Szukaj materiałów
godz. 10:15 buszujących po stronie 6948 w tym 0 na czacie
Teksty|Uczelnie|Słownik|Kalkulator|Szukaj znajomych
Początek formularza
Dół formularza
START
DODAJ TEKST
GIMNAZJUM
LICEUM
MATURA
STUDIA I KURSY
STUDENT
NAUCZYCIEL
KLASA
FORUM
KOREPETYCJE
Jesteś tutaj Szukaj tekstów
ankra21 | | moje konto | wyloguj się
stats
1. DEFINICJE TRANSPORTU.
I. TRANSPORT jest działalnością mająca na celu pokonywanie przestrzeni. W ujęciu ekonomicznym działalność ta polega na odpłatnym świadczeniu usług, których efektem jest przemieszczanie osób i ładunków oraz tworzenie usług pomocniczych, bezpośrednio z tym związanych. Usługi pomocnicze to usługi spedycyjne, usługi maklerów frachtujących itp. Działalność transportowa umożliwia sprawne i efektywne funkcjonowanie każdego działu gospodarki narodowej wraz z rozwojem społeczno gospodarczym poszczególnych regionów i państw stanowi czynnik intensyfikujący rozwój. Transport limituje kooperację i jej rozwój w każdej oddzielnej sferze działalności społecznej i gospodarczej, która jest skutkiem stale rosnącego podziału pracy na świecie. Transport spełnia 3 funkcje w gospodarowaniu:
a. F. konsumpcyjną oznaczającą zaspokojenie potrzeb przewozowych przez świadczone usługi transportowe,
b. F. produkcyjną oznaczającą zaspokojenie potrzeb produkcyjnych przez świadczenie usług transportowych, tzn. przez stworzenie warunków działalności gospodarczej, jej stymulację oraz wpływ na funkcjonowanie rynku i wymianę,
c. F. integracyjną, która pozwala zintegrować państwo i społeczeństwo poprzez usługi transportowe.
Powyższe funkcje wskazują na komplementarny charakter działalności transportowej w stosunku do reszty gospodarki. Miejsce i rolę transportu w procesie gospodarowania wyznaczają czynniki, od których uzależniona jest wielkość i tempo przyrostu zapotrzebowania na usługi przewozowe:
· Rozmiar i struktura potencjału produkcyjnego,
· Stopień zaktywizowania życia społecznego,
· Stopień specjalizacji i kooperacji czynności wynikających za społ. podziału pracy,
· Preferencje przyznawane poszczególnym dziedzinom gospodarki.
II. TRANSPORTOWANIE jest zajęciem na trwałe związanym ze sposobem bytowania człowieka w ekumenie. Odnosi się to zarówno do przemieszczania się samych ludzi, jak i przenoszenia ? transportowania przez nich rzeczy. Przemieszczanie ? transport jest działalnością podejmowana w celu zaspokojenia konkretnej potrzeby. To z kolei wymaga pokonania przestrzeni albo przez samego człowieka, albo przez dobro, które zaspokojeniu tej potrzeby ma służyć. Stałą przyczyną wywołującą potrzebę transportowania jest nie sama chęć ruchu, lecz to, że każda działalność ludzi, w tym i gospodarcza, odbywa się zawsze i niezmiennie w przestrzeni i w czasie. Według Ignacego Tarskiego transport oznacza proces technologiczny wszelkiego przenoszenia na odległość, czyli przemieszczania osób, przedmiotów lub energii; natomiast Jan T. Hołowiński twierdzi, że transport to w ogólności świadome przemieszczanie materii i energii, przemieszczać to powodować, by przedmiot lub osoba jako cząstka materii, lub też by cząstki energii znalazły się na innym miejscu niż były uprzednio. Transport jest procesem produkcyjnym, poprzez który ludzie ? w warunkach ograniczoności zasobów ? dokonują przemieszczania osób, rzeczy i energii w przestrzeni po to, aby zaspokoić swoje różnorodne potrzeby i pragnienia.
4 NA CZYM POLEGA WTÓRNY CHARAKTER POPYTU NA TRANSPORT?
Jedną z cech popytu na usługi transportowe jest wtórność wobec popytu na dobra przewożone. Oznacza to, że gdy popyt na dobro maleje to maleje popyt na usługi transportowe. Jest to tzw. popyt wiązany. Wtórność popytu ma związek z popytem wiązanym.
5. CO TO JEST RYNEK I RYNEK USŁUG TRANSPORTOWYCH.
Na pytanie, co to jest rynek ? w tym także rynek międzynarodowych usług transportowych ? można udzielić wielu odpowiedzi, znacznie różniących się od siebie w treści. Pojecie to bowiem zmieniało się i nadal zmienia. Przede wszystkim podlega przeobrażeniom jako element rzeczywistości. Dzieje się to na skutek wykształcenia się i ciągłego rozwoju form, instrumentów i instytucji służących gospodarowaniu. Podlega też uściśleniom jako narzędzie naukowego poznania w mirę coraz lepszego, pełniejszego rozpoznania przez ekonomistę różnych stron, przejawów i funkcji rynku. Są to przyczyny tak istotne, iż rynek nie tylko w znaczeniu potocznym, lecz również ten służący ekonomistom jako narzędzie opisu rzeczywistości, może mieć i faktycznie ma wiele odcieni znaczeniowych lub wręcz wiele znaczeń.
W sformułowaniu pierwszym ? tradycyjnym ? przez rynek rozumie się: ? ... ekonomiczne miejsce wymiany dóbr i usług?. Przytoczona definicja nie różni się prawie niczym od potocznego sposobu jego określania. W tym wypadku przez rynek rozumie się bowiem jakieś realnie istniejące miejsce ? np. rynek w konkretnej wsi lub mieście, gdzie sprzedający wykładają swoje towary, a nabywcy je kupują. Tym co powoduje, że oba sformułowania są bliskoznaczne jest położenie nacisku na to, iż ?rynek to miejsce? w przestrzeni. W literaturze przedmiotu zbyt mocne podkreślenie atrybutu przestrzenności ? to jest jedynie fizycznego charakteru rynku ? oceniane jest jako niebezpieczne uproszczenie, eksponujące jedną tylko jego właściwość, w gospodarce wcale nie najważniejszą. Zwraca się przy tym uwagę, iż taki sposób definiowania nie pozwala w pełni dostrzec i docenić tego, czym rynek w ekonomicznym sensie naprawdę jest.
W ujęciu drugim, zdecydowanie przeciwstawnym pierwszemu i dominującym jako sposób opisu i definiowania tego pojęcia, mówi się, że rynek to: ?Proces, poprzez który kupujący i sprzedający określają co pragną kupić i sprzedać i na jakich warunkach. Innymi słowy jest to proces, przy pomocy którego kupujący i sprzedający podejmują decyzję o cenach i ilościach dóbr, które mają być kupione lub sprzedane?. Innym wariantem definicji, w której autor przedstawia rynek jako proces i jednocześnie podkreśla, że pojęcie to nie powinno mieć żadnych przestrzennych odniesień, jest definicja zaprezentowana przez F. Ellisa. Powiada on, że ?Pojęcie rynku odnosi się do decyzji dotyczących produkcji i konsumpcji dóbr, podejmowanych przez gospodarstwa domowe i producentów, których łącznym rezultatem jest określenie cen rynkowych tych dóbr?.
Oba sposoby definiowania rynku stanowią dobry punkt wyjścia do bliższej prezentacji mechanizmu jego działania, a tym samym do przybliżenia treści tego pojęcia, przedstawienia jego uczestników (w pytaniu 6.) oraz podstawowych struktur (w pytaniach 9,10,11,12).
Tym co uruchamia działanie mechanizmu rynkowego jest potrzeba wymiany, u podłoża której leży, wykształcony w czasie, podział pracy i specjalizacja ludzi jako wytwórców różnych produktów, w tym również takich, jak usługa transportowa. W wymianie uczestniczy z reguły pewna liczba nabywców ? konsumentów i pewna liczba sprzedawców ? producentów owych dóbr i usług. Motywy i cele ich działania są subiektywnie zróżnicowane, a nabywców i sprzedających ? przeciwstawne. Ci pierwsi pragną nabyć określoną usługę transportową w wymaganej dla siebie ilości po możliwie najniższej cenie. Natomiast sprzedający ? przewoźnicy, przeciwstawnie ? pragną uzyskać jak najwyższe ceny i sprzedawać owych usług możliwie najwięcej, w granicach ich zdolności przewozowej. Tym co jest tu wspólne ? podobne, to chęć, pragnienie osiągnięcia przez każdego uczestnika wymiany możliwie maksymalnej dla siebie korzyści. Stąd każdy nabywca, starając się znaleźć to swoje najlepsze rozwiązanie w kontakcie ze sprzedawcą, staje się rywalem wszystkich pozostałych nabywców, poszukujących z kolei swoich korzystnych rozwiązań. Podobnie jest ze sprzedawcami, dostawcami usług transportowych. Ci z kolei rywalizują również między sobą, starając się najkorzystniej dla siebie sprzedać nabywcom oferowaną usługę transportową. Taki sposób zachowań nabywców i sprzedających nazywamy konkurencją. Innymi słowy, konkurencja to postępowanie uczestników rynku zmierzające do osiągnięcia przez każdego z nich korzyści, realizowane poprzez ich zdolność do zmian decyzji odnoszących się do warunków kupna-sprzedaży.
Czynnikiem będącym podstawą i wyzwalającym konkurencję jest zdolność uczestników rynku do zmian decyzji odnoszących się do ceny, ilości i jakości nabywanych bądź zbywanych usług transportowych.
Z kolei, czynnikiem uruchamiającym konkurencję, nadającym całemu układowi rynkowemu dynamikę, wyrażającą się w ciągłej zmienności warunków zakupu, jest informacja i jej treść, a także dostęp do niej oraz szybkość i swoboda jej przepływu.
5 CO TO JEST RYNEK? CO TO JEST RYNEK USŁUG TRANSPORTOWYCH?
Rynek to ekonomiczne miejsce wymiany dóbr i usług, to proces stykania się popytu i podaży i w wyniku tego procesu następuje wymiana dóbr i usług pomiędzy dwoma stronami rynku ? kupujący i sprzedający. Rynek usług transportowych jest napędzany przez konkretne potrzeby.
6. WYMIEŃ UCZESTNIKÓW RYNKU USŁUG TRANSPORTOWYCH.
Uczestnikami są sprzedający oraz nabywcy, czyli kupujący usługi transportowe. Są to jednak bardzo ogólne sformułowania, które nie wystarczą jeśli chcemy dokładnie poznać międzynarodowy rynek transportowy. Uczestnicy, którzy stale na nim działają to:
1. Załadowcy ? występujący po stronie popytu na usługi transportowe,
2. Przewoźnicy ? reprezentujący podaż usług transportowych,
3. Pośrednicy ? występujący po obu stronach rynku transportowego.
Subiektywnie racjonalne postępowanie uczestników rynku transportowego ujęte jest w ramy istniejących na nim warunków. Te z kolei są wyznaczone przez:
· działanie praw ekonomicznych, w tym zwłaszcza praw popytu i podaży;
· nakładanie przez czynnik zewnętrzny w stosunku do mechanizmu rynkowego (np. państwo, władze ugrupowania integracyjnego) ograniczenia na swobodę przejawiania się ekonomicznych praw rynku.
7. WYMIEŃ POŚREDNIKÓW DZIAŁAJĄCYCH NA RYNKU USŁUG TRANSPORTOWYCH.
POŚREDNICY to zróżnicowana pod względem funkcji i zadań grupa przedsiębiorstw występujących stale na międzynarodowym rynku transportowym. Stąd też tę ich stała obecność można by uznać za cechę charakterystyczną tego rynku ? za jego właściwość, gdyby nie fakt, że na każdym rynku towarowym działają w szerszym bądź węższym zakresie rozmaitego typu pośrednicy. Tym na co trzeba jednak zwrócić uwagę, omawiając międzynarodowy rynek transportowy, jest wypracowana w tej grupie jego uczestników pewna stała specjalizacja zawodowa. Z tego punktu widzenia występujące na międzynarodowym rynku transportowym przedsiębiorstwa pośredników możemy podzielić na:
1. Reprezentujące interesy właścicieli ładunków ? załadowców, czyli stronę popytu na usługę transportową. Przedstawicielem tej grupy pośredników jest spedytor międzynarodowy;
2. Reprezentujący interesy obu stron rynku ? zarówno właścicieli ładunków ? załadowców jak i przewoźników. I tu jako przedstawiciela tej grupy pośredników możemy wymienić maklera frachtującego w transporcie morskim. Jego podstawowym zadaniem jest doprowadzenie do ?spotkania się statku z ładunkiem?, czyli do zetknięcia się strony podaży usługi transportowej z popytem wyrażonym przez właściciela dobra, które ma być przewożone. W tej swojej roli pośrednika makler frachtujący reprezentuje obie strony rynku;
3. Będące przedstawicielami bądź działające w imieniu jednej ze stron rynku. I tu przykładem takich przedsiębiorstw są rozmaitego typu agenci transportowi, handlowi, celni, ubezpieczeniowi, których głównym zadaniem, za co pobierają prowizję, jest wykonanie określonej czynności z jednoczesnym reprezentowaniem na rynku transportowym interesów swojego zleceniodawcy. Może to być, np. wyszukanie przewoźnika, zgłoszenie ładunku do oprawy celnej, jeśli pośrednik taki ma uprawnienia agenta celnego, lub ubezpieczenie ładunku na trasie przewozu, jeśli z reguł transportowych kontraktu wynika, że obowiązek ten spoczywa na zleceniodawcy agenta.
Spróbujmy ocenić pozycje tej grupy uczestników rynku oraz ich siłę i zdolność oddziaływania na pozostałych uczestników. Są to z reguły przedsiębiorstwa o stosunkowo mniejszym potencjale ekonomicznym niż ich partnerzy reprezentujący popyt i podaż na międzynarodowym rynku transportowym. Z tych tez względów ich siła oddziaływania może być ? i realnie jest ? mniejsza niż ich partnerów i zleceniodawców. Jednak i oni, na skutek tego, iż ich największymi atutami są wiedza o panujących na rynku transportowym warunkach oraz umiejętność codziennego, skutecznego na nim działania, okazują się niezbędnym ogniwem sprawnego i ekonomicznie efektywnego funkcjonowania rynku jako spójnej całości. Są przede wszystkim, w ustawicznie zmieniających się warunkach rynku transportowego, czynnikiem obniżającym koszty działalności zarówno przewoźników jak i załadowców.
Pośrednicy wykazują stałą tendencję do tworzenia własnych zrzeszeń zawodowych (np. spedytorzy, maklerzy frachtujący). Wzmacnia to ich pozycję i prestiż na międzynarodowym rynku transportowym. Trzeba też podkreślić i to, że w miarę rozwoju i otwierania się poszczególnych krajów i regionów na gospodarkę światową ? globalną ? rola pośrednika na rynku, na skutek komplikowania się szeregu zagadnień i działań czysto technicznych i organizacyjnych wcale nie maleje, lecz wręcz rośnie.
8. KTO TO SĄ ZAŁADOWCY.
ZAŁADOWCY na rynku transportowym są nabywcami ? kupującymi usługę przemieszczania; stąd powiadamy iż reprezentują na nim stopę popytu. Na międzynarodowym rynku transportowym mogą być nimi bezpośredni producenci różnych dóbr, zarówno surowców jak i towarów wysoko przetworzonych. Mogą to być takie przedsiębiorstwa handlowe, zarówno trudniące się kupnem i sprzedażą towarów o różnym stopniu przetworzenia, wartości i wielkości poszczególnych sztuk oraz partii, w których zazwyczaj są sprzedawane i transportowane. Załadowcy zajmują na rynku transportowym ? zwłaszcza na międzynarodowym ? silną pozycję. Wynika to z dwóch powodów. Po pierwsze, tak jak i w przypadku dóbr rzeczowych, rynek międzynarodowych usług transportowych jest rynkiem konsumenta. Oznacza to, iż załadowcy w sytuacja dużej i zróżnicowanej ilościowo i jakościowo podaży usług przewozowych, zarówno w obrębie poszczególnych gałęzi transportu, jak i w całym transporcie międzynarodowym, mogą dyktować i najczęściej dyktują przewoźnikom swoje warunki wykonania usługi. Po drugie, tę silną i ugruntowaną pozycję załadowców ? zwłaszcza na rynku międzynarodowych przewozów morskich ? wzmacnia to, że są to zazwyczaj przedsiębiorstwa produkcyjno-handlowe, bądź handlowe, oferujące do przewozu w sposób stały duże partie towaru o znacznej wartości. Załadowcy ci, chcąc wzmocnić swoją pozycję przetargową na rynku transportowym wobec przewoźników, występują w sposób zorganizowany. Oznacza to, że są oni zrzeszeni w rozmaitego typu radach załadowców o zasięgu międzynarodowym, krajowym lub regionalnym. Dlatego też na poszczególnych rynkach cząstkowych, rozumianych tu jako rynki przewozu poszczególnych ładunków (np. ładunków płynnych, suchych itp.) lub jako rynki poszczególnych relacji (np. rynek transportowy północnego Atlantyku lub Pacyfiku), występuje zazwyczaj niewielu załadowców, którzy dysponują podstawową masą towarową, przesądzającą o rozmiarach przewozów. Jeśli jest ich znaczniejsza liczba to wówczas działają wspólnie, zrzeszeni w owe rady załadowców.
9. NA CZYM POLEGA KONKURENCJA DOSKONAŁA NA RYNKU USŁUG TRANSPORTOWYCH.
KONKURENCJA DOSKONAŁA to struktura rynku transportowego, na którym:
· Oferowane i nabywane są jednorodne usługi transportowe, takie jak np. przewozy ładunków wykonywane przez przewoźników określonej gałęzi transportu na stałej trasie środkami transportu o tych samych parametrach;
· Na rynku występuje wielu przewoźników oferujących te jednorodne usługi oraz również wielu załadowców zgłaszających do przewozu jednorodne ładunki. Oznacza to, iż każdy z uczestników rynku, zarówno pojedynczy załadowca jak i przewoźnik, dysponuje tak małym potencjałem, iż sam nie wywiera wpływu na wysokość ceny ani na ilość oferowanych usług. Stąd uczestnicy rynku traktują oferowane na nim ceny oraz liczbę usług przewozowych, jako zmienne niezależne;
· Przepływ informacji o warunkach kupna-sprzedaży nie jest niczym ograniczony, co oznacza, iż wiedza każdego przewoźnika i załadowcy o cenach i ilości oferowanych usług na rynku jest doskonała. Stąd przewoźnik, jeśli żądałby cen wyższych niż cena równowagi za swoją usługę jest świadom, iż nie znajdzie na nią nabywcy, gdyż każdy załadowca, z uwagi na jednorodność świadczonych usług, poszuka innego przewoźnika oferującego cenę równowagi. Również każdy załadowca żądający ceny niższej niż cena równowagi nie znajdzie przewoźnika, gdyż jest z kolei świadom, że popyt jest doskonale elastyczny, co oznacza, że wszystkie usługi oferowane po cenach równowagi znają nabywców i nie ma potrzeby sprzedawać je taniej;
· Dostęp do rynku zarówno załadowców, jak i przewoźników nie jest niczym ograniczony. Oznacza to, że koszty wejścia na rynek i wyjścia z niego dla każdego uczestnika są równe zeru;
· Nie ma zmowy (porozumienia) ani między przewoźnikami ani załadowcami.
Konkurencja doskonała to struktura rynku transportowego, która w praktyce nie istnieje lub może zaistnieć niezmiernie rzadko. Jest to raczej teoretyczny model, którego użyteczność polega na tym, iż na podstawie analizy zachowań przedsiębiorstwa transportowego na rynku, w krótkim i w długim okresie, możemy dokonać oceny racjonalności alokacji czynników produkcji na alternatywne rozwiązania.
10. NA CZYM POLEGA MONOPOL NA RYNKU USŁUG TRANSPORTOWYCH.
Przez rynek rozumie się: ... ekonomiczne miejsce wymiany dóbr i usług. W tym przypadku przez rynek rozumie się jakieś realnie istniejące miejsce ? np. rynek w konkretnej wsi lub mieście, gdzie sprzedający wykładają swoje towary, a nabywcy je kupują. W ujęciu drugim, zdecydowanie przeciwstawnym pierwszemu i dominującym jako sposób opisu i definiowania tego pojęcia, mówi się, że rynek to: proces, poprzez który kupujący i sprzedający określają co pragną kupić i sprzedać i na jakich warunkach. Innymi słowy jest to proces, przy pomocy którego kupujący i sprzedający podejmują decyzję o cenach i ilościach dóbr, które mają być kupione lub sprzedane. Innym wariantem definicji, która przedstawia rynek jako proces i jednocześnie podkreśla, że pojęcie to nie powinno mieć żadnych przestrzennych odniesień, jest definicja F. Ellisa, który mówi, że: pojęcie rynku odnosi się do decyzji dotyczących produkcji i konsumpcji dóbr, podejmowanych przez gospodarstwa domowe i producentów, których łącznych rezultatem jest określenie cen rynkowych tych dóbr.
...
Dokumentalny.PL