Układy sieci.pdf

(257 KB) Pobierz
Uk³ady sieci
1
Układy sieci
Sieci napięcia zakresu II, w zależności od sposobu uziemienia dzielą się na różnego
rodzaju układy sieci. Poszczególne układy sieci oznacza się z pomocą symboli literowych,
przy czym:
pierwsza litera oznacza związek pomiędzy układem sieci a ziemią:
T :
bezpośrednie połączenie jednego punktu układu sieci z ziemią. Najczęściej jest
łączony z ziemią punkt neutralny,
I :
wszystkie części czynne, to znaczy mogące się znaleźć pod napięciem
w warunkach normalnej pracy są izolowane od ziemi, lub
jeden punkt układu sieci jest połączony z ziemią poprzez impedancję lub
bezpiecznik iskiernikowy (uziemienie otwarte),
druga litera oznacza związek pomiędzy częściami przewodzącymi dostępnymi a ziemią:
N :
bezpośrednie połączenie (chodzi tu o połączenie metaliczne) podlegających
ochronie części przewodzących dostępnych, z uziemionym punktem układu
sieci; zazwyczaj z uziemionym punktem neutralnym,
T :
bezpośrednie połączenie z ziemią (chodzi tu o uziemienie) podlegających
ochronie części przewodzących dostępnych, niezależnie od uziemienia punktu
układu sieci; zazwyczaj uziemienia punktu neutralnego.
następna litera (litery) oznacza związek pomiędzy przewodem (żyłą) neutralnym N
i przewodem (żyłą) ochronnym PE:
C :
funkcję przewodu neutralnego i przewodu ochronnego spełnia jeden przewód,
zwany przewodem ochronno-neutralnym PEN,
S :
funkcję przewodu neutralnego i przewodu ochronnego spełniają osobne
przewody - przewód N i przewód PE,
C-S :
w pierwszej części sieci, licząc od strony zasilania zastosowany jest przewód
ochronno-neutralny PEN, a w drugiej osobny przewód neutralny N i przewód
ochronny PE.
2
W tablicy nr 3 podano oznaczenia literowe przewodów i zacisków urządzeń różnego
przeznaczenia.
Tablica 3. Oznaczenia literowe przewodów i zacisków urządzeń
Oznaczenie
Przeznaczenie
przewodu (żyły) zacisku urządzenia
Prąd przemienny
1.
Faza 1
L 1
U
2.
Faza 2
L 2
V
3.
Faza 3
L 3
W
4.
Neutralny
N
N
Prąd stały
5.
Biegun dodatni
L +
C
6.
Biegun ujemny
L -
D
7. Środkowy
M
M
Ochrona przeciwporażeniowa
8.
Ochronny
PE
PE
9.
Ochronno-neutralny
PEN
-
10.
Uziemiający
E
E
11.
Uziemiający bezzakłóceniowy
TE
TE
12.
Łączący z obudową 1)
MM
MM
13.
Wyrównawczy 1)
CC
CC
1)
Oznaczenie stosowane tylko wtedy, gdy przewody te lub zaciski służą jako ochronne
lub uziemiające
Uwaga: Dla obwodów prądu stałego brak jest oznaczenia przewodu pełniącego równocześnie
funkcję przewodu do przesyłania energii elektrycznej i ochronnego.
Schematy układów sieci przedstawiono na rysunku nr 4.
377707.036.png 377707.037.png 377707.038.png 377707.039.png
3
Oznaczenia: L1; L2; L3 - przewody fazowe prądu przemiennego; N - przewód neutralny;
PE - przewód ochronny; PEN - przewód ochronno-neutralny; E - przewód uziemiający;
Z - impedancja
Rys. 4. Schematy stosowanych układów sieci TN (TN-C; TN-S; TN-C-S), TT oraz IT
Dotychczas w kraju najczęściej stosowany był układ sieci TN-C. W układzie tym
występuje przewód ochronno-neutralny PEN. Zgodnie z postanowieniami normy, w
instalacjach elektrycznych ułożonych na stałe, przewód ochronno-neutralny PEN powinien
mieć przekrój żyły nie mniejszy niż 10 mm 2 Cu lub 16 mm 2 Al.
W związku z niewłaściwą relacją pomiędzy przekrojami przewodu PEN i przewodów
fazowych L, w odniesieniu do instalacji elektrycznej w budynkach (przekrój przewodu PEN
w większości przypadków może kilkakrotnie przewyższać przekroje przewodów fazowych L)
377707.001.png 377707.002.png 377707.003.png 377707.004.png 377707.005.png 377707.006.png 377707.007.png 377707.008.png 377707.009.png 377707.010.png 377707.011.png 377707.012.png 377707.013.png 377707.014.png 377707.015.png 377707.016.png 377707.017.png 377707.018.png 377707.019.png 377707.020.png 377707.021.png 377707.022.png 377707.023.png 377707.024.png 377707.025.png 377707.026.png 377707.027.png 377707.028.png 377707.029.png 377707.030.png 377707.031.png 377707.032.png 377707.033.png
4
oraz dążeniem do poprawy stanu bezpieczeństwa przeciwporażeniowego użytkowników,
koniecznością staje się stosowanie układu sieci TN-S lub TN-C-S. Układy te zapewniają
rozdzielenie funkcji przewodu ochronno-neutralnego PEN na przewód ochronny PE i
neutralny N oraz likwidują szereg niepożądanych zjawisk, takich jak:
Û pojawienie się napięcia fazowego na obudowach metalowych odbiorników, wywołane
przerwą ciągłości przewodu PEN,
Û pojawienie się na przewodzie PEN napięcia niekorzystnego dla użytkowanych
odbiorników, wywołanego przepływem przez ten przewód prądu wyrównawczego,
spowodowanego zaistnieniem asymetrii prądowej w instalacji.
Rozdzielenie funkcji przewodu ochronno-neutralnego PEN na przewód ochronny PE
i neutralny N, w przypadku układu sieci TN-C-S, powinno następować w złączu, w tablicy
głównej lub rozdzielnicy głównej budynku, a punkt rozdziału powinien być uziemiony.
Zapewnia to utrzymanie potencjału ziemi na przewodzie ochronnym PE przyłączonym
do części przewodzących dostępnych urządzeń elektrycznych w normalnych warunkach pracy
instalacji elektrycznej.
Możliwie często uziemiane powinny być również przewody ochronne PE i ochronno-
neutralne PEN. Wielokrotne uziemianie przewodu ochronnego PE i ochronno-neutralnego
PEN w układzie sieci TN, w którym stosowane jest samoczynne wyłączenie zasilania, jako
ochrona przed dotykiem pośrednim, powoduje:
Û obniżenie napięcia na nieuszkodzonym przewodzie ochronnym PE połączonym
z miejscem zwarcia,
Û utworzenie drogi zastępczej prądu zwarciowego w przypadku przerwania przewodu
ochronnego PE lub ochronno-neutralnego PEN,
Û obniżenie napięcia na przewodzie ochronnym PE lub ochronno-neutralnym PEN,
który został przerwany (odłączony od punktu neutralnego sieci) i który jest
jednocześnie połączony z miejscem zwarcia.
Instalacja elektryczna w budynkach powinna być realizowana w układzie sieci TN-S
(przewody L1; L2; L3; N; PE). Nie wyklucza to stosowania w szczególnie uzasadnionych
przypadkach układu sieci TT lub IT. Możliwe są dwa rozwiązania rozdzielnic (złącze, tablica
główna, rozdzielnica główna) w układzie TN-C-S:
Û z zastosowaniem czterech szyn zbiorczych,
Û z zastosowaniem pięciu szyn zbiorczych.
Rozwiązania te przedstawiono na rysunku nr 5.
5
Rys. 5.
Rozdzielnice w układzie TN-C-S
Rozdzielnica przedstawiona na rysunku nr 5a może pracować w układzie TN-C lub
TN-C-S, natomiast rozdzielnica przedstawiona na rysunku nr 5b może pracować we
wszystkich układach TN , a także w układach TT lub IT po odpowiednim, dla danego układu
sieci, połączeniu lub rozłączeniu szyny PE z szyną N.
Na rysunku nr 6 przedstawiono schemat zasilania pojedynczego budynku
(indywidualnego odbiorcy) poprzez zestaw przyłączeniowo-pomiarowy, usytuowany w linii
ogrodzenia zewnętrznego posesji. Zestaw ten mieści się w zamkniętej oraz zabezpieczonej
przez wpływami atmosferycznymi i osobami niepowołanymi skrzynce. Składa się z dwóch
modułów, z których jeden pełni funkcję zakończenia przyłącza, drugi pełni funkcję złącza
końcowego. Zestaw umożliwia zainstalowanie listwy zaciskowej do podłączenia przewodów
przyłącza sieci zasilającej i przewodów instalacji, zabezpieczenia przedlicznikowego w
postaci rozłącznika bezpiecznikowego lub wyłącznika nadprądowego selektywnego –
zapewniających selektywność w działaniu środków ochrony, licznika energii elektrycznej
oraz ochrony przed przepięciami pochodzącymi od wyładowań atmosferycznych i łączeń w
sieci zasilającej (ograniczniki przepięć stanowiące pierwszy stopień ochrony
przeciwprzepięciowej).
377707.034.png 377707.035.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin