MP2004_04.pdf

lecia Klubu Polskiego prezen-

tujemy jeden z młodszych klubów

regionalnych - Nitrę. Wspomnienia

dotyczące założenia Klubu przed-

stawia Romana Gregušková (str. 8),

poniżej zdjęcia z imprez Klubu, które odbyły się

w Nitrze.

ZDJĘCIA: ROMANA & DOMINIK GREGUŠKA

Mikołaj, grudzień 2002

Szczęśliwa

mama Joanna

Szabo z synem

Tomaszem,

córką Anią

(z prawej)

i Dominiką

Greguškovą

Spotkanie opłatkowe, grudzień 2001 r.

Dzień Matki -

20.05. 2000 r.

Teatralna Nitra

Lekcje w szkólce polonijnej -

nauczycielka p. Irena Cigaňová

Mikołaj 2003 r.

Krakowski taniec

Dzień Sportu

3.06.2000 r.

Najmłodszy uczeń

Łukasz Pycz

MONITOR POLONIJNY

W tym numerze MP z okazji 10-

Teatralna Nitra

Lekcje w szkólce polonijnej -

nauczycielka p. Irena Cigaňová

Najmłodszy uczeń

Łukasz Pycz

Od redakcji

„Kwiecień-plecień, bo przepla-

ta...“ Tak zaczyna się stare,

polskie przysłowie, pasujące

rzeczywiście do pogody kwiet-

niowej, która bywa zmienna.

Pasuje też do oferty „Monitora

Polonijnego”, który w kwietnio-

wym numerze przynosi wiele

różnorodnych artykułów. Spo-

ro wydarzeń za nami: wizyta

prezydenta Kwaśniewskiego,

ministra Cimoszewicza, sporo

przed nami: wejście Słowacji do

NATO, Wielkanoc. Dla każdego

coś miłego. Wszystko to stara-

my się Państwu przybliżyć

okiem polskiego obserwatora

na Słowacji. A poza tym oferuje-

my wiele innych pozycji, do któ-

rych mogliście się Państwo przy-

zwyczaić, czytając systematycz-

nie nasz miesięcznik. Tym ra-

zem mamy dla Państwa dodat-

kowe urozmaicenie – ekspery-

ment. Czegoś takiego do tej

pory na łamach „Monitora” nie

było! Ale nie będę zdradzać

szczegółów, zachęcam do lektury.

MAŁGORZATA WOJCIESZYŃSKA

REDAKTOR NACZELNA

SPIS TREŚCI

Słowacja w NATO 4

NATO – plusy i minusy 4

Prezydenci „Wyszehradu“ w Koszycach 5

Święta, święconka, świętowanie 6

Wielkanoc po polsku 6

Przy świątecznym stole 7

Potrzebujemy siebie nawzajem 8

Jak zostałem członkiem Klubu? 8

Spotkania w nitrzańskiej katedrze 9

Co u nich słychać? 10

W. Cimoszewicz - W przededniu wejścia do Unii Europejskiej 12

Do góry nogami

Młodzi w Polsce słuchają

Kino-oko

To warto wiedzieć

Kalendarium wydarzeń

Bliżej polskiej książki

Okienko językowe

Szkoły polskie w Bratysławie

Ogłoszenia

Unia Europejska i co dalej?

Polska oczami słowackich dziennikarzy

Między nami dzieciakami

Piekarnik

VYDÁVA POĽSKÝ KLUB - SPOLOK POLIAKOV A ICH PRIATEĽOV NA SLOVENSKU

ŠÉFREDAKTORKA: Małgorzata Wojcieszyńska • REDAKCIA: Paweł Bednárčik , Pavol Bedroň, Zuzanna Fajth, Ivana Juríková, Majka

Kadleček, Katarzyna Kosiniak-Kamysz, Melania Malinowska, Danuta Meyza-Marušiaková, Dariusz Wieczorek, Izabela Wójcik,

• KOREŠPONDENT V REGIÓNE KOŠICE - Urszula Zomerska-Szabados • JAZYKOVÁ ÚPRAVA V POĽŠTINE : Maria Magdalena

Nowakowska • V SLOVENČINE: Mária Brečková • GRAFICKÁ ÚPRAVA: Stano Carduelis Stehlik • ADRESA: Nám. SNP 27,

814 49 Bratislava • TLAČ: DesignText • KOREŠPONDENČNÁ ADRESA: Małgorzata Wojcieszyńska, 930 41 Kvetoslavov,

Tel./Fax: 031/5602891, staste@orangemail.sk • PREDPLATNÉ: Ročné predplatné 300 Sk na konto Tatra banka

č.ú.: 2666040059/1100, číslo zákazníka 142515 • REGISTRAČNÉ ČÍSLO: 1193/95 • Redakcia si vyhradzuje právo na redakčné

spracovanie ako aj vykracovanie doručených materiálov, na želanie autora zaručuje anonymitu uverejnených materiálov a listov,

nevracia neobjednané materiály, neodpovedá na anonymy

FINANCOVANÉ MINISTERSTVOM KULTÚRY SR

KWIECIEŃ

Słowacja w NATO

ne racjonalniej. Za dwa, trzy lata

nie będzie już poboru - wwojsku

będą tylko osoby, które podpiszą

z armią kontrakt. Będą musiały

się one wykazywać coraz więk-

szymi umiejętnościami, wiedzą

wojskową, znajomością języków,

inaczej czeka je pożegnanie

z mundurem. Słowacja jako czło-

nek NATO zyska też gospodar-

czo. Po wejściu Polski do Sojuszu

inwestycje kapitału zagraniczne-

go wzrosły o 150 procent, bo-

wiem uznano, że dzięki obecno-

ści wSojuszu Polska stała się pań-

stwem bezpiecznym. Najpraw-

dopodobniej ten scenariusz

przeżyje teraz i Słowacja.

O znaczeniu Słowacji wśród

nowych członków niech świad-

czy fakt, że to właśnie w Bratysła-

wie pod koniec maja odbędzie

się posiedzenie Zgromadzenia

Północnoatlantyckiego. W jego

skład wchodzą wybrani posło-

wie z parlamentów państw two-

rzących Sojusz, a ich prace głów-

nie koncentrują się na kwestiach

bezpieczeństwa europejskiego.

Polską i Węgrami), Słowacja wraz z sześcioma innymi państwami

(Litwą, Łotwą, Estonią, Słowenią, Rumunią i Bułgarią) staje się

członkiem Paktu Północnoatlantyckiego.

NATO jest międzyna-

rodową organizacją ocha-

rakterze polityczno-woj-

skowym, która powsta-

ła w kwietniu 1949 ro-

ku w Waszyngtonie, zaś

siedzibę ma w Brukseli,

w Belgii.

Głównym celem pak-

tu jest zagwarantowa-

nie, środkami politycz-

nymi i militarnymi, wol-

ności i bezpieczeństwa

wszystkim swoim człon-

kom zgodnie z zasada-

mi Karty Narodów

Zjednoczonych. Podsta-

wową zasadą NATO jest

wzajemna współpraca

suwerennych państw.

Solidarność w ramach

Sojuszu sprawia, że żad-

ne państwo członkowskie nie

musi polegać wyłącznie na so-

bie, gdyby zostało zaatakowane

przez szeroko rozumianego nie-

przyjaciela; dziś to już nie tylko

obca armia, ale także np. terrory-

ści czy naturalne żywioły. Obo-

wiązuje zasada – jak w „Trzech

muszkieterach” – jeden za wszys-

tkich, wszyscy za jednego.

Od swojego powstania aż do

upadku komunizmu NATO było

głównym przeciwnikiem Ukła-

du Warszawskiego. Gdy system

państw uzależnionych od Mos-

kwy został rozwiązany, okazało

się, że NATO sprawdza się

i w Europie Środkowej, dopro-

wadzając do zmniejszenia liczeb-

ności wojsk w naszym regionie,

a także do poprawy ich gotowo-

ści bojowej, mobilności,

Członkowie NATO

1949 r.

Belgia, Dania, Francja,

Holandia, Islandia,

Kanada, Luksemburg,

Norwegia, Portugalia,

USA, Wielka Brytania,

Włochy

1952 r.

Grecja, Turcja

1955 r.

RFN

1982 r.

Hiszpania

1999 r.

Czechy, Polska, Węgry

2004 r.

Litwa, Łotwa, Estonia,

Słowacja, Słowenia,

Rumunia, Bułgaria

elastyczności reago-

wania i umiejętności

przystosowywania

się do nieprzewidzia-

nych okoliczności.

Cóż oznacza wejście

Słowacji do Sojuszu

dla osób tu mieszka-

jących??? Kraj staje

się bezpieczniejszy -

w razie potrzeby mo-

że liczyć na pomoc,

także wojskową, po-

zostałych 25 państw

należących do NATO.

Armia na Słowacji

będzie coraz bar-

dziej profesjonalna,

a to oznacza, że pie-

niądze z budżetu

państwa na obron-

ność będą wydawa-

DAREK WIECZOREK

NATO - plusy i minusy

S łowacja w kwietniu staje się członkiem NATO. Ponieważ Polska

Jan Parys

były minister obrony narodowej,

Warszawa

obronę kraju. Stąd wejście do Soju-

szu to prawdziwa gwarancja dla nas-

zego bezpieczeństwa. Dziś za nami

stoi potęga wszystkich krajów

NATO. Jest to bowiem sojusz, w któ-

rym obowiązuje zasada „jeden za

wszystkich, wszyscy za jednego“.

Aby korzystać w dziedzinie bezpie-

czeństwa trzeba także pomagać in-

Dzięki wejściu do NATO Polska

znalazła się w najsilniejszym soju-

szu militarnym, jaki istnieje. Nasz

potencjał militarny i wojskowy nie

pozwala na samodzielną i skuteczną

MONITOR POLONIJNY

P ięć lat po swoich sąsiadach z Grupy Wyszehradzkiej (Czechami,

do Paktu Północnoatlantyckiego przystąpiła w 1999 roku, nasi

rodacy mieszkający w kraju mają doświadczenia związane ze

zmianami po wejściu do niego. Zadaliśmy im więc pytania: Czy

Polska skorzystała na tym, że wstąpiła do NATO? Jakie są tego plusy

i minusy? W jaki sposób wpłynęło to na życie respondentów?

Prezydenci „Wyszehradu“ w Koszycach

Wyszehradzkiej podczas

spotkania 12 marca w Koszy-

cach zgodnie uznali, że Gru-

pa powinna funkcjonować

także po wejściu ich kra-

jów do Unii Europejskiej.

Aleksander Kwaśniew-

ski, Rudolf Schuster, Va-

clav Klaus i Ferenc Mádl

na ostatnim spotkaniu

przed wejściem państw Gru-

py Wyszehradzkiej do UE

zgodzili się, iż - jak stwierdził

gospodarz spotkania, Rudolf

Schuster – „współpraca Gru-

py ma sens i podstawy, co

nie oznacza, że we wszyst-

kim będziemy zgodni“.

Prezydenci zgodnie uznali,

szych staraniach o członkos-

two w NATO i UE. Zro-

biliśmy błąd, że nie po-

parliśmy w tej sprawie

Polski“ - powiedział sło-

wacki prezydent.

„Szkoda, że nie dosz-

liśmy do wspólnego

stanowiska - dodał

czeski prezydent. – Pol-

skie stanowisko było w stu

procentach korzystne i dla in-

nych państw Grupy Wysze-

hradzkiej“.

Jednomyślności państw

Grupy Wyszehradzkiej w tej

sprawie jeszcze nie ma, ale

wspólne stanowisko prezy-

dentów mogłoby skłonić do

bliższej współpracy także

rządy państw Grupy - uznał

Aleksander Kwaśniewski.

„Nie musimy mówić jed-

nym głosem, ale wspólnie

w Unii Europejskiej będziemy

mogli o wiele więcej niż każ-

de państwo indywidualnie“ -

stwierdził polski prezydent.

„Przechodzimy istotny mo-

ment; wszyscy wchodzimy

do Unii Europejskiej, ale jes-

tem przekonany, że współ-

praca regionalna zawsze za-

chowa swój sens i znacze-

nie“ - dodał.

Kolejne spotkanie prezy-

dentów państw Grupy Wy-

szehradzkiej odbędzie się za

rok, tym razem w Polsce.

DAREK WIECZOREK

że błędem był brak poparcia

dla Polski, która walczy

o wprowadzenie do konsty-

tucji europejskiej zasady gło-

sowań przyjętej w Nicei. „Pol-

ska nas wspierała w na-

nym. Stąd zaangażowanie Wojska

Polskiego w utrzymanie pokoju

w byłej Jugosławii oraz w walkę

z terroryzmem w Iraku. Uważam, że

lepiej brać udział w operacjach pre-

wencyjnych daleko od naszych gra-

nic, zanim zbliży się do nich niebez-

pieczeństwo.

Poziom bezpieczeństwa kraju

trudno przeliczyć na konkrety w ży-

ciu zwykłego człowieka. Można po-

wiedzieć, że obywatele polscy mają

dziś poczucie szczególnego luksusu.

Wiedzą, że kraj jest bezpieczniejszy

niż kiedyś. Nie jesteśmy ani zdomi-

nowani, ani izolowani. Czas po-

święcony na pracę czy dla rodziny

jest rzeczywiście beztroski. Bezpie-

czna Ojczyzna to najważniejsza per-

spektywa, jaką możemy zapewnić

naszym dzieciom.

Tomasz Drożdż

doktorant psychologii, Kraków

szem, dlatego w przypadku zagrożenia

możemy czuć się bezpieczniejsi, bar-

dziej zbliża nas to do krajów zachodnich.

Minusem jest to, że może się okazać, iż

będziemy musieli stawać w obronie któ-

regoś z innych członków paktu, lecz ta-

ka jest cena Sojuszu. W sumie jednak le-

piej bronić kogoś niż siebie. Samo jed-

nak istnienie sojuszu znacznie zmniejsza

szanse, iż kóryś z jego członków będzie

obiektem agresji.

Co się zmieniło w moim życiu? Tak

naprawdę to nic, zacznę pewnie to od-

czuwać, jak się pogorszy sytuacja mili-

tarna w naszym regionie. Dla mnie NATO

to jest jak ubezpieczenie samochodu -

trzeba płacić (mimo iż czasami wydatki

bolą), lecz w przypadku wypadku byłoby

jeszcze gorzej!!!

KAMILA ZWIEWKOVÁ, ELŻBIETA JURANYI,

MAŁGORZATA WOJCIESZYŃSKA

Polska skorzystała na wejściu do

NATO, głównie jeśli chodzi o bezpieczeń-

stwo. W razie potrzeby, w razie zagroże-

nia możemy liczyć na pomoc innych państw.

Minusem są wydatki finansowe z tym

związane. Z budżetu państwa są prze-

znaczane pieniądze na siły militarne,

które uczestniczą w tej organizacji. Te

pieniądze mogłyby zostać przeznaczone

na coś innego. Ale ja z pewnością czuję

się bezpieczniej.

Robert Porada

menedżer w jednej z firm, Wrocław

Korzyści wypływające z bycia człon-

kiem NATO są w wymiarze strategicz-

nym. NATO jest najsolidniejszym soju-

KWIECIEŃ

P rezydenci państw Grupy

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: