Ustalenie zakresu prowadzenia badań wody przez właściwego państwowego powiatowego lub państwowego granicznego inspektora sanitarnego wymaga uwzględnienia następujących czynników, określonych dla obszaru zaopatrzenia w wodę: 1) jakości i rodzaju ujmowanej wody. 2) zastosowanych metod uzdatniania. 3) długości sieci wodociągowej. 4) materiałów użytych do budowy sieci wodociągowej. 5) wieku wodociągu. 6) zanieczyszczeń występujących w środowisku. 7) sytuacji epidemicznej w szczególności w zakresie chorób wodo zależnych. 8) aktualnych potrzeb i celów badań. Miejsca pobierania próbek wody, równomiernie rozmieszczone na całym obszarze zaopatrzenia w wodę, są zlokalizowane w: 1) ujęciach wody. 2) miejscach w których woda jest wprowadzana do sieci. 3) sieci wodociągowej. 4) punktach czerpalnych znajdujących się w urządzeniach i instalacjach wodociągowych zainstalowanych na stałe, używanych do pobierania wody przez odbiorcę usług. 5) pompach lub innych używanych punktach czerpalnych, jeżeli woda dostarczana jest z indywidualnych ujęć wody. Miejsca pobierania próbek ciepłej wody w celu wykrywania bakterii Legionella są zlokalizowane w: 1) wypływie ze zbiornika ciepłej wody lub najbliższym punkcie czerpalnym. 2) punkcie czerpalnym najdalej położonym od zbiornika ciepłej wody. 3) miejscu powrotu wody do podgrzewacza. 4) wybranych punktach pośrednich, których ilość zależy od wielkości systemu. Monitoring jakości wody realizowany w miejscach o których mowa w § 8 ust. 1 obejmuje monitoring kontrolny i przeglądowy. Monitoring kontrolny służy sprawowaniu bieżącego nadzoru sanitarnego nad jakością wody przez regularne badanie wody i przekazywanie informacji o jej jakości. Monitoring przeglądowy – rozszerzenie monitoringu kontrolnego służy dostarczaniu informacji niezbędnych do oceny czy są przestrzegane wymagania określone w załączniku 1-3 do rozporządzenia oraz spełnione parametry określone w lp2,4,5, w załączniku nr 4 do rozporządzenia. Koordynator to główny inspektor sanitarny. Parametry mikrobiologiczne: Escherichia coli - 0/100 ml, Enterokoki - 0/100 ml. Woda w butelkach: Escherichia coli - 0/250 ml, Enterokoki - 0/250 ml, Pseudomonas aeruginosa - 0/250 ml, liczba kolonii w 22oC - 100/ml, liczba kolonii w 37oC - 20/ml. Woda w cysternach: Escherichia coli - 0/100 ml, Enterokoki - 0/100 ml, Pseudomonas 0/100 ml, liczba kolonii w 37oC - 100/ml. Ciepła woda: Legionella - >100/100 ml. Dodatkowe wymagania mikrobiologiczne: Bakterie coli - 0/100 ml, liczba kolonii w 37oC - 50/ml, liczba kolonii w 22oC - 100/ml, clostridium perfrinens - 0/100 ml. Odbiór próbek w laboratorium – przechowujemy tak aby nie przedostało się inne zanieczyszczenie, używamy chłodni lub miejsc chłodnych i ciemnych, sprawdzać czy liczba próbek wysłanych zgadza się z liczbą otrzymanych i czy liczba pojemników z tą próbką jest zgodna z deklarowaną.
Posiew wgłębny - przygotowujemy sterylne płytki Petriego o średnicy 100 mm w 2 lub 3 powtórzeniach, następnie przygotowujemy według instrukcji upłynniony agar odżywczy i chłodzimy go do temperatury 46oC jednocześnie za pomocą sterylnej pipety wprowadzamy na płytkę Petriego 1 ml badanej wody, trzymając w centralnej części płytki 1 cm od jej dna prostopadle do jej powierzchni. Niezwłocznie wprowadzamy upłynniony i schłodzony agar odżywczy w takiej ilości, żeby po zestaleniu powstała warstwa grubości 34 mm (1516 ml), następnie natychmiast wykonuje się posiew, poprzez wykonanie kilku krótkich energicznych ruchów o kierunkach prostopadłych. Pozostawiamy do zestalenia w temp. pokojowej (15 min.). Płytki umieszczamy w pozycji odwróconej w cieplarce: 37oC (24-48 h) lub 22oC (72h). Po inkubacji liczymy wszystkie wyrosłe na płytkach kolonie, wyrażamy je w jtk/1ml. Jeżeli po inkubacji stwierdzimy wzrost zalewowy obejmujący mniej niż połowę powierzchni płytki to liczymy kolonie wyrosłe na pozostałej powierzchni płytki i przeliczamy na całą jej powierzchnię. Metoda płytkowa - technika posiew powierzchniowy, przygotować sterylne płytki Petriego o powierzchni 100mm w dwóch lub trzech powtórzeniach, przygotować według instrukcji zestalony agar odżywczy na płytkach, za pomocą sterylnej pipety wprowadzamy na płytkę 0,1 ml badanej wody trzymając pipetę w centralnej części płytki 1 cm od jej dna prostopadle do powierzchni, natychmiast wykonujemy posiew za pomocą sterylnego trójkąta bakteriologicznego wcierając próbkę badanej wody przez 3 minuty, zamknięte płytki umieszczamy w cieplarce w 37 C na 24-48 h i w 22 C na 72h, po inkubacji liczymy wszystkie wyrosłe na płytkach kolonie, wynik mnożymy razy 10 i podajemy w jednostkach tworzących kolonie jtk / ml. Jeżeli po inkubacji jest wzrost zalewowy obejmujący mniej niż połowa płytki to liczymy kolonie na pozostałej powierzchni i przeliczamy proporcjonalnie na całość, po inkubacji obliczamy wyrosłe kolonie i obliczamy według wzoru. Wzór: [L= C / (N1 + 0,1 * N2) *d] x10. Gdzie: L- ogólna liczba drobnoustrojów w 1ml badanego materiału. C- jest to suma koloni na płytkach wziętych do liczenia (do liczenia wybieramy płytki z dwóch kolejnych rozcieńczeń na których liczba koloni mieści się w zakresie 15-300 jtk) N1- liczba płytek pierwszego liczonego powtórzenia. N2- liczba płytek drugiego liczonego powtórzenia. d- wskaźnik rozcieńczenia odpowiadającemu pierwszemu liczonemu rozcieńczeniu. !!!Ostateczny wynik podajemy w postaci potęgowej od 1,1 do 9,9 * 10x. Utrwalanie próbek – zachować środki ostrożności w transporcie i przechowywaniu przed analizą. Transport – szczelnie chronione aby nie utracić w transporcie, chronić przed zanieczyszczenie z zewnątrz, umieszczać w chłodnym ciemnym pojemniku wodoszczelnym, zapisać czas od pobrania do rozpoczęcia analizy.
Przyczyny zmian zachodzących w próbkach – zużywanie składników przez bakterie wpływa na powstanie innych i zawartość składników, utlenianie, wytrącanie, ulatnianie się, zmiana pH przez absorbowananie CO2, absorpcję, adsorpcję metali na ściankach pojemników, polimeryzacja lub depolimeryzacja. Zmiany różnią się stopniem i szybkością zachodzenia, ich zakres zależy od temp, światłą, rodzaju pojemnika, czasu od pobrania do analizy, wstrząsów, należy jak najszybciej od poboru wykonać analizę, wybiera się takie utrwalanie nie powodujące dostania się zanieczyszczeń biologicznych, utrwalanie jest mniej skuteczne przy ściekach surowych, łatwiej przechowywać próbki wód powierzchniowych podziemnych i do picia, dlatego czasami badania prowadzi się w miejscu poboru, metoda przechowywania powinna być zgodna z zastosowaną analizą. Środki ostrożności – całkowite napełnianie pojemnika i zamykanie korkiem tak aby nie było bąbelków powietrza, jednak do badania mikrobiologicznego trzeba zostawić przestrzeń aby można mieszać i przy próbkach zamrażanych, pojemniki nie mogą zanieczyszczać próbki, adsorbować, absorbować i reagować z oznaczanymi składnikami, pojemniki nieprzezroczyste ograniczają fotosyntezę, próbki stałe pobieramy do pojemnika z szeroką szyjką, próby kontrolne dla określenia rodzaju pojemnika, nie używamy tych samych pojemników dla składnika o dużym a potem o małym stężeniu. Przygotowanie pojemników do: analiz chemicznych – naczynia przemywamy wodą z detergentem usuwając kurz i płuczemy wodą destylowaną, (przy oznaczaniu fosforanów, krzemionki, boru niw używać detergentu) do pestycydów i herbicydów- pojemniki ze szkła brązowego oczyścić wodą z detergentem i wodą destylowaną, suszyć i przemyć rozpuszczalnikiem, analiz mikrobiologicznych – sterylizować w temp 175 C, umyć detergentem, woda destylowaną i kwasem azotowym. Zamrażanie- przechowywać w temp niższej niż przy pobieraniu, skuteczne bezpośrednio po pobraniu, w pojemnikach z tworzyw sztucznych, nie zamraża się próbek analiz mikrobiologicznych. Sączenie i wirowanie – przez sączki bibułowe ale żeby nie zatrzymają badanych składników i nie zanieczyści próbki i filtry membranowe ostrożnie bo mogą absorbować związki oraz wirowanie dla usunięcia glonów, osadu. Dodatek związków utrwalających- różne stężenia kwasów zasad biocydów do pojemnika lub do próbki, nie stosować chlorku rtęci i octanu fenyl ortęci, środek ten nie może przeszkadzać w oznaczaniu i musimy uwzględnić rozcieńczenie próbki tym środkiem, dodajemy małe ilości stężonego środka, nie może przeszkadzać z celem oznaczania, wykonujemy próby ślepe. Identyfikowanie – wyraźnie oznakować próbki z dużym odchyleniem od norm, z składnikami niebezpiecznymi, trwale i wyraźnie oznakować pojemniki. Parametry chemiczne: antymon, arsen, benzen, bor, kadm, chrom, miedź cyjanki, fluorki, ołów, rtęć nikiel, azotany, azotyny, pestycydy, selen.
yahoovip