Półpasiec.docx

Półpasiec               Opublikowano : 2006-05-19 (129626 odsłon)

Półpasiec jest wywoływany przez wirus VZV, z rodziny Herpersviridae. Wirus ten powoduje zarówno półpasiec, jak i ospę wietrzną. Jeżeli dana osoba zarazi się pierwszy raz tym wirusem, to prawdopodobnie będzie chora na ospę. Jeżeli, natomiast ospa została już przechorowana, to ponowne zarażenie się wirusem VZV wywoła półpasiec. W obu przypadkach zakażenie to dotyczy tylko i wyłącznie ludzi.

REKLAMA:

Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową i powietrzną. Wirusem tym bardzo łatwo się zarazić, nawet będąc kilkadziesiąt metrów od osoby chorej na półpasiec czy ospę wietrzną. Zarazić można się na dwa dni przed wystąpieniem wysypki do całkowitego zaniknięcia objawów.

Nazwa półpasiec pochodzi stąd, że zmiany skórne zazwyczaj występują tylko na jednej połowie ciała. Rzadko się zdarza, by były one obecne na całym ciele. Najczęściej wirus atakuje jeden nerw czuciowy, a wraz z nim zwoje międzykręgowe.

Bywa tak, że wirus, który kiedyś był przyczyną ospy, po latach wywołuje półpasiec. Przyczyną tego stanu rzeczy jest to, że wirus, którym kiedyś człowiek się zaraził przedostaje się do zwojów nerwowych, by po kilku, a nawet kilkunastu latach dać o sobie znać w postaci półpaśca. Uśpiony wirus uaktywnia się na skutek przemęczenia czy osłabienia organizmu.

Zanim półpasiec się rozwinie można zauważyć pierwsze symptomy choroby. Są to: ból głowy, ból gardła, złe samopoczucie, stan podgorączkowy. Wirus VZV rozmnaża się w tempie błyskawicznym. Nie można lekceważyć żadnych podejrzanych objawów, zwłaszcza, jeżeli na skórze widoczna jest wysypka w postaci obręczy.

Nierzadko zdarza się, że pierwsze objawy półpaśca można powiązać z innymi dolegliwościami. Człowiek staje się wówczas słaby, szybko się poci. Czuje ogólne rozdrażnienie. Nic, więc dziwnego, że w takich przypadkach lekarze kierują pacjentów na badanie EKG. Podobne objawy zwiastują zawał serca.

Do charakterystycznych objawów półpaśca zalicza się charakterystyczne wykwity. Występują one w kilku rzutach. Początkowo są to płaskie, żywoczerwone plamy, które po uwypukleniu się, przeistaczają się w czerwone grudki, a następnie w pęcherzyki, które zawierają wewnątrz płyn surowiczny. Pęcherzyki pękają. Zostają po nich strupki, które zostawiają po sobie ślady

W pierwszych dniach po ukazaniu się wysypki może wystąpić wysoka temperatura. Bardzo często towarzyszą jej rwące bóle, trudne do wytrzymania. Najczęściej ból występuje w okolicy żeber lub twarzy

Bywa, że przebieg półpaśca jest dość ciężki. Choroba trwa wtedy zdecydowanie dłużej. Mogą wystąpić powikłania. Dzieje się tak zwłaszcza w przypadku skazy krwotocznej.

Charakterystyczne dla półpaśca jest to, że występuje on w różnych miejscach na ciele. Do najczęściej spotykanych należy chyba czoło. Tam plamy pojawiają się w okolicach skroni, na powiece, u nasady nosa. Trzeba dodać, że istnieje spore ryzyko zakażenie oka. Możliwe jest też uszkodzenie rogówki, na której tworzą się pęcherzyki. Półpasiec może też uszkodzić mięśnie, których zadaniem jest poruszanie gałka oczną. Przebyty półpasiec może zatem wpłynąć na pogorszenie wzroku.

Półpasiec pojawia się również na uszach. Wirus atakuje wówczas na nerw twarzowy. Wysypka pojawia się na małżowinie usznej. W takim wypadku istnie groźba uszkodzenia słuchu. Nie należy, więc tego problemu bagatelizować.

Półpasiec występuje też w okolicach klatki piersiowej. Wysypka pojawia się wzdłuż jednego z żeber, po prawej lub po lewej stronie tułowia. Charakterystyczne jest w takim wypadku mrowienie, a czasem pieczenie skóry.

Półpasiec występuje na narządach płciowych i wewnętrznych. W przypadku pojawienia się na narządach płciowych może występować wysypka oraz swędzenie. Niewykluczone, że pojawi się gorączka. Jeżeli natomiast wirus zaatakuje narządy wewnętrzne to na skórze nie pojawia się wysypka. Najczęściej pojawia się wówczas ból brzucha. Na szczęście wirus VZV rzadko atakuje narządy wewnętrzne.

Półpasiec leczy się objawowo. Istnieje jednak możliwość podania choremu środków przeciwwirusowych (np. heviran, acyklovir). Podane w pierwszych godzinach od zarażenia znacznie złagodzą jego przebieg, gdyż hamują one rozmnażanie się wirusa. Trzeba oczywiście wcześniej skonsultować się z lekarzem i nie podawać niczego na własną odpowiedzialność.

Jeżeli choroba jest już rozwinięta, to jedynym sposobem leczenia jej jest leżenie w łóżku. Należy też spożywać duże ilości płynów. Jeżeli zajdzie taka konieczność, można podać środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

Trzeba bardzo uważać na dzieci, aby nie przekłuwały sobie pęcherzyków. Najmłodsi, co prawda nie zawsze są posłuszni i pragną robić wszystko na przekór. Należy, więc uzbroić się w cierpliwość i cały czas mieć maluszki na oku. W przypadku pęknięcia pęcherzyka istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia ropnego zakażenia bakteryjnego. Nie zawsze rodzice mogą być przy dziecku. Muszą przecież wyjść na chwilę do innego pomieszczenia, podać dziecku napój itp. W tym czasie maluch może zdrapać sobie pęcherzyk. Aby temu zapobiec można nałożyć maleństwu rękawiczki lub obciąć paznokcie, aby nie mogło się drapać. Dobrze jest też zakładać luźne ubrania. Nie będą one dodatkowo przeszkadzały maleństwu.

W niektórych wypadkach półpasiec trwa wiele tygodni. Powoduje osłabienie organizmu. Bywa, że nawet parę tygodni po przebyciu choroby pojawiają się nerwobóle. W takim przypadku można podawać witaminę B. Warto też udać się do neurologa.

Spore ryzyko istnieje w przypadku zarażenia przezłożyskowego wirusem VZV. Kobieta w ciąży może się nim zarazić przebywając w towarzystwie osoby cierpiącej na ospę wietrzna lub półpasiec. Obie choroby są wywoływane przez ten sam wirus. Najbardziej niebezpieczne jest zarażenie w I trymestrze ciąży. Może być przyczyną powikłań, m.in. takich jak: niedorozwój kończyn, wady układu moczowego, wady oczu.

W przypadku zakażenia śródmacicznego noworodek może urodzić się z ospą wietrzną lub półpaścem. Pojawiają się one również u matki. Zazwyczaj przebiegają łagodnie. Jeżeli zakażenie wystąpi u mamy w okresie od 5 dni przed i 2 dni po porodzie choroba przybierze gorszą postać. Wynika to z faktu, że w tak krótkim czasie organizm nie zdąży się wytworzyć odpowiedniej ilości przeciwciał. W takim wypadku choroba u noworodka trwa około 10 dni. Zdarzają się przypadki śmiertelne, które wahają się między 5-30%.

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania półpaścowi jest sczepienie przeciw ospie. Choroba ta jest wywoływana przez ten sam wirus.

Kuter wraz ze współpracownikami badali, jaki wpływa ma podanie szczepionki przeciw wirusowi VZV w jednej lub dwóch dawkach. Z ich obserwacji wynika, że jednorazowa dawka szczepionki ochrania przed ciężka postacią ospy lub półpaśca. W przypadku, gdy konieczne jest całkowite zabezpieczenie przed chorobą, wówczas podaje się dwie dawki szczepionki w odstępie trzech miesięcy

Po kontakcie z osobą chorą na półpasiec lub ospę można podać szczepionkę przeciw wirusowi typu VZV do 72 godzin po kontakcie z chorym. W ten sposób można znacznie zmniejszyć objawy półpaśca, a nawet ryzyko zachorowania.

To, że dziecko przebyło już ospę nie oznacza, że kontakt z osobą chorą na ospę już jej nie grozi. Co prawda ospa występuje tylko raz w życiu, ale kontakt z osobą zarażoną może wywołać półpasiec. Lepiej, więc być czujnym i niepotrzebnie nie narażać swojej pociechy na chorobę.