POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI DO 2030r.pdf

(223 KB) Pobierz
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku
Projekt z dnia 05-03-2009
Wersja nr 4
Ministerstwo Gospodarki
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku
Warszawa, marzec 2009 r.
122658643.001.png 122658643.002.png
SPIS TRE Ś CI
1. WPROWADZENIE ........................................................................................................ 4
1.1. U WARUNKOWANIA ............................................................................................ 4
1.2. P ODSTAWOWE KIERUNKI POLITYKI ENERGETYCZNEJ ....................................... 4
1.3. N ARZ Ę DZIA REALIZACJI POLITYKI ENERGETYCZNEJ ......................................... 5
1.4. S TRUKTURA DOKUMENTU ................................................................................. 6
2. POPRAWA EFEKTYWNO Ś CI ENERGETYCZNEJ................................................ 6
2.1. C ELE W ZAKRESIE POPRAWY EFEKTYWNO Ś CI ENERGETYCZNEJ ....................... 6
2.2. D ZIAŁANIA NA RZECZ POPRAWY EFEKTYWNO Ś CI ENERGETYCZNEJ ................. 7
2.3. P RZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁA Ń NA RZECZ POPRAWY EFEKTYWNO Ś CI
ENERGETYCZNEJ ................................................................................................ 8
3. WZROST BEZPIECZE Ń STWA DOSTAW PALIW I ENERGII............................. 8
3.1. C ELE I DZIAŁANIA W ZAKRESIE WZROSTU BEZPIECZE Ń STWA DOSTAW PALIW
I ENERGII ............................................................................................................ 9
3.1.1. Paliwa – pozyskiwanie i przesyłanie ............................................................ 9
3.1.1.1 W ę giel ............................................................................................................ 9
3.1.1.2 Gaz ............................................................................................................... 10
3.1.1.3 Ropa naftowa i paliwa płynne ...................................................................... 11
3.1.2. Wytwarzanie i przesyłanie energii elektrycznej oraz ciepła ...................... 13
3.2. P RZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁA Ń NA RZECZ WZROSTU BEZPIECZE Ń STWA
DOSTAW PALIW I ENERGII ................................................................................ 14
3.2.1. Paliwa – pozyskiwanie i przesyłanie .......................................................... 14
3.2.2. Wytwarzanie i przesyłanie energii elektrycznej oraz ciepła ...................... 15
4. DYWERSYFIKACJA STRUKTURY WYTWARZANIA ENERGII
ELEKTRYCZNEJ POPRZEZ WPROWADZENIE ENERGETYKI J Ą DROWEJ
......................................................................................................................................... 15
4.1. C ELE W ZAKRESIE DYWERSYFIKACJI STRUKTURY WYTWARZANIA ENERGII
ELEKTRYCZNEJ POPRZEZ WPROWADZENIE ENERGETYKI J Ą DROWEJ ............... 16
4.2. D ZIAŁANIA NA RZECZ DYWERSYFIKACJI STRUKTURY WYTWARZANIA ENERGII
ELEKTRYCZNEJ POPRZEZ WPROWADZENIE ENERGETYKI J Ą DROWEJ ............... 16
4.3. P RZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁA Ń NA RZECZ DYWERSYFIKACJI STRUKTURY
WYTWARZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ POPRZEZ WPROWADZENIE
ENERGETYKI J Ą DROWEJ ................................................................................... 17
5. ROZWÓJ WYKORZYSTANIA ODNAWIALNYCH Ź RÓDEŁ ENERGII,
W TYM BIOPALIW..................................................................................................... 17
5.1. C ELE W ZAKRESIE ROZWOJU WYKORZYSTANIA OZE...................................... 18
5.2. D ZIAŁANIA NA RZECZ ROZWOJU WYKORZYSTANIA OZE................................ 18
5.3. P RZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁA Ń NA RZECZ ROZWOJU WYKORZYSTANIA OZE
......................................................................................................................... 18
6. ROZWÓJ KONKURENCYJNYCH RYNKÓW PALIW I ENERGII.................... 19
6.1.
C ELE W ZAKRESIE ROZWOJU KONKURENCYJNYCH RYNKÓW .......................... 19
6.2. D ZIAŁANIA NA RZECZ ROZWOJU KONKURENCYJNYCH RYNKÓW .................... 20
6.3. P RZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁA Ń NA RZECZ ROZWOJU KONKURENCYJNYCH
RYNKÓW .......................................................................................................... 20
7. OGRANICZENIE ODDZIAŁYWANIA ENERGETYKI NA Ś RODOWISKO .... 21
7.1. C ELE W ZAKRESIE OGRANICZENIA ODDZIAŁYWANIA ENERGETYKI NA
Ś RODOWISKO ................................................................................................... 21
7.2. D ZIAŁANIA NA RZECZ OGRANICZENIA ODDZIAŁYWANIA ENERGETYKI NA
Ś RODOWISKO ................................................................................................... 21
7.3. P RZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁA Ń NA RZECZ OGRANICZENIA ODDZIAŁYWANIA
ENERGETYKI NA Ś RODOWISKO ........................................................................ 22
8. DZIAŁANIA WSPOMAGAJ Ą CE .............................................................................. 22
9. ZAŁ Ą CZNIKI ............................................................................................................... 24
Z Ą CZNIK 1. O CENA REALIZACJI POLITYKI ENERGETYCZNEJ OD 2005 ROKU ........... 24
Z Ą CZNIK 2. P ROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA NA PALIWA I ENERGI Ę DO 2030 ROKU 24
Z Ą CZNIK 3. P ROGRAM DZIAŁA Ń WYKONAWCZYCH NA LATA 2009 2012 ............. 24
Z Ą CZNIK 4. P ROGNOZA ODDZIAŁYWANIA POLITYKI ENERGETYCZNEJ NA
Ś RODOWISKO ................................................................................................... 24
1. Wprowadzenie
1.1. Uwarunkowania
Polski sektor energetyczny stoi obecnie przed powa Ŝ nymi wyzwaniami.
Wysokie zapotrzebowanie na energi ę , nieadekwatny poziom rozwoju infrastruktury
wytwórczej i transportowej paliw i energii, uzale Ŝ nienie od zewn ę trznych dostaw gazu
ziemnego i ropy naftowej oraz zobowi ą zania w zakresie ochrony ś rodowiska,
w tym dotycz ą ce klimatu powoduj ą konieczno ść podj ę cia zdecydowanych działa ń .
Jednocze ś nie w ostatnich latach w gospodarce ś wiatowej wyst ą pił szereg niekorzystnych
zjawisk wymuszaj ą cych nowe podej ś cie do polityki energetycznej. Istotne wahania cen
surowców energetycznych, rosn ą ce zapotrzebowanie na energi ę ze strony krajów
rozwijaj ą cych si ę , powa Ŝ ne awarie systemów energetycznych oraz wzrastaj ą ce
zanieczyszczenie ś rodowiska wymagaj ą nowego podej ś cia do prowadzenia polityki
energetycznej.
Niniejszy dokument został opracowany zgodnie z art. 13 – 15 ustawy – Prawo energetyczne
i przedstawia strategi ę pa ń stwa, maj ą c ą na celu odpowiedzenie na najwa Ŝ niejsze wyzwania
stoj ą ce przed polsk ą energetyk ą , zarówno w perspektywie krótkoterminowej,
jak i w perspektywie do 2030 roku.
1.2. Podstawowe kierunki polityki energetycznej
Polska, jako kraj członkowski Unii Europejskiej, czynnie uczestniczy w tworzeniu
wspólnotowej polityki energetycznej, a tak Ŝ e dokonuje implementacji jej głównych celów
w specyficznych warunkach krajowych, bior ą c pod uwag ę posiadane zasoby energetyczne
oraz uwarunkowania technologiczne wytwarzania i przesyłu energii.
W zwi ą zku z powy Ŝ szym, podstawowymi kierunkami polskiej polityki energetycznej s ą :
Poprawa efektywno ś ci energetycznej,
Wzrost bezpiecze ń stwa dostaw paliw i energii,
Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie
energetyki j ą drowej,
Rozwój wykorzystania odnawialnych ź ródeł energii, w tym biopaliw,
Rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii,
Ograniczenie oddziaływania energetyki na ś rodowisko.
Przyj ę te kierunki polityki energetycznej s ą w znacznym stopniu współzale Ŝ ne.
Poprawa efektywno ś ci energetycznej ogranicza wzrost zapotrzebowania na paliwa i energi ę ,
przyczyniaj ą c si ę do zwi ę kszenia bezpiecze ń stwa energetycznego, na skutek zmniejszenia
uzale Ŝ nienia od importu, a tak Ŝ e działa na rzecz ograniczenia wpływu energetyki
na ś rodowisko poprzez redukcj ę emisji. Podobne efekty przynosi rozwój wykorzystania
odnawialnych ź ródeł energii, w tym zastosowanie biopaliw, wykorzystanie czystych
technologii w ę glowych oraz wprowadzenie energetyki j ą drowej.
Realizuj ą c działania zgodnie z tymi kierunkami, polityka energetyczna b ę dzie d ąŜ yła
do wzrostu bezpiecze ń stwa energetycznego kraju przy zachowaniu zasady zrównowa Ŝ onego
4
rozwoju, tj. rozwoju w taki sposób, aby potrzeby energetyczne obecnego pokolenia
były zaspokajane bez stwarzania zagro Ŝ enia niewystarczaj ą cej poda Ŝ y energii dla przyszłych
pokole ń , w tym rozwoju infrastruktury do przesyłu, dystrybucji oraz magazynowania paliw
i energii.
1.3. Narz ę dzia realizacji polityki energetycznej
Do głównych narz ę dzi realizacji polityki energetycznej nale Ŝ y zaliczy ć :
Regulacje prawne okre ś laj ą ce zasady działania sektora paliwowo-energetycznego
oraz ustanawiaj ą ce standardy techniczne,
Efektywne wykorzystanie przez Skarb Pa ń stwa, w ramach posiadanych kompetencji,
nadzoru wła ś cicielskiego do realizacji celów polityki energetycznej,
Bie Ŝą ce działania regulacyjne Prezesa Urz ę du Regulacji Energetyki, polegaj ą ce
na weryfikacji i zatwierdzaniu wysoko ś ci taryf oraz zastosowanie analizy typu
benchmarking w zakresie energetycznych rynków regulowanych,
Systemowe mechanizmy wsparcia realizacji działa ń zmierzaj ą cych do osi ą gni ę cia
podstawowych celów polityki energetycznej, które w chwili obecnej nie s ą
komercyjnie opłacalne (np. rynek „certyfikatów”, ulgi i zwolnienia podatkowe),
Bie Ŝą ce monitorowanie sytuacji na rynkach paliw i energii przez Prezesa Urz ę du
Ochrony Konkurencji i Konsumentów i Prezesa Urz ę du Regulacji Energetyki
oraz podejmowanie działa ń interwencyjnych zgodnie z posiadanymi kompetencjami,
Działania na forum Unii Europejskiej, w szczególno ś ci prowadz ą ce do tworzenia
polityki energetycznej UE oraz wspólnotowych wymogów w zakresie ochrony
ś rodowiska, tak aby uwzgl ę dniały one uwarunkowania polskiej energetyki
i prowadziły do wzrostu bezpiecze ń stwa energetycznego w Polsce,
Aktywne członkostwo Polski w organizacjach mi ę dzynarodowych, takich jak
Mi ę dzynarodowa Agencja Energetyczna,
Ustawowe działania jednostek samorz ą du terytorialnego, uwzgl ę dniaj ą ce priorytety
polityki energetycznej pa ń stwa, w tym poprzez zastosowanie partnerstwa publiczno –
prywatnego (PPP),
Działania informacyjne, prowadzone poprzez organy rz ą dowe i współpracuj ą ce
instytucje badawczo-rozwojowe,
Wsparcie ze ś rodków publicznych, w tym funduszy europejskich, realizacji istotnych
dla kraju projektów w zakresie energetyki (np. projekty inwestycyjne,
prace badawczo-rozwojowe).
W ramach realizacji polityki energetycznej zostanie dokonana dogł ę bna reforma prawa
energetycznego, skutkuj ą ca stworzeniem pakietu nowych regulacji prawnych.
W jej rezultacie zostan ą stworzone stabilne, przejrzyste warunki funkcjonowania podmiotów
w obszarze gospodarki paliwowo-energetycznej.
W du Ŝ ej mierze działania okre ś lone w polityce energetycznej b ę d ą realizowane
przez komercyjne firmy energetyczne, działaj ą ce w warunkach konkurencyjnych rynków
paliw i energii lub rynków regulowanych. Wobec powy Ŝ szego, interwencjonizm pa ń stwa
w funkcjonowanie sektora musi mie ć ograniczony charakter i jasno okre ś lony cel:
zapewnienie bezpiecze ń stwa energetycznego kraju oraz wypełnienie mi ę dzynarodowych
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin