Piękna Madonna z Wrocławia (Rzeźba kamienna) !
Na przełomie XIV i XV wieku w całej Europie rozprzestrzenił się, zarówno w malarstwie jak i w rzeźbie, styl zwany „międzynarodowym”, inaczej „pięknym” lub „miękkim”. Są to głownie piękne Madonny, ale też i piękne Piety. Postać kobieca - oczywiście Matka Boża - jest przedstawiana jako smukła, delikatna, młoda! O wąskich ramionach, wąskich ustach, dużych oczach i wysokim czole - zgodnie ze średniowieczną modą podgolonym. Na plan pierwszy wysuwają się z jednej strony pełna melancholii kontemplacja i subtelny liryzm, zaś z drugiej piękno, malarskość i dekoracyjność form. Artyści rezygnują ze wstrząsającej ekspresji, która cechowała średniowieczną rzeźbę jeszcze 30 lat wstecz oraz z drastycznej deformacji, ostrości i szorstkości ujęcia. Styl piękny wydobywał piękno i spokój aniżeli dramatyczne przeżycia.
Co jest w niej charakterystycznego dla stylu pięknego? Typ twarzy reprezentowany przez Madonnę to tzw. ,,kocia głowa", którą charakteryzują drobne rysy, szeroko rozstawione kości policzkowe i duże oczy. Czoło jest węższe niż policzki. Dłonie o niesłychanie wąskich palcach przytrzymują jabłko. Kontrapost- esowate wygięcie ciała.
Charakterystyczną cechą omawianego stylu jest sfałdowanie szaty. Spod lewej ręki Madonny spływa kaskada fałd. Takie ich nagromadzenie, niezwykle charakterystyczne dla rzeźb późnego średniowiecza określa się mianem fałd kaskadowych, ponieważ spływają jak kaskada. Dzieciątko trzyma nóżki w fałdzie niszowej, równie charakterystycznej dla tego okresu. Tkanina spływająca z prawego ramienia Madonny tworzy fałdy U-kształtne, zwane inaczej agrafowatymi (nazwa stąd, że są one w kształcie litery ,,U" lub agrafy). Jest tu także fałda przekątniowa - idąca po przekątnej spod lewej ręki Madonny. Obecność tych fałd jest wizytówką stylu pięknego.Cechy stylu pięknego obecne są także w malarstwie tego okresu. Tam także namalowana postać ma pofałdowana. szatę w obowiązujący dla całego stylu sposób.
Styl piękny panował niepodzielnie w całej Europie. Trudno ustalić imię i nazwisko autorów poszczególnych rzeźb - ponieważ dopiero w renesansie artysta zaczął podpisywać swoje dzieło. W średniowieczu liczy się co przedstawiano, a nie kto to zrobił. Tworzono przecież na chwałę Pana Niebios. Badacze twierdzą jednak zgodnie, że duża grupa Pięknych Madonn zdradza taką jednorodność, iż musiały powstać w jednym kręgu. To znaczy - wyrzeźbione przez jednego mistrza. Nazwano go Mistrzem Pięknych Madonn i wyróżniono cztery grupy jego dzieł. Grupy różniące się miejscem powstania. Co oznacza, że mistrz wraz z warsztatem wędrował. Te grupy to: Zachodnia, Krzyżacka, Śląska i Czesko-Morawska. Mistrz miał wielu uczniów i naśladowców, dlatego też rzeźby w tym stylu rozprzestrzeniły sił i można znaleźć je wszędzie. Styl Piękny nie trwał zbyt długo. Już w kilkanaście lat po naszej rzeźbie spotykamy pierwsze zwiastuny nowego stylu, zwanego łamanym, którego cechą charakterystyczną jest fałda V-kształtna, czyli w kształcie litery „V", pojawiająca się w miejsce agrafowatej.
W przedstawieniach tych Maria przybiera postać pełnej dworskiej elegancji, smukłej damy o subtelnej, dziewczęcej urodzie, esowato wygiętej sylwetce i delikatnych dłoniach. Jej ciało okrywa płaszcz i suknia o obfitych, kaskadowo opadających draperiach.
1390,1400 r –najlepsze czasy stylu pięknego.
1430 r.- koniec stylu pięknego.
Madonna z Wrocławia jest arcydziełem epoki Średniowiecza!
ZESTAWIENIE TYPOLOGICZNE
Adam i Ewa-> Jezus nowy Adam, Maria nowa Ewa.
Jabłko trzymane przez Marię symbolem grzechu. Jezus odpycha je bo wie co ono znaczy (mękę, śmierć za ludzi). Ukazanie człowieczeństwa Chrystusa.
GDZIE STAŁA I JAKĄ PEŁNIŁA FUNKCJĘ?
Rzeźba samodzielna, najprawdopodobniej była na czymś ustawiona. Kształtowała pobożność, bliski kontakt z wierzącymi bez pośrednictwa kapłana.
a.bunia