2.Macierze liczbowe.pdf

(90 KB) Pobierz
116013605 UNPDF
Rozdzial 2
Macierze liczbowe
2.1 Podstawowe denicje
Macierz a (nad cialem K) nazywamy tablic e prostok atn a
2
a 1;1 a 1;2 ::: a 1;n
a 2;1 a 2;2 ::: a 2;n
.
3
A =
4
.
a m;1 a m;2 ::: a m;n
5
;
gdzie a i;j 2K, 1im, 1jn. B edziemy mowic, ze A jest macierz a
formatu mn, tzn. macierz a o m wierszach i n kolumnach. Zbior wszystkich
takich macierzy oznaczamy przez K m;n .
2.1.1 Macierze szczegolnych formatow
nn Macierze kwadratowe K n;n .
m1 Macierze jednokolumnowe nazywane wektorami.
Zbior wektorow oznaczamy przez K m;1 = K m ,
2
a 1
a 2
.
a m
3
K m 3A = (a i;1 ) = a = a = (a i ) i=1 =
4
5
:
11
.
12
ROZDZIAL 2. MACIERZE LICZBOWE
1n Macierze jednowierszowe nazywane funkcjonalami.
Zbior funkcjonalow oznaczamy przez K m;1 = K n T (albo K n H ),
K nT 3A = (a 1;j ) = a T = a T = (a j ) j=1 = [a 1 ;:::;a n ] :
11 Macierze jednoelementowe, utozsamiane z K, tzn. K 1;1 = K.
2.1.2 Podzial blokowy
Cz esto wygodnie jest przedstawic macierz w postaci blokowej, ktora w ogo-
lnosci wygl ada nast epuj aco:
A =
2
4 A 1;1 ::: A 1;t
3
5
2K m;n ;
(2.1)
P
q=1 n q = n.
Na postac blokow a mozna patrzyc jak na macierz, ktorej elementami
s a macierze. Z drugiej strony, macierz liczbow a mozna interpretowac jako
macierz w postaci blokowej z blokami formatu 11.
Wazne szczegolne przypadki to podzial kolumnowy macierzy,
P
p=1 m p = m,
2
a 1;j
a 2;j
.
a n;j
3
A = [a 1 ;a 2 ;:::;a n ] ; gdzie a j =
4
5
; 1jn;
oraz podzial wierszowy macierzy,
A =
2
4
a 1
a .
a T m
3
5
; gdzie a i = [a i;1 ;a i;2 ;:::;a i;n ] ; 1im:
2.2 Dzialania na macierzach
2.2.1 Podstawowe dzialania
Mozemy na macierzach wykonywac rozne dzialania. Podstawowe z nich to:
.
A s;q ::: A s;t
.
gdzie A p;q 2K m p ;n q , 1ps, 1qt,
2.2. DZIALANIA NA MACIERZACH
13
u2K;A2K m;n =)B = uA2K m;n , b i;j = ua i;j
(mnozenie macierzy przez liczb e)
A;B2K m;n =)C = A + B2K m;n , c i;j = a i;j + b i;j
(dodawanie macierzy)
A2K m;n
=)B = A T 2K n;m , b j;i = a i;j (transpozycja macierzy)
A2C m;n
=)B = A H 2K n;m , b j;i = a i;j (sprz ezenie hermitowskie)
A2K m;n
=)B =jAj2K m;n , b i;j =ja i;j j(modul macierzy)
W szczegolnosci, mamy tez dla u;v2KC, A;B2C m;n ,
(uAvB) H = uA H vB H ;
A T
T
= A =
A H
H
:
Zauwazmy, ze macierze formatu mn z dzialaniem dodawania s a grup a
przemienn a, przy czym elementem neutralnym jest macierz zerowa (gdzie
a i;j = 08i;j), a przeciwn a do (a i;j ) jest macierz (a i;j ).
Jesli macierze dane s a w postaci blokowej (2.1) to:
B = uA =)B p;q = uA p;q
C = A + B =)C p;q = A p;q + B p;q
B = A T
=)B p;q = A q;p
B = A H
=)B p;q = A q;p
2.2.2 Mnozenie macierzy
Jesli A2K m;l i B2K l;n to
C = AB2K m;n ;
gdzie
X
c i;j =
a i;k b k;j ; 1im; 1jn:
k=1
l
116013605.002.png 116013605.003.png
14
ROZDZIAL 2. MACIERZE LICZBOWE
Zauwazmy, ze mnozenie AB jest wykonalne wtedy i tylko wtedy gdy
liczba kolumn macierzy A jest rowna liczbie wierszy macierzy B. Jesli A jest
w postaci wierszowej, a B kolumnowej,
2
4 a .
a T m
3
A =
5
; B =
h
b 1 ;:::;b l
i
;
to c i;j = a i b j 8i;j.
Podstawowe wlasnosci mnozenia macierzy s a nast epuj ace. (Zakladamy,
ze macierze s a odpowiednich formatow tak, ze dzialania s a wykonalne.)
(A + B)C = AC + BC
C(A + B) = CA + CB
(rozdzielnosc mnozenia wzgl edem dodawania)
u(AB) = (uA)B = A(uB) = (AB)u (u2K)
(AB)C = A(BC) (l acznosc mnozenia)
Dowody tych wlasnosci polegaj a na zwyklym sprawdzeniu. Dlatego, dla
przykladu, pokazemy tu jedynie l acznosc. Niech macierze A;B;C b ed a odpo-
wiednio formatow mk, kl, ln. (Zauwazmy, ze tylko wtedy odpowiednie
mnozenia s a wykonalne.) Mamy
X
l
X
X
k
!
((AB)C) i;j
=
(AB) i;s c s;j =
a i;t b t;s
c s;j
s=1
s=1
t=1
X
k
X
X
=
a i;t
b t;s c s;j =
a i;t (BC) t;j
t=1
s=1
t=1
= (A(BC)) i;j :
Mamy tez
(AB) T
= B T A T ; (AB) H = B H A H :
Rzeczywiscie,
X
l
(AB) H
= (AB) j;i =
a j;k b k;i
i;j
k=1
l
l
k
116013605.004.png 116013605.005.png
2.2. DZIALANIA NA MACIERZACH
15
X
X
=
a j;k b k;i =
b k;i a j;k
k=1
k=1
X
=
B H
A H
k;j =
B H A H
i;j :
i;k
k=1
2.2.3 Mnozenie macierzy w postaci blokowej
Jesli macierze s a podane w postaci blokowej to mozna je mnozyc `blok-po-
bloku' (tak jak w przypadku blokow 11) o ile formaty odpowiednich blokow
s a zgodne. Dokladniej, jesli A = (A i;k ), B = (B k;j ), 1im, 1kl,
1kn, oraz dla wszystkich i;j;k liczba kolumn bloku A i;k macierzy A
jest rowna liczbie wierszy bloku B k;j macierzy B to iloczyn
C = AB = (C i;j ) ;
1im, 1jn, gdzie
X
C i;j =
A i;k B k;n :
k=1
Pokazemy to na przykladzie. Niech
A =
2
4
A 1;1 A 1;2 A 1;3 A 1;4
A 2;1 A 2;2 A 2;3 A 2;4
A 3;1 A 3;2 A 3;3 A 3;4
3
5
; B =
2
4 B 1;1 B 1;2
B 2;1 B 2;2
B 3;1 B 3;2
B 4;1 B 4;2
3
5
:
Wtedy
2
4
3
5
C 1;1 C 1;2
C 2;1 C 2;2
C 3;1 C 3;2
C =
;
gdzie
C 1;1 = A 1;1 B 1;1 + A 1;2 B 2;1 + A 1;3 B 3;1 + A 1;4 B 4;1 ;
C 1;2 = A 1;1 B 1;2 + A 1;2 B 2;2 + A 1;3 B 3;2 + A 1;4 B 4;2 ;
C 2;1 = A 2;1 B 1;1 + A 2;2 B 2;1 + A 2;3 B 3;1 + A 2;4 B 4;1 ;
C 2;2 = A 2;1 B 1;2 + A 2;2 B 2;2 + A 2;3 B 3;2 + A 2;4 B 4;2 ;
C 3;1 = A 3;1 B 1;1 + A 3;2 B 2;1 + A 3;3 B 3;1 + A 3;4 B 4;1 ;
C 3;2 = A 3;1 B 1;2 + A 3;2 B 2;2 + A 3;3 B 3;2 + A 3;4 B 4;2 ;
l
l
l
l
116013605.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin