Zbigniew Herbert - Elegia na odejscie.pdf - Aforyzmy, cytaty i inne - Andrzej-Lubuszanin

ZBIGNIEW HERBERT

ELEGIA NA ODEJ Ś CIE

D ę by

W lesie na wydmie trzy dorodne d ę by

u których szukam rady i pomocy

bo chóry milcz ą odeszli prorocy

nie ma na ziemi nikogo bardziej

godnego szacunku dlatego do was

kieruje - d ę by - ciemne pytania

na wyrok losu czekam jak niegdy ś w Dodonie

Lecz musze wyzna ć Ŝ e mnie niepokoi

wasz rytua ł pocz ę cia - o rozumne -

u schy ł ku wiosny na pocz ą tku lata

w cieniu konarów roi si ę

od waszych dzieci i niemowl ą t

przytu ł ki listków sieroci ń ce kie ł ków

blade bardzo blade

s ł absze od trawy

na oceanie piasku

walcz ą samotnie samotnie

dlaczego nie bronicie waszych dzieci

na które pierwszy mróz po ł o Ŝ y miecz zag ł ady

Co znaczy - d ę by - szalona krucjata rze ź niewini ą tek ponura selekcja

ten nietzschea ń ski duch na cichej wydmie

zdolnej utuli ć s ł owicze Ŝ ale Keatsa

tutaj gdzie wszystko zda si ę sk ł ania

do poca ł unków wyzna ń pojednania

Jak mam rozumie ć wasz ą mroczn ą parabole

barok ró Ŝ owych anio ł ków ś miech bia ł ych piszczeli

trybuna ł o zaranku egzekucja noc ą

Ŝ ycie na o ś lep zmieszane ze ś mierci ą

mniejsza o barok którego nie znosz ę

lecz kto rz ą dzi

czy bóg wodnistooki z twarz ą buchaltera

demiurg nikczemnych tablic statystycznych

który gra w ko ś ci zawsze wychodzi na swoje

czy konieczno ść jest tylko odmian ą przypadku

a sens t ę sknot ą s ł abych u ł ud ą zawiedzionych

Tyle pyta ń - o d ę by -

tyle li ś ci a pod ka Ŝ dym li ś ciem

rozpacz

Przemiany Liwiusza

Jak rozumieli Liwiusza mój dziadek mój pradziadek

bo na pewno czytali go w klasycznym gimnazjum

o ma ł o stosownej porze

gdy w oknie staje kasztan - Ŝ arliwe kandelabry kwiatów -

a wszystkie my ś li dziadka i pradziadka bieg ł y zdyszane do Mizi

która ś piewa w ogródku pokazuje dekolt oraz boskie nogi do samych kolan

albo Gabi z wiede ń skiej opery w lokach jak cherubin

Gabi z zadartym noskiem i Mozartem w gardle

czy w ko ń cu do poczciwej Józi ucieczki strapionych

bez urody talentu i wi ę kszych wymaga ń

a wiec czytali Liwiusza - poro kwiatostanów -

w zapachu kredy nudy nafty któr ą zmywano pod ł og ę

pod portretem cesarza

bo by ł wówczas cesarz

a imperium jak wszystkie imperia

zdawa ł o si ę wieczne

Czytaj ą c dzieje Miasta ulegali z ł udzeniu

Ŝ e s ą Rzymianami lub potomkami Rzymian

ci synowie podbitych sami ujarzmieni

zapewne mia ł w tym udzia ł ł acinnik

w randze radcy dworu

kolekcja cnót antycznych pod wytartym tu Ŝ urkiem

wiec za Liwiuszem wpaja ł w uczniów pogard ę dla mot ł ochu

bunt ludu - res tam foeda - budzi ł w nich odraz ę

natomiast wszystkie podboje wydawa ł y si ę s ł uszne

znaczy ł y po prostu zwyci ę stwo tego co lepsze silniejsze

dlatego bola ł a ich kl ę ska nad Jeziorem Trazyme ń skim

dum ą napawa ł y przewagi Scypiona

ś mier ć Hannibala przyj ę li z niek ł aman ą ulg ą

ł atwo zbyt ł atwo dali si ę prowadzi ć

przez sza ń ce zda ń ubocznych

zawi ł e konstrukcje którymi rz ą dzi imies ł ów

wezbrane rzeki wymowy

pu ł apki sk ł adni

- do bitwy

o nie swoj ą spraw ę

Dopiero mój ojciec i ja za nim

czytali ś my Liwiusza przeciw Liwiuszowi

pilnie badaj ą c to co jest pod freskiem

dlatego nie budzi ł w nas echa teatralny gest Scewoli

krzyk centurionów tryumfalne pochody

a sk ł onni byli ś my wzrusza ć si ę kl ę sk ą

Samnitów Gallów czy Etrusków

liczyli ś my mnogie imiona ludów startych przez Rzymian na proch

pochowanych bez chwa ł y które dla Liwiusza

niegodne by ł y nawet zmarszczki stylu

owych Hirpinów Apulów Lukanów Uzenty ń czyków

a tak Ŝ e mieszka ń ców Tarentu Metapontu Lokri

Mój ojciec wiedzia ł dobrze i ja tak Ŝ e wiem

Ŝ e którego ś dnia na dalekich kra ń cach

bez znaków niebieskich

w Panonii Sarajewie czy te Ŝ w Trebizondzie

w mie ś cie nad zimnym morzem

lub w dolinie Panszir

wybuchnie lokalny po Ŝ ar

i runie imperium

Rodzina Nepenthes

Czy Jan Jakub Tkliwy wiedzia ł co ś o dzbaneczniku

- powinien wiedzie ć ro ś lin ę opisa ł Linneusz -

wi ę c dlaczego przemilcza ł ten skandal Natury

jeden z wielu skandali a mo Ŝ e to by ł o

ponad wydolno ść serca i gruczo ł ów ł zowych

tego który w przyrodzie szuka ł ukojenia

w ciemnych d Ŝ unglach Borneo ro ś nie ten z ł oczy ń ca

i wabi kwiatem który nie jest kwiatem

lecz rozd ę tym w kszta ł t dzbanka g ł ównym nerwem li ś cia

z pokryw ą na zawiasach i bardzo s ł odk ą warg ą

która ś ci ą ga owady na podst ę pny bankiet

jak policja sekretna pewnego mocarstwa

bo kto si ę mo Ŝ e oprze ć - mucha albo cz ł owiek -

nektarom lepkim i orgii kolorów co ś wiec ą

barw ą bieli fioletu mi ę sa jak okna czerwonej ober Ŝ y

gdzie zacny ober Ŝ ysta z pi ę kn ą córk ą Ŝ on ą

wysy ł aj ą kompani ę go ś ci spit ą wykrwawion ą

zale Ŝ nie od ich zas ł ug do nieba lub piek ł a

faworyt dekadentów za czasów Wiktorii

łą czy ł salon rozpusty z gabinetem tortur

wszystko tam by ł o - sznur gwo ź dzie jad seks knut trumna

a my Ŝ yjemy z dzbanecznikiem w zgodzie

w ś ród ł agrów i kacetów ma ł o nas obchodzi

wiedza Ŝ e w ś wiecie ro ś lin niewinno ś ci - nie ma

Zbigniew Herbert - Elegia na odejscie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: