Równania_kwadratowe_z_parametrem.doc

(102 KB) Pobierz
Równania kwadratowe z parametrem

Równania kwadratowe z parametrem

 

 

              Typowymi, a zarazem ważnymi zadaniami, dotyczącymi funkcji kwadratowej są zadania z parametrem dotyczące liczby pierwiastków. Oto kilka przykładów dotyczących tego typu zadań.

 

 

Przykład 1

              Naszkicuj wykres funkcji f(x)= x2 – 4x, a następnie wykresy funkcji

f(x)=x2 - 4x + 4
f(x)=x2 - 4x + 7
f(x)=x2 - 4x – 2

Rozwiązanie 

 

Wykresy powyższych funkcji naszkicowane w jednym układzie współrzędnych wyglądają następująco

 

 

 

              Funkcje  f(x)=x2 - 4x + 4              f(x)=x2 - 4x + 7              f(x)=x2 - 4x – 2 powstają w wyniku przesunięcia funkcji f(x)= x2 – 4x odpowiednio o wektory [0,4], [0,7] , [0,-2].

Proszę zauważyć, że wzory wszystkich tych trzech funkcji można zapisać za pomocą jednego ogólnego wzoru f(x)=x2-4x+m, w którym m może być równe 4, 7, -2 oraz innym wartościom. Taki zapis funkcji kwadratowej nazywamy funkcją kwadratową z parametrem. W zależności od wartości parametru funkcja tego typu posiada różne własności. I tak :

- dla m (- :4) funkcja f(x)=x2 - 4x+m ma dwa miejsca zerowe,
- dla m = 4 funkcja f(x)=x2 - 4x+m ma jedno miejsce zerowe,
- dla m (4;+) funkcja f(x)=x2 - 4x+m nie ma miejsc zerowych


Przykład 2

 

Dla jakich wartości parametru m :

a)      funkcja  y = x2 – 2mx + m2 – 3

b)      funkcja kwadratowa  y = mx2 – mx + 1

c)      funkcja y = (m+1)x2 – x + m – 1

ma jedno miejsce zerowe ?

 

Rozwiązanie

 

a)      dana funkcja y = x2 – 2mx + m2 – 3 jest funkcją kwadratową, więc aby miała jedno miejsce zerowe musi być spełniony warunek . Wyznaczamy wartość D korzystając ze wzoru D = b2 – 4ac.

a = 1              b = -2m              c = m2 – 3

D = b2 – 4ac = (-2m)2 – 4×1×( m2 – 3) = 4m2 – 4m2 + 12 = 12

Ponieważ nie jest spełniony warunek dla żadnego m.

 

Odp. Funkcja ma jedno miejsce zerowe dla mÎÆ.

 

b)     funkcja  y = mx2 – mx + 1 ma być kwadratową i mieć jedno miejsce zerowe, zatem współczynnik przed x2 musi być różny od zera (a¹0) oraz . Stąd otrzymujemy

a = m                            b = -m                            c = 1

a ¹0      Þ              m ¹ 0

              D = b2 – 4ac = (-m)2 – 4×m×1 = m2 – 4m

                 Þ              m2 – 4m = 0

                                          m(m – 4) = 0

                                          m = 0              lub               m – 4 = 0

                                                                      m = 4

Biorąc pod uwagę wszystkie warunki

                            m ¹ 0    i     (m = 0   lub   m = 4)

                            otrzymujemy szukaną wartość parametru m = 4.

 

                            Odp.              Funkcja y = mx2 – mx + 1 ma jedno miejsce zerowe dla mÎ{4}.

 

c)      y = (m+1)x2 – x + m – 1

W tym przypadku należy rozpatrzyć dwie możliwości: pierwsza, gdy współczynnik stojący przy x2 jest równy zero, druga – gdy jest on różny od zera.

a = m + 1                            b = -1                            c = m – 1

 

Gdy  a = 0   Þ   m + 1 = 0   Þ   m = -1

Wówczas nasza funkcja staje się funkcją liniową o wzorze  y = -x – 2   (do wzoru funkcji podstawiamy m = -1). Taka funkcja ma jedno miejsce zerowe.

 

Gdy a ¹ 0              Þ              m + 1 ¹ 0   Þ   m ¹ -1

Wówczas otrzymujemy funkcje kwadratową. Aby ona miała jedno miejsce zerowe musi być spełniony warunek .

              D = b2 – 4ac = (-1)2 – 4×(m + 1)×(m - 1) = 1 – 4(m2 – 1 ) = 1 – 4m2 +4 =

                 =3 – 4m2

              3 – 4m2 = 0              Þ              ()()=0

                            =0      lub                 =0

                            -2m =              -/: (-2)                  lub                 2m = -/:2

                            m =               lub              m =

Odp.              Funkcja ma jedno miejsce zerowe dla m Î {-1, - , }.

 

 

Przykład 3

 

              Dla jakich wartości parametru p równanie x2 + px + p + 5 = 0 ma dwa rozwiązania, które są liczbami dodatnimi ?

 

 

Rozwiązanie

 

              Równanie kwadratowe ma dwa rozwiązania, jeżeli D > 0.

              a = 1                            b = p                            c = p + 5

              D = b2 – 4ac = (p)2 – 4×1×(p + 5) = p2 – 4p2 – 20

              D > 0              Þ              p2 – 4p2 – 20 > 0

                                          p2 – 4p2 – 20 = 0

                                          a1 = 1                            b1 = -4                            c1 = -20

                                          D1 = b12 – 4a1 c1 = (-4)2 – 4×1×(-20) = 16 + 80 = 96

                                         

                                          lub                           

              lub                       

 

 

 

 

















 

                                                  p1                                                            p2

 

 

              p Î (-¥; 2-2) È (2+2; +¥)

 

              Aby rozwiązania równania były liczbami dodatnimi ich iloczyn i suma muszą być dodatnie. Jeżeli x1, x2 oznaczają rozwiązania równania, to  x1×x2 > 0   i   x1 + x2 > 0. Sumę             i iloczyn pierwiastków równania kwadratowe można wyznaczyć korzystając ze wzorów Viete’a

x1×x2 =         i   x1 + x2 =.

 

x1×x2...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin