T: Choroby odcinka szyjnego
ŁYKAWOŚĆ
· Dwa typy: z podparcia i bez podparcia
· Wskazanie do zabiegu u koni, u których zawiodły metody zachowawcze
· Warunki anatomiczne
Ø Gałąź dobrzuszna nerwu dodatkowego XI – grzbietowo przyśrodkowa powierzchnia mięśnia mostkowo-żuchwowego przechodzi na powierzchnię 5 cm od rozcięgna
Ø Mięsień mostkowo-tarczkowy leży na tchawicy – przyczep na bocznej powierzchni chrząstki tarczowej
Ø Mięsień mostkowo-gnykowy – biegnie w linii
Ø Mięsień łopatkowo-gnykowy łączy się z mięśniem mostkowo gnykowym na wysokości ½ bliższej długości szyi
· Operacja – 2 warianty (koń w pozycji stojącej i leżącej)
Ø Cięcie skórne – około 30cm, początek cięcia 2 cm do przodu od krtani
Ø Odciągnięcie skóry, tamowanie krwawienia
Ø Uwidocznienie środkowej części m. mostkowo-żuchwowego w odległości 5 cm od jego rozcięgna, odpreparowanie m. łopatkowo-gnykowego
Ø Odciągnięcie mięśnia mostkowo-żuchwowego aby odsłonić powierzchnię grzbietowo-przyśrodkową czasem konieczne jest odszukanie tętnicy dochodzącej do mięśnia mostkowo-żuchwowego, odpreparowanie powięzi, chwytamy kleszczami nerw powoduje skurcze mięśni, zginanie szyi
Ø Wycięcie nerwu na odcinku 5-10 cm
Ø Wycięcie fragmentu mięśnia łopatkowo gnykowego – do krtani
Ø Wycięcie fragmentu mięśnia mostkowo-gnykowego – do przodu od krtani
Ø Wycięcie fragmentu mięśnia mostkowo-żuchwowego
· Postępowanie pooperacyjne
Ø Podawanie fenylbutazonu
v 4,4 mg/kg 1.dzień 2xdz
v 2,2 mg/kg dwa następne dni, 2xdz
v Antybiotyk
v Usunięcie drenów lub sączków …dzień po operacji
· Powikłania
Ø Nawrót łykawości
v Brak zmiany otoczenia
v Niecałkowite usunięcie brzuśca mięśni
Ø Powstanie krwiaków
Ø Gromadzenie płynu – brak ograniczenia aktywności ruchowej
Ø Rozejście brzegów rany
Ø 50% skuteczności – wg Wilsona istotne jest usunięcie mięśni do przodu od krtani
· Niechirurgiczne metody leczenia
Ø Zwiększenie częstotliwości wyprowadzania na wybieg
Ø Smarowanie substancjami drażniącymi
Ø Zapewnienie towarzystwa: kucyk, koza, królik
Ø Łykawka z elektrowstrząsem
Ø Akupunktura
Ø Podawanie antagonistów rec.opioidowych, np. nalokson
KRETOWINA (TALPA)
1. Istota
· Obrzęk okolicy potylicznej spowodowany chorobą kaletki podpowięziowej karkowej i kaletka szczytowa
2. Przyczyna
· Uraz
· Martwica więzadła karkowego
· Zakażenie przyranne
· Ropowica
· Zakażenie Brucella abortus
3. Leczenie zamkniętych zapaleń kaletki
· Usuwanie zawartości
· Podawanie antybiotyków
4. Przypadki zestarzałe – leczenie operacyjne
· Znieczulenie ogólne
· Cięcie skórne długości 30 cm
· Podanie do kaletki roztworu błękitu metylowego
· Wycięcie więzadła w dwóch porcjach
· Wypełnienie rany tamponami i opracowanie chirurgiczne rany
ZAPALENIE ŻYŁY SZYJNEJ ZEWNĘTRZNEJ
Przyczyny
Powikłania przy podawaniu środka drażniącego
1. Zakrzepica żylna i obliteracja
2. Ropne zapalenie tkanki łącznej w okolicy żyły
3. Ropne zakrzepowe zapalenie żyły i tkanki około żylnej
Leczenie
1. Zachowawcze: środki znieczulające, DMSO, NLPZ
2. Operacyjne: wycięcie odcinka żyły szyjnej zewnętrznej
CHOROBY KŁĘBU
1. Warunki anatomiczne
· Zrąb kostny
Ø Kręgi piersiowe 2-12
Ø Najwyższe wyrostki kolczyste Th 3-5; duże konie do 20 cm długości
· Więzadło nadkolcowe: kontynuacja powrózka karkowego
· Blaszka główna rozpościera się pomiędzy łopatkami a wyrostkiem kolczystym 2-5 – 3 warstwy
2. Odsednienie
· Różne stopnie uszkodzenia skóry w zależności od ucisku
· Może być zgorzel sucha lub wilgotna
a) Przyczyny
Ø Ucisk siodła i uprzęży
Ø Wysoki kłąb
Ø Zbyt ścisłe zakładanie siodła
Ø Ciężki jeździec
Ø Pofałdowany czaprak
Ø Damskie siodło
b) Formy odsednienia: stłuczenie, wylew podskórny, otarcie skóry, suchy strup, ognisko zgorzeli wilgotnej
3. Zapalenie kaletki maziowej kłębu
· Ostre zapalenie kaletki maziowej, kontuzje
· Wodniak kaletki maziowej – tarzanie się, małe urazy
· Ropne zapalenie kaletki maziowej – rany kłute, miażdżone, szarpane
a) Etiologia
· Rany
· Pasożyty Onchocerca reticullta, C. cervicalis
· Salmonella abortus equi
b) Leczenie
· Zapalenie aseptyczne – zachowawczo
· Rzadko operacyjnie – usunięcie kaletki zgodnie z zasadami chirurgii ogólnej
· Rozległe cięcia – sączkowanie, dreny
4. Norzyca
· Istota: choroba kłębu z postępującą martwicą tkanek kostnych i powstającymi przetokami
· Przyczyny
Ø Martwica więzadła karkowego, więzadła nadkolcowego lub części kapturowej
Ø Ropne zapalenie kaletki kłębowej
Ø Martwica wyrostków kolczystych, chrząstek
Ø Ropowica międzypowięziowa
Ø Tworzenie kieszonek z powstawaniem ropni za łopatką lub między blaszkami więzadła karkowego
· Objawy
Ø Zgrubienie okolicy kłębu
Ø Przetoki
Ø Wypełnienie naczyń limfatycznych
Ø Wypadanie włosów
Ø Ropa o różnym wyglądzie
Ø Niepewny chód
Ø Zaburzenia ruchu
Ø RTG: punktowe ogniska zwapnienia
Ø Przydatne zgłębnikowanie; wypełnienie środkami kontrastowymi
Ø Rany nakłucia
Ø Brucella abortus
Ø Onchocerca spp
· Rokowanie
Ø Pomyślne lub ostrożne
Ø Leczenie niekiedy trwa 3-4m-ce przy głębokich zachyłkach
· Leczenie
Ø Antybiotyk ogram – wysokie dawki antybiotyków
Ø Cięcia i płukanie drenów
Ø Wycięcie wyrostków kolczystych prowadzi do zniekształcenia zwierzęcia
Ø Stajnia wolna od owadów
Ø Cięcia prostopadłe od linii pośrodkowej, nie powinny wykraczać na drugą stronę
Ø Niebieskie chrząstki = martwica
Ø Płukanie 0,5% chloraminą, 3% wodą utlenioną, KMnO4, vagothyl
anex78