Harrison Harry - Opcja Turinga.pdf - KSIĄŻKI - ustawczekoladzie

Harry Harrison

Marvin Minsky

OPCJA TURINGA

(Przełożył: Zbigniew A. Królicki)

Dla Julie, Margaret i Henry'ego; Moirze i Toddowi -

historia waszego jutra

TEST TURINGA

W 1950 roku Alan M. Turing, jeden z pionierów informatyki, rozważał problem, czy

maszyna może myśleć. Ponieważ trudno zdeﬁniować czynność myślenia, zaproponował, by

zacząć od zwykłego komputera i postawić sobie pytanie, czy zwiększając jego pamięć i szyb-

kość, a także zapewniając odpowiednie oprogramowanie, możemy sprawić, że maszyna ode-

gra rolę człowieka? Oto jego odpowiedź:

”Pytanie: «Czy maszyny mogą myśleć?» uważam za zbyt banalne, aby zasługiwało na

dyskusję. Jednakże uważam, iż pod koniec tego wieku sens słów i ludzka świadomość

zmienią się tak bardzo, że będzie można mówić o myślących maszynach, nie budząc sprze-

ciwu słuchaczy”.

Alan Turing, 1950

Ocotillo Wells, Kalifornia

8 lutego 2023 roku

J. J. Beckworth, prezes Megalobe Industries, był zaniepokojony, chociaż wieloletnia

wprawa w panowaniu nad sobą zapobiegała jakiemukolwiek uzewnętrznianiu tego

zmartwienia. Nie był przestraszony ani wzburzony - po prostu zaniepokojny. Obrócił się na

swoim fotelu, by spojrzeć na widowiskowy pustynny zachód słońca. Czerwone niebo za gra-

nią San Ysidro na zachodzie rzucało rdzawy blask na wznoszące się na północy góry Santa

Rosa. Wieczorne cienie ocotillo i kaktusów kreśliły przed nim długie linie na szarym piasku

pustyni. Zazwyczaj ten piękny widok cieszył go i uspokajał. Nie dziś. Ciche brzęczenie inter-

komu wyrwało go z zadumy.

- O co chodzi? - zapytał.

Aparat rozpoznał głos i się włączył. Odezwała się sekretarka:

- Jest tu doktor McCrory i chciałby z panem porozmawiać. J. J. Beckworth zastanowił

się, dobrze wiedząc, czego chce Bill McCrory, i mając ochotę kazać mu zaczekać. Nie, lepiej

zapoznać go z sytuacją.

- Wpuść go.

Drzwi zaskrzypiały i wszedł McCrory. Bezszelestnie przemaszerował przez gabinet,

gdyż gruby dywan z czystej wełny tłumił odgłos kroków. Był żylastym, kościstym

mężczyzną, chudym jak szczapa w porównaniu z przysadzistym prezesem. Nie nosił ma-

rynarki, a krawat miał poluzowany. Na wyższych szczeblach Megalobe nie obowiązywały

takie formalności. Jednak miał na sobie kamizelkę z kieszeniami pełnymi długopisów i

ołówków, tak niezbędnych każdemu inżynierowi.

- Przepraszam, że niepokoję - rzekł, nerwowo wyłamując palce, nie chcąc ponaglać

prezesa ﬁrmy - ale jesteśmy gotowi do pokazu.

- Wiem, Bill. Przykro mi, że każę wam czekać. Jednak zaszło coś nieoczekiwanego i

na razie nie mogę się stąd wyrwać.

- Zwłoka spowoduje problemy z bezpieczeństwem.

- Doskonale zdaję sobie z tego sprawę.

J. J. Beckworth nie okazywał irytacji. Nigdy nie robił tego wobec tych, którzy stali

niżej od niego w hierarchii ﬁrmy. Może McCrory nie wiedział, że prezes osobiście nad-

zorował projektowanie oraz instalację systemu zabezpieczeń. Przez chwilę gładził swój

jedwabny krawat, samym zimnym milczeniem udzielając reprymendy.

- Będziemy musieli poczekać. Na nowojorskiej giełdzie niespodziewanie zakupiono

duży pakiet akcji. Tuż przed zamknięciem.

- Naszych akcji, sir?

- Naszych. Tokijska jest nadal otwarta, działa teraz przez dwadzieścia cztery godziny, i

najwidoczniej dzieje się na niej to samo. Nie ma w tym żadnego sensu ﬁnansowego. Naszą

ﬁrmę założyło pięć największych i najpotężniejszych korporacji elektronicznych w tym kraju.

Całkowicie kontrolują Megalobe. Zgodnie z prawem pewna liczba akcji musi być w obiegu,

jednak nie ma mowy o tym, aby ktoś zdołał nas wykupić.

- A więc co się dzieje?

- Sam chciałbym wiedzieć. Wkrótce zaczną nadchodzić raporty od naszych maklerów.

Wtedy pójdziemy do twojego laboratorium. Co chcesz mi pokazać?

Bili McCrory uśmiechnął się nerwowo.

- Myślę, że lepiej wyjaśni to Brian. Twierdzi, że nastąpił przełom, na który od dawna

czekał. Obawiam się, że go nie rozumiem. Ta sztuczna inteligencja to dla mnie czarna magia.

Ja jestem od telekomunikacji.

J. J. Beckworth ze zrozumieniem pokiwał głową. W tym ośrodku badawczym działo

się teraz wiele rzeczy, jakich nie przewidywał początkowy plan. Megalobe zostało założone w

jednym celu: aby dogonić, a może nawet prześcignąć Japończyków w dziedzinie badań nad

HDTV. Telewizja wysokiej rozdzielczości, czyli szerszy ekran i dobrze ponad tysiąc linii.

Stany Zjednoczone o mało nie spóźniły się na ten pociąg. Poniewczasie, uświadomiwszy so-

bie, że zagraniczne ﬁrmy zdominowały światowy rynek telewizorów, założycielskie korpo-

racje połączyły swoje wysiłki z Pentagonem - ale dopiero wtedy, gdy prokurator generalny

przymknął oko, a Kongres tak zmienił ustawę antymonopolową, by pozwoliła na stworzenie

tego nowego rodzaju konsorcjum. Już na początku lat osiemdziesiątych Departament Obrony

lub raczej Agencja Zaawansowanych Badań Obronnych, będąca jednym z jego nielicznych,

kompetentnych technicznie wydziałów, uznała HDTV nie tylko za ważny instrument

przyszłych działań wojennych, ale także istotny czynnik postępu technologicznego. Tak więc

nawet w okresie cięć budżetowych agencja zdołała wysupłać fundusze potrzebne na badania.

Kiedy już podjęto niezbędne decyzje ﬁnansowe, w odludnym miejscu na kalifor-

nijskiej pustyni błyskawicznie zgromadzono wszelkie możliwe zdobycze współczesnej tech-

nologii. Tam, gdzie przedtem były tylko jałowe piaski - oraz kilka małych farm z sadami na-

wadnianymi z ujęć wody gruntowej - powstało ogromne i nowoczesne centrum naukowe. J. J.

Beckworth wiedział, że prowadzono tu szereg niezwykle ciekawych badań, ale nie znał

szczegółów niektórych z nich. Jako prezes miał inne, ważniejsze obowiązki i sześciu szefów,

przed którymi odpowiadał. Migotanie czerwonej lampki telefonu wyrwało go z zadumy.

- Tak?

- Na linii jest pan Mura, nasz japoński makler.

- Połącz go. - Uruchomił obraz na wideotelefonie. - Dobry wieczór, Mura-san.

- Panu również go życzę , panie J. J. Beckworth. Przepraszam, że niepokoję o tak

późnej porze.

- Zawsze miło mi pana słyszeć. - Beckworth opanował zniecierpliwienie. To jedyny

sposób postępowania z Japończykami. Najpierw formalności. - Z pewnością nie dzwoniłby

pan, gdyby sprawa nie była najwyższej wagi.

- Jej wagę sam pan musi ocenić. Jako skromny pracownik mogę tylko zameldować, że

obecnie kurs akcji Megalobe zwyżkuje. Właśnie czekam na ostatnie notowania. Spodziewam

się, że otrzymam je... za chwilę.

Na moment postać na ekranie zastygła z zaciśniętymi ustami. Dopiero to zdradziło, że

Mura mówił po japońsku, a jego wypowiedzi były natychmiast przekładane na angielski, przy

czym komputer synchronizował słowa z mimiką twarzy oraz ruchem warg. Odwrócił się,

odebrał od kogoś kartkę papieru i uśmiechnął się, czytając.

- Mam bardzo dobre wieści. Okazuje się, że kurs wrócił do poprzedniego poziomu.

J. J. Beckworth potarł szczękę.

- Domyśla się pan, skąd to zamieszanie?

- Z żalem przyznaję, że nie mam pojęcia. Wiem jedynie, że jego sprawca lub sprawcy

stracili około miliona dolarów.

- Interesujące. Dziękuję za pomoc i czekam na pańskie sprawozdanie.

J. J. Beckworth nacisnął guzik przerywający połączenie i vox-faks za jego plecami

natychmiast ożył, z cichym pomrukiem wypluwając wydruk rozmowy. Jego wypowiedzi były

wydrukowane czarnym tuszem, a Mury czerwonym, co ułatwiało lekturę. Program tłumac-

zący był dobrze opracowany i przeglądając tekst, Beckworth nie znalazł w nim więcej błędów

niż zwykle. Sekretarka zapisze plik do natychmiastowego wykorzystania. Zatrudniony przez

Megalobe tłumacz zweryﬁkuje później poprawność komputerowego przekładu.

- O co chodzi? - zapytał zdziwiony Bill McCrory. Był geniuszem w dziedzinie elek-

troniki, lecz arkana gry na giełdzie były dla niego niezgłębioną tajemnicą.

J. J. Beckworth wzruszył ramionami.

- Nie wiem - i może nigdy się nie dowiem. Zapewne jakiś ambitny makler szukający

szybkiego zysku albo wielki bank zmienił zdanie. W obu wypadkach nic ważnego - teraz.

Sądzę, że możemy sprawdzić, co wymyślił wasz etatowy geniusz. Mówiłeś, że ma na imię

Brian?

- Brian Delaney, sir. Jednak muszę najpierw zadzwonić, robi się późno.

Na zewnątrz było ciemno. Pokazały się już pierwsze gwiazdy i oświetlenie biura

włączyło się automatycznie.

Beckworth skinął głową i wskazał na telefon stojący na stoliku po drugiej stronie

pokoju. Kiedy inżynier rozmawiał, J. J. przywołał na ekran terminarz i uzupełnił zapisy, po

czym sprawdził spotkania przewidziane na następny dzień. Miał ich sporo, jak zawsze, więc

przytknął tarczę zegarka do terminalu. Na ekranie pojawił się napis ”Czekaj”, a zaraz potem

”Koniec”, gdy komputer przelał zawartość terminarza do pamięci zegarka. Gotowe.

Co wieczór o tej porze, przed wyjściem, wypijał kieliszek piętnastoletniej szkockiej

whisky Glenmorangie. Zerknął w kierunku wbudowanego w szafkę barku i uśmiechnął się

lekko. Jeszcze nie. To musi zaczekać.

Bill McCrory nacisnął guzik wyciszający rozmowę, po czym rzekł:

- Proszę wybaczyć, J. J., ale laboratoria są już zamknięte. Zgłoszenie naszej wizyty

zajmie kilka minut.

- Doskonałe - rzekł Beckworth, gdyż naprawdę tak uważał.

Ten ośrodek badawczy wybudowano na pustyni z kilku powodów. Należały do nich

nie skażone środowisko i niska wilgotność powietrza, ale przede wszystkim odludna okolica.

Najważniejsze było bezpieczeństwo ośrodka. Już w latach czterdziestych, kiedy szpiegostwo

przemysłowe było jeszcze w powijakach, pozbawione skrupułów korporacje odkryły, że o

wiele łatwiej jest wykradać tajemnice innym ﬁrmom, niż tracić czas, energię i pieniądze na

własne badania. Rozwój technologii komputerowych i podsłuchu elektronicznego sprawił, że

szpiegostwo przemysłowe rozkwitło. Pierwszym i największym problemem, przed jakim

stanęło Megalobe, było zapewnienie bezpieczeństwa temu nowemu centrum. Gdy tylko wyk-

Harrison Harry - Opcja Turinga.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: