Biopaliwa.pdf

(629 KB) Pobierz
http://www
Biopaliwa to wszystkie paliwa, wyprodukowane z biomasy. Za biomasę uważa się całość materii
roślinnej i zwierzęcej, ulegającej biodegradacji, oraz produkty ich przemiany materii, np. krowi nawóz.
Z tego względu różnego rodzaju biopaliw jest mnóstwo i występują one w formie gazowej, ciekłej i
stałej. Ponieważ biomasa jest odnawialnym źródłem energii, można z powodzeniem uważać biopaliwa
jako nośnik właśnie energii odnawialnej. W odróżnieniu od węgla kamiennego, brunatnego, gazu
ziemnego , paliw jądrowych czy paliw otrzymywanych z ropy naftowej.
Definicje pojęcia biopaliwa są różne. Przykładowo za biopaliwa uważa się niekiedy te paliwa, które w
ponad 80% (objętościowo) składają się z przetworzonej (lub nie) biomasy, zebranej w ciągu 10 lat
przed jej wyprodukowaniem. Mnie taka definicja się niespecjalnie podoba, bo w takim przypadku moim
zdaniem można mówić tylko o mieszance zawierającej ponad 80% biokomponentów.
Biomasa jest krótkoterminowym magazynem energii słonecznej , która wyłapywana jest przez rośliny w
procesie fotosyntezy. W dłuższym horyzoncie czasowym ta energia słoneczna zmagazynowana jest
również w węglu kamiennym i ropie naftowej.
W Polsce o biopaliwach mówi się najczęściej w kontekście biopaliw ciekłych, które mogą stanowić
alternatywę dla ropopochodnych paliw silnikowych. Zarówno biodiesel jak i bioetanol są klasyfikowane
Rodzaje biopaliw
Jak wspomniałem, biopaliwa możemy z powodzeniem podzielić na gazowe, ciekłe (niekiedy
niepoprawnie określane mianem płynnych) i stałe.
Biopaliwa gazowe to przede wszystkim biogaz , otrzymywany w procesie fermentacji beztlenowej
biomasy, składający się przede wszystkim z metanu. Oprócz tego biopaliwem jest również gaz
drzewny , bo przecież powstaje w procesie zgazowania jak najbardziej odnawialnego drewna. Również
gaz ze zgazowania innych surowców biomasowych będzie biopaliwem.
Biopaliwa ciekłe to wspomniane wcześniej biodiesel i bioetanol, ale także metanol i butanol . Także olej
roślinny j est biopaliwem. Według wspomnianej wyżej definicji biopaliwem byłby również E85, czyli
mieszanka 85% etanolu i 15% benzyny, ale jak napisałem, nie zgadzam się z takim podejściem.
214405377.003.png
Biopaliwa stałe zaś to wszelkiego rodzaju przetworzona i nieprzetworzona biomasa, a więc drewno,
zrębki, pellety, brykiety drzewne, a także węgiel drzewny. Również ziarna zbóż są biopaliwem, w
handlu bowiem dostępne są kotły zdolne do spalania nie tylko miału węglowego, ale również owsa. Za
biopaliwa stałe uważa się również biodegradowalną frakcję odpadów komunalnych.
Niekiedy za biopaliwo stałe uważa się również torf (suszony i ewentualnie brykietowany). Oczywiście
torf jako paliwo kopalne nie jest odnawialnym źródłem energii, ale jest znacznie młodszy geologicznie
niż węgiel kamienny czy brunatny.
Biopaliwa dla silników spalinowych
Wśród biopaliw nadających się do zasilania silników spalinowych wymienić trzeba:
olej roślinny surowy i przetworzony (biodiesel),
biogaz, który można wykorzystać do zastąpienia gazu ziemnego,
alkohole – metanol, etanol , butanol i propanol.
Surowce do produkcji biopaliw
W Europie biopaliwa otrzymuje się z lnu i rzepaku (oleje roślinne). W USA — kukurydzę (etanol, ale
także olej kukurydziany) i soję (olej roślinny). Doskonałym surowcem do przetworzenia na handlowe
biopaliwa są wszelkiego rodzaju odpady przemysłowe, rolnicze, z produkcji rolnej — z takich
surowców produkowane są właśnie pellety i brykiety. Pellety produkuje się bowiem przede wszystkim
z odpadowego drewna, na brykiety można zaś przetworzyć niemal każdy rodzaj biomasy — słomę,
drewno, kompost, śmieci, a także osady ściekowe.
Wykorzystanie biopaliw
Biopaliwa praktycznie rzecz biorąc mogą zastąpić dowolne nieodnawialne paliwo. Praktyczna
realizacja tego postulatu może być niekiedy kłopotliwa, ale to szczegół.
W 2005 roku 15% światowego zużycia energii finalnej pochodziło z wykorzystania biopaliw. Znaczna
większość biomasy wykorzystywana jest w krajach nisko rozwiniętych, głównie do przygotowania
posiłków i ogrzewania pomieszczeń. W krajach rozwiniętych biomasa i biopaliwa mogą być
wykorzystywane do produkcji ciepła i energii elektrycznej w systemach zarówno scentralizowanych,
jak i rozproszonych. Przykładowo, Szwecja i Finlandia pokrywają odpowiednio 17% i 19% swojego
całkowitego zapotrzebowania na energię właśnie z biopaliw. W przypadku państw rozwiniętych ten
udział jest zazwyczaj niższy, niż w przypadku państwo rozwijających się, ze względu na większy
apetyt statystycznego mieszkańca na energię.
214405377.004.png
Biopaliwa na dziś nie są w stanie definitywnie zastąpić kopalnych surowców energetycznych.
Potencjał wykorzystania biomasy i biopaliw w Polsce (ale i na świecie) jest olbrzymi. Zasoby biomasy
są bowiem spore (choć znacznie mniejsze, niż zasoby energii słonecznej czy wiatrowej) a jej
techniczne wykorzystanie relatywnie proste — i tanie.
Osobiście uważam, że biopaliwa wszelkiego rodzaju stanowić będą tylko etap przejściowy między
wykorzystaniem paliw ropopochodnych a innymi układami napędowymi pojazdów. Ich wykorzystanie
jest łatwe ze względu na możliwość użycia istniejącej infrastruktury paliwowej i istniejącej floty
pojazdów — łatwiej zatankować biodiesel do silnika wysokoprężnego, niż wymontować z samochodu
silnik, bak i skrzynię biegów i zastąpić je elektrycznym układem napędowym.
Co istotne, przyjmuje się, że w wyniku spalania biomasy nie jest emitowany dwutlenek węgla. To
oczywiście z fizycznego punktu widzenia nieprawda, bo utlenianie węgla pierwiastkowego zawartego
w biomasie i biopaliwach powoduje powstawanie CO2. Jest to tylko i wyłącznie umowna koncepcja,
która bierze pod uwagę fakt, że ten dwutlenek węgla jeszcze niedawno krążył w atmosferze, i został
tymczasowo związany w biomasie. Jego powtórna emisja nie powoduje więc w perspektywie
kilkudziesięciu lat zwiększenia stężenia gazów cieplarnianych.
Brykiet drzewny
Brykiet jest to materiał opałowy w formie różnej wielkości kostek, będący mieszanką różnych palnych
składników takich jak trociny, torf, miał węglowy, węgiel drzewny, słoma i wiele innych, całość
sprasowana pod bardzo wysokim ciśnieniem. Często do brykiety dodawane jest lepiszcze czyli
substancja działająca podobnie jak klej, zespalająca brykiet. Najczęściej stosowanymi rodzajami
 
214405377.005.png
lepiszczy są ług posufitowy, skrobia rozpuszczalna, emulsja akrylowa, szkło wodne sodowe lub
bentonit.
Brykiety mogą mieć różne kształty. Czasem sa to duże kostki, czasem niewielkie odłamki o przekroju
kołowym lub prostokątnym. Brykiet jest stosowany jako materiał opałowy lub rozpałka także w
gospodarstwach domowych. Bardzo popularne są brykiety wykonane z wszelkiego rodzaju odpadków
produkcji rolniczej. Dzięki temu uzyskuje się ekologiczną i tanią energię, oraz zmniejsza się emisję
toksycznych substancji do środowiska.
Pellet
Pellety, będące odmianą brykietu to materiał opałowy wykonany ze sprasowanych pod wysokim
ciśnieniem odpadów drzewnych, takich jak trociny, wióry, zrębki, do których można też wykorzystać
korę, uprawy energetyczne czy słomę. Są one dostępne w postaci granulatu w kształcie kulek lub
walców o średnicy 6-25 mm i długości do kilku centymetrów i sprzedawane w workach. W czasie ich
spalania powstaje bardzo niewielka ilość popiołu, charakteryzuje je również niska wilgotność i wartość
opałowa zbliżona do wartości opałowej drewna. Są bardzo często uzywane w kotłach centralnego
ogrzewania oraz kominkach, wyposażonych w zbiornik na pellety, dozownik i podajnik.
Słoma
214405377.001.png
Nasze rolnictwo produkuje corocznie kilkadziesiąt milionów ton słomy, która jest częściowo
wykorzystywana jako ściółka i pokarm w hodowli zwierząt, a reszta jest spalana na polach, co
powoduje nie tylko zagrożenie dla lokalnych mieszkańców, ale również ogromne szkody ekologiczne.
Problem pogłębił się po 1990 roku kiedy to gwałtownie spadło pogłowie zwierząt hodowlanych.
Zamiast niszczyć słomę, zanieczyszczając środowisko można wykorzystać nadwyżki produkowanej
słomy do celów energetycznych, co powinno przynieść rolnikom dodatkowe dochody.
Porównując wartość opałową słomy i węgla stwierdzamy, że pod względem energetycznym 1 tonie
węgla odpowiada około 1,5 tony słomy. W prostym rachunku wynika, że ze zbiorów słomy z 1 ha pola
można przez cały sezon grzewczy ogrzać jeden domek mieszkalny o powierzchni 70-80 m.
Podczas spalania słomy, wydziela się bardzo niewielka ilość popiołu oraz małe ilości siarki (0,05-
0,1%). Znacząco mniejsza niż w przypadku stosowania innych materiałów opałowych, jest także ilość
wydzielanych do atmosfery tlenków azotu, oraz tlenku węgla, zaś emisja dwutlenku węgla jest równa
ilości CO2, jaką absorbują w procesie fotosyntezy rośliny podczas swego rocznego rozwoju. Dzięki
temu możemy zredukować efekt cieplarniany, będący wynikiem produkcji dwutlenku węgla podczas
spalania paliw kopalnych.
Słomę spala się w specjalnie do tego skonstruowanych kotłach, które umożliwiają dopalenie się
gazów lotnych uwalnianych podczas spalania. Odbywa się to w temperaturze nie mniejszej niż 800°C.
W kotłach takich zainstalowane są specjalne dmuchawy, tłoczące powietrze prostopadle do
załadowanych balotów. W trakcie spalania baloty słomy pod własnym ciężarem schodzą w dół, a gazy
lotne uchodzą przeciwnie do strumienia wdmuchiwanego powietrza. Mogą wówczas dopalić się przed
ujściem do komina.
Słoma jest bardzo atrakcyjnym paliwem ze względu na swą kaloryczność. Niestety ma również wady,
a największą z nich jest jej uciążliwość w magazynowaniu i transporcie, ze względu na dużą objętość.
214405377.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin