DOKUMENTACJA
Oceny ryzyka zawodowego na stanowisku
Przygotowanie do oceny stanowiska
Ustalenie wymagań ogólnych dla pomieszczenia, stanowiska pracy i pracownika, identyfikacja zagrożeń i stosowanych środków ochrony.
Karta pomiaru ryzyka zawodowego
I. Szacowanie sumarycznej kategorii ryzyka w zależności od spełnienia wymagań ogólnych stosowanych środków ochrony.
II. Porównanie sumarycznej kategorii ryzyka ustalonej przez pracodawcę z kategorią określoną przez ekspertów( twórców metody).
III.
Dokumentacja programu naprawczego
I. Opracowanie planu działań korygujących i zapobiegawczych.
II. Zapoznanie pracowników z wynikami oceny.
Wstęp
Ryzyko zawodowe jest to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą powodujących straty, a w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.
Podstawowe cele oceny ryzyka zawodowego
Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu:
- sprawdzenie, czy występujące na stanowiskach pracy zagrożenia zidentyfikowano i czy jest znane związane z nimi ryzyko zawodowe
- wykazanie, pracownikom lub ich przedstawicielom, jak i organom nadzoru i kontroli, że przeprowadzono analizę zagrożeń i zastosowano właściwe środki ochronne,
- dokonanie odpowiedniego wyboru wyposażenia stanowisk pracy, materiałów oraz organizacji pracy,
- ustalenie priorytetów w działaniach zmierzających do eliminowania lub ograniczenia ryzyka zawodowego,
- zapewnienia ciągłej poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ocena ryzyka zawodowego odgrywa istotną rolę w procesie monitorowania stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, dostarczając informacji niezbędnych do planowania działań korygujących i zapobiegawczych w stosunku do nieprawidłowości zidentyfikowanych w tym procesie.
Ocenę ryzyka zawodowego należy przeprowadzać okresowo i zawsze wówczas, gdy wykorzystywane do jego oceny informacje straciły swoją aktualność, a w szczególności w następujących sytuacjach:
- przy tworzeniu nowych stanowisk pracy,
- przy wprowadzaniu zmian na stanowisku pracy np. technologicznych lub organizacyjnych
- po zmianie obowiązujących wymagań, odnoszących się do ocenianych stanowisk pracy,
- po wprowadzeniu zmian w stosowanych środkach ochronnych.
Ocena ryzyka zawodowego obejmuje wszystkie stanowiska pracy, zarówno stacjonarne jak i niestacjonarne. Pracodawca jest obowiązany oceniać i dokumentować ryzyko zawodowe, występujące przy określonych pracach, oraz stosować niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko. W szczególności pracodawca jest zobowiązany:
- zapewnić organizację pracy w sposób zabezpieczający pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia oraz uciążliwości,
- zapewnić likwidacje zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników głównie przez stosowanie technologii, urządzeń, materiałów i substancji nie powodujących takich zagrożeń.
Jeżeli ze względu na rodzaj procesu pracy likwidacja zagrożeń nie jest możliwa, należy stosować odpowiednie rozwiązania organizacyjne i techniczne, w tym odpowiednie środki ochrony zbiorowej, ograniczające wpływ tych zagrożeń na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników.
W sytuacji gdy ograniczenie zagrożeń w wyniku zastosowania rozwiązań organizacyjnych i technicznych nie jest wystarczające, pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom środki ochrony indywidualnej, odpowiednie do rodzaju i poziomu zagrożeń.
Korzyści z przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego
- spełnienie wymagań przepisów prawa,
- świadomość pracodawcy: jakie występują zagrożenia, jakie jest ryzyko i czy zastosowane środki profilaktyczne są wystarczające, biorąc pod uwagę podejmowane ryzyko ( wypadku, a co się z tym wiąże strat finansowych dla przedsiębiorstwa ),
- ulgi po wprowadzeniu zróżnicowanej składki ubezpieczeniowej.
Pomieszczenie, w którym będzie przebywał Operator maszyn kamieniarskich, powinno być tak wykonane, aby zapewniało:
wysokość
- minimum 3 m, jeżeli w pomieszczeniu nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia,
- minimum 3,3 m, jeżeli w pomieszczeniu występują substancje szkodliwe dla zdrowia,
- minimum 2,5 m w świetle - po zastosowaniu klimatyzacji - jeżeli w pomieszczeniu nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub w pomieszczeniu zatrudnionych jest nie więcej niż 4 pracowników, a na każdego z nich przypada co najmniej po 15 m3 wolnej objętości pomieszczenia - jeżeli w pomieszczeniu nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia;
Zakłady eksploatujące wózki powinny mieć zaplecze techniczno-warsztatowe oraz wydzielone pomieszczenia lub stanowiska postoju wózków spełniające warunki:
wysokość - minimum 3,3 m,
drogi transportowe - w wózkarni lub w warsztacie naprawczym powinny być zachowane szerokości dróg transportowych zgodnie z Polską Normą, dla silnikowych środków transportowych:
przy czym: a - szerokość środka transportu (wózka);
b - szerokość drogi transportowej.
Uwaga: Granice dróg transportowych powinny być oznaczone na podłodze w sposób trwały (np. pasy pomalowane żółtą farbą).
podłoga - równa, nieśliska, niepyląca i bez progów pomiędzy pomieszczeniami (różnice poziomów podłogi mogą być wyrównane pochylniami o nachyleniu nie większym niż 8%), nie dająca iskier przy uderzeniu (w przypadku magazynów butli i materiałów pożarowo niebezpiecznych);
kubatura - minimum 13 m3 wolnej objętości pomieszczenia na jednego pracownika;
powierzchnia robocza - minimum 2 m2 wolnej powierzchni podłogi (nie zajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.) na jednego pracownika;
rozmieszczenie urządzeń, regałów, szaf - takie, aby przejścia między nimi wynosiły:
- 75 cm - w przypadku jednego pracownika (w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się 50 cm),
- 100 cm - w przypadku ruchu dwukierunkowego;
Oświetlenie naturalne - dzienne, najlepiej górne, za pomocą świetlików; w przypadku oświetlenia bocznego pomieszczenia (okna) powinien być zachowany stosunek wielkości powierzchni okien w świetle ościeżnic do powierzchni podłogi jak 1 : 8 (to znaczy 1 m2 okna na 8 m2 podłogi),sztuczne (elektryczne) - w zależności od rodzaju pomieszczenia - i tak:
- schody, korytarze - 50 lx,
- pomieszczenia sanitarne - 100 lx,
- pomieszczenia biurowe (w całym pomieszczeniu) - 200 lx,
- pomieszczenia komputerów - 500 lx;
- przejścia - 20 lx.
wentylacja - naturalna - w zależności od potrzeb, lecz nie mniej niż 0,5 wymiany w ciągu godziny albo łącznie mechaniczna i naturalna - w zależności od potrzeb; w przypadku emisji do pomieszczenia nadmiernej ilości pyłów, gazów, par, dymów, jak również cuchnących lub drażniących wyziewów - należy stosować mechaniczną wentylację miejscową (odciągi), chwytającą te substancje w miejscu ich powstawania i odprowadzającą poza pomieszczenie pracy po ich unieszkodliwieniu; przy stanowiskach ładowania akumulatorów konieczna wentylacja naturalna w najwyższym punkcie dachu (sufitu), dodatkowo zalecana jest wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna (w wykonaniu przeciwwybuchowym),
drogi i place zewnętrzne
- nawierzchnia dróg, placów manewrowych, postojowych i składowych powinna być równa i twarda lub utwardzona oraz posiadać nośność odpowiednią do obciążenia wynikającego ze stosowanych środków transportowych oraz przemieszczanych i składowanych materiałów,
- drogi, przejścia oraz place manewrowe, postojowe i składowe powinny posiadać urządzenia lub inne rozwiązania techniczne zapewniające odprowadzenie wód opadowych,
- na drogach, w miejscach, w których możliwe jest niespodziewane wtargnięcie pieszych, należy ustawić barierki lub zastosować inne skuteczne urządzenia ochronne,
- drogi nie powinny być zastawiane materiałami, środkami transportu, sprzętem i innymi przedmiotami,
- drogi powinny być oznakowane znakami drogowymi zgodnymi z przepisami prawa o ruchu drogowym.
pomieszczenie lub stanowisko postoju wózków - wydzielone.
temperatura - w zależności od rodzaju prac (ciężkości) pomieszczenie pracy, w którym znajduje się stanowisko pracy , powinno mieć temperaturę w granicach 15-18°C - jednak nie mniej niż 14°C;
Przez stanowisko pracy rozumie się przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę. Dla kierowcy wózka stanowiskiem roboczym jest sam wózek oraz urządzenia niezbędne do zapewnienia prawidłowej eksploatacji, a także drogi, po których odbywa się transport.
Racjonalna organizacja stanowiska roboczego powinna zapewnić bezpieczne i łatwe wykonywanie pracy dzięki zastosowaniu odpowiedniej ochrony przed czynnikami niebezpiecznymi (urazowymi), szkodliwymi i uciążliwymi (hałas, wibracja, zapylenie, oświetlenie, mikroklimat, duże i zbędne obciążenie pracownika).
Prawidłowa organizacja stanowiska pracy wpływa na zwiększenie wydajności przy jednoczesnym zmniejszeniu zagrożenia pracownika. Stanowisko pracy powinno w przypadkach koniecznych mieć oprzyrządowanie pomocnicze (urządzenia podnoszące, transportowe, narzędzia specjalne itp.). Rozmieszczenie wyposażenia powinno zapewniać bezpieczne wykonywanie czynności roboczych.
Na prawidłową organizację stanowiska pracy ma wpływ:
- prawidłowe rozmieszczenie maszyn i urządzeń na stanowisku pracy,
- usytuowanie i sposób rozmieszczenia narzędzi z uwzględnieniem kolejności ich stosowania i w zasięgu rąk pracownika,
- ułożenie narzędzi oraz materiałów,
- kolejność i metody wykonywania czynności,
- rytmika i czas pracy,
- sposób przestrzennego powiązania z innymi stanowiskami,
- warunki środowiska działające na środowisko pracy.
Stanowisko pracy operatora wózka widłowego znajduje się w hali, oraz teren poza halą.
Wyposażenie wózka jezdniowego z mechanicznym napędem podnoszenia
Powinno być zgodne z dokumentacją techniczno-ruchową wózka jezdniowego.
Stan techniczny wózka
Wózek jezdniowy z napędem silnikowym powinien być wyposażony w sprawne układy, jak:
- kierowniczy,
- hamulcowy,
- napędowy,
- podnoszenia i osprzętu,
- oświetlenia i sygnalizacji,
- kontrolno-pomiarowy,
- zabezpieczający kierowcę w czynnościach transportowych.
Instalacja i urządzenia elektryczne powinny być sprawne. Powinny być okresowo przeprowadzane pomiary ochrony przeciwporażeniowej instalacji elektrycznej przez uprawnionych elektryków (nie rzadziej niż co 5 lat).
O rozpoczęciu, wznowieniu działalności oraz o każdorazowej zmianie technologii pracodawca zawiadamia właściwego inspektora sanitarnego, który określa decyzją rodzaj badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. Częstotliwość pomiarów jest zależna od wielkości zagrożenia i wynosi:
Pracownik powinien posiadać:
- ukończone 18 lat,
- instruktaż ogólny w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- instruktaż stanowiskowy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- szkolenie okresowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- wstępne badanie lekarskie,
- okresowe badanie lekarskie,
- wstępne badanie lekarskie; brak przeciwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy kierowcy,
- ukończony kurs dla kierowców wózków i otrzymanie świadectwa stwierdzającego nabycie kwalifikacji w zawodzie kierowcy danego typu wózka,
- imienne zezwolenie pracodawcy na kierowanie wózkami po terenie zakładu pracy; zezwolenie wydawane jest kierowcy, który wykazał się znajomością terenu zakładu pracy i charakterystycznych cech ładunków, które będzie przewoził, znajomością przepisów bhp, przepisów przeciwpożarowych oraz zakładowych instrukcji z zakresu eksploatacji wózków i ruchu na drogach zakładowych,
- prawo jazdy odpowiedniej kategorii w przypadku poruszania się po drogach publicznych.
Na stanowisku pracy powinny się znajdować instrukcje dotyczące:
- stosowanych w zakładzie procesów technologicznych oraz wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników,
- obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych,
- postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi,
- udzielania pierwszej pomocy,
- zasad postępowania w razie powstania nieprzewidzianych sytuacji powodujących poważne zagrożenia dla pracowników.
Instrukcje powinny określać:
- czynności do wykonania przed rozpoczęciem danej pracy,
- zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania danej pracy,
- czynności do wykonania po jej zakończeniu,
- zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników.
Omówienie wszystkich istotnych na danym stanowisku zagrożeń zawodowych:
- wypadki,
- choroby zawodowe,
- awarie.
Podstawowe zagrożenia na stanowisku Operator wózka widłowego.
- zagrożenia związane z elementami ostrymi i wystającymi:
- ostre krawędzie narzędzi,
- wystające ostre elementy urządzeń, składowanych materiałów itp.,
- zagrożenia związane z elementami wirującymi i luźnymi:
- zagrożenie związane z przemieszczaniem się sprzętu i ludzi,
- drogi i korytarze zastawione,
- drogi transportowe nieoznakowane,
- szerokość drogi transportowej niedostosowana do środków transportu,
- brak utwardzonej powierzchni dróg i składowisk,
- zły stan nawierzchni (dziury, koleiny itp.),
- brak odpowiedniego oświetlenia pomieszczeń, składowisk itp,
- nieprzestrzeganie przepisów przez użytkowników dróg,
- przeciążenie wózków (w tym także doczepianie przyczep do wózków niedostosowanych do tego przez producenta),
- niewłaściwe ułożenie materiałów,
- przewożenie osób na wózkach lub przyczepach do tego niedostosowanych,
- brak nadzoru nad czynnościami załadunku, podnoszenia itd.,
- niedostosowanie szerokości i wysokości bram do gabarytów wózka.
- możliwość upadku elementów maszyn i urządzeń na pracownika,
- zagrożenia związane z właściwościami fizycznymi materiału (ostre krawędzie, śliskie powierzchnie, ciężar itp.),
- zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym:
- nieodpowiednia instalacja elektryczna,
- brak pomiarów ochrony przeciwporażeniowej,
- zagrożenie poparzeniem:
- zagrożenie pożarem i/lub wybuchem:
- oświetlenie
- hałas
- pyły
- obciązenie statyczne
- stres
Określenie kategorii ryzyka zawodowego dla stanowiska Operator wózka jezdniowego z mechanicznym napędem podnoszenia i porównanie do dopuszczalnego.
Karta oceny ryzyka zawodowego ● Część I
...
marcel28ko