GEOLOGIA DYNAMICZNA.PDF

GEOLOGIA DYNAMICZNA

Prowadzący : prof. dr hab. inż. Nestor OSZCZYPK0

Wymiar i forma zajęć : w.-90 g + Ćw. –90 g (2 semestry).

Forma zaliczenie : egzamin: pisemny

Punktacja : 120 p.

Treść wykładu : Struktura Ziemi, a zwłaszcza litosfery, minerały i ich własności fizyczne,

główne rodzaje skał, paleomagnetyzm, strumień cieplny, czas geologiczny. Powierzchniowe

procesy geologiczne: wietrzenie, erozja, ruchy masowe, współczesne i kopalne środowiska

sedymentacyjne, diageneza, kompakcja osadów ilastych, wody podziemne i ich ochrona, ropa

naftowa i gaz ziemny. Procesy diastroficzne: izostazja, ruchy epejrogeniczne, trzęsienia ziemi,

tektonika, pasma orogeniczne, wulkanizm, plutonizm i metamorfizm. Hipoteza Wegenera,

tektonika płyt litosferycznych, cykl Wilsona.

Tematy ćwiczeń : Charakterystyka, opis i makroskopowe rozpoznawanie minerałów

skałotwórczych, skał: magmowych, metamorficznych i osadowych. Uproszczona klasyfikacja

skał. Zarys sedymentologii; klasyfikacja i rozpoznawanie struktur tektonicznych.

Wstęp do badań terenowych, obejmujący: posługiwanie się kompasem geologicznym,

czytanie map geologicznych, intersekcja geologiczna, przekroje geologiczne i zajęcia

terenowe.

Podręczniki akademickie:

Książkiewicz M., 1979 i wcześniejsze wydania. Geologia dynamiczna . Wydawnictwa

Geologiczne.

Stanley S. M., 2002. Historia Ziemi . PWN, Warszawa,s. 705. Rozdziały: 2-Minerały

skałotwórcze i skały, 5-Środowiska sedymentacyjne, 8-Teoria tektoniki płyt, Tektonika

kontynentów i pasma górskie.

Duxbury A. C., Duxbury A. B & Sverdrup K. A., 2002. Oceany Świata . PWN, Warszawa,

636. Rozdziały: 2-Tektonika płyt, 3-Dno oceaniczne i osady.

Podręczniki w języku angielskim (wybrane):

Dufa D., 1993. Holmes’ Principles of Physical Geology .-Fourth Edition. Chapman & Hall,

s. 791.

Plammer C. C. & McGeary, 1988. Physical Geology - Fourth Edition. WM.C. Bron

Publishers, s. 535.

Skinner B., J. & Porter S., C., 1987. Physical Geology. John Wiley & Sons, s. 750.

Literatura uzupełniające:

Jaroszewski W., Marks L. & Radomski A., 1985. Słownik geologii dynamicznej .

Wydawnictwa Geologiczne, 310 s.

Mizerski W., 2002. Geologia dynamiczna dla geografów .Wydawnictwa Naukowe PWN,

Warszawa, 371 s.

Mizerski W. & Sylwestrzak H., 2002. Słownik geologiczny . Wydawnictwa Naukowe PWN,

Warszawa, 242.

Chiński A.,2000. Jeziora kuli ziemskiej. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Warszawa, s. 202. sygn.B ING 25980/Gg

Borówka K. R., 2001. Dzieje Ziemi i rozwój życia. Jak zmieniał się świat przyrody .

Poznań, Wydawnictwo Kurpisz, s. 239.

Kłysz P. & Skoczylas J., 2003. Oblicze naszej planety - geologia i geomorfologia w

zarysie . Poznań. Wydawnictwo Naukowe UAM.

