WYKŁAD 1
(Kodeks cywilny – umowa ubezpieczeniowa art. 805 i wyżej
Ustawa o działalności ubezpieczeniowej + wykład)
Co to jest UBEZPIECZENIE?
- umowa transferu negatywnych konsekwencji finansowych realizacji danego ryzyka, w zamian za transfer opłacana jest składka.
Cechy umowy ubezpieczenia
1. DWUSTRONNA
a. ubezpieczyciel = zakład ubezpieczeń
b. ubezpieczający = osoba, która jest zobowiązana do opłacania składki
ubezpieczony = osoba , której bezpośrednio dotyczy ryzyko
- osoba, które negatywne konsekwencje realizacji ryzyka zostały przeniesione na zakład ubezpieczeń
Uposażony / beneficjent / uprawniony do świadczenia
-> ubezpieczony wyznacza uposażonego
STOSUNEK UBEZPIECZENIA OBEJMUJE 4 PODMIOTY:
Ubezpieczający Ubezpieczyciel
Ubezpieczony Uposażony
UBEZPIECZYCIEL = ZAKŁADY UBEZPIECZEŃ
- Zakłady w formie spółki akcyjnej -> dominuje na polskim rynku
- Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych -> znacznie mniej w PL, Francja
-> w ramach ustawy o działalności ubezpieczeniowej
- ZUS, KRUS, - zakłady ubezpieczeń społecznych
- TUW
- były pierwsze w historii ( up. rolnictwo )
- charakter non profit, ubezpieczają własnych członków w limity dla pozostałych
- zakłady SA nastawione na zysk ( w składce jest założony pewien zysk z produktu )
- Mały TUW
- mały zakres ubezpieczeń
- mała grupa ubezpieczonych
- składka poniżej 5 mln €
POLISA - potwierdzenie zawarcia umowy.
Co kupujemy od zakładu ubezpieczeń?
è OCHRONA UBEZPIECZENIOW – gotowość do wypłaty świadczenia
Ubezpieczenie jest zawsze niezależnie od tego czy ryzyko się zrealizowało czy nie ( zakład jest zawsze gotowy do wypłaty świadczenia )
Ochronę ubezpieczenia można kupić poprzez pośrednika :
- AGENTA (bank ma umowę agencyjną z zakładem ubezpieczeń )
- BROKERA
lub przez sprzedaż direkt ( telefon, Internet )
AGENT :
- umowa podpisana z jednym zakładem ubezpieczeń, jest jakby pracownikiem zakładu ubezpieczeń, reprezentuje go,
- zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność za działalność agenta.
- wynagradzany w formie prowizji z zakładu ubezpieczeniowego
- wyjątek multiagencje
BROKER:
- reprezentant ubezpieczającego
- dobiera najlepszą ofertę na rynku
- ubezpieczający płaci prowizję brokerowi, wynagradza za znalezienie odpowiedniej oferty,
- nie reprezentuje zakładu ubezpieczeń, szereg ofert
- w kwestiach spornych broker będzie stroną sporu ( agent nie )
Agent pokazuje klientowi TARYFY – proponowane składki za produkt przez zakład ubezpieczeń
OWU – Ogólne Warunki Ubezpieczenia – warunki na jakich proponowana jest ochrona ubezpieczeniowa.
2. ADHEZYJNA-> akceptujemy warunki, które proponuje nam zakład ubezpieczeń.
Warunki muszą zostać dostarczone ubezpieczającemu i warunki z dnia umowy obowiązują do końca
(nie obowiązują zmiany dokonane w trakcie )
3. KWALIFIKOWANA ->zakład musi mieć licencję
4. NAZWANA
5. WZAJEMNA
- ubezpieczający zawsze płaci składkę, ale ubezpieczyciel nie zawsze płaci świadczenia, ALE:
- ubezpieczający płaci składkę a zakład oferuje gotowość
Po co kupujemy ochronę ubezpieczeniową?
Decydujemy się ponosić małą stratę ale nie będę ponosić dużej NIEPEWNEJ STRATY
-> KOMPENSATA STRATY.
FUNKCJE UBEZPIECZENIA:
– BEZPOŚREDNIE:
1. Funkcja KOMPENSACYJNA
- zawsze ubezpieczający musi płacić składkę
- bez składki nie ma ubezpieczenia
Składki tworzą FUNDUSZ UBEZPIECZENIOWY, a z funduszy wypłacane są ŚWIADCZENIA. Z osób, które są ubezpieczone tworzy się WSPÓLNOTA RYZYKA zakład ubezpieczeń chce mieć jak największą wspólnotę ryzyka, bo może przewidzieć wielkość świadczenia i w konsekwencji wysokość składki.
2. Funkcja OSZCZĘDNOŚCIOWA
(nie musi być zawsze -> ubezpieczenie na dożycie)
3. Funkcja PREWENCYJNA -> zakłady ubezpieczeń wymuszają działania prewencyjne
SYSTEM Bonus- Malus
Malus – zniżka
Bonus – zwyżka- bezwypadkowa jazda samochodem – zniżka - malus
- POŚREDNIE
1. stymulowane wzrostu gospodarczego i postępu technicznego
2. edukacyjna ( przezorny zawsze ubezpieczony )
Ujecie HORYZONTALNE schematu ubezpieczeniowego
Ubezpieczający
- świadomość ubezpieczeniowa
- musimy chcieć skorzystać przezorność ubezpieczeniowa
awersja do ryzyka
RYZYKO SKŁADKA WYPADEK UBEZPIECZENIOWY
zdarzenie objęte ochroną ubezpieczeniową
Ubezpieczyciel
- OWU
- taryfa (rachunek aktualny)
- wystawienia polisy
- ocena ryzyka ( underwriting )
Ubezpieczający: minimalizacja straty – warunek bezwzględny dla wypłaty świadczenia
REASKURACJA
STRATA ŚWIADCZENIE
- każda wypłata zakładu ubezpieczeń będąca skutkiem realizacji wypadku ubezpieczeniowego ( zaistnienia ryzyka ) - sensu largo
- odszkodowanie- związane ze szkodą w sensie pieniężnym-> ubezpieczenia majątkowe
- świadczenia – ubezpieczenie osobowe -> świadczenie sensu stricte
Ubezpieczyciel:
- markowanie straty ( czy nastąpiła i w jakiej wysokości )
- pokrycie kosztów minimalizacji straty
REASEKURACJA
- zakład ubezpieczeń przekazuje część ryzyka oraz składki do zakładu reasekuracyjnego
- świadczenie w razie wypadku ubezpieczonego wypłaca zakład ubezpieczeń, ale transferuje część świadczenia do zakładu reasekuracyjnego.
FRONTING
Kiedy zakład ubezpieczeń przekazuje 100% ryzyka
- nie jest to dobre bo jak zakład upadnie to my tracimy
- nie możemy mieć roszczeń w stosunku do reasekuranta lub frontiera
KOASKURACJA
- ubezpieczający decyduje się 70 % ryzyka oddać do jednego zakładu a 30% do drugiego
- zgodę musi wyrazić ubezpieczający
- zakłady nie odpowiadają wzajemnie
- można ubezpieczyć w dwóch zakładach na 100% ale wypłata świadczenia występuje do 100 % wartości-> nadubezpieczenie -> nie możemy żądać zwrotu składek
Jak w jednym zakładzie NADUBEZPIECZENIE np. 150 % to dostajemy 100% + zwrot składek.
WYKŁAD 2
Ryzyko –> s kładka – >wypadek ubezpieczeniowy – >strata – >świadczenie
· PROCES HORYZONTALNY
RYZYKO
Zarządzanie ryzykiem
1. Identyfikacja/definicja ryzyka
- wszystkie ryzyka, które mogą dotyczyć danego przedsięwzięcia –> jak najwięcej aby żadnego nie pominąć, być na wszystko przygotowanym.
2. Oszacowanie ryzyka
- ilościowy – prawdopodobieństwo wystąpienia (nigdy nie zarządzamy pojedynczym ryzykiem zbyt kosztowne -> grupowe )
- jakościowy – wielkość potencjalnych strat
3. Klasyfikacja ryzyka
- mapa ryzyka -> cztery kategorie ryzyka
a.
c.
b.
d.
c. Małe prawdopodobieństwo i mała strata
– metody raczej inne niż ubezpieczenie.
e.
f. Duże prawdopodobieństwo i mała strata
– można stosować metodę ubezpieczeniową
ale raczej należy minimalizować prawdopodobieństwo.
g. Duże prawdopodobieństwo i duża strata
– należy transferować te ryzyka na zakład ubezpieczeń.
h. Małe prawdopodobieństwo i duża strata
– transfer ryzyka raczej nie za pomocą metody ubezpieczeniowej ale na rynki finansowe ( na ogół transferowane do zakładu reasekuracyjnego bo zakłady ubezpieczeń nie chcą mieć ich w swoim portfelu -> wysoki koszty, wysoka składka ) – obligacje, opcje transferowe -> klęski żywiołowe.
4. Wybór zarządzanie ryzykiem do danej klasy ryzyka.
a. UNIKANIE RYZYKA – ograniczenie działalności człowieka.
b. ZATRZYMANIE RYZYKA
np. zatrzymanie ryzyka na udziale własnym musze mieć rezerwy aby ponieść ewentualne straty.
§ AKTYWNE/ŚWIADOME – decyduje się na pokrywanie strat z własnej kieszeni, tworzenie rezerw.
§ PASYWNE/NIEŚWIADOME – nie mam świadomości zaistnienia ryzyka i możliwości wystąpienia strat ( niewiedza, ignorancja )
c. KONTROLA RYZYKA
§ REDUKCJA PRAWDOPODOBIEŃSTWA ZAJŚCIA – działania podjęte przed zajściem zdarzenia/ryzyka np. alarm w samochodzie, przeciwpożarowy, wały przeciwpowodziowe, szkolenia BHP, szczepienia, badania kontrolne.
§ REDUKCJA STRAT – działania wykonywane po zajściu zdarzenia np. pójście do lekarza jak jest się chorym, procedury przeciwpożarowe, przeciwpowodziowe.
d. TRANSFER RYZYKA
§ metody ubezpieczenia
§ opcje katastroficzne
§ umowa przechowania
§ umowa o nadzór
§ system zabezpieczenia społ.
e. REPARTYCJA RYZYKA – dzielenie.
§ Dzielenie przedmiotu, który może być dotknięty ryzykiem na mniejsze części i rozproszenie np. zakup akcji innych spółek.
Ubezpieczenie nie jest zawsze najlepszą metodą zarządzania ryzykiem.
- nie jest zawsze najtańsze.
- nie zawsze pokrywa wszystkie sytuacje.
Możemy wybrać formy ubezpieczenia ale nie trzeba.
5. WDROŻENIE METODY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM
6. Badanie efektywności i skuteczności danej metody (monitoring ryzyka)
...
ediro