DC: 0-3 R
Pytania – zagadnienia
Pięć osi klasyfikacji DC: 0-3R (nazwy i charakterystyka).
Osie diagnostyczne:
u I – Zaburzenia kliniczne
u II – Klasyfikacja relacji – wymienia rodzaje zaburzeń, które można zaobserwować w kontekście określonych relacji i interakcji niemowląt oraz małych dzieci z ich rodzicami
u III – Choroby i problemy zdrowotne oraz rozwojowe
u IV – Psychospołeczne źródła stresu – to orientacyjna rama, pozwalająca rozpoznać i ocenić stresoty, wpływające na obraz kliniczny, leczenie oraz profilaktykę zaburzeń i zespołów psychicznych u małych dzieci
u V – funkcjonowanie emocjonalne i społeczne: opisuje emocjonalne i społeczne funkcjonowanie niemowlęcia lub małego dziecka w kontekście interakcji z ważnymi opiekunami oraz w odniesieniu do oczekiwanych wzorców rozwoju w pierwszych latach zycia
Dwa znaczenia pojęcia zdrowia psychicznego niemowląt (IHM) s.10 i 11
u IMH jako synonim prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego małego dziecka.
Przykład:„ ….jest to rozwijająca się u dziecka w wieku od narodzin do trzech lat zdolność do:
- doświadczania, regulowania i wyrażania emocji,
- tworzenia bliskich i ufnych relacji z innymi,
- poznawania otoczenia i uczenia się,
w kontekście rodziny, społeczności i kulturowych oczekiwań
wobec małych dzieci....”(ZERO TO THREE, Infant Mental
Health Task Force, 2002).
u IMH jako interdyscyplinarny obszar badań, praktyki klinicznej i polityki społecznej zajmujący się
wspieraniem prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego małych dzieci.
Teoretyczne założenia DC: 0–3 R; stanowią je założenia przyjmowane w dziedzinie IMH (Infant Mental Health = Zdrowia Psychicznego Niemowląt) s.13 (6 punktów pisanych od myślników).
u Rozwoj odbywa się zawsze w kontekście relacji z innymi; relacje międzyludzkie są budulcem prawidłowego rozwoju psychiki
u Indywidualna ścieżka rozwoju dziecka jest kształtowana przez ciągłą interakcję czynnikow ryzyka i czynnikow „ochronnych” (protective factors)
u Przebieg rozwoju we wczesnym dzieciństwie, można zmienić poprzez skuteczne interwencje, zmieniające relację pomiędzy czynnikami ryzyka a czynnikami „ochronnymi” w taki sposob, że szansa na lepszą adaptację staje się większa.
u Rozwoj jest kształtowany przez dynamiczne, ciągłe interakcje pomiędzy uwarunkowaniami biologicznymi, społecznymi i psychologicznymi.
u Kamieniem węgielnym wczesnego rozwoju dziecka jest wzrost zdolności do regulacji własnych funkcji organizmu i funkcji psychicznych oraz regulacji stosunkow z otoczeniem.
u Dzieci aktywnie kształtują swoj rozwoj, co jest wyrazem wewnętrznego ludzkiego dążenia, by poznawać świat i zdobywać nad nim kontrolę, by wzrastać, uczyć się i „stawać się” (ang. "become”)
Proces diagnostyczny i ocena kliniczna (s. 27-31) oraz załącznik A „Priorytety w klasyfikowaniu diagnostycznym i planowaniu interwencji.” s.115-118
Proces diagnozy - założenia
u Każde niemowlę ma swoją własną ścieżkę rozwoju naznaczoną różnicami indywidualnymi we wzorcach
ruchowych, sensorycznych, językowych, poznawczych, afektywnych i interakcyjnych.
u Wszystkie niemowlęta i małe dzieci są uczestnikami relacji. Najbardziej znaczące relacje dzieci to zazwyczaj te rodzinne. Rodziny z kolei wchodzą w relacje w ramach większych społeczności i kręgu kulturowego.
u Każda interwencja i program terapii powinien opierać się na jak najpełniejszym zrozumieniu dziecka i jego relacji z osobami znaczącymi.
Proces składa się z klasyfikacji zaburzeń oraz oceny osoby. Klinicysta potrzebuje wielu sesji, aby zrozumieć, jak przebiega rozwój niemowlęcia/ małego dziecka w danym obszarze. Pełna sesja wymaga co najmniej 3 do pięciu sesji po 45min lub dłuższych. Pełna ocena diagnostyczna składa się z: - wywiad z rodzicem/opiekunem dotyczący historii rozwojowej dziecka
- bezpośredniej obserwacji funkcjonowania rodziny
- zebrania informacji na temat indywidualnych cech dziecka, mowy, rozwoju poznawczego, ekspresji emocji poprzez bezpośrednią obserwację oraz dane uzyskane od innych
- oceny reaktywności i przetwarzania sensorycznego, napięcia mięśniowego i zdolności do planowania ruchowego
Dzięki temu formułuje się wnioski na temat:
- słabych i mocnych stronach dziecka, włączając w to poziom ogólnej zdolności adaptacyjnej oraz poziom funkcjonowania w głównych obszarach rozwoju
- względnego udziału różnych ocenianych obszarów w kompetencjach i trudnościach dziecka
- planu całościowego leczenia oraz interwencji prewencyjnych, ukierunkowanych na kwestie opisane w w/w punktach
Zaburzenia przystosowania (s.300): kiedy stosujemy tę kategorię diagnostyczną?; cztery kryteria diagnostyczne.
Diagnoza zaburzenia przystosowania dotyczy przejściowych sytuacji zaburzeń, które :
1) nie spełniają kryteriów dla innych kategorii na Osi I (takich jak zaburzenie po stresie traumatycznym czy przedłużająca się reakcja żałoby/smutku)
2) nie są jedynie zaostrzeniem objawów wcześniej istniejącego zaburzenia
3) nie stanowią przejawu rozwojowo właściwych reakcji na zmianę w środowisku
Diagnoza wymaga spełnienia wszystkich czterech kryteriów:
1) występują stresujące okoliczności środowiskowe (wymienione na liście stresorów psychospołecznych na Osi IV)
2) Zaburzenia afektu lub zachowania pojawiają się w czasie jednego miesiąca. Niemowlę lub małe dziecko może przejawiać objawy afektywne lub behawioralne lub oba rodzaje
3) Objawy nie spełniają kryteriów zaburzenia po stresie traumatycznym, zaburzeń afektu ani zaburzeń w tworzeniu relacji i komunikowaniu się
4) Objawy trwają dłużej niż 2 tygodnie
Zaburzenia regulacji związane z przetwarzaniem bodźców sensorycznych. Nr 400-430 s.63-72. (rodzaje zaburzeń; jakie trzy cechy trzeba stwierdzić u dziecka, by postawić diagnozę zaburzeń regulacji związanych z przetwarzaniem bodźców sensorycznych; ogólnie charakterystyka zachowań dziecka).
Cechy, które należy stwierdzić u dziecka:
- trudności w przetwarzaniu bodźców sensorycznych
- trudności ruchowe
- specyficzne wzorce zachowania
Rodzaje zaburzeń:
1) Nadwrażliwość
A – lękowy/ostrożny
B- negatywny/buntowniczy
2) Obniżona wrażliwość / niska reaktywność
3) Poszukiwanie stymulacji sensorycznej / impulsywność
Zaburzenie zachowań związanych z karmieniem s.74 – kiedy bierzemy pod uwagę możliwość postawienia takiej diagnozy?
600. Zaburzenie zachowań związanych z karmieniem
_Mogą się pojawiać na różnych etapach niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa
_Niemowlę lub małe dziecko ma trudność z ustaleniem regularnego wzorca odżywiania: nie
reguluje swojego rytmu odżywiania zgodnie z fizjologicznym odczuciem głodu lub sytości
_Trudności te nie są efektem głodu, rozłąki, negatywizmu czy traumy
601. Zaburzenie karmienia związane z regulacją stanów
_Muszą spełniać wszystkie poniższe kryteria:
_Niemowlę ma trudności w osiągnięciu i utrzymaniu stanu spokojnego czuwania podczas karmienia (np.
jest zbyt śpiące/pobudzone/zaniepokojone, aby je można było nakarmić)
_Trudności z karmieniem zaczynają się w okresie noworodkowym
_Niemowlę nie przybiera lub traci na wadze
602. Zaburzenie karmienia związane z wzajemnością w relacji opiekun-dziecko
_Niemowlę lub małe dziecko nie przejawia rozwojowo właściwych sygnałów społecznej wzajemności (np.
zaangażowania wzrokowego, uśmiechania, gaworzenia) kierowanych do opiekuna w sytuacji karmienia Trudności z karmieniem zaczynają się w okresie noworodkowym
_U niemowlęcia lub małego dziecka widoczny jest znaczny niedobór wzrostu
_Niedobór wzrostu i brak zachowań relacyjnych nie wynikają z choroby fizycznej ani CZR
603. Anoreksja niemowlęca
_Musi spełniać wszystkie poniższe kryteria:
_Niemowlę lub małe dziecko odmawia zjadania adekwatnej ilości pokarmu CO NAJMNIEJ PRZEZ MIESIĄC
_Odmowa jedzenia pojawia się przed trzecim rokiem życia dziecka
_Niemowlę lub małe dziecko nie sygnalizuje głodu i przejawia brak zainteresowania jedzeniem, ale jest silnie zainteresowane eksplorowaniem, interakcjami z opiekunem lub jednym i drugim
_U dziecka wyraźny jest niedobór wzrostu
_Odmowa jedzenia nie jest następstwem zdarzenia traumatycznego
_Odmowa jedzenia nie jest związana z leżącą u jego podstaw chorobą fizyczną
604. Sensoryczna awersja do pokarmu
_Dziecko konsekwentnie odmawia jedzenia konkretnych pokarmów o określonym smaku, konsystencji i/lub zapachu
_Odmowa jedzenia zaczęła się pojawiać się przy wprowadzaniu nowego rodzaju pokarmu (np. dziecko
może pić jeden rodzaj mleka, ale odmawia picia innego; może jeść marchewkę, ale odmawia fasolki; może pić mleko, ale nie przyjmuje odżywek niemowlęcych)
_Dziecko je bez problemu, kiedy dostanie to co lubi
_Odmowa jedzenia powoduje specyficzne niedobory pokarmowe lub opóźnienie w rozwoju ruchowym aparatu mowy
605. Zaburzenie karmienia związane z towarzyszącym mu problemem zdrowotnym
_Niemowlę lub małe dziecko rozpoczyna jedzenie, ale okazuje zaniepokojenie i zdenerwowanie w czasie
karmienia, a następnie odmawia dalszego jedzenia
_U małego dziecka współwystępuje problem zdrowotny, który WEDŁUG OCENY KLINICYSTY jest powodem napięcia, niepokoju, przygnębienia
_Leczenie medyczne pomaga, ale nie łagodzi całkowicie problemu karmienia
_Dziecko nie przybiera odpowiednio na wadze, a nawet może na wadze tracić
606. Zaburzenie karmienia związane z obrażeniami przewodu pokarmowego
_ Muszą spełniać wszystkie poniższe kryteria:
_ Odmowa jedzenia pojawia się po wydarzeniu awersyjnym lub w wyniku powtarzających się obrażeń części ustnej gardła lub przewodu pokarmowego (np. krztuszenie się, silne wymioty, refluks, wprowadzenie sondy lub rurki dotchawicznej, odsysanie), wyzwalających u niemowlęcia silny stres
_ Stała odmowa jedzenia u niemowlęcia lub małego dziecka przyjmuje jedną z następujących form:
_ Niemowlę lub małe dziecko odmawia picia z butelki, ale może przyjmować jedzenie z łyżeczki. (Chociaż dziecko konsekwentnie odmawia picia z butelki, gdy nie śpi, to może z niej pić gdy śpi lub jest śpiące)
_ Niemowlę lub małe dziecko może odmawiać pokarmów stałych ale ...
Karotka07