pomoc doraźna i ratownictwo.pdf

(320 KB) Pobierz
O R G A N I Z A C J A R A T O W N I C T W A
POMOC DORAŹNA I RATOWNICTWO.
Znajomość zagadnień ratownictwa przedmedycznego staje się coraz bardziej ważna w
naszym codziennym życiu, często bowiem umożliwia ratowanie zdrowia i życia ludzi. Coraz
częściej stajemy wobec nagłych stanów zagrożenia życia, wypadków i nadzwyczajnych
zagrożeń o dużej skali /katastrofy komunikacyjne, pożary, powodzie, skażenia TŚP/.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. (z późniejszymi zmianami) - O Państwowej Straży
Pożarnej - zleciła PSP organizację krajowego systemu ratowniczo gaśniczego, mającego na
celu ochronę życia, zdrowia ,mienia lub środowiska poprzez:
• walkę z pożarami lub innymi klęskami żywiołowymi,
• ratownictwo techniczne,
• ratownictwo chemiczne,
• ratownictwo ekologiczne,
• ratownictwo medyczne.
Powołaną powyżej ustawą rozpoczęto, wzorem rozwiniętych państw zachodnich, tworzenie w
kraju Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego /PCK, GOPR, WOPR, szpitale
oparzeniowe, służby harcerskie/ , Krajowego Systemu Ratownictwa Zintegrowanego
uruchamianego przez Centrum Powiadamiania Ratunkowego , czyli wspólnego dla
wszystkich służb ratowniczych miejsca przyjmowania zgłoszeń o wypadkach – telefon 112.
Ma ich być około 260, po jednym w każdym powiecie.
Rozwój cywilizacyjny powoduje gwałtowny wzrost nagłych zagrożeń życia ludzkiego:
Sześciominutowy brak dopływu tlenu do organizmu to
nadzwyczajne zagrożenie życia ludzkiego.
To też czas na rozpoczęcie skutecznego ratownictwa.
Dlatego każdy powinien umieć to ratownictwo podjąć i wykonać do czasu przybycia
zawodowych służb ratowniczych. Brak pierwszej pomocy odbiera szansę ofierze zdarzenia.
Pamiętaj ! Chcesz przetrwać sytuację zagrożenia życia, musisz posiadać:
• zdolność do koncentracji umysłowej,
• zdolność do improwizowania,
• wiarę we własne siły,
• umiejętność przystosowania się do sytuacji,
• zdolność do zachowania spokoju,
zdolność do trwania w optymizmie.
O R G A N I Z A C J A R A T O W N I C T W A
Przekazując poszkodowanego, któremu udzielałeś pomocy, fachowej służbie ratowniczej,
zacznij od informacji najważniejszych:
240018437.006.png
STAN PRZYTOMNOŚCI:
Jeżeli u ofiary zdarzenia wystąpił, choćby krótki epizod utraty przytomności , nie zapomnij o
tym poinformować. Określ, jeżeli jest to możliwe, czas trwania stanu nieprzytomności.
ODDECH I KRĄŻENIE :
Jeżeli u ofiary zdarzenia wystąpił bezdech lub zatrzymanie pracy serca ,
nie zapomnij o tym poinformować. Jeżeli potrafisz, określ czas trwania resuscytacji
OBRAŻENIA
Jeżeli podejrzewasz uraz kręgosłupa, klatki piersiowej ,miednicy, amputację urazową
,zmiażdżenie oraz /lub złamania zamknięte , poinformuj o tym służbę
ratowniczą natychmiast (!) po jej przybyciu
Pamiętaj o tym że:
Jesteś zwolniony z obowiązków ratowniczych dopiero wtedy, gdy zawodowa służba
ratownicza zabrała ofiary wypadku ,a stan miejsca wypadku nie stanowi dalszego
zagrożenia dla innych ludzi !
R A T O W A N I E O F I A R
Dla ułatwienia zasady ratownictwa podane będą w ramkach, obrazujących kolejność
działania.
USTAL PLAN DZIAŁANIA
ZADAJ SOBIE PYTANIA W PRZEDSTAWIONEJ NIŻEJ KOLEJNOŚCI :
• Jak zapewnić sobie bezpieczeństwo ?
• Co bezpośrednio zagraża życiu ofiar wypadku ?
• Co zrobić, by zlikwidować lub zmniejszyć bezpośrednie zagrożenie ?
DZIAŁAJ ZGODNIE Z PLANEM !
Pamiętaj ! Jeżeli w zdarzeniu mamy kilku poszkodowanych, krwawienie, krzyk i jęki
przyciągają naszą uwagę. Problem polega na tym , że zaabsorbowani tym możemy
niebezpiecznie opóźnić udzielanie pomocy milczącej ( i/ lub nie pokrwawionej !) ofierze
wypadku.
Uważaj !
Każda utrata przytomności stanowi stan zagrożenia życia
i ma pierwszeństwo w działaniach ratowniczych
240018437.007.png 240018437.008.png
Zaczynamy od najważniejszego:
CZY POSZKODOWANY JEST PRZYTOMNY I CZY ODDYCHA ?
UTRATA PRZYTOMNOŚCI:
- przygłowie leżącej na poziomie klatki piersiowej,
- uniesionej z przygięciem do klatki piersiowej,
- zwisającej do przodu ( u siedzącego )
GROZI UDUSZENIEM W CIĄGU KILKU MINUT.
DZIAŁANIE
- sprawdź palcem wnętrze jamy ustnej,
- wysuń żuchwę do przodu i w górę,
- delikatnie odegnij głowę do tyłu i sprawdź czy oddycha
JEŻELI NIE ODDYCHA PROWADŹ RESUSCYTACJĘ ODDECHOWĄ
ZGODNIE Z J EJ ZASADAMI.
Jeżeli masz maseczkę ochronną - użyj jej ! Gdy poszkodowany jest przytomny, nie musisz
sprawdzać oddechu.
Jeżeli krztusi się, kaszle, sprawdź, czy nie należy oczyścić jamy ustnej z krwi, śliny itp. Może
jadł przed wypadkiem i dławi się kęsem albo protezą zębową? Może złamał sobie żuchwę i
dusi się własnym językiem ?
Wysuń mu żuchwę do przodu tak, by zęby dolnej szczęki zaszły przed zęby górnej szczęki.
Poprawia to drożność dróg oddechowych, odciągając tył języka od ściany gardła.
JEŻELI PODEJRZEWASZ ZWICHNIĘCIE LUB ZŁAMANIE ŻUCHWY, A
POSZKODOWANY DUSI SIĘ, NIE MOŻE NABRAĆ POWIETRZA
DZIAŁANIE:
- chwytemzażuchwę wysuń mu ją do przodu,
- jeżeli umożliwiło to oddychanie - utrzymuj ją w tej pozycji
Często w tych sytuacjach deprymująco na ratującego działa krzyk ból ratowanego. Jest on
jednak równocześnie dowodem, że udało się udrożnić drogi oddechowe rannego ,ratując go
przed uduszeniem.
JEŻELI POSZKODOWANY DUSI SIĘ, A PODEJRZEWASZ DŁAWIENIE SIĘ
CIAŁEM OBCYM
DZIAŁANIE:
- nakaż mu kaszleć;
JEŚLI TO NIE ODNOSI SKUTKU :
- trzykrotnie uderz go między łopatki, a następnie zwiniętą pięścią trzykrotnie
uciśnij jego brzuch w głąb i w górę ( w kierunku serca ).Powtarzaj te
czynności
JEŚLI TO NIE ODNOSI SKUTKU, A POSZKODOWANY TRACI PRZYTOMNOŚĆ :
- rozchyl mu szczęki i utrzymując ich rozwarcie, próbuj palcem sięgnąć tak, by
usunąć blokujące drogi oddechowe ciało obce
JEŚLI NIE ODNIOSŁO TO SKUTKU :
- nabierz powietrza i próbuj wdmuchać blokujące oddech ciało obce w głąb
układu oddechowego. Powtarzaj te czynności.
240018437.009.png 240018437.001.png
Przedstawiona wyżej sytuacja normuje pierwsze działanie ratownicze w przypadku duszenia
się ciałem obcym. Objawy duszenia się mogą być spowodowane także innymi przyczynami,
np. obrzękiem okolicy strun głosowych lub atakiem serca.
JEŻELI POSZKODOWANY DUSI SIĘ, A NIE PODEJRZEWASZ URAZU
DZIAŁANIE :
- nadaj mu pozycję siedzącą i nakaż kaszleć.
Jeśli kaszle, prawdopodobne jest,. że po dokonaniu w ten sposób wydechu
nastąpi świszczący wdech,
- ponownienakaż mu kaszleć, a następnie głośno i wyraźnie mów „wdech” ,
Przeciągaj to słowo na cały czas wciągania powietrza przez ratowanego,
- podejmijpróbę słownego sterowania jego oddychaniem: ”wdeeech”,
”wydeeech”.
Możesz pomagać sobie ruchami ręki przed oczyma ratowanego, symulując
„wpychanie” powietrza do płuc w fazie wdechu,
- u spokajaj ratowanego.
Zdarza się, że w ataku serca silny ból „łapie człowieka za gardło”, uniemożliwiając mu
wydech. Kaszląc, małymi porcjami, jest on w stanie dokonać wydechu, a następnie kolejnego
wdechu. Postępowanie opisane w planszy może istotnie zmniejszyć niebezpieczeństwo, jakie
mu grozi.
JEŻELI POSZKODOWANY JEST NIEPRZYTOMNY I NIE ODDYCHA
DZIAŁANIE :
- sprawdź, czy pracuje serce
- sprawdź, czy jest tętno na tętnicach szyjnych
- jeżeli nie ma go po obu stronach szyi, prowadź resuscytację krążeniowo-
oddechową zgodnie z jej zasadami
Sprawdzaj tętno spokojnie ,delikatnie, prowadząc palce od przedniej, bocznej powierzchni
szyi w kierunku kręgosłupa. Na badanie jednej tętnicy przeznacz nie mniej niż 5 sekund.
Wykonywana przez Ciebie resuscytacja(oddech zastępczy i zewnętrzny masaż serca) stanowi
fundament efektywnego ratownictwa zawodowego (działania ratownika medycznego i
lekarza).Podczas ćwiczeń opanuj tę umiejętność i zwróć uwagę, by umieli to robić Twoi
koledzy. Twoje bezpieczeństwo zależy od nich, a ich bezpieczeństwo od Ciebie.
Jeżeli w Twoim otoczeniu ktoś stracił przytomność, ale oddycha i ma tętno na tętnicach
szyjnych, może to być omdlenie w następstwie dużego wysiłku fizycznego, przebywania w
tłumie, dusznym pomieszczeniu, a także w wyniku silnej emocji.
240018437.002.png 240018437.003.png
CZY JEST TO OMDLENIE
Omdlenie to na ogół szybko mijająca, krótkotrwała utrata przytomności. Jednak przy
zablokowaniu dróg oddechowych może dojść do zagrożenia życia w mechanizmie samo
duszenia tylną częścią języka
DZIAŁANIE:
- unieść ratowanemu ręce i nogi w górę
- Jest to tzw. pozycja czterokończynowa, powodująca szybkie spłynięcie
krwi
- dotułowia i głowy oraz natlenowanie mózgu.
- następnie, jeżeli nie doznał urazów, ułóż go w pozycji bocznej ustalonej
- Jeżeli w ciągu kilku minut nie nastąpi powrót świadomości, nie jest to
- omdlenie, lecz utrata przytomności z innych przyczyn i należy postępować
- jak z każdym innym nieprzytomnym, czuwając nad drożnością jego dróg
- oddechowych, oddechem i krążeniem !
Po powrocie przytomności ofiara omdlenia nie powinna być szybko sadzana ani stawiana na
nogi.
UTRATA PRZYTOMNOŚCI POŁĄCZONA Z DRGAWKAMI
Jeżeli nie była poprzedzona urazem, może być (m.in.) wynikiem ataku padaczki, zatrucia,
przedawkowania narkotyków
DZIAŁANIE:
- chroń głowę nieprzytomnego przed rozbiciem nie staraj się siłą
powstrzymać drgawek,
- po ustaniu drgawek zadbaj o drożność dróg oddechowych, sprawdź ,czy
oddycha,
- jeżeli nadal jest nieprzytomny (ale oddycha !),ułóż go w pozycji bocznej
ustalonej,
- jeżeli nie oddycha, rozpocznij resuscytację oddechową, kontroluj, czy
pracuje serce ?
- jeżeli nie pracuje serce, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową.
JEŚLI POSZKODOWANY JEST PRZYTOMNY LUB GDY JEST
NIEPRZYTOMNY, LECZ ODDYCHA, OBEJRZY GO:
- plamy krwi przesiąkającej przez ubranie „mówią” o ranach i krwotokach
- nienaturalneułożenie rąk i nóg może informować o złamaniach
- zmoczona odzież w okolicy podbrzusza może sygnalizować uraz
kręgosłupa, miednicy lub (jeżeli poszkodowany jest przytomny)
wcześniejszą utratę przytomności
- wyciek krwi z nosa, oczodołów, ucha sugerować może uraz i krwawienie
wewnątrzczaszkowe
Jeżeli poszkodowany jest przytomny zapytaj, czy coś go boli (ale nie wierz mu na słowo !).
Nie pozwól mu wstawać, unosić głowy, tułowia, zanim nie sprawdzisz wszystkiego sam !
Wzywając pomoc zawodową - przekaż wszystkie informacje. Oglądając, delikatnie
obmacując ofiarę wypadku i rozmawiając z nią - ustal kolejność działania. Jeżeli oddycha,
240018437.004.png 240018437.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin