Kości kończyny dolnej
1.Kości obręczy kończyny dolnej
a)Miednica
· Budowa
- miednica większa ~ ograniczona przez jamę brzuszna(od tyłu i boków)
- miednica mniejsza ~ wyznaczona przez kości : łonowe, kulszowe,krzyżową i guziczną oraz więzadła i tworzy kanał miednicy.
b)kość biodrowa
- trzon k biodrowej ~ stanowi dolną zgrubiałą część kości, stanowi 2/5 panewki,
Wyniosłość biodrowo-łonowa (początek kresy łukowatej)
- Talerz k biodrowej ~ ogranicza bocznie miednice większą.
· Górny brzeg talerza – grzebień biodrowy
· 2 powierzchnie
- pośladkowa ~ zewnętrzna(skierowana bocznie i przyśrodkowo), 3 kresy pośladkowe(przednia,tylna,dolna) oddzielają przyczepy tych mięśni.
- krzyżowo-miednicza ~ tworzy dół biodrowy, powierzchnie, uchowatą(połączenie z k krzyżową), guzowatość biodrowa(miejsce przyczepu mięśni i wiezadeł)
· Grzebień biodrowy(3 listewki)
- warga wewnętrzna
- warga zewnętrzna
- kresa pośrednia (pomiędzy wargami)
Wargi są przyczepem mięśni bocznych brzucha.
Grzebień ma 4 kolce :
- przedni górny i dolny (przyczep mięśni i więzadeł)
- tylny górny i dolny
c)kość łonowa
- Trzon ~ wytwarza 1/5 panewki(przedni-dolny odcinek), oddzielony od trzonu k biodrowej wyniosłością biodrowo-łonową.
- Gałąź górna ~ 3 powierzchnie (tylna,górna,dolna) i 3 brzegi (górny,ostry,grzebień k łonowej)
Grzebień k łonowej -> kresa łukowata k biodrowej, przyśrodkowo kończy się guzkiem łonowym.
Brzeg górny i ostry(zasłonowy) ograniczaja bruzde zasłonową.
Gałąź górna zakończona powierzchnią spojeniową do połączenia z kością przeciwległą.
- Gałąź dolna ~ spłaszczona i wąska(skierowana w dół i bocznie), przechodzi w gałąź k kulszowej, przyczep wielu mięśni
d)kość kulszowa
- Trzon ~ buduje 2/5 panewki (strona tylno-dolna), zakończony od dołu guzem kulszowym(pkt podparcia ciała w poz. Siedzącej), kolec kulszowy(polowa trzonu kulszowego, kierowany w tył),który odziela wcięcie kulszowe mniejsze od większego. Kolec i guz miejscem przyczepów mięśni.
- Gałąź ~ biegnie przyśrodkowo i do przodu(od guza kulszowego) -> gałąź dolna kości łonowej.
- Otwór zasłonowy ~ ograniczony przez kość łonową i kulszową. Przymocowuje się do niego silna błona zasłonowa.
Kości kończyny dolnej wolnej
a)Kość udowa
· Nasada bliższa
- głowa (kulistego kształtu, leży przyśrodkowo, współtworzy staw biodrowy)
- szyjka k udowej (tworzy kąt z trzonem 135o)
- dwa krętarze ~ większy (przedłużenie trzonu,przyczep mięśni miednicy) i mniejszy (przyczep mięśnia biodrowo-lędźwiowego)
- połączenia krętarzy: grzebień międzykrętarzowy(strona tylna), kresa międzykrętarzowa(strona przednia)
· Trzon
- lekko wypukły do przodu
- po stronie tylnej kresa chropowata (warga przyśrodkowa i boczna(guzowatość pośladkowa))
- powierzchnia podkolanowa (trójkątne pole ograniczone przez wargi kresy chropowatej)
- kresa chropowata jest przyczepem wielu mięśni
· Nasada dalsza
- 2 kłykcie: przyśrodkowy i dolny
- dół miedzykłykciowy od strony tylnej(pomiędzy kłykciami)
- kłykcie pokryte powierzchnią stawową do połoczenia z k piszczelową (od strony przedniej łączą się i tworzą powierzchnie rzepkową)
- nadkłykcie (powyżej kłykci) przyśrodkowy i boczny (przyczepy więzadeł pobocznych i mięśni
b)Rzepka
- spłaszczona kość właczona w ścięgno mięśnia czworogłowego uda
- 2 powierzchnie : przednią(chropowata, przyczep ścięgna^) i tylna(gładka, tworzy staw kolanowy)
- obie powierzchnie zbiegaja się w brzegach bocznych
- górny cześć rzepki – podstawa, ku dołowi – wierzchołek rzepki(od biegnie więzadło rzepki do guzowatości piszczelowej)
c)Kość piszczelowa
- 2 kłykcie : przyśrodkowy i boczny (powierzchnie stawowe, wieksza na kłykciu przyśrodkowym) oddzielone wyniosłością międzykłykciową(guzek międzykłykciowy przyśrodkowy i boczny oraz od przodu i tyłu pole międzykłykciowe przednie i tylne)
- na kłykciu bocznym (strona tylna i boczna) powierzchnia stawowa strzałkowa (połączenie z głową strzałki)
- guzowatość piszczelowa(przyczep mięśnia czworogłowego uda)
- 3 brzegi – przedni(wyczuwalny przez skóre), boczny(najbardziej zaokrąglony), międzykostny(miejsce przyczepu błony międzykostnej)
- 3 powierzchnie – przyśrodkowa,tylna,boczna
- kostka przyśrodkowa – pow stawowa do połaczenia z k skokową
- powierzchnia stawowa dolna – połączenie z k skokową
- wcięcie strzałkowe – (po stronie bocznej) połączenie ze strzałka
d)Kość strzałkowa
- głowa strzałki(ku górze wierzchołek głowy strzałki)
- powierzchnia stawowa do połączenia z k piszczelową (po stronie przyśrodkowej)
- 3 brzegi(przedni,tylny,przyśrodkowy)
- 3 powierzchnie(przyśrodkowa,boczna,tylna)
- grzebień przyśrodkowy(pow tylna)
- grubieje i przechodzi w kostke boczną
- pow przyśrodkowa kostki bocznej pow stawowa do połączenia z k skokową w stawie skokowym.
Połączenia kończyny dolnej
1)Staw krzyżowo-biodrowy(prosty,płaski,ograniczona ruchomość)
a)powierzchnie
- powierzchnia uchowata k biodrowej i powierzchnia uchowata k krzyżowej
- chrzastka włóknista
b)torebka stawowa
- przymocowana do brzegów powierzchni
- przymocowana 2 grupami mocnych więzadel
c)więzadła
- bezpośrednie
- krzyżowo-biodrowe brzuszne
- krzyżowo-biodrowe grzbietowe
- krzyżowo-biodrowe międzykostne
- pośrednie
- biodrowo-lędźwiowe
- krzyżowo-guzowe
- krzyżowo-kolcowe
2)Staw biodrowy(prosty,kulisto-panewkowy,wieloosiowy)
- panewka(pogłebiona przez obrębek panewkowy)
- powierzchnia głowy k udowej + wcięcie panewki(powierzchnia księżycowata)
- chrzastka szklista
- przyczepia się od zewnatrz obrębka stawowego
- k udowa powyżej kresy miedzykrętarzowej
- gruba i mocna
- biodrowo-udowe
- łonowo-udowe
- kulszowo-udowe
- warstwa okrężna
- głowy k udowej
d)ruchy
- zginanie i prostowanie
- odwodzenie i przywodzenie
- ruch rotacyjny
3)Staw kolanowy
- kłykcie k udowej ( boczny i przyśrodkowy)
- kłykcie k piszczelowej (bocznym i przyśrodkowym)
- rzepka (z przodu)
- łękotki ( po bokach pogłębiają powierzchnie stawową)
- powierzchnie stawowe k udowej
- powierzchnie stawowe k piszczelowej
- rzepka (od przodu)
- zewnętrzne
- poboczne piszczelowe
- poboczne strzałkowe
- rzepki
- podkolanowe skośne
- wewnętrzne
- krzyżowe przednie
- krzyżowe tylne
- krzyżowe kolana
- poprzeczne
- zgięcia i prostowania
- ruchy obrotowe
4) Staw piszczelowo – strzałkowy
- głowa strzałki
- tylno-boczna pow kłykcia bocznego k piszczelowej
- przyczepia się do brzegów linii stawowych i jest napięta
- głowy strzałki przednie
- głowy strzałki tylne
- nieznaczne, zachodzą przy grzbietowym zgięciu stopy (ruch k strzałkowej do boku)
5)Staw skokowo – goleniowy
- powierzchnia bloczka k skokowej
- kostki k piszczelowej (boczna i przyśrodkowa) i k strzałkowa
- luźna
- przymocowuje się wzdłuż brzegów pow. stawowych
- przyśrodkowe
- skokowo-strzałkowe
- piętowo-strzałkowe
6) Staw skokowy dolny
składa się z :
- tylnego ~ skokowo-piętowego
- przedniego ~ skokowo-piętowo-łódkowy
Oddzielone więzadłem skokowo-piętowym międzykostnym
- na k skokowej 3 pow stawowe piętowe : przednia, środkowa, tylna oraz pow stawowa głowy k skokowej
- na k piętowej 3 pow stawowe skokowe : tylna, środkowa, przednia
- na k łódkowej : wklęsła pow stawowa głowy k skokowej
- przyczepia się do brzegów pow stawowych
- odrębna dla obu stawów
- staw skokowy tylny
- skokowo-pietowe boczne
- skokowo-piętowe przyśrodkowe
- skokowo-piętowe międzykostne
- staw skokowy przedni
- piętowo-łódkowe podeszwowe
- skokowo-łódkowe
- rozdwojone
- zgięcie podeszwowe, odwracanie i przywodzenie
- zgięcie grzbietowe, nawracanie, odwodzenie
Mięśnie obręczy kończyny dolnej
1)Mięśnie wewnętrzne miednicy
1a)Mięsień biodrowo-lędźwiowy (m. iliopsoas)
1. biodrowy większy
· przyczepy początkowe
- trzon ostatniego kręgu piersiowego
- cztery górne kręgi lędźwiowe
· przyczepy końcowe
- krętarz mniejszy k udowej
· czynność
2. biodrowy
- dół biodrowy
- kieruje się w dół i dołącza do biodrowego większego
- silny zginacz stawu biodrowego
- przywodzi i odwraca udo
- wspomaga zgięcie kręgosłupa lędźwiowego w przód
- skurcz jednostronny zgina kręgosłup w bok
1b)lędźwiowy mniejszy (m. psoas minor) – słabo rozwinięty. Nieistotny xD
2)Mięśnie zewnętrzne miednicy
2a)pośladkowy wielki (m.gluteus maximus)
- k biodrowa od tyłu
- boczna okolica k krzyżowej i guzicznej
- guzowatość k udowej
- najsilniejszy prostownik stawu biodrowego
- wysuwa miednice do przodu (skurcz obu mieśni)
- jego napięcie niezbędne w utrzymaniu pionowej postawy
- silnie odwraca i przywodzi w stawie biodrowym
2b)pośladkowy średni (m.glateus medius)
- talerz biodrowy
- krętarz większy k udowej
- taka sama jak mięśnia pośladkowego małego
3b)pośladkowy mały (m.gluteus minimus)
- odwodzenie uda
- część przednia : zginanie i nawracanie w stawie biodrowym
- część tylna : prostuje udo i silnie odwraca
4b)naprężacz powięzi szerokiej (m.tensor fasciale latae)
- kolec biodrowy przedni górny
- kłykieć boczny piszczeli
- w stawie biodrowym : zgina, nawraca i odwodzi udo
- w stawie kolanowym : stabilizuje wyprost
5b)gruszkowaty (m.piriformis)
- powierzchnia miednicza k krzyżowej
- odwraca, odwodzi i prostuje udo (w stawie biodrowym)
6b)zasłaniasz wewnętrzny (m.obturatorius internuj)
- powierzchnia wewnę...
eklerek123