Epikureizm i nie tylko.docx

Epikureizm
Punktem wyjścia dla epikurejczyków było założenie, że szczęście jest największym dobrem. Według nich szczęście
polega na doznawaniu przyjemności a nieszczęście na doznawaniu cierpienia. Do szczęścia wystarczy jednak w
zupełności brak cierpienia. Zdrowie ciała i spokój duszy zapewniają radość. Według epikurejczyków dobra, które
posiadamy powinniśmy używać docześnie, bo dobro jest przemijające i jednorazowe - nie ma co liczyć na przyszłe
bytowanie ("carpe diem" - chwytaj dzień). Są dwa zasadnicze sposoby na szczęście: cnota i rozum. Są to jednak tylko
środki, i same w sobie nie są cenne. Człowiek nie powinien poddawać się myślom, gdyż te łatwo błądzą i dostarczają
nowych cierpień. Wewnętrzny spokój, rozumne i cnotliwe życie prowadzą do osiągnięcia osobistego szczęści, które z
kolei przyczynia się do szczęścia ogółu.

Stoicyzm
Stoicy za najwyższe szczęście i dobro człowieka uznali cnotę (ten kierunek był pogłębieniem myśli Sokratesa). Stoicy
głosili niezależność człowieka od natury i zgodność z nią. Szczęścia można według nich być całkowicie pewnym tylko
gdy opanuje się zewnętrzne okoliczności lub się od nich uniezależni. Ponieważ to pierwsze było niewykonalne należało
się od nich uniezależnić - należy zapanować nad sobą. Cnota to dobro jedyne - wszystko poza nią, na przykład
pieniądze lub sława, może być źle użyte i dlatego dobrem nie jest. Cnota nie polega stopniowaniu. Albo się ją ma albo
nie. Aby dążyć do szczęścia należy zobojętnieć na dobra doczesne i kierować się w życiu wyłącznie rozumem a nie
emocjami. Ideałem stoików był mędrzec, żyjący cnotliwie a przez to bogaty wewnętrznie i wolny, obojętny na emocje i
uczucia, ni e przywiązujący wagi do dóbr materialnych.

Platon
Platon był idealistą, twierdził, że we wszystkich dziedzinach bytu i działania obok pierwiastków realnych, które są
przemijające istnieją pierwiastki idealne, które są wieczne, i że pierwiastki idealne mają przewagę nad realnymi. Na czele
jego filozofii stało pojęcie idei, a także dobra i duszy. Platon był przekonany, że istnieje byt idealny a byt realny jest od
niego zależny. Dusza istnieje niezależnie od ciała a ciało jest niższe i zależne od niej. Złączenie z ciałem nie jest dla duszy
niezbędne. Platon był przekonany, że istnieje wiedza wrodzona, rozumowa, niedoświadczalna i że wiedza zmysłowa
jako zależna i niepewna musi jej być podporządkowana. Platon uważał, że właściwym celem człowieka są dobra
idealne, i że dobra realne, jako niższe, powinny im być podporządkowane i traktowane tylko jako środki. Jednocześnie
twierdził, że poprzez cele realne, względne, skończone, doczesne można w końcu osiągnąć cele idealne, wieczne.

Arystoteles
Arystoteles unikał rozwiązań skrajnych, był skłonny do uznania cząstki prawdy, jaka w każdym z rozwiązań tkwi.
Arystoteles twierdził, że nie ma innych rzeczy niż realne, lecz ich osnową jest idealna ich istota. W rzeczach
jednostkowych należy szukać ogólnej ich istoty. Poznanie odbywa się według Arystotelesa empirycznie, przy udziale
zmysłów, lecz wyniki tego poznania są całkowicie realne. W etyce najwyższym dobrem nie jest cnota a szczęście.
Szczęście rozumie się nie jako doznawanie przyjemności, ale jako działalność godną człowieka, rozumną i cnotliwą.
Przez cnotę należy dochodzić do szczęścia. Od Arystotelesa pochodzi podział filozofii, wyodrębnienie logiki,
opracowanie psychologii, nowe pojęcia metafizyczne takie jak: forma, materia, Bóg, energia.

Sceptycyzm
Sceptycy wychodząc z założenia, że nie są zdolni do rozstrzygnięcia jakiejkolwiek kwestii nie zabierali głosu i ta
powściągliwość zapewniała im spokój, który z kolei zapewniał i szczęście. Rozumowali oni tak: Nie wiemy jakie są
własności rzeczy => Wobec tego musimy się powstrzymywać od sądów o nich => To powstrzymanie da spokój i
szczęście. Krytykowali oni ludzką wiedzę wykazując, że nie jest ona możliwa. Odrzucali wszelkie sądy naukowe, gdyż
nie są one pewne. Nie krytykowali tylko sądów o zjawiskach. Stanowisko swe uzasadniali sceptycy przez logiczną
analizę twierdzeń. Twierdzili, że wobec każdego twierdzenia nie więcej pewności daje twierdzenie przeciwne.