Są sytuacje, w których skuteczność tabletki antykoncepcyjnej jest osłabiona:- zażywanie niektórych antybiotyków i leków (amoksycylina, tetracykliny, ampicylina, rifampina, carbamazepamina, etosuksymid, metronidazol, fenobarbital, fenytoina, primidon, troglitazon)- zażywanie niektórych leków przeciwgrzybicznych (np. na grzybicę pochwy), przeciwpadaczkowych- zażywanie preparatów ziołowych na bazie dziurawca- zażywanie dużych ilości witaminy C. (niektóre badania sugerują, żeby nie brać tej witaminy w tym samym czasie co pigułki)- wymioty, ostra biegunka (szczególnie w czasie pierwszych 4 godzin po zażyciu tabletki, bo tyle mniej więcej trwa wchłanianie jej składników)- niektóre diety! (szczególnie te o zmniejszonej ilości tłuszczu, jak np. dieta kopenhaska)
Leki antykoncepcyjne: - zmniejszaja działanie antywitamin K
- p/padaczkowe, rifampicyna, poch. Kwasu barbiturowego hamuja aktywnosc lekow antykonc.
Leki w HTZ (estrogeny): - barbiturany przyspieszają ich metabolizm
- HTZ hamują metabolizm benzodiazepin,
- nasilają działanie glikokortykosteroidów
- mogą nasilać lub osłabiać TLPD-ty
- nasilają działanie tamoksyfenu
Androgeny: - nasilają działanie hamujące krzepnięcie krwi poch. kumaryny
-
Przykłady :
- lewonorgestrel i estrogen: - rifampicyna , karbamazepina, fenylobutazon zmniejszaja skutecznosc doustnych lekow antykon. Przez przyspieszenie metabolizmu steroidow. Gryzeofulwina, doustne leki p/cukrzycowe, barbiturany, fenytoina, ampicylina, tetracykliny i alkohol mogą z preparatem wzajemnie obnizac swoja skutecznosc. W czasie stosowania preparatu zmniejsza się eliminacja teofiliny i kofeiny.
- Dezogestrel i estrogen- ampicylina, chloramfenikol, neomycyny, penicyliny, sulfonamidy, tetracykliny, topiramat, rytonawir, dihydroergotamina i leki uspokajające zmniejszają skuteczność antykoncepcji (może to utrzymywać się nawet do 4 tygodni po zaprzestaniu ich przyjmowania), należy wtedy stosowac dodatkowe metody antykoncepcyjne ( przez 7-28 dni po odstawieniu leku. Prep. Może zwiększać toksyczność TLPD, maprotyliny oraz leków hepatotoksycznych. Jednoczesne przyjmowanie bromokryptyny może powodować mlekotok i brak krwawienia miesiączkowego. Może zwiększać stęż. glukozy i zapotrzebowanie na insulinę lub inne leki p/cukrzycowe.
- Gestoden- j.w. ; ziele dziurawca zwyczajnego osłabia działanie antykoncepcyjne. Preparat może zwiekszac stężenie cyklosporyny i zmniejszać stężenie lamotryginy.
- Norgestimat- j.w. niektóre inhibitory proteazy i leki p/retrowirusowe zwiększają (indinawir) lub zmniejszają (ritonawir) stężenie substancji czynnych prep. Antykoncepcyjnych we krwi. Pogorszenie tolerancji glukozy.
- Drospirenon- j.w. , w.m. substancje mogą także powodować krwawienia międzymiesiączkowe.
- Norelgestromin- plastry transdermalne; j.w. uważać na leki o małym wskaźniku terapeutycznym metabolizowanym przez izoenzym P-450 (np. cyklosporyna)
- Lewonorgestrel i estrogeny- skuteczność może być zniesiona lub zmniejszona przy jednoczesnym przyjmowaniu leków indukujących enzymy wątrobowe: barbiturany, fenytoina, fenylbutazon, rifampicyna, ampicylina, gryzeofulwina i inne antybiotyki o szerokim spectrum.
- Gestoden- j.w.
- Lewonorgestrel (sam)- j.w. nasila działanie toksyczne cyklosporyny bo hamuje jej metabolizm.
- Medrokysprogesteron- aminoglutemid może zmniejszyc steżenie medroksyprogesteronu we krwi. Interakcje z lekami p/zakrzepowymi.
- Dezogesrtel- j.w. węgiel aktywowany zmniejsza wchłanianie hormonu z tabletki i zmniejsza skutecznosc antykoncepcji
Androgeny:
- testosteron- jak inne hormony
- mesterolon- j.w.
Anaboliki:
- metandienon- może nasilać działanie doustnych leków p/zakrzepowych, kortykosteroidów, insuliny I doustnych leków p/cukrzycowych
- nandrolon- w cukrzycy zwiększają tolerancje glukozy i zmniejszają zapotrzebowanie na insulinę lub inne leki p/cukrzycowe
Estrogeny:
- leki indukujące enzymy mikrosomalne wątroby mogą osłabiać działanie
- może zwiększać zapotrzebowanie na leki p/cukrzycowe oraz nasilać działanie niektórych glikokortykosteroidów i beta-adrenolityków
Progestageny:
a) poch. pregnonu (medroksyprogesteron, progesteron):
- zaburza działanie danazolu (zwiększa ryzyko krwawień)
- aminoglutemid ogranicza biodostepność
- j.w.
- retinoidy osłabiają działanie leku
- ketokonazol ( zmniejsza aktywność cyt. P-450) zmniejsza metabolizm progesteronu
- zwiększają stęż. cyklosporyny
b) poch pregnadienu (dydrogesteron, nomegestrol):
- razem z estrogenami mogą upośladzać czynności wątroby
c) poch estrenu ( tibolon, linestrenol) : jak inne
Antyandrogeny (cyproteron):
- rifampicyna zmniejsza skutecznosc
- gryzeofulwina, doustne p/cukrzycowe, barbiturany, fenytoina, ampicylina, tetracykliny i alkohol oraz opisany związek mogą wzajemnie obniżać swoją skuteczność
Antyestrogeny (tamoksyfen, fulwestrant):
- nasila działanie lekow poch. kumaryny
- stosowany łącznie z allopurinolem może uszkodzić wątrobe
- bromokryptyna może zwiększać stężenie leku
- ze środkami cytotoksycznymi – zwiększone ryzyko zatorowo- zakrzepowe
SERM (raloksyfen):
- cholestyramina i inne żywice anionowymienne hamują wchłanianie leku
- razem z warfaryna skraca czas protrombinowy
paneth