Leksjon02-Tekst.pdf

Leksjon 2

Samtale

A – Hei Lisa, hvordan går det med deg?

B – Hei Mark, det går fint, takk.

Hvordan har du det?

A – Bare bra, takk.

B – Bor du i Oslo nå?

A – Ja, jeg bor i sentrum på Majorstua .

B – Bor du alene?

Ord

alene – samotnie

bare – tylko

barn – dziecko

deg – tobą

fint – dobry, świetny

gammel – stary

gift – żonaty, zamężna

grunnskole – szkoła podstawowa

å gå – iść

halv – połowa

hvor – jak, gdzie

hvordan – jak

katt – kot

kjæreste – przyjaciel, partner

litt – mały, mało

lykke til – powodzenia

med – z

men – ale, lecz, aczkolwiek

nå – teraz

sju – siedem

tysk – Niemiec, język niemiecki

videre – dalej, i tak dalej

år – rok, rocznik

A – Nei, jeg er gift og vi har et barn, ei jente.

B – Hva heter hun?

A – Hun heter Martina.

B – Hvor gammel er Martina?

A – Hun er sju år og hun går på grunnskole i Oslo.

Har du barn?

B – Nei, jeg er ikke gift men jeg har en kjæreste.

Nå bor jeg sammen med en katt.

A – Er hun norsk?

B – Nei, hun er halvt polsk og tysk. Hun heter

Magda.

A – Snakker hun norsk?

B – Ja, hun snakker litt norsk, men vi snakker tysk

sammen. Hun går på norskkurs.

A – Så fint, lykke til videre.

B – I like måte.

A – Ha det bra.

B – Ha det.

Kurs języka norweskiego – Lekcja 2 – Strona 1

Lesestykke

Jeg heter Alice Ford. Jeg kommer fra Sydney i

Australia. Jeg er trettito år gammel. Jeg er gift med

Pedro. Han er Italiener. Vi har tre små barn, ei jente

og to gutter. Karina er fire år, Donald er to og et halvt

år og Emanuel er tre måneder. Nå bor vi i Bergen,

men vi skal flytte oss til Oslo om ett år. Pedro jobber

i en frukt butikk. Jeg jobber ikke nå. Jeg passer på

barna våre. Pedro er veldig flink til å lage pizza. Han

lager pizza hver lørdag. Barna venter på lørdagen i

hele uka. De er veldig glade i pizza. Vi snakker

engelsk og litt norsk. Pedro kan også snakke

italiansk. Karina og Donald går i barnehage. De

snakker ikke norsk, men de liker å leke med andre

barn. Jeg er veldig glad i min familie.

Ord

andre – inny, inna, inne

ett – jeden

å flytte – przeprowadzać się

glad – zadowolenie

gut – chłopak

hele – całość, cały, wszystko

Italiener – Włoch

job – praca

å jobbe – pracować

å lage – przygotowywać, robić

å leke – bawić się

å like – lubić, podobać się

lørdag – sobota

min – mój

måned – miesiąc

oss – nas

å passe – pasować

små – mały

to – dwa

tre – trzy

uke – tydzień

å vente – czekać

vår – nasz, nasze

Kurs języka norweskiego – Lekcja 2 – Strona 2

Gramatikk

Szyk wyrazów w zdaniu głównym

1 2 3 4 5

Hun snakker norsk.

Han er Polsk.

De lager ikke pizza.

Nå bor vi i Norge.

Lusi bor ikke i USA nå.

Hvor kommer du fra?

Lager du pizza hjemme?

Bor hun allene nå?

Omówienie: W zdaniu 1, 2, 3 i 5 podmiot występuje na miejscu pierwszym, natomiast drugie

miejsce zajmuje czasownik, który w zdaniach głównych oznajmujących i pytających szczegółowych

zawsze ma miejsce drugie. Jest to obowiązująca zasada przy konstrukcji zdań w języku norweskim.

Jeżeli miejsce pierwsze jest zajęte , podobnie jak w zdaniu 4, 6 podmiot musi zająć miejsce trzecie,

gdyż według norweskiej zasady, drugie miejsce zarezerwowane jest dla czasownika. Natomiast

pytania ogólne w języku norweskim tworzymy przestawiając czasownik na pierwsze miejsce przed

podmiot. Przykładem są zdania numer 7 i 8. Na pytania tego typu możemy odpowiedzieć

twierdząco:

Ja, jeg lager pizza hjemme - Tak, ja robię pizzę w domu.

Negacja w języku norweskim występuje w zdaniu głównym zawsze po czasowniku. np.

Jeg drikker ikke kaffe – Nie piję kawy

Jego kommer ikke fra Norge – Nie pochodzę z Norwegii

Podsumowanie:

Zasada 1: Czasownik zawsze znajduje się na drugim miejscu w zdaniu.

Zasada 2: Ikke, altid, aldri, gjerne, zajmują zawsze miejsce po czasowniku w zdaniu głównym

Zasada 3: Miejce/czas + czasownik + podmiot (przykładem jest zdanie numer 4)

Kurs języka norweskiego – Lekcja 2 – Strona 3

En, Et, Ei – rodzajnik nieokreślony w liczbie pojedynczej i

mnogiej

Omówienie: Każdy rzeczownik w języku norweskim wymaga zastosowania odpowiedniego

rodzajnika, który występuje w zdaniu w formie nieokreślonej bądź określonej. Występują trzy

rodzaje rodzajnika:

– męski: en gutt, en mann, en bil, en stol

– żeński: ei jente , ei lampe , ei katt, ei veske

– nijaki: et barn, et hus, et bilde, et vindu

Rodzajnik nieokreślony znajduje zastosowanie wówczas, gdy rzeczownik odnosi się do osób lub

rzeczy pojawiających się w tekście po raz pierwszy, oraz gdy rzeczownik charakteryzuje w zdaniu

daną osobę lub przedmiot. np. Hun er ei pen jente . (Ona jest ładną dziewczyną). Natomiast jeżeli

rzeczownik określa zawód osoby, wówczas nie stosujemy żadnych rodzajników przed wymienionym

zawodem. np. Ala er arbeider . (Ala jest pracownikiem)

Ustalenie rodzajnika gramatycznego w języku norweskim jest sprawą bardzo skomplikowaną.

Dlatego też musimy uczyć się rodzajników łącznie z poszczególnymi rzeczownikami. Pewną

regularność wykazują jedynie rzeczowniki żywotne, dla których podobnie jak w języku polskim

można określić płeć. np. rodzaj męski: en gutt , rodzaj żeński: ei jente , rodzaj nijaki: et barn.

1. Większość rzeczowników norweskich tworzy nieokreślona formę liczby mnogiej poprzez dodanie

końcówki -er do rzeczownika. Natomiast jeżeli dany rzeczownik zakończony jest samogłoską jak

np. jente , wówczas końcówkę w liczbie mnogiej tworzymy poprzez dodanie końcówki -r , jak np

jent er.

Rodzajnik nieokreślony

liczba pojedyncza

Rodzajnik nieokreślony – liczba

mnoga

en gutt

flere gutt er

en stol (krzesło)

flere stol er

en bil (samochód)

flere bil er

en telefon

flere telefon er

ei /en dør (drzwi)

flere dør er

ei /en sol (słońce)

flere sol er

ei /en veske(torba)

flere vesk er

ei /en flaske (butelka)

flere flask er

et vindu (okno)

flere vindu er

et bilde (zdjęcie)

flere bild er

et teppe (dywan)

flere tepp er

Kurs języka norweskiego – Lekcja 2 – Strona 4

2. Niektóre rzeczowniki w liczbie mnogiej tworzymy poprzez zmianę samogłoski rdzennej, jak

również niektóre z nich otrzymują końcówkę -e, zamiast -er.

Rodzajnik nieokreślony

liczba pojedyncza

Rodzajnik nieokreślony

liczba mnoga

en mann

flere m e nn

en bror (brat)

flere br ø d re

en far (ojciec)

flere f ø d re

ei/ en bok (książka)

flere b ø k er

ei/ en mor (matka)

flere m ø d re

ei/ en datter (córka)

flere d ø t re lub d ø tr er

3. Rzeczowniki zakończone w liczbie pojedynczej na -er, otrzymują w liczbie mnogiej końcówkę -e.

Rodzajnik nieokreślony

liczba pojedyncza

Rodzajnik nieokreślony

liczba mnoga

en lær er (nauczyciel)

flere lær ere

en fisk er (rybak)

flere fisk ere

en arbeid er (pracownik)

flere arbeid ere

4. Niektóre rzeczowniki zakończone na -er i -el przyjmują specjalną formę w liczbie mnogiej.

Rodzajnik nieokreślony

liczba pojedyncza

Rodzajnik nieokreślony

liczba mnoga

en fing er (palec)

flere fingr er

en skuld er (ramię)

flere skuldr er

en ank el (kostka u nogi)

flere ankl er

5. Rzeczowniki jednosylabowe rodzaju nijakiego nie otrzymują w liczbie mnogiej żadnej końcówki.

Regułę tę można również odnieść do niektórych rzeczowników rodzaju męskiego (m. in.

rzeczowników niepoliczalnych).

Rodzajnik nieokreślony

liczba pojedyncza

Rodzajnik nieokreślony

liczba mnoga

en kjeks (herbatnik) flere kjeks

en feil (błąd) flere feil

en sko (buty) flere sko

en meter (metr, jednostka miary) flere meter

et hus (dom)

flere hus

et barn (dziecko)

flere barn

et slott (zamek, pałac)

flere slott

Kurs języka norweskiego – Lekcja 2 – Strona 5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: