza
Etiologia RZS jest nieznana.
Rozwa
Ň
ano mo
Ň
liwo
Ļę
udziału wirusów ró
Ň
yczki, cytomegali i mykoplazmy. 20 lat temu
zwrócono szczególn
Ģ
uwag
ħ
na zaka
Ň
enie wirusem Epsteina – Barr (EBV), okazało si
ħ
bowiem,
Ň
e 80% chorych na RZS wykazuje obecno
Ļę
przeciwciał na EBV.
1
•
www.pandm.prv.pl
Inna hipoteza dotyczy zaka
Ň
enia mykoplazm
Ģ
. Mykoplazmy maj
Ģ
na powierzchni białka
szoku termicznego. W RZS w surowicy obecne s
Ģ
przeciwciała przeciwko tym białkom. Poza
tym w płynie stawowym u chorych znajduj
Ģ
si
ħ
limfocyty gamma – delta, które proliferuj
Ģ
pod wpływem antygenów mykoplazmy.
Głównym procesem w patogenezie zmian zapalnych w RZS jest
autoimmunizacja,
czyli
wytwarzanie przeciwciał przeciw IgG okre
Ļ
lanych jako czynnik reumatoidalny.
Do innych czynników genetycznych zalicza si
ħ
obecno
Ļę
antygenów HLADR1 i DR4 u 80%
chorych oraz zmiany struktury receptorów limfocytów T.
Opisane czynniki genetyczne przyczyniaj
Ģ
si
ħ
do tzw. agregacji rodzinnej choroby. U 20%
chorych dochodzi do RZS w
Ļ
ród krewnych I stopnia, a u bli
Ņ
ni
Ģ
t jednojajowych choroba
wyst
ħ
puje w ok. 27%.
Patomorfologia
Najwcze
Ļ
niejsz
Ģ
zmian
Ģ
patologiczn
Ģ
jest - zapalenie błony maziowej stawu (wysi
ħ
k,
niepohamowany rozrost błony maziowej). Proces niszczenia stawu rozpoczyna si
ħ
, gdy od
brze
Ň
nych cz
ħĻ
ci chrz
Ģ
stki zaczyna narasta
ę
na jej powierzchni
ħ
zapalna tkanka ziarninuj
Ģ
ca,
która ma zdolno
Ļę
niszczenia tkanek stawowych i okołostawowych. Ta ziarnina
reumatoidalna wnika stopniowo do stawu niszcz
Ģ
c chrz
Ģ
stk
ħ
i ko
Ļę
. Z czasem przekształca si
ħ
ona w zbit
Ģ
tkank
ħ
ł
Ģ
czn
Ģ
zwana łuszczk
Ģ
. Zawiera ona liczne fibroblasty i p
Ģ
czkuj
Ģ
ce
naczynia krwiono
Ļ
ne. Stopniowo dochodzi do coraz wi
ħ
kszego zniszczenia powierzchni
stawowych, uszkodzenia wi
ħ
zadeł i zniekształce
ı
stawów. Równoczesne procesy naprawcze
prowadz
Ģ
do powstania zrostów włóknistych, potem kostnych, co powoduje usztywnienie
stawów. W przystawowych cz
ħĻ
ciach ko
Ļ
ci dosy
ę
wcze
Ļ
nie pojawia si
ħ
osteoporoza. Torebka
stawowa w pocz
Ģ
tkowym okresie RZS jest obrz
ħ
kła, rozci
Ģ
gni
ħ
ta przez wysi
ħ
k w stawie,
potem grubieje, włóknieje i obkurcza si
ħ
.
Zmiany anatomopatologiczne w stawach:
1.
zapalenie błony maziowej stawów ( przekrwienie, obrz
ħ
k, wysi
ħ
k , rozrost);
2.
powstanie ziarniny zapalnej;
3.
ziarnina zamienia si
ħ
w łuszczk
ħ
stawow
Ģ
;
4.
zrosty mi
ħ
dzy łuszczk
Ģ
przeciwnych stron stawu i usztywnienie stawu;
Zmiany anatomopatologiczne pozastawowe:
1.
zaniki mi
ħĻ
ni;
2.
zapalenie pochewek
Ļ
ci
ħ
gien;
zapalenie
Ļ
ci
ħ
gien;
4.
zmiany w narz
Ģ
dach wewn
ħ
trznych;
5.
guzki reumatoidalne
Guzek reumatoidalny jest typow
Ģ
dla RZS zmian
Ģ
morfologiczn
Ģ
.
Guzki reumatoidalne powstaj
Ģ
najcz
ħĻ
ciej w tkance podskórnej, w miejscach nara
Ň
onych na
ucisk oraz w narz
Ģ
dach wewn
ħ
trznych.
2
3.
www.pandm.prv.pl
Obraz kliniczny i przebieg
Pocz
Ģ
tek choroby mo
Ň
e by
ę
ostry, jak i powolny.
Pojawiaj
Ģ
si
ħ
stany :
-
podgor
Ģ
czkowe,
-
pobolewania stawów i mi
ħĻ
ni,
-
parestezje w ko
ı
czynach,
-
utrata łaknienia
-
spadek masy ciała.
S
Ģ
bóle i obrz
ħ
ki najcz
ħĻ
ciej małych stawów r
Ģ
k i stóp.
Zwykle s
Ģ
zaatakowane w sposób symetryczny (do 3 m–cy objawy pojawiaj
Ģ
si
ħ
w stawie
symetrycznym).
Wyró
Ň
niamy 4 okresy choroby według Steinbrockera:
1.
wczesny: ból, obrz
ħ
k, pogrubienie zarysu stawów, sztywno
Ļę
poranna, w RTG nie ma
typowych zmian, mo
Ň
e by
ę
widoczna lekka osteoporoza;
2.
zmiany umiarkowane: s
Ģ
to w/w objawy plus zmiany okołostawowe: zaniki mi
ħĻ
niowe,
głownie mi
ħĻ
ni mi
ħ
dzykostnych, glistowatych, czworogłowych uda, ruchomo
Ļę
ograniczona, w RTG wyra
Ņ
na osteoporaoza, mog
Ģ
by
ę
pierwsze objawy uszkodzenia
chrz
Ģ
stki;
3.
zmiany zaawansowane: jest to okres najbardziej widoczny, s
Ģ
trwałe uszkodzenia, w/w
objawy bardziej nasilone, zmiany w narz
Ģ
dach wewn
ħ
trznych, dochodzi do podwichni
ħę
w stawach, takich stawów nie da si
ħ
ju
Ň
wy
ę
wiczy
ę
, w RTG wyra
Ņ
na osteoporoza,
uszkodzenia chrz
Ģ
stki i ko
Ļ
ci;
4.
schyłkowa: w/w objawy plus zrosty włókniste i usztywnienie stawów.
Okres choroby dobiera si
ħ
według najbardziej zaj
ħ
tego stawu.
Skóra jest :
-
chłodna,
-
wilgotna
Ļ
cie
ı
czała co najwyra
Ņ
niej zaznacza si
ħ
w obr
ħ
bie palców r
Ģ
k.
-
Zapalenie
Ļ
cian naczy
ı
prowadzi do sinicy palców, rumienia dłoniowego i parestezji.
Cz
ħ
stym objawem RZS jest wysi
ħ
kowe zapalenie opłucnej.
Tu tak
Ň
e powstaj
Ģ
guzki reumatoidalne, które ulegaj
Ģ
martwicy z wytworzeniem jam.
W układzie nerwowym dochodzi do objawów zwi
Ģ
zanych z uciskiem ziarniny reumatoidalnej
na nerwy obwodowe do ucisków na korzenie nerwowe i parestezji.
Objawem ze strony układu krwiotwórczego to najcz
ħĻ
ciej niedokrwisto
Ļę
normobarwliwa lub
niedobarwliwa.
W
ħ
zły chłonne powi
ħ
kszone, tak
Ň
e powi
ħ
kszona
Ļ
ledziona z równoczesnym spadkiem liczby
krwinek białych.
Objawy ze strony w
ħ
złów chłonnych i
Ļ
ledziony w RZS nazywamy
zespołem Felty’ego
.
3
-
www.pandm.prv.pl
Zniekształcenia
Stawy r
Ģ
k
Typowy pocz
Ģ
tek RZS objawia si
ħ
bólami i symetrycznymi obrz
ħ
kami stawów
Ļ
ródr
ħ
czno -
paliczkowych i mi
ħ
dzypaliczkowych bli
Ň
szych, gł. II i III palca.
Potem proces zapalny obejmuje pozostałe stawy
Ļ
ródr
ħ
czno – paliczkowe i
mi
ħ
dzypaliczkowe bli
Ň
sze. Stawy te s
Ģ
bolesne samoistnie i przy ruchach, ich obrysy
grubiej
Ģ
. Stawy mi
ħ
dzypaliczkowe maj
Ģ
kształt wrzecionowaty. Skóra r
Ģ
k staje si
ħ
cienka i
potliwa, wcze
Ļ
nie pojawiaj
Ģ
si
ħ
zaniki mi
ħĻ
ni mi
ħ
dzykostnych grzbietowych i glistowatych
oraz mi
ħĻ
ni kł
ħ
bu kciuka i kł
ħ
bika palca małego. Z czasem powstaj
Ģ
typowe dla RZS
zniekształcenia r
Ģ
k z zaburzeniem stabilno
Ļ
ci stawów i przemieszczeniami
Ļ
ci
ħ
gien.
Zniekształcenia typowe dla r
Ģ
k to:
•
palce butonierki
, od II – V, jest to zgi
ħ
cie w stawach mi
ħ
dzypaliczkowych bli
Ň
szych
a wyprost w mi
ħ
dzypaliczkowych dalszych, zmiany nie do wy
ę
wiczenia, rozdziela si
ħ
Ļ
ci
ħ
gno mi
ħĻ
nia prostownika długiego palców nad stawem mi
ħ
dzypaliczkowym
bli
Ň
szym i oba jego włókna przechodz
Ģ
na stron
ħ
dłoniow
Ģ
wywołuj
Ģ
c zgi
ħ
cie w
kciuku, zniekształcenie powstaje szybko, dochodzi do zgi
ħ
cia w stawach
Ļ
ródr
ħ
czno –
paliczkowych a do wyprostu w stawach mi
ħ
dzypaliczkowych,
•
palce łab
ħ
dzia szyjka
, ze wzgl
ħ
du na przykurcz mi
ħĻ
ni mi
ħ
dzykostnych dochodzi do
wyprostu w stawach mi
ħ
dzypaliczkowych bli
Ň
szych a zgi
ħ
cia w stawach
mi
ħ
dzypaliczkowych dalszych jako wtórna zmiana mi
ħĻ
nia zginacza długiego palców,
•
odchylenie dołokciowe
palców w stawach
Ļ
ródr
ħ
czno – paliczkowych od II – V ze
wzgl
ħ
du na zsuwanie si
ħ
Ļ
ci
ħ
gien poprzedzone podwichni
ħ
ciami. Dlatego
ę
wiczymy
ruchy w stron
ħ
kciuka,
•
podwichni
ħ
cia lub zwichni
ħ
cia
w stawach
Ļ
ródr
ħ
czno – paliczkowych palców II – V
•
zespół głowy ko
Ļ
ci łokciowej
, dochodzi do grzbietowego podwichni
ħ
cia głowy,
utrudniona jest supinacja i pronacja,
•
zespół cie
Ļ
ni nadgarstka
•
podwichni
ħ
cie
paliczka dalszego wzgl
ħ
dem bli
Ň
szego w kciuku tzw. kaczy dziób,
czemu cz
ħ
sto towarzyszy przeprost w stawie
Ļ
ródr
ħ
czno – paliczkowym,
4
www.pandm.prv.pl
Stawy łokciowe
Zmiany zapalne w tych stawach wyst
ħ
puj
Ģ
za zwyczaj w pó
Ņ
niejszych okresach RZS.
Czasami pojawiaj
Ģ
si
ħ
du
Ň
e zniszczenia powierzchni stawowych, cz
ħ
sto z utrwalonym
przykurczem. Przykurcz w zgi
ħ
ciu do 90
o
jest korzystniejszy funkcjonalnie od przykurczu w
wypro
Ļ
cie. Du
Ň
y wysi
ħ
k w stawie mo
Ň
e uciska
ę
nerw łokciowy i pojawiaj
Ģ
si
ħ
wtedy
parestezje i bóle z obszaru unerwionego. Czasami pojawiaj
Ģ
si
ħ
pora
Ň
enia mi
ħĻ
ni objawiaj
Ģ
ce
si
ħ
niemo
Ň
no
Ļ
ci
Ģ
odwodzenia i przywodzenia palców. Ci
ħŇ
sze uszkodzenia nerwu
łokciowego powoduj
Ģ
r
ħ
k
ħ
szponowat
Ģ
. W okolicy stawu łokciowego na tylnej powierzchni
przedramienia umiejscawiaj
Ģ
si
ħ
guzki reumatoidalne.
Stawy barkowe
Zmiany zapalne w tych stawach pojawiaj
Ģ
si
ħ
u 30% chorych w pó
Ņ
niejszym okresie RZS.
Proces zapalny powoduje bóle i post
ħ
puj
Ģ
ce ograniczenie ruchu:
-
odwodzenia,
-
zginania
-
rotacji zewn
ħ
trznej.
Z czasem dochodzi do przykurczu w przywiedzeniu i rotacji wewn
ħ
trznej.
Stawy stóp
Dochodzi do nast
ħ
puj
Ģ
cych zniekształce
ı
:
•
spłaszczenie sklepienia poprzecznego
, dochodzi do podwichni
ħ
cia podeszwowego
głów ko
Ļ
ci
Ļ
ródstopia i grzbietowego paliczków. Zostaje przepchni
ħ
ta poduszeczka
tłuszczowa pod palce nie chroni
Ģ
c głów ko
Ļ
ci
Ļ
ródstopia, pod którymi tworz
Ģ
si
ħ
bolesne modzele;
•
paluch ko
Ļ
lawy
•
palce młoteczkowate
•
stopa ko
ı
ska
, czemu sprzyja długotrwałe le
Ň
enie w łó
Ň
ku ze stopami w zgi
ħ
ciu
podeszwowym;
•
zapalenie kaletek maziowych
Stawy kolanowe
Chory ustawia odbarczaj
Ģ
co ko
ı
czyn
ħ
w niewielkim zgi
ħ
ciu stawu kolanowego (35
0
) i
wtórnie w zgi
ħ
ciu w stawie biodrowym, a stop
ħ
ustawia ko
ı
sko. W tej pozycji zwi
ħ
ksza si
ħ
pojemno
Ļę
jamy stawu kolanowego.
Ustawienie to:
-
zmniejsza napi
ħ
cie mi
ħĻ
nia czworogłowego uda
-
wtórnie osłabia mi
ħ
sie
ı
po
Ļ
ladkowy wielki.
Mi
ħ
sie
ı
brzuchaty łydki, zginacze stawu biodrowego i kolanowego ulegaj
Ģ
rozlu
Ņ
nieniu.
Dłu
Ň
ej trwaj
Ģ
ca taka pozycja powoduje zanik mi
ħĻ
nia czworogłowego uda i przykurcze
zginaczy uda, podudzia i trójgłowego łydki.
5
Plik z chomika:
m.wisniowska1
Inne pliki z tego folderu:
0fa3126de7.jpeg
(40 KB)
drzewka j (6).jpg
(25 KB)
girlanda.gif
(7 KB)
jez3.jpg
(62 KB)
süni almával.jpg
(41 KB)
Inne foldery tego chomika:
◕◕◕ Akademia malucha literki, szlaczki
101 ZABAW DLA DZIECI
2-latki
ABC Rodzica
areobik dla dzieci + muzyka
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin