KP Ameryka Od Podszewki.pdf

(4158 KB) Pobierz

427190135 UNPDF

AmerykA

Zagorzali miłośnicy speleologii mierzą się z rozległymi

podziemiami trzech południowych stanów USA.

TeksT Mark Jenkins

ZdJęcia sTephen alvareZ

od podszewki

427190135.012.png

427190135.013.png

427190135.014.png

AmerykA

tylko dla prenumeratorów

Jaskinia Rumbling Falls

(Tennessee)

Grotołazi oświetlają półtorahektarową,

100-metrowej wysokości salę Rumble.

Dotarcie do komory wymaga zjazdu

20-metrowym kominem, wspięcia się

na dwa czterometrowe wodospady

i pokonania 610 m, czasem przez ledwie

30-centymetrowej szerokości

zaciski. Panorama została

złożona z czterech kadrów.

427190135.015.png

427190135.001.png

427190135.002.png

427190135.003.png

427190135.004.png

427190135.005.png

Jaskinia iron Hoop (alabama)

Takie fantastycznie ozdobione

komory są wynikiem nieskończenie

powolnego wytrącania się

minerałów (głównie kalcytu) z wody

przesączającej się przez skały.

427190135.006.png

427190135.007.png

427190135.008.png

Koziorożec

się

przez

Zwieracz.

Postękując z wysiłku, pobladły, z paznokciami

zdartymi o skały i nienaturalnie skręconą szyją

Marion „Koziorożec” Smith pokonuje zacisk

jako ostatni z 6-osobowego zespołu, klnąc przy

tym jak szewc. Prześlizgnięcie się przez Zwie-

racz – kręty tunel zwężający się u wylotu do

średnicy piłki koszykowej – wymaga gibkości

jogina. Ręce wyciągnięte ponad głową – jak

przy skoku „na główkę”, biodra nienaturalnie

wypchnięte, nogi niewygodnie podkurczone.

– Teraz już wiesz – Kristen Bobo stara się nie

oślepiać czołówką – …że im bardziej Mariona

rajcuje jaskinia, tym szpetniej klnie. 38-letnia

Bobo sama jest świetnym speleologiem. Ma

posturę dziecka, a jej wielkie, sarnie oczy ema-

nują niezłomną wiarą.

Koziorożec trochę nieporadnie wypadł ze

szczeliny i oznajmił: – No! Weszliśmy, to i wyj-

dziemy. Tak przypomniał nam, że chcąc wydo-

stać się na powierzchnię, przyjdzie nam przez

Zwieracz przeciskać się jeszcze raz.

Z zawodu historyk, 62-letni dziś Smith ma

skórę tak jasną, jakby całe życie spędził pod zie-

mią. Bo też odkąd w 1966 r. zaczął myszkować

po jaskiniach, penetruje je niemal co tydzień.

Zbadał ponad 80 km dziewiczych korytarzy.

Odpoczywamy po zapasach ze szczeliną.

Czołówki wyłączone – oszczędzamy baterie.

Otacza nas głęboka, nieprzenikniona czerń, ja-

kiej nigdy nie ma na powierzchni. Tam nawet

w najciemniejsze noce sączy się skądś odro-

bina światła. Gwiezdnego, księżycowego, od

ognia albo kuchennej lampy znaczącej smu-

gę pod drzwiami sypialni. W trzewiach Ziemi

mrok jest tak gęsty, że można w nieskończoność

trzymać dłoń tuż przed okiem i nigdy jej nie zo-

baczyć. To mrok pierwotny, pradawny, niczym

niezmącony. Mrok obecny od zarania dziejów.

Znajdujemy się w nowo odkrytym rozgałę-

zieniu Jaskini Jaguara, w labiryncie ukrytym

pod polami i zalesionymi wzniesieniami Ten-

nessee. Ten stan, podziurawiony niczym szwaj-

carski ser, jest częścią tzw. TAG, regionu Ten-

nessee–Alabama–Georgia. To południowy kra-

niec wapiennego pasa utworzonego setki milio-

nów lat temu, gdy tereny te pokrywało morze.

A tam gdzie są wapienie, muszą być i jaskinie,

bo skała wapienna podatna jest na erozję wywo-

łaną lekko kwaśną wodą. Miliony lat powolnego

rozpuszczania wapieni zaowocowało dziurawią-

cymi skały korytarzami i komorami. Na terenie

116 national geographic • luty 2010

przeciska

427190135.009.png

427190135.010.png

427190135.011.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin