poj siag.doc

Zadanie 2.  Porównaj zakresy znaczeniowe i zilustruj na przykładzie następujące pojęcia:

1)                     zadanie i  aktywizowanie dziecka

Według W. Okonia zadanie to sytuacja, której pojawia się jakaś potrzeba lub konieczność przezwyciężania jakiś trudności, wywołujące określone działanie, którego efektem są jakieś osiągnięcia w sferze materialnej bądź w dziedzinie wartości. Sytuacja dydaktyczna, w którą wprowadzamy dzieci powinna być bogata  w treści, zawierała różnorodne elementy organizacyjne, przestrzenne a nawet symboliczne. Ale to nie wystarczy jeśli nie uwzględnimy indywidualnego tempa i stopnia trudności pracy uczniów. Zadania dla ucznia powinny nieznacznie wyprzedzać jego rozwój, nie mogą być ani łatwe, ani za trudne. Stawianie zbyt wysokich wymagań, którym nie może sprostać, zniechęca dziecko do dalszej pracy, niszczy pozytywną motywację do nauki. Należy też pamiętać że wymagania zbyt niskie wpływają również demobilizująco. Zadaniem nauczyciela jest uświadomienie uczniom celu działań oraz uzasadnienie jego osiągnięcia. Cel zadania i aktywność są, zdaniem J. Kujawińskiego, ściśle ze sobą powiązanymi pojęciami. Bez przejawiania aktywności nie można ustalić celu, ani go osiągnąć. Dziecko poprzez realizacje zadań powinien sam dochodzić do jakiegoś wniosku. (np. zadanie-wstajemy 3 kroki do przodu, nastepnie 3 kroki do tyłu- uczeń sam zauważy że stoi w ty samym miejscu co na początku). Należy dążyć do aktywizowania uczniów poprzez włączanie w proces uczenia się jak najwięcej zmysłów. Nauczyciel powinien stwarzać warunki do tego, aby uczniowie dążyli do bycia odkrywcą i eksperymentatorem. Winien zachęcać uczniów do stawiania pytań i poszukiwania na nie odpowiedzi. Uczenie się jest bardziej efektywne, gdy angażuje nie tylko umysł, ale także wolę, zmysły i emocje. Gdy daje uczniom możliwość doświadczania i przeżywania, a także bycia częściej twórczym, aniżeli odtwórczym. Dużym walorem metod aktywizujących jest nabywanie przez dziecko umiejętności współdziałania w grupie. Ćwiczenia grupowe wdrażają do aktywności wszystkich uczniów, przez co przeciwdziałają podziałowi klasy na aktywnych i biernych uczestników zajęć. Podczas zespołowego rozwiązywania zadań, dochodzi do konfrontacji różnych punktów widzenia. W efekcie czego dynamizuje się aktywność poznawcza uczniów, która prowadzi do nowych sposobów rozumowania, argumentowania, wyjaśniania i formułowania myśli. Zastosowany efekt zaskoczenia, nowości i zabawowy charakter zadań wzmaga zaangażowanie uczniów. Efekty uczenia się i atrakcyjność grupy wzrosną, gdy zadbamy o stworzenie przyjaznej atmosfery oraz zapewnimy wszystkim uczniom pełnienie w różnym czasie, różnych ról. Nauczyciel powinien aktywizować uczniów poprzez organizacje sytuacji dydaktycznych po to, aby w uczniach –pod wpływem ich aktywności –dokonały się jakieś zmiany stosownie do założonych celów kształcenia i wychowania. Kolejne sekwencje takich sytuacji sprzyjają narastaniu i stabilizowaniu się tych pożądanych zmian, jak podaje Okoń.

2)         aktywność i sytuacja problemowa w edukacji dziecka,

Sytuacja problemowa według według W. Okonia to sytuacja dydaktyczna której podłożem jest nietypowy –tj.nowy trudny- układ elementów konkretnych lub abstrakcyjnych  oraz związków między nimi przy czym osoba znajdująca się w tej sytuacji dysponuje częściową wiedzą o podobnych pod pewnymi względami sytuacjach zarazem odkrywa brak wiedzy o tym, jak elementy i związki danego układu uzupełnić, ewentualnie skorygować lub uporządkować.

Zdaniem A.Jurkowskiego– aktywność, to ogół czynności podejmowanych przez jednostkę oraz właściwość indywidualna, wyróżniająca daną jednostkę wśród innych ze względu na dużą częstotliwość i intensywność podejmowanych działań jakiegoś rodzaju, np. aktywność intelektualna. Aktywność człowieka nakierowana jest na wyznaczony cel, któremu podporządkowany jest także jej przebieg. Im bardziej atrakcyjny i ciekawy jest cel, tym większe wywołuje zainteresowanie uczniów i motywację do działania. W toku uczenia się przez odkrywanie występują różne aktywności uczniów, co A.Jurkowski nazywa stopniem uczestnictwa w lekcji. Najczęściej wyróżnia się 4 podstawowe rodzaje aktywności, które współdecydują o efektywności uczenia się :-aktywność percepcyjną,-aktywność percepcyjno-motoryczną,-aktywność umysłową,-aktywność emocjonalno-motywacyjną. Łączne występowanie wymienionych rodzajów aktywności powoduje, że dziecko poznaje świat i siebie w sposób wielostronny. Dzieje się tak podczas rozwiązywania problemów, co może być czynnikiem integrującym rożne elementy wielostronnego procesu dydaktyczno-wychowawczego. (wg J.Galanta) Problem praktyczny budzi ciekawość dziecka, jego działanie łączy się z samodzielnym odkrywaniem wiedzy i z uczuciem zadowolenia w przypadku pomyślnego rozwiązania. Na przykład nauczyciel przedstawia sytuacje problemową: Podczas porannych przygotowań do zajęć nauczycielce wpada spinacz do słoika z rozpuszczonym w wodzie tuszem. Nauczycielka jest zmartwiona tym, co się stało i prosi dzieci o pomoc. Stwarzanie odpowiednich sytuacji jest jednym ze sposobów rozwijania aktywności intelektualnej. Zainteresowanie rozbudzają najbardziej nowe, niecodzienne wydarzenia. Zainicjowanie sytuacji, która bezpośrednio wynika z biegu wydarzeń wprowadza dzieci w przeświadczenie, że oto biorą udział w prawdziwej sytuacji i w rozwiązywaniu prawdziwego problemu, który trzeba tu i teraz rozwiązać, a od nich samych tak wiele zależy. Chodzi tu o taką organizację aktywności praktycznej i umysłowej dziecka, żeby ono samo przy dyskretnej pomocy nauczyciela wchodziło w świat nowych zdarzeń, zjawisk i pojęć. Kształtuje się w nim przekonanie, że może wpływać na to, co dzieje się z otoczeniem. Nauczycielka stawia pytanie: „Jak wyciągnąć spinacz z wody?” Dzieci podają różne odpowiedzi. W miarę potrzeby udostępnia potrzebne narzędzia. W trakcie pojawiających się propozycji nauczycielka dokładniej precyzuje pytanie, w którym wyraża, w jaki sposób chce wyciągnąć spinacz tzn. nie wylać wody z tuszem i nie zmoczyć ręki. Sytuacja problemowa wyrażona w postaci pytania pobudza dzieci do podjęcia czynności poszukujących, daje impuls do myślenia. Mobilizuje ono do poszukiwania wielu odpowiedzi na jeden postawiony problem i przy tej okazji uczy, że napotkane trudności można rozwiązać na wiele sposobów. W pracy z dziećmi cały czas pamiętamy, że myślenie musi być poparte czynnym działaniem. Temu właśnie służą czynności demonstracyjne, a szukając wciąż dalej skłaniamy dzieci do przyjęcia postawy modyfikującej swój sposób myślenia. Gdy pomysły się wyczerpią przynosi pudełko z magnesami -to jest właśnie to, co jest mi potrzebne do wyjęcia spinacza. nauczycielka przykłada magnes do ścianki słoika w miejscu, gdzie na dnie leży spinacz. Powoli przesuwa magnes w górę, a wraz z nim spinacz. Pozwólmy dzieciom sprawdzić się w nowej sprawności. Dzieci otwarte na nowe sytuacje, pewne siebie od razu przystąpią do sprawdzania magnesu w praktyce. Dzieci nieśmiałe, niepewne czy sobie poradzą, będą podchodzić do propozycji nauczycielki z rezerwą. Postępując w ten sposób uczymy dzieci otwartości wobec nowości, posługiwania się metodą poznawczą, która nieustannie rozwija ciekawość, pobudza do eksperymentowaniaz nowopoznanym obiektem, czy zjawiskiem, do stawiania pytań, uczy tolerancji wobec niepowodzeń, wytrwałości i ciągłego uczenia się.  Potrzeby poznawcze uruchamiają zachowania mające na celu poszukiwanie informacji. Dzieci badają rzeczywistość przede wszystkim po przez bezpośredni kontakt. Im dziecko bardziej przeżyje swoje działanie, dogłębniej wejdzie w badane zjawisko, tym trwalej je zapamięta, a poznanie opierać się będzie na lepszym zrozumieniu. Zajęcia oparte o metody badawcze wpływają na aktywizowania pracy dzieci, sprzyjają pełniejszemu przyswajaniu materiału, uczą umiejętności poszukiwania odpowiedzi i formowania wniosków stosownie do możliwości dziecka.
5) kształcenie zintegrowane i kształcenie wielostronne,

Kształcenie wielostronne – to rodzaj kształcenia, W którym u podstaw teorii wielostronnego kształcenia leżą funkcje osobowości: poznawanie świata i siebie, przeżywanie świata, zmienianie świata. Pod kierunkiem n-ciela lub samodzielnie uczeń stosuje zróżnicowane sposoby i środki obejmujące uczenie się przez: przyswajanie wiedzy czerpanej z różnych źródeł, -odkrywanie nowych wiadomości poprzez rozwiązywanie problemów –wartościowanie, -przeżywanie rożnych wartości –indywidualną, grupową lub zbiorową działalność praktyczną.

INTEGRACJA; zespolenie różnych elementów całości, scalenie, proces tworzenia się całości z części. (Słownik j. polskiego)

J. Galant uważa, że integracja między przedmiotowa to łączenie treści różnych przedmiotów czynności z nimi związanych w celu przyswojenia, odkrywania, przeżywania i działania oraz w celu powiązania tych elementów w harmonijną całość.

  Zadanie 3.  Przedstawić sytuację zadaniową ze „świata dziecka” (i językiem dziecka)  związaną z następującą  formułą działaniową:     

1)         6 : 4 · 2 + 16 =

Mama rozdzieliła po równo  6zl pomiędzy 4 dzieci, każdemu dziecku podwojono tą kwotę, a nstępnie zwiększono o 16 zł. Ile pieniędzy ma każde dziecko?

2)         16 + 16 · 4 : 2 =

Kasia dała mamie bukiet z 16 róż. Ela miała 16 bukiecików po 4 róże, z czego połowę dała mamie. Ile kwiatów  dostała mama od obu dziewczynek?

3)         16 + (24 – 4 · 3 ) =

W kwiaciarni było 24 róze, zrobiono z nich 4 bukiety po 3 róże. Dowieziono jeszcze 16 róż. Ile róż jest obecnie w kwiaciarni?

4)         16 + 24 – 4 · 3 =

W kwiaciarni było 16 roż, dowieziono 24. zrobiono i sprzedano 4 bukiety po 3 róże. Ile róż jest obecnie w kwiaciarni?

Krótko zinterpretować swoją propozycję wobec założeń nauczania czynnościowego.