SEMESTR ZIMOWY-PROCESY EGZOGENICZNE

Tydzień I

1. Przedmiot geologii fizycznej –podręczniki

zagadnienia: procesy geologiczne, cykl geologiczny;

2. Miejsce Ziemi w Układzie Słonecznym

3. Pojęcie czasu geologicznego

zagadnienia: czas względny, zasada superpozycji, zasada uniformitaryzmu, pierwiastki

promieniotwórcze, czas połowicznego rozpadu, wiek bezwzględny;

Tydzień II

4-6. Oddziaływanie atmosfery i hydrosfery na skorupę ziemską

zagadnienia: warstwowa struktura atmosfery, cyrkulacja atmosferyczna, powierzchniowe i

denne prądy oceaniczne, prądy termohalinowe;

Tydzień III

7-8. Budowa wnętrza Ziemi i litosfery

zagadnienia: przesłanki rekonstrukcji, skorupa ziemska, litosfera, nieciągłości Konrada,

Mohorovicica i Gutenberga, tomografia komputerowa płaszcza Ziemi;

9. Skład chemiczny skorupy ziemskiej, minerały i skały

zagadnienia: minerały i ich własności fizyczne, metody identyfikacji minerałów, podział skał i

ich klasyfikacja;

Tydzień IV

10-11. Magnetyzm i paleomagnetyzm, indukcja elektromagnetyczna, strumień cieplny,

zagadnienia: ziemskie pole magnetyczne i jego składowe, anomalie magnetyczne, pozostałość

magnetyczna, temperatura Curie, paleomagnetyzm, prądy telluryczne stopień i gradient

geotermiczny, strumień cieplny;

12. Wietrzenie (fizyczne i chemiczne)

zagadnienia: insolacja, dezintegracja granularna i blokowa, zamróz, strefa wiecznej marzłoci,

soliflukcja, krioturbacja, pingo.

Tydzień V

13-14. Wietrzenie chemiczne

zagadnienia: czynniki wietrzenie chemicznego, wietrzenie sialitowe i alitowe

glinokrzemianów, minerały ilaste i glinowe, lateryt, boksyty;

15. Rodzaje gleb i ich geograficzne rozmieszczenie.

zagadnienia: procesy i profile glebowe

Tydzień VI

16-17. Erozja i transport rzeczny

zagadnienia: ablacja deszczowa, charakterystyka rzeki, ruch laminarny i turbulentny, prąd

spokojny i rwący, typy rzek, siła transportowa i obciążenie rzeki, prędkość erozyjna rzeki,

rodzaje erozji, kaptaż, przełomy rzeczne, stadia erozyjne, odmłodzenie erozji, terasy rzeczne;

18. Akumulacja rzeczna

zagadnienia: aluwia, kanały, odsypy korytowe, meandrowe i nasypy przy korytowe (levee),

równie zalewowe, podział na frakcje (klasyfikacja Wentwortha), stopień wysortowania osadu,

formy dna, uwarstwienie, imbrykacja i lineacja;

Tydzień VII tydzień:

19. Stożki aluwialne, delty i estuaria

zagadnienia: równia deltowa, czoło delty, prodelta, delta Gilbertowska;

20-21. Erozja i akumulacja eoliczna

zagadnienia: deflacja, kamienne pustynie, środowiska sedymentacji eolicznej, wydmy, lessy,

uwarstwienie osadów eolicznych;

Tydzień VIII

22-24. Erozja i akumulacja lodowcowa

zagadnienia: granica wiecznego śniegu, lodowce górskie i kontynentalne, mechanizm ruchu

lodowca, ablacja, erozja lodowcowa (detrakcja i abrazja), doliny zlodowacone, fjordy,

moreny, utwory fluwio- i limnoglacjalne, przebieg zlodowaceń plejstoceńskich w Polsce,

zlodowacenia dawnych epok geologicznych przyczyny zlodowaceń;

Tydzień IX-X

25-27, 28-30. Erozja morska i morskie środowiska depozycyjne

zagadnienia: podział środowisk morskich, morfologia obrzeżenia kontynentalnego i dna

oceanicznego, falowanie i erozja morska, osady strefy litoralnej i sublitoralnej, płytkomorska

sedymentacja węglanowe, turbidyty i stożki podmorskie, głębokowodna sedymentacja

pelagiczna, granica kompensacji węglanu wapnia;

