Przewlekła niewydolność serca (HF)
Epidemiologia HF
Średnia wieku 74 lata (Europa)
20 mln z HF (Europa)
0,5 mln z HF (Polska)
5 letnia śmiertelność z HF 45-50%
Roczna śmiertelność w ciężkiej HF 50%
Definicja
Stan, w którym w wyniku nieprawidłowej pracy serca nie jest ono w stanie zapewnić odpowiedniego przepływu krwi koniecznego do zachowania prawidłowego metabolizmu tkankowego
Objawy (spoczynkowe, wysiłkowe) + obiektywne dowody dysfunkcji m. serca
Przyczyny HF
Choroba wieńcowa (najczęściej)
Nadciśnienie skurczowe i przerost m. sercowego
Wady zastawkowe i choroby osierdzia
Zaburzenia rytmu
Kardiomiopatie
Inne: niedokrwistość, niewydolność nerek, dysfunkcja tarczycy, leki
Odwracalne czynniki nasilające HF
Niedokrwienie m. sercowego
Nasilenie niedomykalności zastawkowej
Zatorowość płucna
Infekcje
Niewydolność nerek
Działania niepożądane leków
Nadmierne spożycie: płyny, alkohol, Na
Objawy podmiotowe iprzedmiotowe HF
Duszność, obrzęki wokół kostek,
Zmęczenie i kołatania serca
Obrzęki obwodowe, podwyższone ciśnienie żylne i pow. wątroby
Tachykardia
Szmer nad sercem
Przemieszczone uderzenie koniuszkowe
Grupa czynnościowa wg NYHA
I. Zwykłe codzienne wysiłki fizyczne nie powodują uczucia duszności, zmęczenia, bicia serca
II. Niewielkie ograniczenie aktywności fizycznej, umiarkowany wysiłek powoduje objawy NK
III. Znaczne ograniczenie aktywności fizycznej, niewielki wysiłek wywołuje objawy NK
IV. Objawy w spoczynku, nawet nieznaczny wysiłek znamiennie je nasila
Cele leczenia w HF
Zapobieganie
Zapobieganie i/lub leczenie chorób prowadzących do dysfunkcji i niewydolności serca
Po wykryciu dysfunkcji serca, zapobieganie jej progresji do niewydolności serca
2. Chorobowość
Utrzymanie lub poprawa jakości życia.
3. Śmiertelność
Przedłużenie życia.
Leczenie niefarmakologiczne
Dieta: ograniczenie sodu, alkoholu,
Kontrola masy ciała
Niepalenie tytoniu
Edukacja chorego (leki)
Leczenie farmakologiczne
ACE – I
Diuretyki
Antagoniści receptora b-adrenergicznego
Antagoniści receptora aldosteronowego
Antagoniści receptora angiotensynowego
Glikozydy nasercowe
Leki rozszerzające naczynia
Leki o dodatnim działaniu inotropowym
Leki p/zakrzepowe
Leki antyarytmiczne
Tlen
Leki przeciwskazane w HF
NLPZ – w dawkach przeciwzapalnych
Leki antyarytmiczne klasy I
Antagoniści wapnia (werapamil, diltiazem, pochodne dihydropirydyny I generacji)
TLPD
Kortykosterydy
Lit
ACE – I w HF
Leki I-go rzutu u chorych z upośledzoną funkcją LK
Dawki leku powinny być stopniowo zwiększane do odp. dużych dawek
Zmniejszają śmiertelność i poprawiają jakość życia
Działanie niepożądane ACE-I
Hipotonia
Zasłabnięcia
Hiperkaliemia
Obrzęk naczyniowo-ruchowy
Suchy kaszel
alternatywa: antagoniści rec. angiotensyny
P/wskazania dla ACE-I
Obustronne zwężenie tt. nerkowych
Obrzęk naczynioruchowy
UWAGA: K+ >5,5 mmol/l
ACE-I w HF
Rozpoczynanie leczenia ACE-I
Stopniowe zwiększanie dawki
Kontrola czynności nerek, ciśnienia tętniczego i stężenia elektrolitów
Unikać stosowania diuretyków oszczędzających potas na początku
Diuretyki w HF – pętlowe, tiazydy
Są to leki podstawowe w objawowej HF z retencją płynów (zastój, obrzęk)
W łagodniejszej HF – tiazydy
W ciężkiej HF – pętlowe
Diuretyki oszczędzające potas w HF
Stosujemy, gdy hipokaliemia po terapii ACE-I + diuretyk oraz w ciężkiej HF (spironolakton z ACE-I)
Kontrola K+ i kreatyniny
Na początku stosować małe dawki
Działania niepożądane diuretyków w HF
Pętlowe : hipokaliemia, hipomagnezemia, hiponatremia, hiperurykemia, nietolerancja glukozy, zaburzenia r.k-z
Tiazydy : hipokaliemia, hipomagnezemia, hiponatremia, hiperurykemia, nietolerancja glukozy, zaburzenia r.k-z
Oszczędzające potas : hiperkaliemia, wysypka skórna, ginekomastia
b-blokery w HF
Stos. w II-IV klasie NYHA, przy obniżonej frakcji wyrzutowej u chorych leczonych diuretykami i ACE-I
karwedilol, metoprolol, bisoprolol
P/wskazania dla bb w HF
Astma oskrzelowa
Ciężka postać POCHP
Objawowa bradykardia lub hipotonia
Antagoniści receptora AII
Stosujemy u tych, którzy nie tolerują ACE-I
LOSARTAN
VALSARTAN
IBERSARTAN
KANDERSARTAN
TELMISARTAN
EPROSARTAN
Stosowane u chorych z objawami HF i migotaniem przedsionków niezależnie od dysfunkcji LK
Stosowane u chorych z objawami HF i rytmem zatokowym, ale z dysfunkcją LK, gdy objawy utrzymują się mimo leczenia ACE-I i diuretykami
P/wskazania do stosowania GN
Bradykardia
Blok AV IIo i IIIo
Niewydolność węzła zatokowego
Zespół zatoki szyjnej
Zespół WPW
Zawężająca kardiomiopatia przerostowa
Hipokalemia i hiperkalcemia
Leki blokujące receptory a w HF
Leki o działaniu inotropowym dodatnim w HF
Długotrwałe leczenie doustnymi lekami zwiększa śmiertelność
Brak danych do oceny tych leków. Stosuje się w ciężkiej HF i w schyłkowej HF
Dobutamina, Levosimendan
Leki p/zakrzepowe w HF
Zaleca się:
Chorzy z HF i migotaniem przedsionków (SPAF)
Chorzy po przebytym zawale (aspiryna lub antykoagulanty)
Chorzy unieruchomieni w łóżku (heparyny drobnocząsteczkowe)
Nie zaleca się w HF + rytm zatokowy
PODSUMOWANIE
ROLA WYWIADU I BADANIE FIZYKALNEGO
WPŁYW LECZENIA NA OBJAWY I PRZEŻYCIE
DIURETYKI SĄ NIEZBĘDNE PRZY OBJAWACH RETENCJI PŁYNÓW
OPTYMALNA TERAPIA: ACE – I, bb I DIURETYKI
koniczyna35