Orzeczenie umowa darowizny.doc

Mgr Jolanta Stadnik-Jędruch

Temat : Umowa darowizny i dożywocia

Orzecznictwo:

1.      Orzeczenie SN z dnia 23.09.2004, III CK 382/03, OSNC 2005/7-8/147

Teza: „ Wydanie rzeczy ruchomej stanowiącej przedmiot darowizny może nastąpić nie tylko przez jej fizyczne przekazanie obdarowanemu, ale także sposobami wskazanymi w art.348 zdanie drugie oraz 349-351 k.c.

2.      Orzeczenie SN z dnia 12.10.2001, V CKN 631/00, OSNC 2002/7-8/91

Teza: „Ukryta pod pozorną darowizną umowa sprzedaży nieruchomości nie czyni zadość wymaganiu formy aktu notarialnego ( art.158 zdanie pierwsze k.c.) dla umowy sprzedaży także wtedy, gdy w formie tej nastąpiła pozorna darowizna. Umowa taka jest zawsze nieważna (art. 73  §2 zdania pierwsze k.c.)”.

3.      Orzeczenie SN z dnia 07.01.1967, III CZP 32/66, OSNC 1968/12/199

Teza: „ Oświadczenie odwołujące darowiznę nieruchomości z powodu rażącej niewdzięczności z powodu rażącej niewdzięczności nie powoduje przejścia własności nieruchomości z obdarowanego na darczyńcę, lecz stwarza jedynie obowiązek zwrotu przedmiotu odwołanej darowizny stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.”

4.      Orzeczenie SN z dnia 18.02.1969, III CZP 133/68, OSNC 1969/11/193

Teza: „Okoliczność, że darowizna została dokonana na rzecz obojga małżonków i przedmiot darowizny wszedł do ich majątku wspólnego, nie stoi na przeszkodzie odwołania darowizny w stosunku do jednego tylko małżonka. W wypadku takim uważa się, że z chwilą skutecznego odwołania darowizny rzecz darowana przestała wchodzić do majątku wspólnego, a udział w niej małżonka , w stosunku do którego darowizna nie została odwołana, staje się jego majątkiem odrębnym

5.      Orzeczenie SN z dnia 07.11.2002, II CKN 1395/00, OSNC 2004/3/43

Teza: „ Darczyńca lub jego spadkobierca nie może odwołać darowizny po śmierci obdarowanego, nawet jeżeli termin określony w art. 899 §3 k.c. jeszcze nie upłynął. Przyczyną odwołania może być rażąca niewdzięczność obdarowanego, a nie jego spadkobierców.”

6.      Orzeczenie SN z dnia 17.03.2004, II CK 91/03, OSNC 2005/3/52

Teza: „ Rozwiązanie umowy o dożywocie nie jest dopuszczalne po zbyciu nieruchomości obciążonej dożywociem (art. 914 w związku z art. 913 k.c.)”.

7.      Orzeczenie SN z dnia 09.04.1997, III CKN 50/97, OSNC 1997/9/133

Teza: „Cechą wspólną wszystkich zaszłości, jakie kwalifikują wypadek z art. 913§ 2 k.c. jako „ wyjątkowy” jest krzywdzenie dożywotnika, agresja i zła wola po stronie jego kontrahenta, a nie samo negatywne nastawienie dożywotnika do kontrahenta.

Mgr Jolanta Stadnik-Jędruch

Temat : Umowa darowizny i umowa dożywocia

Kodeks Cywilny art. .888-902, 908-916

1. Nowak złożył Kowalskiemu ofertę zawarcia umowy darowizny gruntu rolnego w formie aktu notarialnego. Kowalski następnego dnia złożył oświadczenie przed notariuszem, że  przyjmuje darowiznę. W związku z tym Nowak udostępnił Kowalskiemu grunt, na którym ten zaczął gospodarować. Czy Nowak może odzyskać grunt?

2. Mateusz podarował swojemu synowi Markowi zabudowaną nieruchomość . Ten ostatni zamiast okazać ojcu wdzięczność przesiadywał niemal codziennie w miejscowym barze i tam wobec kolegów publicznie obrażał ojca, wypominając mu, że mógł mu podarować znacznie więcej. Mateusz dowiedziawszy się o postępowaniu syna udał się do miejscowego proboszcza i zamówił mszę w intencji nawrócenia syna. Msza miała odbyć się w niedziele. W czwartek  Marek kompletnie pijany obraził ojca, a ten następnego dnia wręczył synowi pismo w którym odwoływał darowiznę . Oceń stan faktyczny. Czy doszło do odwołania darowizny?

3. Bronisław podarował Grzegorzowi nieruchomość gruntową. W treści aktu notarialnego, zostało zaznaczone, że wydanie nieruchomości nastąpi dopiero za 2 miesiące gdyż darczyńca chciał do tego czasu zebrać z pola plony. Tydzień po zawarciu umowy pożar strawił cały majątek Bronisława. Czy w powyższej sytuacji istnieje możliwość odwołania darowizny? Jak wyglądałaby  sytuacja gdyby nastąpiło wydanie obdarowanemu nieruchomości?

4. Kamil podarował swojej pełnoletniej wnuczce Krystynie atrakcyjną działkę budowlaną (forma akt notarialny), obciążając ją obowiązkiem przyjęcia na utrzymanie jego siostry 50 letniej  Marii, będącej osobą niepełnosprawną. Po zamieszkaniu Marii w domu Krystyny i jej męża Tadeusza małżonkowie zaczęli znęcać się psychicznie i fizycznie nad Marią, tak że w końcu targnęła się ona na swoje życie. Dwa lata po śmierci Marii, Kamil dowiedział się o fakcie znęcania nad siostrą. Jego zdaniem powyższa okoliczność stanowiła bezpośrednią przyczynę samobójstwa. Miesiąc później Kamil w liście skierowanym do Krystyny odwołał dokonaną na jej rzecz darowiznę nieruchomości. Tydzień później małżonkowie nadesłali  następującą odpowiedź:

Drogi dziadku

Fakt odwołania przez Ciebie darowizny nie ma żadnego prawnego znaczenia.

Po pierwsze darowana działka weszła w skład wspólnego majątku mojego i mojego męża. W  konsekwencji odwołanie darowizny tylko w stosunku do mnie nie odnosi skutku

Po drugie zgodnie z przepisami KC odwołanie darowizny jest możliwe tylko w przypadkach szczególnych które tu nie występują

Po trzecie nawet gdyby było możliwe odwołanie darowizny to i tak został przekroczony termin do skorzystania z  tego uprawnienia

Po czwarte dokonana przez Ciebie darowizna czyniła zadość obowiązkowi wynikającemu z zasad współżycia społecznego – przecież przez całe lata będąc u Ciebie na wakacjach pomagałam Ci

Po piąte działkę którą mi podarowałeś już sprzedałam

Oceń stan faktyczny.

Oceń zasadność argumentów przytoczonych w liście.

Określ skutki prawne wynikające ze skutecznego odwołania darowizny.

Wskaż sytuacje w których przedmiot darowizny może wejść do wspólnego majątku małżonków.

Czy jest możliwe , a jeżeli tak to jakie są konsekwencje prawne odwołania darowizny gdy tylko jednemu małżonkowi można postawić zarzut  rażącej niewdzięczności ?

Czy byłoby możliwe odwołanie darowizny po śmierci Kamila, jeżeli ten w testamencie powołał do całego spadku swojego syna  Floriana?

5. Teresa zawarła z wnukiem umowę dożywocia i przekazała mu dom jednorodzinny będący jej własnością , licząc na opiekę i wsparcie z jego strony. Okazało się jednak, że ten sprzedał nieruchomość. Prawo dożywocia nie było ujawnione w księdze wieczystej . Wnuk uważa że nie jest już do niczego zobowiązany względem babci. Nabywca nieruchomości uchyla się od obowiązku wykonania dożywocia powołując się na brak wpisu w księdze wieczystej, a w związku z tym na ochronę płynąca z rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych.   Oceń sytuację prawną.

6. Prawo dożywocia zostało ustanowione na rzecz małżeństwa Kowalskich, którzy przenieśli własność nieruchomości na swoją córkę. Przed samą śmiercią pan Kowalski postanowił przenieść swoje uprawnienie z tytułu dożywocia na brata, który przebywał w domu opieki. Czy córka ma obowiązek zaopiekowania się wujkiem?

7. Zenon zawarł ze swoim bratankiem Janem i jego rodziną umowę dożywocia przekazując mu tym samym dom jednorodzinny. Zgodnie z umową Zenon zamieszkał razem z bratankiem , który dostarczał mu środków utrzymania jednocześnie opiekując się nim. Jednakże dłuższe przebywanie z Zenonem okazało się uciążliwe nie tylko dla Jana ale przede wszystkim dla jego rodziny. Zenon nie przepadał za żoną Jana i często jej to okazywał. Jan nie mogąc wytrzymać w zaistniałej sytuacji zwrócił się o poradę prawną. Jaka powinna być jej treść?

8. Zbigniew, wobec którego toczyło się postępowanie o ubezwłasnowolnienie, kierując się uczuciem wdzięczności podarował odziedziczony po babci diamentowy naszyjnik pielęgniarce, która opiekowała się nim podczas pobytu w szpitalu. Po miesiącu od dokonania darowizny do obdarowanej pielęgniarki zgłosił się Karol opiekun Zbigniewa i zażądał wydania naszyjnika (Zbigniew został ubezwłasnowolniony tydzień po dokonaniu darowizny) . Oceń stan prawny.