Obrzęk płucOedema pulmonum
Opis / Objawy / Przyczyny / Zapobieganie / Przebieg / PowikłaniaBadania / Leczenie / Leczenie operacyjne / Zobacz także
Opis
Jest to ostry stan zagrożenia życia związany z niewydolnością krążenia, występującą nagle i szybko narastającą.
powrót
Najczęstsze dolegliwości i objawy
Największą dolegliwością jest silna duszność, która może nieznacznie ustępować w pozycji siedzącej. Duszność narasta bardzo szybko, utrudniony jest wdech i wydech, pacjent oddycha szybko, słyszalne są świsty i bulgotanie, czasem nawet bez przykładania słuchawki czy ucha do pleców pacjenta.Do duszności dołączają się takie objawy, jak: niepokój, bladość skóry, zimny pot, sinica o różnym nasileniu i umiejscowieniu, niskie lub wysokie ciśnienie tętnicze krwi. Pojawiać się może również kaszel, na początku suchy, po pewnym czasie może dojść do odksztuszania pienistej wydzieliny podbarwionej krwią. Kontaktu z lekarzem wymaga:Pojawienie się któregokolwiek z powyższych objawów, któremu towarzyszy nagła, szybko narastająca duszność. Obrzęk płuc jest stanem zagrażającym życiu i nie powinno się zwlekać z wezwaniem pogotowia ratunkowego, najlepiej zespołu reanimacyjnego.
Przyczyny
Do obrzęku płuc dochodzi, gdy krew znajdująca się w naczyniach płucnych nie może zostać przepompowana przez lewą komorę serca dalej do innych narządów organizmu. Zalegająca krew przedostaje się przez ścianę pęcherzyków płucnych do ich światła i uniemożliwia sprawną wymianę gazów w płucach. Pojawia się duszność.Przyczyną obrzęku płuc jest najczęściej niewydolność lewej komory serca. Wywołana może być zawałem serca, poważnymi zaburzeniami rytmu serca, szybkim i dużym wzrostem ciśnienia tętniczego, zaawansowanymi wadami zastawek serca, zaostrzeniem przewlekłej niewydolności krążenia.Obrzęk płuc może również być wywołany przez czynniki uszkadzające bezpośrednio pęcherzyki płucne - różnego rodzaju substancje toksyczne, np. środki ochrony roślin. Dochodzi wówczas do tzw. toksycznego obrzęku płuc.
Sposoby zapobiegania
Podstawowe znaczenie ma odpowiednie leczenie wszystkich chorób układu krążenia, które w swojej zaawansowanej postaci mogą doprowadzić do obrzęku płuc. Obrzęk płuc u pacjentów obciążonych chorobami układu krążenia może wywołać również jakakolwiek ostra lub przewlekająca się infekcja (grypa, przeziębienie, zapalenie płuc) - należy je intensywnie leczyć w przypadku zachorowania.
Przewidywany przebieg choroby
Pomimo bardzo nasilonych i niepokojących objawów odpowiednio leczony obrzęk płuc ustępuje dość szybko. Tym niemniej schorzenie, które doprowadziło do obrzęku płuc, wymaga zwykle dokładnej diagnostyki i leczenia, aby zapobiec ponownemu wystąpieniu tego powikłania.
Możliwe powikłania
Brak szybkiej i odpowiedniej pomocy lekarskiej może zakończyć się zgonem pacjenta. Przedłużający się, pomimo leczenia, obrzęk płuc może doprowadzić do zmęczenia mięśni odpowiedzialnych za oddychanie i spowodować konieczność zastosowania leków uspokajających i podłączenia pacjenta do respiratora.
Badania dodatkowe
Badania dodatkowe mają za zadanie wykrycie przyczyny wystąpienia obrzęku płuc. Są to:
· EKG
· echokardiografia serca
· zdjęcie rentgenowskie płuc
· badania laboratoryjne krwi
· gazometria tętnicza (badanie zawartości we krwi tlenu i dwutlenku węgla)
Cele leczenia
Celem leczenia jest jak najszybsze zmniejszenie duszności i poprawienie utlenowania krwi pacjenta. Uzyskuje się to poprzez podawanie tlenu do oddychania, odwodnienie, gdyż nadmiar płynów obciąża serce i powoduje obrzęk. Istotne jest też polepszenie funkcji serca jako pompy.
Leczenie
Zalecenia ogólneLeczenie powinno być prowadzane tylko i wyłącznie w warunkach sali intensywnego nadzoru lekarskiego.Obowiązuje bezwzględny nakaz leżenia w łóżku; na początku obrzęku płuc (przy nasilonej duszności) wskazana może być pozycja siedząca lub półsiedząca. Po opanowaniu obrzęku płuc powrót do poprzedniej aktywności powinien następować stopniowo. W czasie trwania obrzęku nie powinno spożywać się żadnych posiłków ani napojów; można jedynie zwilżać usta. Leczenie farmakologiczneStosuje się liczne leki - zwykle dożylnie w formie iniekcji ciągłego, powolnego wlewu. Rodzaj stosowanych leków zależy w pewnym stopniu od przyczyny obrzęku. Jeśli nastąpił on z powodu wzrostu ciśnienia tętniczego, stosuje się leki rozszerzające naczynia. W przypadku zaburzeń rytmu serca stosowane są leki przeciwarytmiczne lub wykonuje się kardiowersję elektryczną. W celu zmniejszenia ilości płynów zalegających w płucach stosuje się leki moczopędne, a w przypadku zbytniego spadku ciśnienia tętniczego podaje się leki powodujące jego wzrost.
Leczenie operacyjne
Nie istnieje operacyjne leczenie obrzęku płuc, natomiast wykonuje się operacje w celu korekcji schorzeń, które doprowadziły do wystąpienia obrzęku płuc, takich jak zaawansowane wady zastawek serca lub zawał mięśnia serca (operacja wszczepienia pomostów naczyniowych).
1
zzz.umed