Odpady to każda substancja lub przedmiot należący do jednej z kategori Q1-Q16 których posiadacz pozbywa się – zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia jest zobowiązany. Odpady komunalne to: -odpady powstałe w gospodarstwach domowych, - odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Źródla odpadów komunalnych: - gospodarstwo domowe 2/3, - obiekty infrastruktury 1/3 (handel, usługi, rzemiosło, szkolnictwo, …) Gospodarowanie odpadami: - Zbieranie – dzialanie: umieszczanie w pojemnikach, segregowanie, magazynowanie odpadów przed transportem do miejsca odzysku lub unieszkodliwiania.
Transport:-Odzysk R1-R14. -Unieszkodliwianie D1-D15 -> oraz nadzór nad tymi działaniami i nadzór nad miejscami unieszkodliwiania odpadów. Podejście do problemu odpadów: W miarę rozwoju gospodarczego i społecznego narodów i państw zmienia się diametralnie (w niektórych regionach bardzo szybko) podejście do problemu odpadów. Są regiony (państwa) w których założono docelowo zupełny zanik składowisk reaktorów. Cel ten ma być osiągnięty przede wszystkim na drodze wyeliminowania z mieszaniny odpadów wszystkiego co jest lub może być po przetworzeniu surowcem wtórnym. Wszystko to co pozostaje w założeniu ma podlegać przetworzeniu do formy mało aktywnej bądź nieaktywnej biologicznie i chemicznie (biochemicznie). Takie organizacje w państwie jak unia europejska wyznaczają swoim członkom różne limity czasowe i ilościowe. System gospodarki odpadami komunalnymi (SGOK) W układzie planowania przestrzennego głównym decydentem jest gmina. Gminy z reguły są decydujące za wyjątkiem pewnych szczególnych sytuacji jak na przykład ochrona środowiska. W unii europejskiej w efekcie również w kraju przywiązuje się bardzo dużą uwagę do planowania gospodarki odpadami na szczeblu lokalnym, regionalnym i narodowym. Efektem tego planowania jest stopniowa realizacja zamiarów. Centralne organa administracji rządowej tworzą ramy prawne (organizacyjne i finansowe) dla organizowania odpadami wyznaczają preferowane kierunku kredytowania w zgodności z prawami tworzonymi przez unię. Na szczeblu regionalnym gospodarki odpadami określają jednostki administracji samorządowej. Na szczeblu samorządowym tworzy się również regulacje prawne które powinny być ukierunkowane na następujące cele: -Zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów komunalnych, -Wdrążenie recyrkulacji surowców wtórnych lub recyklingu, -Tworzenie higienicznych warunków w mieście, -Ochronę zdrowia mieszkańców, -Poprawa standardów życia, -Ochronna środowiska. Lokalne plany gospodarki odpadami tworzone są albo powinny być przez struktury samorządowe. Plany te musza bazować na wiarygodnych danych dotyczących ilościowo jakościowej charakterystyki odpadów oraz prognozie dotyczącej rozwoju miasta.. Projekt inwestycyjny ma doprowadzić do zmniejszenia wpływu odpadów na środowisko. Selekcje i odzysk surowców wtórnych lub (i) energii. Zmniejszenie zapotrzebowania na tereny pod wysypiska. Optymalizacje kosztów transportu i minimalizacje kosztów całkowitych funkcjonowania SGOH.
Elementy SGOK: 1.Wysypisko – do niedawna składowiska odpadów w Polsce były lokalizowane, projektowane i eksploatowane w sposób bardzo niewłaściwy z punktu widzenia obecnej wiedzy i umiejętności. Stanowiły one i często stanowią jeszcze zagrożenie dla środowiska. Wykluczone musza być dla takich celów tereny o uznanych walorach krajobrazowych, sąsiadujące z miastami, tereny oddziałujce na wody powierzchniowe lub podziemnne (a już szczególnie wody stanowiące przyszłe zasoby dla celów gospodarczych). Budowa składowiska musi uwzględniać uszczelnienie dna (współczynnik infiltracji 10 -9m) 2.Ujmowanie i oczyszczanie odcieków 3.Ujmowanie i unieszkodliwianie odpadów 4.Systematyczne monitorowanie
Eksploatacja składowiska: korzystając ze składowisk które niezależnie od zastosowanych sposobów unieszkodliwiania odpadów będą istniały, musi być realizowane przy przestrzeganiu albo z uwzględnieniem szeregu zasad: -Kontrola jakości i ilości odpadów, -Nie mieszanie odpadów (nie dopuszczanie do współskładowania odpadów które mogą ze sobą wchodzić w reakcje – szczególnie niektóre reakcje, -Stosowanie zagęszczania kompaktorami , -Stosowanie kwaterowego „załadunku”, -Stosowanie warstw izolacyjnych pośrednich, -Założyć w swoich planach że zapotrzebowanie na składowisko będzie coraz mniejsze co wiąże się z koniecznością spełniania narastających wymogów związanych z ilością odpadów zawracanych do obiektu. Rekultywacja – przy wyborze lokalizacji i ich budowie oraz późniejszej eksploatacji należy przewidzieć (stworzyć warunki) dla rekultywacji składowiska po zamknięciu.
Rozdział odpadów mieszanych- nowoczesna, zintegrowana (złożona z wielu elementów) gospodarka odpadami bezwzględnie związana musi być z odrębnym traktowaniem wydzielanych frakcji. Każda frakcja musi być poddana odrębnym (różnym) procesom przerobu wstępnego. Czasami będzie to np. : obtapianie fol; rozwłóknianie i przygotowanie wstępne włókien celulozowych;
Podstawowe elementy SGOK to -selekcja odpadów od razu tam gdzie powstają. -termiczne utylizacja odpadów , -Zakład – instalacja unieszkodliwiania fermentacją metanową, -Zakład selekcji wtórnej Recyrkulacja – recyrkulacja odpadów minimalizuje szkody ekologiczne. Najbardziej efektywnym sposobem jest selektywne gromadzenie odpadów u źródła połączone z bezpośrednim zaangażowanie mieszkańców i osiedla. Ogólną mase odpadów komunalnych i tych należących od ludności. System ten pozwala zmniejszyć masę odpadów nawet o 40%. Głównie odzyskiwany jest: -Złom, -Ferromagnetyki i metale kolorowe, -Makulatura , -Szkło (tłuczka szklana), -Tworzywa Kompostowanie- kompost z odpadów może być wykorzystywany do wzbogacania nawozowego zieleni miejskiej, użyźniania nieużytków, warstwy izolacyjne pośrednie. Kompostowanie może być traktowane jako sposób zmniejszenia ilości odpadów organicznych oraz zmniejszenia graniczącego z likwidacją ich reaktywności biologicznej.
Termiczna utylizacja odpadów- trudno wyobrazić sobie nowoczesne SGOK przy najlepszym recyklingu pozostanie 50-60%. Cześć nie będzie podatna na uspokojenie, kompostowanie będzie natomiast podatna na uspokojenie poprzez obróbkę termiczną. Zakład taki będzie nastawiony na odzysk energii w formie nadającej się do zmagazynowania lub nadającej się do natychmiastowego wykorzystania.
Wartość opałowa odpadów jeśli nie będziemy do nich dodawać innego paliwa nie może być mniejsza niż 6000 kJ/Kg.
Wilgoć przy tym nie powinna przekraczać50% a substancji mineralnych nie więcej niż60%.
Obróbka termiczna z ograniczonym dostępem tlenu poza odzyskiem … powodują zmniejszenie objętości masowej o 98,5-90% a masy o 60-65%Projektując zakład unieszkodliwiania termicznego w ramach SGOK projektując taki zakład trzeba brać pod uwagę element społeczny i uwarunkowania prawne z tym związane (te które obowiązują są zgodne z unijnymi)Unieszkodliwianie termiczne rozwija się z dużym powodzeniem w krajach uprzemysłowionych szczególnie europy, Japonii. Austria około 25%; Belgia Francja dania 40%; Luksemburg 80%; Szwecja 50%; Niemcy 35%. Organizacja budowy i wdrążenia SGOK jest przedsięwzięciem SGOK. Gminy czy inwestorzy często podejmowali decyzje nieprzemyślane o zwiększonych kosztach przy nie optymalnym wykorzystaniu surowców i energii które można w każdej chwili uzyskać. Szanse zwrotu tych decyzji organizacyjno inwestycyjnych często jest dłuższy niż powinien być. Nie rozważne postępowanie ogranicza często możliwość korzystania z funduszy zewnętrznych, krajowych a szczególnie unijnych. Te ostatnie należą do powszechnie dostępnych jeśli spełnimy wszystkie wymogi.
Prawidłowe przygotowana dokumentacja powinna być : 1.inwentaryzacje stanu gospodarki odpadami dla analizy tej gospodarki i strategie gospodarki odpadami w gminie, związku gmin, również w kraju. Czyli opisany typ zabudowy i funkcje poszczególnych obszarów miasta i charakterystyka źródeł powstawania odpadów 2. charakterystyka jakościowa i ilościowa odpadów (na podstawie badań). Opis próbki dotychczasowego SGOK. Analiza istniejących i potencjalnych miejsc do składowania odpadów (tych które już istnieją a jeżeli chodzi o te co istnieja to branie pod uwage możliwości jakie panują). 3.Analiza możliwości zbytu surowców wtórnych 4.Analiza możliwych i obecnych do uzyskania źródeł finansowania W niej musi zostać uwzględniona: -Ocena aktualnego sposobu gromadzenia wywozu i postępowania z odpadami., -Ocena obowiązującego w gminie, jednostce systemu prawnego związanego z gospodarką odpadami. -Ocena sposobu gospodarki odpadami, -Propozycja usprawnień obecnego systemu.
Strategia gospodarki odpadami komunalnymi: -Prognoza warunków społecznych i gospodarczych miasta, gmin, -Opracowanie wariantów gospodarki odpadami, -Porównanie i wybór wariantów i wskazanie optymalnego dla miasta, -Wskazanie kredytów
Unieszkodliwianie termiczne jako element kompleksowej gospodarki odpadami W krajach europejskich i wielu rozwiniętych i rozwijających się krajach świata coraz większa ilość odpadów unieszkodliwiana jest termicznie. Unieszkodliwianiu temu powinny być poddawane tylko te odpady których nie można wykorzystać w inny sposób. Decyzje o sposobie postępowania powinno podejmować się po selektywnej zbiórce, a wszędzie tam gdzie jej nie ma lub gdzie jest ona ograniczona ilościowo o odzysku wtórnym. W unieszkodliwianiu termicznym można wyróżnić typowe spalanie. Współczesne instalacje do spalania odpadów są tak projektowane że emisje toksycznych związków do atmosfery są minimalne (z powodzeniem spełniają wymogi unijne) (emisja do powietrza- szczególnie z nadwyżka spalarnie spełniają normy dotyczące dioksan i uranu) Zalety termicznego unieszkodliwiania: -Zmniejszenie masy odpadów o 65% masy, -Ograniczenie kosztów składowania-Szybkie przekształcenie substancji organicznych (zanik składowisk reaktorów), -Uzyskuje się energie cieplną i łatwo wyodrębnia się złom metali, -Organizacyjnie jest to metoda najmniej kłopotliwa Wady: -Przełamanie efektu wewnętrznego ludności. Metody termiczne powinny być stosowane wyłącznie po wydzieleniu surowców wtórnych. W Polskich regulacjach prawnych w ustawie o odpadach zapisano że kompostowaniu lub termicznemu przekształceniu (powinno być również przekształceniu fermentacje metanową) poddaje się odpady, z których wcześniej wyizolowano wszystko to co nadaje się do wykorzystania. Zabroniono spalania odpadów na powierzchni ziemi poza obiektami przeznaczonymi do tego celu. A obiekty te mogą być eksploatowane pod warunkiem że nie przekroczą norm emisji zanieczyszczeń . Spalarnie. Udział frakcji podatnej na unieszkodliwianie termiczne w ogólnej masie odpadów komunalnych. Rozpowszechnienie metod unieszkodliwiania termicznego jest różne w różnych krajach przy czym początkowo metodę tą stosowano do odpadów mieszanych. Szczególnie w europie do odpadów w których wyodrębniono frakcje użyteczne. Japonia 80%, Szwajcaria 80%, Dania 70% ( Szwajcaria i Dania pozostałe zawraca do obiegu) Wielka Brytania i Hiszpania 20 do 30% Spalanie na odpowiednich instalacjach lub bez tych instalacji odpadów powoduje bardzo duże zagrożenie. Wydzielają się: chlor, brom, dioksyny, furany, meta ciężkie (metale ciężkie w ziemie reszta w powietrze) Furany i dioksyny oraz inne chlorowo pochodne powodują zmiany genetyczne i kumulują się w Komorkach. Rozwiązaniem jest: Wysoka temperatura 900-1200 stopni. Połączona ze stosowaniem substancji proszkowych które wiążą chemicznie gazowy fluowodór. Lotne cząstki popiołów zawierające dioksyny można wyłapywać metodami tak zwanymi suchymi lub metodami Nowoczesne spalarnie emitują poniżej 0,1 mg/m3 ITEQ (international toxic equival) Spalarnia odpadów komunalnych o przerobie rocznym 100000 mg wytwarza żużle pyły i gips zawierają metale ciężkie. Rzeczy wytwarzane z odpadów są ze scalane cementem i jako bloki składowane na składowisku. Szlam z toxynami jest spalany w specjalnym piecu a pozostałość składana w mogiewnikach. Uzyskiwana energia i uzyskiwane ciepło wykorzystywane jest do produkcji energii. Koszty utrzymania spalarni w 95% są pokrywane tą drogą.
Przykłady rozwiązań ograniczających emisje szkodliwe: 1.Firma BABCOK proponuje rozwiązanie (instalacje hagremera) polegające na współpracy reaktora termicznego z urządzeniem schładzającym oraz dodatkowym obiegiem dla gazów reakcyjnych. W ramach propozycji Var|ahren –skomplikowany układ unieszkodliwiania gazów 2.Firma termo – metoda themoselect- w technologi tej stosuje się tak zwane zgazowanie (zgazowanie łączy się z pyrolizą (spalanie z pełnym dostępem tlenu natomiast pyroliza jest działanie wysoką temperatura bez dostawy tlenu lub z niewielką dostawa i dlatego część się tylko spali a reszta zamieni w węglowodory)) a) proces rozpoczyna się zagęszczaniem odpadów w prasie (taka jak do prasowania złomu) b)utworzone pkiety podawane są do kanału w którym w temperaturze 600 stopni C nastepuje skoksowanie (i odparowanie wody) (skoksowanie- obróbka węgla bez dostępu powietrza. Węgiel władowany do pieca koksowniczego bez dostępu tlenu. Dzięki temu pozbywa się wszystkiego co nie jest czystym węglem) w efekcie uzyskuje się węgiel w którym są obecne substancje mineralne i pozostałości metali. Materiał ten brykietuje się (poprzez sprasowanie). c)Te rozgrzane brykiety przechodzą do reaktora gdzie w temp. 200 stopni C z pełnym dostępem tlenu zostają spalone (usunięty węgiel) d)Pozostałe składniki (cząstki mineralne, metali, …) ulegają stopieniu i uzyskują postać surówki. W formie granulatu może być wykorzystywany do budowy dróg lub jako domieszka do betonu. e)Metale ciężkie w odpadach komunalnych są wtopione w materiał mineralny i są bardzo trudno wypukiwalne przez wodę. f)Wysoka temperatura eliminuje związki organiczne w tym dioksyny i furany g)Uzyskiwany jest gaz o temperaturze 1200 stopni C który jest uderzeniowo chłodzony do około 100 stopni C co jest jednym z czynników zapobiegających odtwarzaniu się dioksan i furanów. Dalsze chłodzenie (w wymiennikach ciepła) powiązane jest z kąpielami usuwającymi ewentualne ślady metali ciężkich. h)W fazie końcowej stosowany jest węgiel aktywny 3.Firma elharyz- główny proces utylizacji następuje w złożu fluidalnym w gazie (mieszanina wodoru i azotu) proces ten odbywa się w module o zdolności przerobowej 170 mega gramów na rok Mg/rok zakładając że metoda jest wykorzystywan do odpadów z dużym lub nawet z 100% udziałem chlorowodorów. Istnieje możliwość łączenia modułów jeżeli istnieje potrzeba. Cząstki chlorowanych wodorów czy materiałów je zawierających wprowadzne są do złoża fluidalnego o temperaturze 900 stopni C. przebywają tam 20 sekund co wystarcza do całkowitego rozkład oraz dehydroganelizacji (zastąpieniu atomów tlenu przez atomy wodoru)E efekcie powstają proste węglowodory. Powinna być wykorzystywana przede wszystkim do odpadów toksycznych lub z dużym udziałem materiałów toksycznych. Uwolniony chlor tworzy kwas solny. Tlen który mógł występować w tych odpadach wiązany jest z wodorem (powstaje woda)Z mieszaniny gazów opuszczających złoże wypukiwany jest HCL. HCL jest neutralizowany czyli zamieniny w sól. Uzyskane węglowodory są spalom. Ta instalacja dopuszcza na bardzo duże ilości chlorowanych węglowodorów. Każda substancja zawierająca dioksan, furany może być unieszkodliwiona
Przykłądy odpadów które powinny być unieszkodliwiane w instalacjach: -Odpady żywic fenolowych, -Poliestrowych i poliuretanowych tych żywic, -Warstwy lakiernicze, -Smary i oleje, -Tworzywa sztuczne, -Różnego typu szlamy z zakładów chemicznych, -Również zaolejona lub skażona ziemia, -Wiury metalowe, -Zaolejone czyściwo, -Zużyty węgiel aktywny, -Odpady komunalne w których zachodzi podejrzenie że jest udział tych odpadów
Unieszkodliwianie odpadów komunalnych w Lionie Odpady komunalne są unieszkodliwiane przy równoczesnym wykorzystaniem energi cieplnej i płukaniem dymnym. Odpady podawane do zbiornika przenoszone są do kosza zsypowego a potem do zagęszczacza (prasa) z stamtąd wyrusza na ruszt gdzie następuje spalanie. Ruszt jest dośc specyficzny bo pręty są ruchome. W efekcie w trakcie spalania nie dochodzi . zapobiega zalepia...
bart300872