Tydzień XI

31. Jeziora i sedymentacja jeziorna

zagadnienia: geneza jezior, typy jezior, sedymentacja i rozkład materii organicznej,

torfowiska, stadium bio -i geochemiczne procesów uwęglania;

32-33. Kopalne środowiska depozycyjne

zagadnienia: facje i litofacje, lito i biotopy, kopalne osady klastyczne, węglanowe i

krzemionkowe, ewaporacja i modele basenów ewaporacyjnych;

Tydzień XII

34-36. Diageneza

zagadnienia: rodzaje diagenezy, twardnienie koloidów, kompakcja osadów ilastych,

rekrystalizacja, cementacja, konkrecje, sylifikacja i fosylizacja;

Tydzień XIII

37-38. Wody podziemne

zagadnienia: obieg wody w przyrodzie, porowatość i własności zbiornikowe skał, przepływ

wód podziemnych, geneza i klasyfikacja wód podziemnych, wody gruntowe i baseny

artezyjskie, zanieczyszczenia i ochrona wód podziemnych, wody mineralne i termalne;

39. Zjawiska krasowe

zagadnienia: powierzchniowe i podziemne formy krasowe

Tydzień XIV

40-42. Ruchy masowe

zagadnienia: własności mechaniczne skał i gruntów, kryterium stabilności zbocza,

klasyfikacja i podział ruchów masowych, obszary osuwiskowe Karpat;

Tydzień XV

43-45. Pochodzenie i występowanie węglowodorów

zagadnienia: geochemiczne aspekty pochodzenie ropy naftowej i gazu ziemnego, skały

macierzyste i rola upwellingu w ich powstawaniu, skały zbiornikowe, pierwotna i wtórna

migracja, pułapki złożowe;

SEMESTR LETNI –PROCESY ENDOGENICZNE

Tydzień XVI

46-48. Diastrofizm

zagadnienia: zmiany linii brzegowej, transgresje i regresje, ruchy eustatyczne; izostazja -

modele Airego i Pratta, pole grawitacyjne Ziemi, anomalie grawimetryczne, ruchy

izostatyczne

Tydzień XVII

49-51. Trzęsienia Ziemi

zagadnienia: rodzaje fal sejsmicznych, intensywność i energia trzęsień, skale MCS i Richtera,

położenie i głębokość ognisk, geograficzne rozmieszczenie wstrząsów sejsmicznych, reżim

tektoniczny trzęsień Ziemi, powierzchnia Benioffa-Wadatiego.

Tydzień XVIII

52-54. Deformacje tektoniczne

zagadnienia: układ sił, naprężeń i odkształceń, wpływ ciśnienia otaczającego, temperatury i

płynów porowych na odkształcenia, bieg i upad warstw, deformacje ciągłe, mechanizmy

fałdowania

Tydzień XIX

55-56. Deformacje nieciągłe

zagadnienia: uskoki, powstawanie uskoków w trójosiowym polu naprężeń, spękania ciosowe,

kliważ;

57. Góry fałdowe

zagadnienia: periodyczność ruchów tektonicznych, geosynkliny, cykl geosynklinalny,

tektonika Karpat Zachodnich na tle Alpidów;

Tydzień XX

58-60. Wulkanizm I

zagadnienia: powstawanie magmy i jej właściwości, dyferencjacja magmy;

Tydzień XXI

61-63. Wulkanizm II

zagadnienia: produkty działalności wulkanicznej, klasyfikacja skał wulkanicznych, podział

erupcji, geograficzne rozmieszczenie wulkanów;

Tydzień XXII

64-66. Plutonizm

zagadnienia: typy intruzji, chłodzenie i krystalizacja magmy, sposoby dyferencjacji magmy;

Tydzień XXIII

67-69. Plutonizm II

zagadnienia: szeregi reakcyjne Bowena, klasyfikacja skał głębinowych, rozmieszczenie skał

ogniowych w litosferze

Tydzień XXIV

70-72. Metamorfizm I

zagadnienia: definicja i granice metamorfizmu, czynniki metamorfizmu, facje metamorfizmu

Tydzień XXV

73-75. Metamorfizm II

zagadnienia: rodzaje metamorfizmu, metamorfizm hydrotermalny, kontaktowy, typu Barrow,

metamorfizm błękitnych łupków;

Tydzień XXVI

76-78. Metamorfzim III

zagadnienia: metamorfizm łuków wyspowych i kolizji kontynentalnych.

Tydzień XXVII

79-81. Tektonika płyt litosferycznych I

zagadnienia: wczesne przesłanki dryftu kontynentów, hipoteza Wegenera, krytyka dryftu

kontynentalnego;

Tydzień XXVIII

82-84. Tektonika płyt litosferycznych II

zagadnienia: badania paleomagnetyzm i nawrót idei dryftu kontynentalnego, spreading dna

oceanicznego (hipoteza Hessa);

Tydzień XXIX

85-87. Tektonika płyt litosferycznych III

zagadnienia: Hipoteza Vina- Matthewsa, strefy pęknięć i uskoki transformujące, cykl Wilsona

Tydzień XXX

88-90. filmy video

Przedmiot geologii fizycznej -podręczniki

A) Pojecie czasu geologicznego

B) Oddziaływanie atmosfery i hydrosfery na skorupę ziemską

Wykład II

A) Budowa wnętrza Ziemi i litosfery

B) Skład chemiczny skorupy ziemskiej, minerały

C) Własności minerałów; paleomagnetyzm, indukcja elektromagnetyczna, pole

geotermiczne (ćwiczenia: minerały)

Wykład III

Zewnętrzne procesy geologiczne cz. I

A) Wietrznie,

B) Erozja i akumulacja rzeczna,

C) Erozja i akumulacja lodowcowa i eoliczna, ruchy masowe

Wykład IV/V

Zewnętrzne procesy geologiczne cz. II

Erozja morska i współczesne i kopalne morskie środowiska depozycyjne

Wykład VI Sedymentacja biogeniczna

Wykład VII Diageneza

Wykład VII Wody podziemne

Wykład VIII Pochodzenie i występowanie ropy naftowe

Wykład XI Diastrofizm, ruchy eustatyczne, trzęsienia Ziemi

Wykład XII deformacje tektoniczne i pasma fałdowe

Wykład XIII Wulkanizm, Platonizm-skały głębinowe,Platonizm-skały głębinowe

Wykład XIV Metamorfizm

Wykład XV Wędrówka kontynentów i hipoteza tektoniki płyt litosferycznych

2. GEOLOGIA FIZYCZNA

Prowadzący: prof. dr hab. inż. Nestor Oszczypko

Wymiar i forma zajęć : w.-45 g + Ćw. –45 g (1 semestry).

Forma zaliczenie : egz.

Punktacja :

Treść wykładu : Struktura Ziemi, minerały i ich własności fizyczne, główne rodzaje skał,

strumień cieplny, czas geologiczny. Powierzchniowe procesy geologiczne: wietrzenie, erozja,

ruchy masowe, współczesne środowiska sedymentacyjne, diageneza, wody podziemne, ropa

naftowa i gaz ziemny. Procesy diastroficzne: izostazja i ruchy epejrogeniczne, trzęsienia

ziemi, tektonika, pasma orogeniczne, wulkanizm, plutonizm i metamorfizm, tektonika płyt

litosferycznych.

Tematy ćwiczeń : Charakterystyka, opis i makroskopowe rozpoznawanie minerałów

skałotwórczych i skał. Klasyfikacja i rozpoznawanie struktur tektonicznych.

Wstęp do badań terenowych, obejmujący: posługiwanie się kompasem geologicznym,

czytanie map Geologicznych i przekrojów Geologicznych.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: