Antyzlodziejski_moduł_telefoniczny.pdf

(1418 KB) Pobierz
Miniprojekty 2/2000
M I N I P R O J E K T Y
Wspólną cechą układów opisywanych w dziale "Miniprojekty" jest łatwość ich praktycznej realizacji.
Zmontowanie układu nie zabiera zwykle więcej niż dwa, trzy kwadranse, a z jego uruchomieniem można
poradzić sobie w ciągu kilkunastu minut. "Miniprojekty" mogą być układami stosunkowo skomplikowanymi
funkcjonalnie, lecz prostymi w montażu i uruchamianiu, gdyż ich złożoność i inteligencja jest zawarta
w układach scalonych. Wszystkie projekty opisywane w tej rubryce są wykonywane i badane
w laboratorium AVT. Większość z nich wchodzi do oferty kitów AVT jako wyodrębniona seria
“Miniprojekty” o numeracji zaczynającej się od 1000.
Antyzłodziejski moduł telefoniczny
Proponowany uk³ad
naleøy do grupy
szczegÛlnie chÍtnie
montowanych przez
hobbystÛw, a†s³uø¹cych
zabezpieczeniu naszego
mienia. Tym razem nie
bÍdziemy siÍ jednak
zajmowaÊ kolejnym
systemem alarmowym
s³uø¹cym zabezpieczeniu
mieszkania lub
samochodu, ale
postaramy zabezpieczyÊ
siÍ przed z³odziejami
nieco innego pokroju:
pod³¹czaj¹cymi siÍ do
linii telefonicznych
s¹siadÛw.
Opis dzia³ania uk³adu
Schemat elektryczny pro-
ponowanego uk³adu pokaza-
no na rys. 1 . Najwaøniejszym
jego elementem jest scalony
dekoder kodÛw DTMF typu
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory
R1: 51k
R3, R6: 10k
Ten rodzaj kradzieøy wy-
stÍpuje w†ostatnich czasach
szczegÛlnie czÍsto, co zwi¹-
zane jest prawdopodobnie
z†chÍci¹ nieuczciwego
ìobniøenia sobieî kosztÛw
dostÍpu do Internetu. Pod³¹-
czenie siÍ do czyjejú linii te-
lefonicznej jest najczÍúciej za-
daniem bardzo prostym,
a†efektem takiej dzia³alnoúci
s¹ astronomicznej wysokoúci
rachunki przysy³ane ofiarze
przez TP SA. Co gorsza, prak-
tycznie nie mamy moøliwoúci
udowodnienia, øe padliúmy
ofiar¹ z³odzieja i†w†takiej sy-
tuacji albo musimy zap³aciÊ
rachunek, albo zrezygnowaÊ
z†telefonu.
Telefoniczni z³odzieje
dzia³aj¹ g³Ûwnie w†nocy lub
podczas nieobecnoúci upat-
rzonej ofiary w†domu. Z†za-
sady pos³uguj¹ siÍ wybiera-
niem tonowym, poniewaø
wybieranie impulsowe po-
woduje charakterystyczne
ìpodzwanianieî aparatu te-
lefonicznego, co mog³oby
³atwo zdemaskowaÊ z³odzie-
ja.
Zadaniem opisanego niøej
uk³adu jest nadzorowanie li-
nii telefonicznej tak, aby ten
nadzÛr nie utrudnia³ odbiera-
nia telefonÛw, a†jedynie unie-
moøliwia³ wybranie jakiego-
kolwiek numeru. Tak wiÍc
kaødy moøe zadzwoniÊ do nas
bez przeszkÛd, a†takøe zosta-
wiÊ wiadomoúÊ na automa-
tycznej sekretarce.
Dodatkowym zastosowa-
niem proponowanego uk³adu
jest blokowanie wybierania
numerÛw telefonicznych
w†celu uniemoøliwienia ko-
rzystania z†telefonu niepowo-
³anym osobom, np. dzieciom
wydzwaniaj¹cym pod nie za-
wsze dla nich przeznaczone
numery telefonÛw, lub praco-
wnikom firm maj¹cych zwy-
czaj korzystania z†telefonu
nie zawsze w†celach s³uøbo-
wych. Z†moøliwoúci tej nale-
øy jednak korzystaÊ z†naj-
wiÍksz¹ rozwag¹, poniewaø
za³oøenie takiej blokady unie-
moøliwia jakikolwiek kontakt
ze úwiatem zewnÍtrznym,
w†tym takøe wezwanie pogo-
towia lub straøy poøarnej.
R4: 3,3k
R7: 100k
Kondensatory
C1, C4: 100nF
C2: 10nF
C3: 2,2
F/10V
F/10V
Półprzewodniki
D1..D4: 1N4148
IC1: UM92870
IC2: NE555
T1: BC548
T2: BC550
Różne
CON2, CON1: ARK2
(3,5mm)
Q1: rezonator kwarcowy
3,579MHz
P³ytka drukowana wraz z kom-
pletem elementÛw jest dostÍpna
w AVT - oznaczenie AVT-1260 .
Wzory p³ytek drukowanych
w formacie PDF s¹ dostÍpne
w Internecie pod adresem:
http://www.ep.com.pl/pcb.-
html oraz na p³ycie CD-EP02/
2000 w katalogu PCB .
Rys. 1.
Elektronika Praktyczna 2/2000
75
R2: 300k
R5: 1M
C5: 100
39518297.253.png 39518297.264.png 39518297.275.png 39518297.286.png 39518297.001.png 39518297.012.png 39518297.023.png
M I N I P R O J E K T Y
UM9270 - IC1. Jest to scalony
dekoder kodu DTMF umoøli-
wiaj¹cy przekodowanie ode-
branych sygna³Ûw do postaci
liczby czterobitowej. Uk³ad
wyposaøony jest w†przed-
wzmacniacz o†duøej czu³oúci,
umoøliwiaj¹cy analizowanie
sygna³Ûw o†niewielkiej amp-
litudzie. Po odebraniu waø-
nej transmisji DTMF na wyj-
úcia Q1..Q4 uk³adu wys³ana
zostaje liczba bÍd¹ca binar-
nym odpowiednikiem odebra-
nego kodu. Mog¹ to byÊ licz-
by z†zakresu 0000..1111. Sta-
ny na wyjúciach uk³adu s¹ za-
pamiÍtywane (zatrzaskiwane)
aø do czasu odebrania kolej-
nej transmisji.
Waøn¹ rolÍ pe³ni wyko-
rzystywane w†naszym uk³a-
dzie wyjúcie STD. Po kaødo-
razowym odebraniu waønej
transmisji DTMF wystÍpuje
na nim stan wysoki i†trwa aø
do momentu zakoÒczenia od-
bierania kodu. Sygna³ poja-
wiaj¹cy siÍ na tym wyjúciu
jest po zanegowaniu przez
tranzystor T1 doprowadzany
do wejúcia wyzwalaj¹cego
przerzutnika IC2 i†powoduje
rozpoczÍcie generacji impul-
su o†czasie trwania okreúlo-
nym wartoúciami rezystancji
R5 i†pojemnoúci C3. Z†war-
toúciami elementÛw podany-
mi na schemacie czas ten wy-
nosi ok. 1s. Stan wysoki
z†wyjúcia Q NE555 powoduje
spolaryzowanie bazy tranzys-
tora T2 i†w†konsekwencji
krÛtkotrwa³e zwarcie linii te-
Rys. 2.
lefonicznej uniemoøliwiaj¹ce
wybranie jakiegokolwiek nu-
meru telefonu.
Uk³ad powinien byÊ zasi-
lany napiÍciem sta³ym stabi-
lizowanym o†wartoúci 5VDC.
nostronnym. Mozaiki úcieøek
dostÍpne s¹ w†Internecie oraz
na p³ycie kompaktowej CD-
EP02/2000.
Uk³ad zmontowany ze
sprawdzonych elementÛw nie
wymaga jakiegokolwiek uru-
chamiania i†po do³¹czeniu do
zasilania (z³¹cze CON2) i†do
linii telefonicznej (z³¹cze
CON1) dzia³a poprawnie.
AG
Montaø i†uruchomienie
Na rys. 2 pokazano roz-
mieszczenie elementÛw na
p³ytce obwodu drukowanego
wykonanego na laminacie jed-
Cyfrowy termostat z wyjściem mocy
Ten prosty modu³
spe³nia rolÍ
zaawansowanego
termostatu, a to dziÍki
wykorzystaniu jako
czujnika temperatury
i sterownika
nowoczesnego uk³adu
firmy Dallas - DS1821.
W†jednym z†poprzednich
numerÛw EP opisaliúmy pro-
gramator scalonych regulato-
rÛw temperatury DS1821 (kit
AVT-484). W†dotychczasowej
ofercie kitÛw AVT zabrak³o
natomiast uk³adu wyko-
nawczego, ktÛry umoøli-
wia³by w³¹czanie i†wy-
³¹czanie urz¹dzeÒ duøej
mocy, ktÛre zapewniaj¹
utrzymanie sta³ej, zaprogra-
mowanej temperatury.
Prezentowany w†artykule
uk³ad moøna wykorzystaÊ ja-
ko regulator ograniczaj¹cy
temperaturÍ w†olejowych kot-
³ach grzewczych (zabezpie-
czenie) lub teø w†domowych
bojlerach ogrzewaj¹cych wo-
dÍ. DoúÊ skutecznie moøe teø
zabezpieczaÊ urz¹dzenia elek-
troniczne przed przegrza-
niem, od³¹czaj¹c je od zasila-
nia przy wzroúcie temperatu-
ry powyøej zaprogramowane-
go progu gÛrnego, a za³¹cza-
j¹c ponownie
po jej obniøeniu do za-
programowanego poziomu.
Uk³ad DS1821 pracuje po-
prawnie w†zakresie tempera-
tur -55 o C..+125 o C.
Opracowane przez nas
urz¹dzenie jest zasilane bez-
poúrednio z†sieci 220V (bez
Rys. 1.
76
Elektronika Praktyczna 2/2000
39518297.034.png 39518297.045.png 39518297.056.png
 
39518297.077.png 39518297.088.png 39518297.099.png 39518297.110.png
 
39518297.131.png
 
39518297.152.png 39518297.163.png 39518297.174.png 39518297.185.png 39518297.196.png 39518297.207.png 39518297.218.png 39518297.224.png 39518297.225.png 39518297.226.png
M I N I P R O J E K T Y
redukuj¹c do minimum
zak³Ûcenia radiowe.
W†uk³adzie zastosowano
triak o†oznaczeniu
BTA16XX, ktÛry moøe
za³¹czyÊ obci¹øenie
(grzejnik) o†mocy do
3200W, oczywiúcie
z†przymocowanym doúÊ
pokaünym radiatorem.
Prezentowany w†ar-
tykule termostat zastoso-
wano zamiast uszkodzo-
nego mechanicznego
w†standardowym grzej-
niku olejowym. Uk³ad
DS1821 naleøy umieúciÊ
w†bezpoúredniej stycznoúci
z†grzejnikiem, przyklejaj¹c go
np. za pomoc¹ kleju dwu-
sk³adnikowego Poxipol.
Jak widaÊ na schemacie
elektrycznym (rys. 1), uk³a-
dy DS1821 wystÍpuj¹
w†dwÛch rodzajach obudÛw:
TO220 i†PR35. Przy wyko-
rzystaniu uk³adu w†obudo-
wie PR35 trzeba zwrÛciÊ
uwagÍ na inn¹ kolejnoúÊ wy-
prowadzeÒ.
W†przypadku wiÍkszych
obci¹øeÒ nie wolno monto-
waÊ z³¹cz ARK, a†przewody
dolutowaÊ bezpoúrednio do
p³ytki. åcieøki doprowadzaj¹-
ce do i†od triaka trzeba po-
kryÊ dodatkowo warstw¹ cy-
ny (miejsca nie pokryte mas-
k¹), co zwiÍkszy ich obci¹øal-
noúÊ pr¹dow¹.
Piotr Staszewski, AVT
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory
R1: 150
Kondensatory
C1: 0,47
F/630V
C2: 100nF
C3: 220
F/16V
Półprzewodniki
T1: BC557
D1, D4: dioda Zenera C5V6
D2, D3: 1N4148
D5: dioda LED
OP1: MOC3040
TR1: TRIAK MIN 8A (np.
BTA16xx)
Różne
B1: oprawka bezpieczniko−
wa do wlutowania w PCB
CON1, CON2: ARK2
DS1821: nie wchodzi w skład
kitu
P³ytka drukowana wraz z kom-
pletem elementÛw jest dostÍpna
w AVT - oznaczenie AVT-1261 .
Rys. 2.
galwanicznej separacji!),
w†zwi¹zku z†tym mog¹ je wy-
konywaÊ tylko osoby maj¹ce
doúwiadczenie w†postÍpowa-
niu z†niebezpiecznymi napiÍ-
ciami.
gÛ³y dostÍpne s¹ w†EP12/98).
PokrÛtce tylko przypomnimy,
øe wyprowadzenia 1†i†2†to li-
nie zasilaj¹ce, a†wyprowadze-
nie 3†to programowane wyj-
úcie termostatu. Spe³nia ono
jednoczeúnie rolÍ wejúcia pro-
gramuj¹cego nastawy termo-
statu.
W†naszym uk³adzie
DS1821 pracuje jako termo-
stat, ktÛry w†zaleønoúci od
rÛønicy pomiÍdzy zaprogra-
mowan¹ temperatur¹ i†tem-
peratur¹ otoczenia prze³¹cza
wyjúcie DQ w†stan wysoki
lub niski, w³¹czaj¹c wÛw-
czas tranzystor T2. Tranzys-
tor ten zwiera do masy dio-
dÍ optotriaka oraz katodÍ
diody LED D5. Tranzystor T1
za³¹cza diodÍ sygnalizacyj-
n¹ LED D6.
Zastosowanie optotriaka
umoøliwia za³¹czenie triaka
TR1 w†zerze napiÍcia sieci,
Dzia³anie termostatu
Kondensator C1 wyznacza
pr¹d, jaki urz¹dzenie moøe
pobraÊ z†sieci energetycznej,
a†rezystor R1 zabezpiecza dio-
dy D1..D4 przed uszkodze-
niem wskutek przetÍøenia, ja-
kie wyst¹pi³oby w†chwili
w³¹czenia go do sieci.
Mostek prostowniczy
sk³ada siÍ z†diod D1..D4 spe³-
niaj¹cych rolÍ prostownika
Graetza. Diody D1 i†D4 jedno-
czeúnie ograniczaj¹ napiÍcie
zasilania do 5V. Wyprostowa-
ne napiÍcie filtrowane jest
przez kondensatory C2 i†C3.
Uk³ad DS1821 nie wyma-
ga specjalnego opisu (szcze-
Wzory p³ytek drukowanych
w formacie PDF s¹ dostÍpne
w Internecie pod adresem:
http://www.ep.com.pl/pcb.-
html oraz na p³ycie CD-EP02/
2000 w katalogu PCB .
Uk³ady DS1821 moøna za-
programowaÊ za pomoc¹ kitu
AVT-484 znajduj¹cego siÍ
w†ofercie AVT.
Elektronika Praktyczna 2/2000
77
/1W
R2..R5: 120
R6: 2,2k
39518297.227.png 39518297.228.png 39518297.229.png 39518297.230.png 39518297.231.png 39518297.232.png 39518297.233.png 39518297.234.png 39518297.235.png 39518297.236.png 39518297.237.png 39518297.238.png 39518297.239.png 39518297.240.png 39518297.241.png 39518297.242.png 39518297.243.png 39518297.244.png 39518297.245.png 39518297.246.png 39518297.247.png 39518297.248.png 39518297.249.png 39518297.250.png 39518297.251.png 39518297.252.png 39518297.254.png 39518297.255.png 39518297.256.png 39518297.257.png 39518297.258.png 39518297.259.png 39518297.260.png 39518297.261.png 39518297.262.png 39518297.263.png 39518297.265.png 39518297.266.png 39518297.267.png 39518297.268.png 39518297.269.png 39518297.270.png 39518297.271.png 39518297.272.png 39518297.273.png 39518297.274.png 39518297.276.png 39518297.277.png 39518297.278.png 39518297.279.png 39518297.280.png 39518297.281.png 39518297.282.png 39518297.283.png 39518297.284.png 39518297.285.png 39518297.287.png 39518297.288.png 39518297.289.png 39518297.290.png 39518297.291.png 39518297.292.png 39518297.293.png 39518297.294.png 39518297.295.png 39518297.296.png 39518297.002.png 39518297.003.png 39518297.004.png 39518297.005.png 39518297.006.png 39518297.007.png 39518297.008.png 39518297.009.png 39518297.010.png 39518297.011.png 39518297.013.png 39518297.014.png 39518297.015.png 39518297.016.png 39518297.017.png 39518297.018.png 39518297.019.png 39518297.020.png 39518297.021.png 39518297.022.png 39518297.024.png 39518297.025.png 39518297.026.png 39518297.027.png 39518297.028.png 39518297.029.png 39518297.030.png 39518297.031.png 39518297.032.png 39518297.033.png 39518297.035.png 39518297.036.png 39518297.037.png 39518297.038.png 39518297.039.png 39518297.040.png 39518297.041.png 39518297.042.png 39518297.043.png 39518297.044.png 39518297.046.png 39518297.047.png 39518297.048.png 39518297.049.png 39518297.050.png 39518297.051.png 39518297.052.png 39518297.053.png 39518297.054.png 39518297.055.png 39518297.057.png 39518297.058.png 39518297.059.png 39518297.060.png 39518297.061.png 39518297.062.png 39518297.063.png 39518297.064.png 39518297.065.png 39518297.066.png 39518297.067.png 39518297.068.png 39518297.069.png 39518297.070.png 39518297.071.png 39518297.072.png 39518297.073.png 39518297.074.png 39518297.075.png 39518297.076.png 39518297.078.png 39518297.079.png 39518297.080.png 39518297.081.png 39518297.082.png 39518297.083.png 39518297.084.png 39518297.085.png 39518297.086.png 39518297.087.png 39518297.089.png 39518297.090.png 39518297.091.png 39518297.092.png 39518297.093.png 39518297.094.png 39518297.095.png 39518297.096.png 39518297.097.png 39518297.098.png 39518297.100.png 39518297.101.png 39518297.102.png 39518297.103.png 39518297.104.png 39518297.105.png 39518297.106.png 39518297.107.png 39518297.108.png 39518297.109.png 39518297.111.png 39518297.112.png 39518297.113.png 39518297.114.png 39518297.115.png 39518297.116.png 39518297.117.png 39518297.118.png 39518297.119.png 39518297.120.png 39518297.121.png 39518297.122.png 39518297.123.png 39518297.124.png 39518297.125.png 39518297.126.png 39518297.127.png 39518297.128.png 39518297.129.png 39518297.130.png 39518297.132.png 39518297.133.png 39518297.134.png 39518297.135.png 39518297.136.png 39518297.137.png 39518297.138.png 39518297.139.png 39518297.140.png 39518297.141.png 39518297.142.png 39518297.143.png 39518297.144.png 39518297.145.png 39518297.146.png 39518297.147.png 39518297.148.png 39518297.149.png 39518297.150.png 39518297.151.png 39518297.153.png 39518297.154.png 39518297.155.png 39518297.156.png 39518297.157.png 39518297.158.png 39518297.159.png 39518297.160.png 39518297.161.png 39518297.162.png 39518297.164.png 39518297.165.png 39518297.166.png 39518297.167.png 39518297.168.png 39518297.169.png 39518297.170.png 39518297.171.png 39518297.172.png 39518297.173.png 39518297.175.png 39518297.176.png 39518297.177.png 39518297.178.png 39518297.179.png 39518297.180.png 39518297.181.png 39518297.182.png 39518297.183.png 39518297.184.png 39518297.186.png 39518297.187.png 39518297.188.png 39518297.189.png 39518297.190.png 39518297.191.png 39518297.192.png 39518297.193.png 39518297.194.png 39518297.195.png 39518297.197.png 39518297.198.png 39518297.199.png 39518297.200.png 39518297.201.png 39518297.202.png 39518297.203.png 39518297.204.png 39518297.205.png 39518297.206.png 39518297.208.png 39518297.209.png 39518297.210.png 39518297.211.png 39518297.212.png 39518297.213.png 39518297.214.png 39518297.215.png 39518297.216.png 39518297.217.png 39518297.219.png 39518297.220.png 39518297.221.png 39518297.222.png 39518297.223.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin