WYCHOWANIE SŁUCHOWE – Jest to postępowanie pedagogiczne,logopedyczne i psychologiczne z dzieckiem, które pobudza jego rozwój i służy przeciwdziałaniu negatywnym skutkom wady słuchu. Celem wychowania słuchowego jest dopomożenie dziecku niesłyszanemu w optymalnym rozwoju jego sprawności komunikacyjnej oraz w funkcjonowaniu społecznym.
TRENING SŁUCHOWY- prowadzi się z dziećmi z postlingwalną utratą słuchu, przy wykorzystaniu wrażeń akustycznych zapamiętanych wcześniej przez dziecko. Celem treningu słuchowego jest ponowne przywołanie (przypomnienie) wrażeń słuchowych przez odpowiednie ćwiczenia zapobiegające postępowaniu procesu upośledzenia mowy i słuchu, chodzi o to by funkcje te stały się ponownie środkiem służącym do porozumiewania się z otoczeniem.
Jakie są przyczyny upośledzenia słuchu?
Podział zaburzeń słuchu u dzieci według A. Pruszewicza
(uwzględniając kryterium etiologiczne)
1. głuchota dziedziczna i wady rozwojowe,
2.głuchota wrodzona,
3 .głuchota nabyta, uwarunkowana czynnikami endo- i egzogennymi
Coraz więcej autorów odchodzi od sformułowania głuchota, stosując pojęcia:
upośledzenie słuchu bądź głęboki niedosłuch.
Powołując się tu jednak na poglądy A. Pruszewicza, stosujemy terminologię używaną przez tego autora.
Głuchota dziedziczna- może występować jako cecha dominująca lub recesywna, związana z chromosomem X. Jest nabywana w wyniku dziedziczenia nieprawidłowego materiału genetycznego, co prowadzi do różnych wad rozwojowych, którym głuchota towarzyszy.
Jeżeli jest ona dziedziczona jako cecha dominująca (po jednym z rodziców, po kimś z ich rodzeństwa lub dalszej rodziny) to występuje w postaci rozmaitych zespołów(np. zespół Pierre-Robina).Ma charakter zaburzenia postępującego ,z tym, że dynamika pogarszania się słuchu może być różna u poszczególnych osób. Jest ona rzadszym typem niż głuchota dziedziczona jako cecha recesywna. Stopień upośledzenia słuchu w tym drugim typie głuchoty jest znaczny; towarzyszy ona również wielu różnym zespołom np. zespołowi Ushera. Dzieli się ją na dwie grupy:
-na głuchoty izolowane i na głuchoty połączone z innymi nieprawidłowościami.
Jak pisze A. Pruszewicz(1994,322-333) przyjmuje się ,że prawie 50% głuchot w okresie prelingwalnym jest genetycznie uwarunkowanych […] dokładne ustalenie typu głuchoty
u rodziców pozwala uniknąć ryzyka występowania zaburzeń słuchu u ich potomstwa”.
Głuchota wrodzona- Czynnikami warunkującymi głuchotę wrodzoną są niedorozwój narządu słuchu w czasie jego rozwoju w życiu płodowym lub uszkodzenie już rozwiniętego narządu słuchu. Jej przyczynami-według A .Pruszewicza(1994) i A. Mitrinowicz-Modrzejewskiej(1968) mogą być:
-choroby matki w czasie ciąży, takie jak: opryszczka, różyczka ,grypa, świnka ,ospa wietrzna, poliomyelitis,
-czynniki toksyczne działające na płód (np. leki przyjmowane przez matkę w czasie ciąży, takie jak :gentamycyna, streptomycyna, kanamycyna i neomycyna); zatrucia środkami toksycznymi; nieprawidłowe odżywianie się matki oraz jej choroby związane z nieprawidłową przemianą materii i nieprawidłowo przebiegającymi procesami metabolicznymi(cukrzyca, schorzenie nerek, kiła, toksoplazmoza),
-zaburzenia hormonalne (upośledzenie czynności tarczycy)
-niezgodność grupy krwi oraz czynnika Rh (tę przyczynę łączy się często z głuchotą wrodzoną, której etiologii w wielu przypadkach nie można w inny sposób wytłumaczyć),
-szkodliwe warunki pracy matki(hałas o natężeniu powyżej 100 dB).
Głuchota nabyta –uwarunkowana czynnikami endo- i egzogennymi(tzn. tkwiącymi w dziecku i poza nim)
Czynniki wywołujące głuchotę okołoporodową lub nabytą bezpośrednio po urodzeniu się dziecka:
-uraz okołoporodowy i niedotlenienie(zarówno w obrębie mózgowia ,jak i ucha wewnętrznego),
-choroba hemolityczna noworodków,
Głuchotę nabytą w okresie wczesnego dzieciństwa mogą wywołać:
-choroby zakaźne(takie jak zapalenie opon mózgowych, świnka, odra, płonica),
-choroby zapalne i nieżytowe ucha środkowego (na nieżyty te szczególnie podatne są dzieci z rozszczepami podniebienia, niewydolnością podniebienno-gardłową i zespołem Downa.),
-choroby przewlekłe(takie jak: cukrzyca, schorzenia nerek, hipoglikemia, niedoczynność tarczycy)
-przyjmowane przez dziecko antybiotyki o toksycznym działaniu(np. gentamycyna, streptomycyna, kanamycyna i neomycyna).
Jak podaje A. Pruszewicz (1994,328-329), „według niektórych rankingów czynniki etiologiczne w głębokich niedosłuchach u dzieci przedstawiają się następująco:
autosomalne recesywne dziedzicznie(34%),
przyczyny postnatalne(22%)
perinatalne(19%)
autosomalne dominujące dziedzicznie(17%)
przyczyny prenatalne(5%)
czynniki nieznane(3%)
Postęp w wykrywaniu czynników etiologicznych zaburzeń słuchu, szczególnie w ostatnich 20-30 latach, jest znaczny.
Nadal jednak w około 3-30% przypadków niedosłuchów etiologia jest nieznana”.
Przyczyny uszkodzeń narządu słuchu można też grupować w zależności od lokalizacji uszkodzenia. I tak:
-Do uszkodzeń ucha zewnętrznego może dojść w wyniku: stanów zapalnych, nadmiernego wydzielania woskowiny, urazów, obecności ciał obcych w uchu, opryszczki ucha zewnętrznego, oraz opryszczki małżowiny lub przewodu słuchowego zewnętrznego.
Przyczyny te w niewielkim stopniu prowadzą do wad słuchu.
-Do uszkodzeń ucha środkowego może dojść na skutek: stanów zapalnych, prowadzących do powikłań w obrębie ucha środkowego i wewnętrznego, wszelkich urazów czaszki, otosklerozy, która powoduje unieruchomienie i dysfunkcje kosteczek słuchowych.
Zaburzenia w uchu środkowym mogą prowadzić nawet do głębokiego upośledzenia słuchu typu przewodzeniowego.
-Ucho wewnętrzne może być uszkodzone w wyniku: chorób zakaźnych (np. odry),zapalenia opon mózgowych, urazów mechanicznych, przyjmowania antybiotyków o działaniu toksycznym, zmian zwyrodnieniowych w ślimaku ,a także działania różnych czynników wrodzonych, dziedzicznych lub występujących w życiu płodowym.
Budowa ucha
1 - ucho zewnętrzne, 2 - ucho środkowe, 3 - ucho wewnętrzne
PWSZ w Legnicy
Kierunek: pedagogika rok 2
Wykonały: Joanna Sucharek
Mirela Snoch
fokaaszara