WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU A

                                     HEPATITIS VIRALIS A

1. Z. Dziubek   “Choroby zakaźne i pasożytnicze”

EPIDEMIOLOGIA:

·  rozpowszechnienie :

-          na całym świecie

-          najbardziej narażone są dzieci i młodzież

· źródło zakażenia :

-          chory człowiek :

→    wirus wydala się z kałem na 2 – 3 tygodnie przed wystąpieniem żółtaczki i 8 dni po

→    nie ma nosicielstwa

· droga zakażenia :

-          pokarmowa :

→    może to być woda, lub produkty spożywcze

ETIOLOGIA:

· HAV :

-          wirus RNA

-          należy do rodziny Pikornaviridae, rodzaju enterowirusów

-          szczepy wyizolowane w różnych rejonach świata nie mają różnic antygenowych

-          daje się hodować na liniach komórkowych

-          tem.1000C niszczy go w 20 minut, a 600C w godzinę

-          inaktywacja w wodzie chlorowanej, pod wpływem formaliny i promieni ultrafioletowych

-          nie niszczą go kwasy i eter

PATOGENEZA:

· prawdopodobnie bezpośrednie działanie cytoopatyczne na hepatocyt

· wirus wykrywa się w 1 – 2 tyg. po zakażeniu, a najwięcej cząstek jest po ok. 3 tygodniach

· wirusemia jest krótkotrwała (ustaje po wzroście aktywności AlAT)

OBRAZ  KLINICZNY:

· okres wylęgania :

-          od 0,5 do 1,5 miesiąca (średnio miesiąc)

· okres objawów prodromalnych :

-          przeważają objawy niestrawności, rzadziej objawy rzekomo grypowe , lub rzekomo reumatyczne

-          u dzieci może pojawić się nieżyt górnych dróg oddechowych i niewielka limfadenopatia

· okres pełno objawowy :

-          żółtaczka :

→    utrzymuje się zazwyczaj kilka dni, ale może trwać nawet kilkanaście tygodni

→    zdarzają się postacie cholestatyczne

→    u dzieci może się nie pojawić

-          powiększenie wątroby

-          powiększenie śledziony :

→    w niewielkim odsetku

-          ­ AlAT w surowicy :

→    narasta już 2 – 14 dni przed pojawieniem się hiperbilirubinemii

BADANIA DODATKOWE :

· AspAT, AlAT :

-          są podstawowym wskaźnikiem uszkodzenia miąższu wątroby

-          ich ­ pojawia się już w okresie przedżółtaczkowym i ¯ do wartości prawidłowych po upływie kilku tygodni (najczęściej w funkcji wykładniczej)

-          wskaźnik de Ritisa :

→    stosunek AspAT / AlAT

· poziom bilirubiny :

· poziom wskaźników cholestazy :

-          fosfataza zasadowa, gammaglutamylotranspeptydaza

→    wysokie wartości w postaci cholestatycznej

-          obecność nieprawidłowej Lp – X :

→    wynik (+) w postaci cholestatycznej

· wskaźnik protrombinowy :

-          zaburzenia syntezy protrombiny szybko informują o niewydolności wątroby :

→    okres T1/2 wynosi 2 –3 dni (a albumin 17 – 21)

ROZPOZNANIE:

· wykrywanie przeciwciał anty – HAV :

-          met. immunoenzymatyczne, OWD, hemaglutynacja immunoadherencyjna, met. radioimmunologiczne

-          przeciwciała w klasie IgM pojawiają się w 18 – 41 dniu po zakażeniu i utrzymują się od miesiąca do kilku, rzadziej kilkunastu miesięcy

-          w okresie zdrowienia współwystępowanie anty - HAV w klasie IgM i IgG

-          przeciwciała IgG są dowodem odporności i nie znikaja do końca życia

RÓŻNICOWANIE:

·

LECZENIE:

· brak swoistego leczenia

POWIKŁANIA:

·

ROKOWANIE:

· rokowanie jest dobre

· wyleczenie całkowite, niezależnie od czasu trwania choroby

PROFILAKTYKA:

· przestrzeganie przepisów sanitarnych :

-          kontrola sanitarna produktów żywnościowych i sanitariatów

-          zgłoszenie każdego zachorowania do władz sanitarnych i hospitalizacja

-          odkażanie bieżące i końcowe

· szczepienia :

-          zabity, lub atenuowany wirus A

-          schemat 0, 1, 6 (i.m.)

-          okres uodpornienia rozciąga się na ok. 10 lat

-          wskazania :

→    dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzież rozpoczynająca naukę w dużych skupiskach

→    osoby wyjeżdżające do krajów rozwijających się o dużej zapadalności na WZW A

→    osoby zatrudnione przy produkcji i dystrybucji żywności

PATRZ TEŻ:

·

2