czasownikimodalne.pdf

Czasowniki modalne (posiłkowe) (Modalverben)

W języku niemieckim czasowniki modalne występują najczęściej z drugim czasownikiem,

choć mogą też występować jako formy samodzielne w zdaniu.

Przykłady:

Peter kann Gitarre spielen . Piotr potrafi grać na gitarze.

Ich kann segeln . Potrafię żeglować.

Hier darf man nicht schwimmen . Tutaj nie wolno pływać.

Ich darf nur eine Flasche Wein mitnehmen.

Wolno mi (można zgodnie z przepisami) mieć ze sobą tylko jedną butelkę wina.

Meine Schwester muss die Tabletten viermal täglich nehmen .

Moja siostra musi zażywać te tabletki cztery razy dziennie.

Wir wollen uns einen Computer kaufen .

Chcemy sobie kupić komputer.

Ich mag Tomatensuppe . Lubię zupę pomidorową. (czasownik pełny)

Magst du Alexander? czy lubisz Aleksandra?

Wir haben es gewollt . Chcieliśmy tego. (czasownik pełny)

Claudia kann Deutsch und Spanisch . Klaudia zna/umie niemiecki i hiszpański.

Ich muss jetzt nach Hause. (gehen/fahren).

Do czasowników modalnych zaliczamy:

Dürfen

Mieć zezwolenie, pozwolenie

Können

Móc, umieć, potrafić

Mögen

Znosić coś, tolerować coś, lubić

coś

Müssen

musieć

Sollen

powinno się

Wollen

chcieć

Uwaga:

Proszę porównać przykłady innych czasowników występujacych w funkcji czasownika

modalnego

(np. gehen, lernen, helfen, hören, lassen, brauchen, sehen) . Podane są w dalszej części

komentarza.

Ich lasse meinen Mantel reinigen.

Zlecam czyszczenia płaszcza. Oddaję (zostawiam) płaszcz do czyszczenia.

Ich habe meine Jacke reinigen lassen . (Perfekt)

Ich habe mein Auto waschen lassen .

Das Fahrrad lässt sich leicht reparieren.

Das Fahrad kann man reparieren.

Ich höre Claudia musizieren. Słyszę jak Klaudia gra/muzykuje.

Das Kind lernt das Rad fahren. Dziecko uczy się jeździć na rowerze.

Präsens

W liczbie pojedynczej czasowniki modalne ( oprócz sollen ) zmieniają samogłoskę rdzenną i

w 1 oraz 2 osobie nie mają końcówek, natomiast w drugiej osobie dodana zostaje końcówka -

st , a w przypadku czasownika müssen – końcówka -t .

Formy liczby mnogiej tworzymy w sposób regularny z tematu bezokolicznika.

Wymiana samogłoski rdzennej:

D ü rfen

ich d a rf

K ö nnen

ich k a nn

M ö gen

ich m a g

M ü ssen

ich m u ss

W o llen

ich w i ll

Przykłady:

Liczba pojedyncza Liczba mnoga

ich muss

wir müss en

du muss t

ihr müss t

er, sie, es muss

sie, Sie müss en

Liczba pojedyncza Liczba mnoga

ich kann

wir könn en

du kann st

ihr könn t

er, sie, es kann

sie, Sie könn en

Präteritum

Formy czasu Präteritum tworzymy z tematu bezokolicznika dodając końcówki takie same,

jak przy czasownikach regularnych, i usuwając przegłos:

D ü rfen

D u rf te

K ö nnen

K o nn te

M ö gen

M o ch te

M ü ssen

M u ss te

Sollen

Soll te

Wollen

Woll te

Przykłady

Peter wollte Physik studieren .

Wir wollten nach Wien fahren .

Barbara musste das Projekt bis Freitag abgeben .

Er sollte nach der Krankheit nicht mehr rauchen .

Er konnte in der Nacht nicht schlafen .

Er durfte den Führerschein machen .

Wir konnten nach der Reise nicht schlafen .

Der Busfahrer durfte keinen Alkohol trinken .

Das Fahrrad ließ sich leicht reparieren. Rower dało się naprawić

Das Fahrad konnte man reparieren.

Ich hörte Claudia musizieren. Słyszałam (-em) jak Klaudia gra/muzykuje.

Das Kind lernte das Rad fahren. Dziecko uczyło się jeździć na rowerze.

Partizip Perfekt (Partizip 2)

Partizip Perfekt tworzymy, dodając przedrostek ge - i końcówkę - t

do tematu czasownika w bezokoliczniku i usuwając przegłos:

D ü rfen

ge durf t

K ö nnen

ge konn t

M ö gen

ge moch t

M ü ssen

ge muss t

Sollen

ge soll t

Wollen

ge woll t

Perfekt

Formy w tej postaci występują bardzo rzadko . Jeżeli czasownik modalny występuje w

zdaniu samodzielnie,

wtedy tworzy czas Perfekt za pomocą czasownika posiłkowego haben i formy Partizip

Perfekt :

Wir haben es gewollt . Chcieliśmy tego.

Ich habe das nicht gekonnt . Nie umiałem/potrafiłem tego (zrobić/rozwiązać).

Jeśli czasownik modalny występuje w zdaniu wraz z drugim czasownikiem w bezokoliczniku,

wtedy formę czasu Perfekt tworzymy nie za pomocą Partizip Perfekt czasownika modalnego,

lecz z formą bezokolicznikową .

Ich habe nach der Reise nichts essen können .

Mein Sohn hat den Horrorfilm nicht sehen dürfen .

Wir haben nach der Flugreise nicht schlafen können .

Nie mogliśmy spać po podróży samolotem. (Porównaj czas Präteritum.)

Die Frau hat dem Mann helfen können .

Pani mogła (była w stanie) pomóc mężczyźnie.

Der Busfahrer hat keinen Alkohol trinken dürfen .

Kierowcy nie wolno było pić alkoholu/nie mógł pić.

W funkcji czasownika modalnego mogą jeszcze występować

brauchen, gehen, lernen, helfen, hören, lassen, sehen.

Musst du heute ins Büro gehen ?

Nein, ich brauche heute nicht ins Büro zu gehen .

Muss er eine neue Wohnung suchen?

Nein, er braucht keine neue Wohnung zu suchen .

Hörst du die Leute um Hilfe rufen ? Hast du die Leute um Hilfe rufen hören ?

Ich sehe/höre das Kind weinen . Ich habe das Kind weinen hören/sehen .

Bardzo specyficzne formy otrzymuje czasownik "lassen" (w czasie Perfekt)

Der Chef lässt den Busfahrer kommen.

Szef wzywa kierowce/prosi aby przyszedł.

Ich lasse mein Auto nach der Fahrt waschen . Ich habe es waschen lassen .

Die Waschmaschine habe ich reparieren lassen .

Ich lasse mein Deutschbuch hier.

Ich habe mein Deutschbuch hier gelassen . Ich habe es vergessen.

Ich lasse mein Deutschbuch/meine Tasche/hier liegen/hängen .

Ich habe mein Buch/meine Tasche hier liegen/hängen lassen .

Die Tat lässt sich nicht beweisen lassen. Tego czynu nie można udowodnić.

Die Tat hat sich nicht beweisen lassen .

Czasowniki sehen, hören, lassen nie otrzymują '' ge- " "(Perfekt)

Ich lerne freitags Tennis spielen. Ich habe freitags Tennis spielen gelernt .

Wir lernen dienstags tanzen . Wir haben dienstags tanzen gelernt.

Ich helfe dir den Rucksack packen .

Ich habe Monika den Rucksack packen geholfen .

Ich lasse mein Auto nach der Fahrt waschen . Ich habe es waschen lassen .

Ich gehe freitags eine Stunde schwimmen .

Im Winter bin ich freitags schwimmen gegangen.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: