3
INSTRUKCJA BHP
1. Jeśli naturalny skład powietrza (ok. 21% obj. tlenu i 79% azotu i argonu) ulega zmianie, mogą wystąpić zakłócenia funkcjonowania organizmu ludzkiego.
2. Jeśli do powietrza do oddychania domieszane zostaną gazy inne niż tlen, spada zawartość tlenu i występuje niedobór tlenu.
3. Spadek zawartości tlenu poniżej 15% obj., powoduje gwałtowne osłabienie funkcji fizjologicznych i umysłowych organizmu.
4. Jeśli niedobór tlenu powodowany jest przez gazy obojętne (np. azot, argon, hel itp.), osłabienie funkcji nie jest zauważalne dla poszkodowanego, który przy ok. 10% obj. tlenu w powietrzu może niepostrzeżenie stracić przytomność.
5. Poniżej 6 do 8% obj. tlenu, już po kilku minutach może nastąpić śmierć przez uduszenie, o ile nie zostanie natychmiast podjęta reanimacja.
6. W przypadku zagrożeń powodowanych przez gazy toksyczne lub palne, zagrożenie uduszeniem schodzi na dalszy plan. Z jednej strony już małe ilości gazów toksycznych w powietrzu mogą prowadzić do uszkodzenia organizmu lub śmierci przez zatrucie, a z drugiej małe ilości gazów palnych (które też mogą być toksyczne i bezwonne) mogą tworzyć z powietrzem mieszaniny wybuchowe.
1. Przy odparowaniu gazów (np. oziębionego azotu skroplonego, argonu, dwutlenku węgla), powstaje z jednego litra cieczy ok. 600 – 850 litrów gazu.
2. Tak znaczna ilość gazu może szybko spowodować niedobór tlenu, jeśli brak odpowiedniej wentylacji. Odparowanie skroplonych gazów palnych (np. LPG, LNG), może wytworzyć w jeszcze krótszym czasie wybuchową atmosferę.
3. Jeśli gazy inne niż tlen mogą wydostać się z rurociągów gazowych, zbiorników, itp., należy zawsze liczyć się z niedoborem tlenu. Dlatego możliwe miejsca nieszczelności muszą być regularnie sprawdzane na szczelność.
4. Pracownicy mogą wchodzić do słabo wentylowanych obszarów (np. zbiorników) tylko po oznaczeniu zawartości tlenu i wystawieniu odpowiedniego zezwolenia.
5. Jeśli prace muszą być wykonywane w pobliżu otworów wywiewnych lub wylotu rurociągów zrzutu gazu, należy zawsze się liczyć z wyrzutem z tych otworów gazu o niskiej zawartości tlenu lub pozbawionych tlenu.
6. Niedobór tlenu występuje zawsze, gdy instalacje, zbiorniki przed naprawą lub przeglądem są przedmuchiwane azotem lub innym gazem obojętnym.
7. Praktycznie wszystkie procesy spawalnicze i ogrzewania otwartym ogniem, powodują zużycie tlenu z powietrza, mogą prowadzić do niedoboru tlenu, jeśli wielkość pomieszczenia i wydajność wentylacji nie jest wystarczająca.
8. Przy niektórych procesach spawalniczych atmosfera może zostać nasycona szkodliwymi lub toksycznymi gazami.
9. Jeśli gazy cięższe od powietrza (np. argon, CO2, środki chłodnicze, gazy oziębione, propan, butan, itp.) usuwane są ze zbiorników lub zagłębień, należy je raczej zasysać z dołu, niż wypychać powietrzem. Powietrze, wprowadzane do takich przestrzeni przy dnie, gromadzi się nad cięższym gazem, nie wypychając go.
1. Niedobór tlenu jest niewyczuwalny zmysłami.
2. Analizatorami tlenu wskazującymi optycznie lub akustycznie niedobór tlenu (lub jego nadmiar), można ustalić zawartość tylko tlenu.
3. Przyrządy takie nie informują czy gazy, które doprowadziły do niedoboru tlenu są szkodliwe, toksyczne lub palne. Jeśli zachodzi podejrzenie obecności takich gazów, muszą one zostać zmierzone odpowiednimi analizatorami.
1. Jeśli istnieje zagrożenia niedoborem tlenu, którego nie można zlikwidować odpowiednią wentylacją, należy używać aparatów oddechowych. Maski przeciwgazowe z filtrami są nieskuteczne w przypadku niedoboru tlenu.
2. Odpowiednimi aparatami oddechowymi są:
a. Aparaty podające sprężone powietrze z butli noszonej na plecach. Należy wziąć pod uwagę, że aparaty te utrudniają przejście przez włazy itp. przeszkody.
b. Aparaty, do których podawane jest świeże powietrze wężem o odpowiedniej długości i przekroju.
1. Przed wejściem do zbiornika, w którym może wystąpić niedobór tlenu i rozpoczęciem w nim pracy, każdy prowadzący do tego zbiornika rurociąg musi zostać częściowo zdemontowany i zaślepiony, w celu odcięcia dopływu gazu.
2. Poleganie tylko na zamknięciu zaworów, byłoby zaniedbaniem mogącym doprowadzić do śmierci pracownika.
3. Zbiornik lub pomieszczenie, przed wejściem do niego, należy dokładnie przewentylować, a zawartość tlenu (lub w danym przypadku zawartość szkodliwych lub palnych gazów) regularnie analizować.
4. Jeśli w zbiorniku lub pomieszczeniu nie można zapewnić atmosfery odpowiedniej do oddychania, należy używać aparatów oddechowych.
5. Do takich przestrzeni wolno wejść jedynie na podstawie pisemnego pozwolenia podpisanego przez odpowiedzialną osobę.
6. Tak długo jak w pomieszczeniu lub zbiorniku przebywa pracownik, bezpośrednio przed wejściem musi znajdować się punkt ze środkami bezpieczeństwa, używanymi przez pracującego.
7. Punkt ten nie może zabezpieczać prac w innych miejscach, gdyż zależy od niego życie ludzi pracujących w danym miejscu.
1. Pracownik, który stracił przytomność na skutek niedoboru tlenu może zostać uratowany tylko przez ratowników wyposażonych w aparaty oddechowe.
2. Poszkodowanego należy wynieść niezwłocznie na świeże powietrze i ciepło okryć.
3. Poszkodowanemu należy podawać tlen z aparatu tlenowego lub stosować sztuczne oddychanie, tak długo aż poszkodowany sam zacznie oddychać, lub aż lekarz podejmie reanimację.
1. Gazami można bezpiecznie operować tylko wtedy, gdy ich własności są znane i brane pod uwagę.
2. Nieodpowiednio stosowane gazy mogą spowodować m.in. uduszenie, podczas gdy odpowiednie zastosowanie niedoboru tlenu umożliwia zmniejszenie zagrożenia wybuchem.
Na podstawie:
Linde Gaz Polska Sp. z o.o.
Specjalista ds. BHP
..............................
zanka97