1 POSTMODERNIZM : współczesny nurt twórca Lyotard
1) zanegowanie uniwersalności rozumu – nie dotrzemy rozumem do żadnej prawdy bo każdy na swój sposób poznaje prawdę wiec jest tyle prawd ile ludzi , mamy własne drogi do poznania prawdy ale nigdy do niej nie dotrzemy
2) nie istnieje przekaz prawd o głębokim sensie, każda mowa jest tylko emisja, sformułowaniem językowym, dialog to gra językowa
3) zanegowanie dotarcia do prawdy droga rozumowa , możemy poznać kawałek prawdy ale nie cala
4) odrzucenie obiektywności prawdy
5) nie ma interpretacji obiektywnej odnoszonej do prawdy
6) każda interpretacja jest interpretacja subiektywna – każdego z nas
7) nie ma wspólnej prawdy, interpretacji, wspólnej drogi do prawdy
8) odrzucenie idei jedności – nie ma wspolnych prawd , wspólnych przepisów, reguł moralnych, wspólnych interpretacji, wspólność = jedność
9) odrzuca idee ładu i porządku10) wielość interpretacji powoduje chaos
11) głosi tolerancje - pluralizm – wielość , mnogość poglądów
2 WIELKA TEORIA GRECKA PIEKNA :
KALOS- piękno
- Sztuka to rzemiosło
- bardziej ceni poezje niż sztuki piękne
- sztuka jest naśladownictwem natury ale to natura jest piękna
WIELKA TEORIA GRECKA OPIERA SIE NA CHARMONI
Pojęcia określające piękno: to wdzięk, harmonia ładu, symetria, współmierność, właściwa miara, eurytmia = właściwa proporcja i rytm
3.ESTETYKA PITAGOREJCZYKOW
- ważna jest harmonia oparta na liczbie (odnoszona do kosmosu)
- harmonia to ład, dobra proporcja, symetria
- harmonia jest cenna, piękna i pożyteczna
- o harmonii stanowi prawidłowość, regularność i ład rzeczy
- harmonia jest prawidłowym układem wielu rzeczy, jak tez wielu części tych rzeczy
- harmonia zależy od liczby, miary i proporcji
4. ESTETYKA SOKRATESA
- mimetyzm- sztuka jest po to aby idealizować przyrodę bo czasem jest brzydka
- idealizacja sztuki, przyrody
- piękno duchowe jest ważniejsze od zmysłowego i polega na wyrazie duszy
- stosowność = eurytmia
- aptum= decorum – rzecz piękna ze wzgl. na celowość decorum = stosowność
5. Piękno WG. PLATONA
- piękno dot. wyglądu, sztuki, charakteru
- prawda, dobro i piękno łączy na równi te wartości transcedentalne (triada 3 jedności)
- piękno to: stosowność, przydatność i użyteczność (do realizacji dobra )
- jest to przyjemność dla oczu i uszu
- każdy z nas ma wrodzony zmysł piękna
- ponad wszystkimi pięknymi rzeczami stoi idea piękna, która sie w rzeczach pięknych
wyraża
- ta idea to samo piękno, jest wieczna
- najdoskonalej ta idea wyraża sie w postepowniu moralnym
6 .PIEKNO WG . ARYSTOTELESA
- pięknem jest to co samo przez sie jest cenne i zarazem dla nas przyjemne
- piękno w związku z tym , ze to piękno cenione jest same przez sie cenione jest dla
własnej wartości
- nie jest cenione za korzyść , pożytek
- piękno cieszy nas i budzi podziw i radość
- piękno jest dobrem ale nie każde dobro to piękno
- piękno to przyjemność ale nie każda przyjemność jest pięknem
- piękno łączy sie z przyjemnością
- ludzie dążą do piękna a niekiedy do pożytku , piękno zawsze dominuje nad pożytkiem
- na piękno składa sie lad, proporcja , wielkość
- lad i proporcje utożsamiane sa z umiarem , to jest piekne co zachowuje umiar
- odpowiedniość składa sie na piękność rzecz jest piękna jeśli służy celowi dla którego
została stworzona
7.ESTETYKA EPIKUREJCZYKOW
- piękno materialne najważniejsze
- wartość piękna i sztuki zależy od dostarczanej przez nie przyjemności
- piękno utożsamiamy z przyjemnością, należy dbać o nie bo dostarcza
przyjemności
- piękno i sztuka nie sa rzeczą konieczna
- nie toleruje muzyki, poezji nazywa je chaosem
8. ESTETYKA STOIKOW
- piękno moralne najważniejsze - piękno cielesne stoi niżej
- piękno wewnętrzne = dobro
- dobro jest utożsamiane z realizacja cnot
- dobry oznacza piękny, np. mędrzec nawet brzydki jest piękny
- nie ma nic piękniejszego nad cnota
PANKALIA:
- świat nie ma żadnego braku, jest doskonały w proporcjach i częściach , w przyrodzie
widzi nie tylko mistrzynie sztuki, ale i artystkę
9. PIEKNO WG. CYCERONA
- materialne- zmysłowe
- moralne- duchowe
- piękno zmysłowe to ład i zgodność części, i to cieszy oczy to piękno , polega na
pięknym widoku- piękno wyglądu, estetyczne
- piękno duchowe jest wyższe, to piękno charakteru, obyczaju, czynów, to piękno
moralno –estetyczne
- DECORUM to stosowność części do całości
- PULCHRUM dekoracja, ozdoba.Wszystko, co dekoruje, odobność –typ piękna
- DIGNITAS oznacza dostojność , odnosi sie do piękna męskiego
- VENUSTAS odnosi sie do urody, piękna kobiecego
PODZIAL, PIEKNA WG. CYCERONA:
1. przyrody i sztuki
2. estetyczne i moralne
3. pożytku i ozdoby
4. Dostojność i uroda
Piękno jest samo przez sie cenne i nie jest zdeterminowane przez ład albo przez jakąś przyjemność .
10 ESTETYKA PLOTYNA
- pisze o pięknie ENNEADA
- piękne są rzeczy złożone i proste: proste – słońce, dźwięk, światło, barwa, złoto,
- pyta jak to jest że w rzeczach prostych nie ma symetrii (nie ma części w której byłaby
zgodność ) a sa piekne
- skoro tak jest to symetria nie ...
Atena2803