Aktualne problemy dotyczące szczepień ochronnych dzieci i młodzieży.pdf

2011-10-23

Problemy społeczne w pediatrii – wybrane zagadnienia

Dr n. med. Izabela Michałus

Klinika Propedeutyki Pediatrii

i Chorób Metabolicznych Kości

Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Zagadnienia społeczne będące przedmiotem wykładu

 Dziecko krzywdzone –rozpoznawanie, przeciwdziałanie

 Ciąża matek młodocianych

 Nadużywanie alkoholu

 Problemy i zachowania ryzykowne okresu dojrzewania

 Narkomania

Dziecko krzywdzone

Rys historyczny

Krzywdzenie dziecka to problem istniejący od początku naszej cywilizacji i nadal

aktualny

365 r. –cesarz Walentynian zakazał zabijania i porzucania dzieci

1946 r. – J.Caffey (pediatra, radiolog) –„Liczne złamania kości długich u

niemowląt z chronicznymi krwiakami podoponowymi” –po raz pierwszy użył pojęcia

zespołu dziecka bitego

1961 r. – H.Kempe –konferencja Amerykańskiej Akademii Pediatrii: jednostka

chorobowa „Zespół dziecka bitego”, pierwsza definicja

Definicje

Definicja Kempego –urazy fizyczne u dzieci do lat trzech, obejmowała cztery formy:

 krzywdzenie fizyczne

 nadużycie seksualne

 krzywdzenie emocjonalne

 zaniedbanie

Definicje

 Zaniedbanie –zaniechanie obowiązku dbania o dziecko

 Krzywdzenie –stwarzanie warunków istotnego ryzyka dla jego zdrowia, rozwoju lub

fizycznego bezpieczeństwa

 Maltretowanie –umyślne zadawanie dziecku urazów cielesnych (znęcanie się,

okrucieństwo, tortury, kary cielesne)

 Wykorzystywanie seksualne –włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie

jest ono w stanie zrozumieć

Epidemiologia

 Podstawowe trudności:

 niejednolitość definicji

 niepełne dane z powodu nie zgłaszania przypadków

 niemożność dokładnego zdefiniowania badanej populacji

 Ogólnie: 6-7 zgonów na 100 000 żywych urodzeń

Rozpoznawanie

 Wiek dziecka

 Wywiad

 Badanie kliniczne

 Badanie radiologiczne

 Znajomość czynników ryzyka

Rozpoznawanie – wiek dziecka

 30% dzieci krzywdzonych –poniżej 3 roku życia

2011-10-23

 30% dzieci krzywdzonych –poniżej 3 roku życia

 50% dzieci –niemowlęta do 1 roku życia

Rozpoznawanie – wywiad

Trudności rozpoznania wynikają ze skąpego lub wręcz fałszywego wywiadu składanego

najczęściej przez matkę, ze strachu przed odpowiedzialnością, wstydu przed lekarzem,

sąsiadami, poczucia winy ze strony rodziców.

Rozpoznawanie – wywiad

Okoliczności nasuwające podejrzenie zespołu dziecka krzywdzonego:

 rozbieżność między wyjaśnieniami podanymi przez rodziców a objawami

 podawanie informacji wprowadzających w błąd lub podsuwanie lekarzowi innego

rozpoznania

 rozbieżność pomiędzy wypowiedziami ojca i matki

 nadmierna opiekuńczość nad dzieckiem podczas wizyty u lekarza

 niewspółmierność między motywem konsultacji a obrazem klinicznym („płacz w

nocy”, „brak apetytu”)

 długi odstęp czasu między początkiem zaburzeń a zgłoszeniem się do lekarza

 wiek dziecka poniżej 3 lat

 ocena rozwoju psychoruchowego dziecka w zestawieniu z wersją rodziców, ocena

rozwoju dziecka pod względem prawdopodobieństwa urazu przypadkowego

Rozpoznawanie – badanie kliniczne

 Wygląd dziecka:

 cierpiący wyraz twarzy

 dziecko zaniedbane, brudne, ze zmianami na skórze

 pozornie zadbane, czyste

Rozpoznawanie – badanie kliniczne

 Zachowanie dziecka młodszego:

 smutne, apatyczne, zastraszone, nie płacze, nie uśmiecha się

 wykonuje gest obronny przy każdym zbliżaniu się dorosłego

Rozpoznawanie – badanie kliniczne

 Zachowanie dziecka starszego:

 zahamowanie

 depresja

 niestabilność psychoruchowa

 agresja

Rozpoznawanie – badanie kliniczne

 Stan ogólny:

często ciężki, często niedobór masy ciała, niedożywienie, niskorosłość

 Objawy urazów:

 skojarzenie różnych objawów i typów uszkodzeń

 współistnienie krwiaków, złamań i wylewów

 obrażenia obustronne, symetryczne i powstałe w różnym czasie, wielomiejscowa

lokalizacja

Rozpoznawanie – badanie kliniczne

 Objawy psychosomatyczne:

 polifagia i polidypsja

 anoreksja, wymioty

 moczenie nocne, dzienne, zaburzenia snu

 zaburzenia zachowania (depresja, tiki, kiwanie się)

 objawy symulujące autyzm lub nadmierne pobudzenie

 agresywność

2011-10-23

 agresywność

 niestałość psychoruchowa



Rozpoznawanie – ocena rozwoju psychoruchowego

70% dzieci –opóźnienie rozwoju psychoruchowego związane z niedoborem uczuciowym

20% dzieci –opóźnienie psychoruchowe z powodu zmian organicznych w mózgu albo

zaburzeń metabolicznych

Rozpoznawanie – czynniki ryzyka

 Przebieg ciąży i porodu:

 ciąża niechciana

 ciąża nie akceptowana przez partnera

 kobieta zaniedbana

 pozostawanie w nieformalnym związku

Rozpoznawanie – czynniki ryzyka

 Czynniki związane z dzieckiem:

 dziecko z pierwszego małżeństwa

 rozczarowanie związane z płcią

 dziecko urodzone po śmierci poprzedniego dziecka

 dziecko upośledzone w rozwoju fizycznym lub psychicznym

Rozpoznawanie – czynniki ryzyka

 Czynniki dotyczące rodziny:

 samotna matka

 małoletnia matka

 trudne dzieciństwo

 maltretowanie w dzieciństwie

 alkoholizm, narkomania

Zespoły dziecka krzywdzonego

1. Zespół dziecka uderzanego w ucho (krwiaki pod chrząstką ucha, deformacje, blizny)

2. Urazy oka (obrzęk, wylew, zaćma urazowa, odklejenie siatkówki, zwichnięcie

soczewki, wylewy do siatkówki!)

Zespoły dziecka krzywdzonego

3. Urazy narządów wewnętrznych:

 pęknięcie wątroby

 pęknięcie śledziony

 perforacja jelita cienkiego

 perforacja dwunastnicy

 pęknięcie naczynia krwionośnego w jamie brzusznej

 uraz trzustki

 uraz nerki lub pęcherza moczowego

 perforacja żołądka

Zespół Műnchausena

Rozpoznawany jest u dzieci do 6 roku życia, polega na celowym wywoływaniu przez

rodziców rzeczywistych objawów chorobowych u dziecka.

Objawy te mają zwykle charakter przewlekły lub nawracający, rodzice przekazują

lekarzom fałszywe informacje na temat ciężkości i dotychczasowego przebiegu

choroby u ich dzieci.

Rodzice ci mają często zawodowy kontakt ze służbą zdrowia.

Zespół Műnchausena

 Najczęściej prowokowane objawy:

 gorączka

2011-10-23

 gorączka

 krwawienia z przewodu pokarmowego

 krwawienia z nosa

 senność, drgawki, utraty przytomności

Zespół Műnchausena

 Rozpoznawanie:

 objawy nie występują pod nieobecność matki

 bardzo troskliwa matka

 matka mająca zawód paramedyczny

 objawy (w tym badania) nie układają się w logiczną całość

 zła tolerancja (brak poprawy) różnych typów leczenia

Postępowanie

 Rozpoznawanie - trudne (nie krzywdzić rodziny ani dziecka)

 Rozpoznanie postawione powinno być

w oparciu o konsultacje i badanie przez specjalistów

z różnych dziedzin

 Hospitalizacja

 stan ciężki

 stan nie jest ciężki, ale ryzyko powtórnego krzywdzenia

 jeżeli rozpoznanie nie jest pierwsze

 w celu zorganizowania opieki dla dziecka

Postępowanie

 Zapewnienie dziecku ochrony –(pracownik socjalny, pielęgniarka środowiskowa, Sąd

Rodzinny)

 Dokumentacja

 raport (zaświadczenie o stanie zdrowia w dniu badania) –bardzo ważne elementy

raportu:

 czy objawy zgodne z relacją rodziców

 czy było opóźnienie w zgłoszeniu się do lekarza

 dokładny opis wszystkich zmian

 dokumentacja fotograficzna

UWAGA: brak raportu to współodpowiedzialność za dalsze, często groźne urazy,

kalectwo czy śmierć dziecka

Tryb postępowania

1. Hospitalizacja

2. Zgłoszenie do Sądu

3. Zgłoszenie do odpowiedniej instytucji pomocy społecznej

Kampanie społeczne przeciwdziałające przemocy wobec dzieci.

"Zobacz - Usłysz - Powiedz"

PRAWO ŚCIGA SPRAWCÓW PRZESTĘPSTW PRZECIWKO OSOBOM BLISKIM

ZA:

Ciąża matek młodocianych

2011-10-23

Ciąża matek młodocianych

Wstęp

Liczba porodów wśród matek młodocianych wzrasta na całym świecie

(średnio z 0,8% do 16%).

Położnicy zwracają szczególną uwagę na zwiększone ryzyko ciąży i porodu u dziewcząt

poniżej 18 roku życia (niskie wykształcenie, mała samoświadomość, niedostateczna

opieka położnicza nad nieletnią)

Ciąże nastolatek w statystyce

Powikłania ciąż matek nieletnich

 Poród przedwczesny

 Przedłużanie się porodu

 Niewspółmierność porodowa

 Zwiększona liczba cięć cesarskich

 Brak współpracy rodzącej z położnikiem

Zagrożenia dla noworodka

 Wcześniactwo, a więc niedojrzałość noworodka

 Mała masa urodzeniowa

 Wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania

 Większa umieralność i śmiertelność

Mała masa urodzeniowa

 niewystarczający przyrost masy ciała ciężarnej (znacznie mniejszy w badaniach

różnych autorów w porównaniu z matkami starszymi), zaburzenia odżywienia

 ciąże niechciane

 palenie papierosów

 brak odpowiedniej opieki położniczej

 ciśnienie indukowane ciążą

 wady wrodzone

 mała masa łożyska, niewydolność funkcji łożyska



Stan noworodka matki młodocianej

 Niższa ocena w skali według Apgar

 Zwiększone ryzyko zgonu w okresie noworodkowym (korelacja z niskim statusem

socjoekonomicznym)

 Korzystniejsze wyniki i mniej powikłań okołoporodowych uwarunkowane są poprawą

opieki położniczej i sytuacji społeczno-ekonomicznej

Alkohol a ciąża

Nie ma bezpiecznego okresu w ciąży.

Nie ma bezpiecznej dawki alkoholu.

Nie ma bezpiecznego alkoholu.

FAS

Diagnoza alkoholowego zespołu płodowego (FAS) opiera się na następujących

kryteriach:

 charakterystyczne rysy twarzy

 mała masa urodzeniowa

 dysfunkcja OUN (ośrodkowego układu nerwowego)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: