WykladSIT_14 - Oprogramowanie do prowadzenia zasobu.pdf

(1757 KB) Pobierz
Microsoft Word - Wyklad_SIT_2007_2008.doc
12. Oprogramowanie do prowadzenia zasobu
Na podstawie informacji wynikającej z danych GUGiK w Polsce istnieje co najmniej
kilkanaście systemów do prowadzenia danych zasobu. Ze wszystkich wymienionych
systemów bliżej przyjrzymy się nasjpopular\rniejszym systemem jakimi są Ewmapa, GeoInfo
oraz GEO-MAP.
12.1. Ogólne informacje o systemie Ewmapa
Ewmapa jest produktem firmy GEOBID Sp. z o.o. z Chorzowa. Oprogramowanie
stworzono dla infrastruktury funkcjonującej w Polsce. W odróżnieniu od wielu krajów
zachodnich, stawianych w innych dziedzinach za wzór, w dziedzinie informacji o terenie
Polska wyróżnia się w miarę jednolitą organizacją i trwałą, opartą o instrukcje techniczne,
standaryzacją, skutkującą wytworzeniem nawyków technicznych uwzględnionych w budowie
EWMAPY. Od momentu wejścia na rynek w 1992 roku, licencja EWMAPY jest
udostępniana na dowolną ilość stanowisk w jednostce organizacyjnej co znacznie przyczyniło
się do popularyzacji oprogramowania.
W ujęciu węższym (jak określają to autorzy), jest to relacyjno-obiektowo-warstwowy
program grafiki komputerowej umożliwiający prowadzenie graficznej bazy danych, edycję
mapy numerycznej i opracowań graficznych. W ujęciu szerszym, jest to podstawa systemu
informacji o terenie i zarządzania nim, co umożliwia szeroki zestaw programów
pomocniczych, opisowych i interfejsów do nich, dzięki którym było już możliwe wdrożenie
systemu w wielu jednostkach administracyjnych i regionach (jest to jedna z cech systemu, że
od momentu powstania zmierza do operowania na pełnych jednostkach administracyjnych, a
nie fragmentach terenu).
Na polskim rynku, EWMAPA funkcjonuje od 1992 roku, początkowo ograniczona co
do ilości wprowadzanych punktów (64 tysiące), aż do aktualnej wersji dla WINDOWS o
nieograniczonych możliwościach, zezwalających na budowę każdego nie ograniczonego
obszarowo i tematycznie zamierzenia.
Pierwsza wersja 3.6 obsługiwała jedynie bazę działek - historycznie najstarszy moduł
EWMAPY. Jego głównym atutem była, wtedy nie znana w innych systemach, skuteczna
kontrola topologii działek i konturów klasyfikacyjnych. Później pojawiały się kolejne wersje
programu umożliwiające obsługę warstw, obiektów, rastrów i szrafur. Pierwsza wersja
EWMAPY WINDOWS 95/NT pojawiła się w 1998 roku.
Program posiada własną grafikę i z tego powodu nie potrzebuje dodatkowych
programów (nakładek) wspierających wyświetlanie. Dane są przechowywane w oryginalnych
strukturach danych, zapewniających dzięki specjalnym indeksom powierzchniowym
maksymalną szybkość odczytu całości informacji lub informacji ze wskazanego obszaru.
Dane podlegają pełnej archiwizacji, umożliwiając oglądanie stanu mapy na dowolny dzień.
EWMAPA przechowuje informację, kto i kiedy dane dopisał, zmodyfikował lub usunął.
Ważną cechą programu jest jego sieciowość. W tym samym czasie może w tej samej
bazie dokonywać zmiany dowolna ilość osób, np. kilka osób może jednocześnie
modyfikować tę samą bazę działek lub tę samą warstwę - system dba o pełną integrację
danych. Sieciowość umożliwia ponadto tworzenie baz rozproszonych, co oznacza, że dane,
które są równocześnie wizualizowane mogą pochodzić z różnych kartotek, a także z różnych
serwerów dostępnych w sieci. EWMAPA odczytuje uprawnienia użytkownika dotyczące
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 106
danej kartoteki i jeśli są to prawa tylko do odczytu, automatycznie blokuje dokonywanie
jakichkolwiek zmian.
Program EWMAPA posiada także moduł do interpolacji warstwic na podstawie pikiet
wysokościowych, który umożliwia również przygotowanie DTM (numerycznego modelu
terenu).
Do zastosowań geodezyjnych istotna jest opcja wyrysów. Wyrysy mogą być
sporządzane w dowolnej skali i w dowolnym formacie arkusza. Istnieje możliwość podglądu
wydruku, przeniesienia go do formatu EMF/WMF oraz tworzenia wydruków hybrydowych
(rastrowo-wektorowych).
Dane programu EWMAPA są przechowywane w pięciu podstawowych strukturach
danych:
¾ działki,
¾ warstwy,
¾ obiekty,
¾ szrafury,
¾ rastry.
Działki , to struktura przeznaczona do przechowywania informacji o obiektach
powierzchniowych, opartych o punkty ograniczające obiekt. Obiekty te nie mogą się
wzajemnie przecinać i zwykle pokrywają w sposób jednolity jakiś obszar terenu. W
strukturach tych przechowywane są najczęściej działki ewidencyjne lub kontury
klasyfikacyjne. Istnieje także możliwość przechowywania innych obiektów
powierzchniowych, np. obrębów w ramach bazy jaką jest powiat, obiektów planistycznych i
innych jednostek podziału terenu. Program EWMAPA posiada mechanizmy ułatwiające
wprowadzanie nowych działek, ich aktualizację, druk, eksport i import. Dzięki opcji analizy
przylegania można wykryć obszary puste lub przecinające się.
Warstwy mają charakter techniczny. Na warstwach można wkreślać i modyfikować
podstawowe elementy: linie, łuki, koła, teksty oraz symbolikę. Kształt linii oraz symboli jest
określony w specjalnym pliku - bibliotece, którą użytkownik może swobodnie konfigurować.
Z programem EWMAPA dostarczane są biblioteki typów linii i symboli zgodnych z K1.
Każda warstwa posiada podwarstwy. Umożliwia to odpowiednie segregowanie danych, np.
na jednej warstwie, lecz na różnych podwarstwach mogą się znajdować osie przewodów
wodociągowych, które pozyskano z pomiaru bezpośredniego, z digitalizacji lub wskazań
branżowych. Warstwy mogą być zasilane z zewnątrz poprzez pliki ASCII (kilka różnych
formatów) oraz z formatu DXF. Wszystkie dane zgromadzone w EWMAPIE mogą być także
eksportowane do formatu ASCII.
172986842.004.png 172986842.005.png
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 107
Rys. 12.23. Fragment bazy zawierającej działki ewidencyjne oraz bazy pełnej treści, źródło www.geobid.com.pl
Obiekty mają charakter funkcjonalny. Tworzą one "nadbudowę" nad warstwami.
Podstawowa idea obiektów polegała na tym, że pod jednym identyfikatorem gromadzimy
elementy z różnych warstw stanowiących funkcjonalną całość. Przykładem może być
budynek, który na mapie składa się z przyziemia, tarasu, schodów, świetlików. Wszystkie te
elementy można połączyć w jeden obiekt i nadać mu odpowiedni kod oraz identyfikator.
EWMAPA obsługuje także obiekty złożone:
obiekt może być podobiektem innego obiektu,
obiekt może zawierać dowolną liczbę podobiektów.
Szrafury są nową strukturą danych wprowadzoną w wersji WINDOWS. W poprzednich
wersjach istniała możliwość tworzenia szrafury jako rezultatu zapytania. W obecnej wersji,
szrafury mogą być zapisywane jako oddzielne pliki; mogą być także edytowane.
Rys. 12.24. Rysunek lewy ilustracja obiektu zbudowanego z elementów geometrycznych warstwy, rysunek
prawy ilustracja szrafury, źródło www.geobid.com.pl
Rastry są strukturą umożliwiającą przechowywanie rastrów. Obsługiwane są rastry
monochromatyczne oraz rastry barwne. Rastry monochromatyczne mogą być pozyskiwane
z wielu formatów, a do ich wpasowaniu (kalibracji) można wykorzystywać jeden z czterech
dostępnych algorytmów.
Rys. 12.25. Rysunek lewy ilustracja rastra monochromatycznego, rysunek prawy ilustracja ortofotomapy, źródło
www.geobid.com.pl
172986842.006.png 172986842.007.png 172986842.001.png 172986842.002.png 172986842.003.png
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 108
Rastry barwne przechowywane są w dwóch formatach: z paletą 256 kolorów oraz w pełnym
kolorze (16 milionów kolorów). Pierwszy typ rastra nadaje się do przechowywania barwnych
map zasadniczych, map ewidencyjnych, map topograficznych. Podstawową jego zaletą jest
możliwość określenia kolorów przezroczystych, co umożliwia nakładanie rastrów na siebie.
Rastry pełnokolorowe umożliwiają przechowywanie zdjęć lotniczych. Dzięki opcji
wpasowania ortofotograficznego istnieje możliwość tworzenia pełnowartościowych
ortofotogramów o dużej precyzji. Istnieje także możliwość dynamicznego odczytu rastra, co
oznacza, że można odczytać dużą ilość rastrów (np. 50 sekcji mapy zeskanowanych
z rozdzielczością 400 dpi), a program będzie dynamicznie pobierał dane wraz
z przeskalowaniem obrazu.
EWMAPA tworzy i obsługuje rastry wysokościowe. Są to obrazy rastrowe, gdzie każdy
piksel obrazu przechowuje informację o rzeczywistej wartości (np. wysokości terenu).
Dopiero podczas wyświetlania następuje zamiana tych wartości na kolory według kryterium
zadanego przez użytkownika. Raster ten nadaje się do monitorowania zagrożeń
powodziowych, oceny skutków wylewów, oceny głębokości wylewu w dowolnym punkcie
terenu.
Istotnym funkcjonalnie elementem systemu EWMAPA są Interfejsy. Już w DOS-owej
EWMAPIE pojawiła się konieczność połączenia grafiki z danymi opisowymi. Służył temu
mechanizm interfejsów (niezależnych programów) umożliwiających połączenie danych
graficznych z opisowymi. W programie EWMAPA są trzy kategorie interfejsów:
1. interfejs pytający,
2. interfejs zwrotny,
3. interfejs synchronizujący.
Zadaniem interfejsu pytającego jest udzielenie informacji o wskazanym obiekcie.
Interfejsy mogą być specjalistyczne, dostosowane do jednej bazy danych, np. interfejs do
programu EWOPIS (części opisowej ewidencji gruntów i budynków), który po wskazaniu
działki wyświetla dane zawarte w tym systemie. Innym przykładem może być interfejs do
systemu OŚRODEK, umożliwiający pozyskanie pełniejszej informacji o operacie i KERG-u.
Do programu EWMAPA dostępne są także interfejsy ogólne:
¾ Interfejs uniwersalny ODBC, który umożliwia połączenie z dowolną bazą, do której
istnieją sterowniki ODBC, np. ORACLE czy MS ACCESS,
¾ interfejs uniwersalny OPIS, który umożliwia powiązanie z dowolnym obiektem opisu
i zdjęcia,
¾ interfejs uniwersalny DOKUMENT, który umożliwia powiązanie z dowolnym
obiektem zeskanowanych dokumentów (np. połączenie punktów osnowy z opisami
topograficznymi).
Zadaniem interfejsu zwrotnego jest wskazanie w programie EWMAPA obiektów,
które spełniają jakiś warunek. Może się ono odbywać na różne sposoby: jako szrafura, marker
lub poprzez zmianę koloru. Tutaj również występują interfejsy specjalistyczne i ogólne.
Interfejs synchronizujący umożliwia zsynchronizowanie bazy obiektów z częścią
opisową, co umożliwia utrzymanie zgodności pomiędzy wewnętrznymi obiektami
EWMAPY, a zewnętrzną bazą danych.
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 109
12.2. Ogólne informacje o systemie Geo-Info
System GEO-INFO jest produktem firmy SYSTHERM INFO Sp. z o.o. z Poznania.
Pierwotnie przeznaczony był do prowadzenia mapy numerycznej jedynie w Ośrodku
Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (ODGiK). W najnowszej wersji GEO-INFO V
stanowi już kompleksowe rozwiązanie w klasie Systemów Informacji Przestrzennej (SIP).
Swą funkcjonalnością obejmuje on między innymi takie obszary zastosowań, jak:
¾ budowa, aktualizacja i bieżąca eksploatacja zasobu numerycznego w ODGiK, w
tym numerycznej mapy wielkoskalowej i topograficznej,
¾ zarządzanie pracą ODGiK, w tym obsługa zleceń, robót, sprzedaży i windykacji
oraz zarządzanie pracownikami,
¾ prowadzenie zasobu Ewidencji Gruntów, Budynków i Lokali w integracji z innymi
systemami do prowadzenia części opisowej tego zasobu,
¾ zarządzanie pracą ZUDP, w tym prowadzenie nakładki R,
¾ prowadzenie GESUT i BESUT,
¾ obsługa rejestru nieruchomości,
¾ obsługa wykonawstwa geodezyjnego w zakresie pobierania danych z ODGiK,
¾ wspomaganie realizacji opracowań numerycznych za pomocą pakietu narzędzi dla
wykonawstwa geodezyjnego,
¾ rejestracja zapisów lokalnego planu zagospodarowania przestrzennego,
¾ analizy przestrzenne i opisowe, raporty graficzne, prace studialne w ramach
powiatowego lub wojewódzkiego SIP,
¾ dystrybucja danych geometrycznych i opisowych dla potrzeb uprawnionych
użytkowników SIP za pośrednictwem Intranetu i Internetu.
Począwszy od pierwszej wersji, system GEO-INFO należał do awangardy rozwiązań
informatycznych. Wypracowana i zrealizowana przez twórców systemu koncepcja zapisu
obiektowego zasobu mapy numerycznej w relacyjnej bazie danych wyprzedzała ofertę
największych dostawców systemów klasy SIP. Konsekwentnie rozwijany, system
GEO-INFO V nadal realizuje pierwotne założenia, tyle że przy użyciu najnowszych
zdobyczy informatyki.
Istotą systemu jest odwzorowanie świata rzeczywistego w postaci modelu zapisanego
w relacyjnej bazie danych. System ma charakter obiektowy, co oznacza, że każdy
z odwzorowywanych składników posiada pełną charakterystykę, obejmującą jego cechy
przestrzenne oraz atrybuty opisowe. Takie rozwiązanie umożliwia pracę operatorów
w środowisku sieciowym na jednym spójnym zasobie. Obiekty powiązane są ze sobą
relacjami topologicznymi. Budowa topologii odbywa się w tle, nie obciążając operatora
dodatkowymi operacjami.
Raz wprowadzone dane stają się przedmiotem wszechstronnego wykorzystania. Przede
wszystkim służą one do automatycznego wygenerowania rysunku mapy, zgodnego
z wybranym przez operatora standardem graficznym (zgodnym między innymi z
instrukcjami: K1, G7, TBD, Mapy Topograficznej), obejmującego dowolnie zadany obszar
oraz zakres treści. W dalszej kolejności dane wykorzystywane są do wszelkiego rodzaju
analiz – przestrzennych i opisowych.
System zapewnia jednoczesny dostęp do zasobu numerycznego o stopniu
szczegółowości mapy wielkoskalowej (od skali 1:250 do skali 1:5 000 i skali 1:10000 jako
ekstrapolacji mapy w skali 1:5000) oraz mapy topograficznej (od skali 1:10 000 do skali
1:100 000).
Zgłoś jeśli naruszono regulamin