3.doc

(32 KB) Pobierz

Zagadnienia do egzaminu z historii powszechnej XIX stulecia.

3.Reformy w Prusach w okresie napoleońskim.

1794 r. – wprowadzono Powszechne Prawo Krajowe

Głównym reformatorem został Karl vom umd zum Stein. 30 września 1807 r., na wniosek Napoleona Fryderyk Wilhelm III mianował go ministrem spraw wewnętrznych i zarazem pierwszym ministrem (premierem).

9 października ukazał się dekret, który znosił dziedziczne poddaństwo chłopów. Zapoczątkował on całą serię aktów prawnych prowadzących do likwidacji przywilejów stanowych. Najważniejszym był edykt z dnia 14 września 1811 r., określający warunki i zasady uwłaszczenia.  Zezwalał na wolny obrót ziemią, co oznaczało, że mieszczanie mogli bez przeszkód ją nabywać. Szlachta bez przykrych konsekwencji mogła zajmować się zawodami miejskimi. Edykt 19 listopada 1808 r. przyznał miastom samorząd.

Władze centralne. W miejsce władz kolegialnych wprowadzono 5 urzędów resortowych, kierowanych jednoosobowo na wzór polskiej Straży Praw. Na czele prowincji stał nadprezydent.

Stein został zmuszony przez Francuzów do ustąpienia. Zgubiły go jego antynapoleońskie poglądy. Król oraz rząd pruski byli zdecydowani kontynuować reformy. Nowym ministrem spraw wewnętrznych został ks. Karl August Hardenburg, od 1810 r. kanclerz.

Reformy w zakresie szkolnictwa. Ideę nowoczesnego szkolnictwa realizował Humboldt, który uważał, że szkoły mają obowiązek wychowywać  w duchu poszanowania dynastii i ojczyzny, a faktycznie dwóch ojczyzn: pruskiej i niemieckiej. Z inicjatywy Johanna Gottlieba Fichtego w 1810 r. został otwarty uniwersytet w Berlinie, dzisiaj imienia Humboldta. Fichte został pierwszym rektorem. Uniwersytet berliński krzewił nie tylko wartości pruskie, ale i ogólno niemieckie.

Reforma wojskowa. Jej mężem opatrznościowym został gen. Gerhard Scharnhorst. Współpracownikami swoimi uczynił tak później znanych sztabowców i teoretyków wojskowości jak August Gneisenau i Karl Clausewitz. Polepszył jakość wojska poprzez podniesienie rangi żołnierza, zapewniając mu minimum bezpieczeństwa, znosząc upokarzającą chłostę, oraz stwarzając mechanizm awansu niezależny od pochodzenia stanowego i majątkowego. Poprawił wyszkolenie wojskowe oficerów. Najlepsi, chcą awansować, musieli ukończyć założoną przez niego akademię wojskową. W czerwcu 1810 r. gen. Scharnhorst został odsunięty.

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin