Wykład 1 - PODSTAWOWE POJĘCIA W ZARZĄDZANIU. DEFINICJE ZARZĄDZANIA. ISTOTA ZARZĄDZANIU.docx

PODSTAWOWE POJĘCIA W ZARZĄDZANIU.
DEFINICJE ZARZĄDZANIA. ISTOTA ZARZĄDZANIU.

KIEROWANIE

•          Kierowanie – to dziedzina wiedzy, która dąży do zrozumienia dlaczego i w jaki sposób ludzie współpracują aby osiągnąć określone cele i zwiększyć skuteczność systemów współdziałania między nimi.

•          Kierowanie stanie się nauką ścisłą dopiero gdy teoria zdoła wskazać kierownikowi, co zrobić w konkretnej sytuacji.           

/wg Gulika/

Kierowanie jest twórczym porządkowaniem chaosu organizacyjnego, jednak niezbędne jest:

1. posiadanie wizji
2. znajomość rzemiosła
3. skuteczność komunikowania się

/wg Befingera/

Kierowanie w rozumieniu ogólnym – to działanie zmierzające do spowodowania funkcjonowania innych rzeczy, zgodnie z celem tego kto nim kieruje

W każdym działaniu kierowniczym można wyróżnić trzy elementy:

1. kierującego
2. kierowanego
3. proces kierowania

Zieleniewski proponuje również, aby w odniesieniu do rzeczy zastąpić termin kierowanie pojęciem sterowanie, prowadzenie, pilotowanie. 

Kierowanie w znaczeniu węższym odnosi się do ludzi.

/wg Zieleniewskiego/

ZARZĄDZANIE

W ujęciu potocznym kierowanie stosowane jest zamiennie z zarządzaniem. Zieleniewski wprowadza rozróżnienie między tymi terminami, traktując zarządzanie jako jedną z form kierowania.

Bliński zaś stwierdza, że zarządzanie to rodzaj kierowania, przy którym zarządzający ma uprawnienia zwierzchnie w stosunku do podległych mu pracowników i instytucji.  

Zależnie od dziedziny, sposobu lub szczebla kierowania zwierzchnik bywa nazywany, np.: prezesem, dyrektorem, szefem, prezydentem, naczelnikiem.

Władza zwierzchnika wynika z tego, że zajmuje on w organizacji formalnej pozycje co najmniej jeden szczebel wyższą w stosunku do podwładnych, natomiast w organizacji nieformalnej funkcję zwierzchnika pełni przywódca.

Zarządzanie – to zestaw działań  obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie oraz przewodzenie ( kierowanie ludźmi i kontrola), skierowanych na zasoby organizacyjne (ludzkie, rzeczowe, finansowe i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.

Według encyklopedii organizacji i zarządzania – zarządzanie to działalność kierownicza polegająca na ustalaniu celów i powodowaniu ich realizacji w organizacjach podległych zarządzającemu na podstawie własności środków produkcji lub prawa dysponowania nimi. Zarządzanie tak samo jak kierowanie dotyczy ludzi, ale jedynie w tych przypadkach, kiedy połączone jest z dysponowaniem środkami produkcji, a więc zasobami w postaci maszyn, materiałów, energii, środków finansowych.

Uważa się, iż zarządzanie realizowane jest jedynie na tych szczeblach władzy, na których podejmowane są decyzje ekonomiczne.

Fayol na podstawie wieloletnich doświadczeń w kierowaniu koncernem górniczo – hutniczym wyróżnił pięć funkcji zarządzania:

1. Przewidywanie – przez które rozumiał prognozowanie przyszłości i formułowanie planu działania
2. Organizowanie – pozyskiwanie i mobilizowanie materialnych i ludzkich zasobów organizacji do wprowadzania planów w życie oraz tworzenia struktury organizacji
3. Rozkazywanie – wyznaczanie kierunków działania i uruchomienie aktywności pracowników w realizacji zadań
4. Koordynowanie – zmierza do zapewnienia harmonii w funkcjonowaniu zasobów i działań organizacji
5. Kontrolowanie – nadzór nad przebiegiem realizacji planu według ustalonych reguł i poleceń

MENEDŻER

·         osoba odpowiadająca przede wszystkim za realizację procesu zarządzania;

·         osoba, która planuje, podejmuje decyzje, organizuje, przewodzi ludziom oraz kontroluje zasoby: ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne.

PLANOWANIE

·         Wytyczanie celów organizacji i określanie, jak można najlepiej je osiągnąć.

PODEJMOWANIE DECYZJI

·         Część procesu planowania obejmująca wybór trybu działania spośród zestawu dostępnych możliwości

ORGANIZOWANIE

·         logiczne grupowanie działań i zasobów;

PRZEWODZENIE

·         zespół procesów wykorzystywanych po to, aby skłonić członków organizacji do wzajemnej współpracy w interesie organizacji;

KONTROLOWANIE

·         obserwowanie postępów organizacji w realizowaniu jej celów;