polska-zbrojna-nr 39-2011.pdf

(18762 KB) Pobierz

Atrybuty

władzy strona 13

Jestem rzecznikiem

armii strona 20

bezpłATNY DODATeK

FINANse  zDrOwIe  prAwO

www.polska-zbrojna.pl

Cena 4 zł (w tym 8% VAT)

NR 39 (765) 25 września 2011

INDEks 337 374 IssN 0867-4523

Dwa i pół

Sudanu

Kraj stracił status największego

państwa Afryki, ale uporał się

z tragicznym konfliktem w Darfurze.

strona 52

779913804.152.png

779913804.153.png

779913804.157.png

779913804.158.png

779913804.001.png

779913804.005.png

779913804.007.png

779913804.010.png

779913804.021.png

779913804.032.png

779913804.042.png

779913804.053.png

779913804.064.png

779913804.075.png

779913804.086.png

779913804.097.png

779913804.107.png

779913804.118.png

779913804.129.png

779913804.139.png

779913804.147.png

779913804.148.png

779913804.149.png

779913804.150.png

779913804.151.png

779913804.154.png

779913804.155.png

779913804.156.png

779913804.002.png

779913804.003.png

779913804.004.png

779913804.006.png

779913804.008.png

779913804.009.png

779913804.011.png

779913804.012.png

779913804.013.png

779913804.014.png

779913804.015.png

779913804.016.png

779913804.017.png

779913804.018.png

779913804.019.png

779913804.020.png

779913804.022.png

779913804.023.png

779913804.024.png

779913804.025.png

779913804.026.png

779913804.027.png

779913804.028.png

779913804.029.png

779913804.030.png

779913804.031.png

779913804.033.png

ideolo

ideolo

bolimów 2011

marek SarjuSz-wolSki

Prezentuj dłoń

Salonowe konwenanse przy wojskowej etykiecie zdają się być trywialną zabawą.

N a zrzutowisku Ginkelse Heide nieopodal

prawą rękę tak ułożoną, aby (przy wyprosto-

wanych i złączonych palcach dłoni zwróconej

wewnętrzną częścią do twarzy oraz łokciu

skierowanym w dół i na prawo wskos) pierw-

szym członem palca wskazującego dotykać

daszka czapki lub skraju beretu nad zewnętrz-

nym kątem prawego oka”.

Dlaczego generał Władysław Sikorski zgo-

dził się na podeptanie polskiej tradycji wojsko-

wej? Bo dwoma palcami salutowały u gospoda-

rzy najmłodsze roczniki skautów. Alianci mieli

zatem powody do naśmiewania się z naszych

żołnierzy. Pozbawieni poczucia humoru wręcz

się obrażali; przyjmowali, że Polacy na ich wi-

dok pukają się w czoło lub sugerują popełnienie

samobójstwa. Bywało, że trafiali do aresztów,

bo MP podejrzewała, iż są pijani. Do dziś jedy-

nym, poza Polakami, żołnierzem na świecie,

który salutował dwoma palcami, był pewien

amerykański generał, który pozostałe palce stra-

cił w Wietnamie w wyniku eksplozji granatu.

I właśnie od podobnego zdarzenia miała zacząć

się historia polskiego salutu mundurowego.

Ludwik Solski grający w „Warszawian-

ce” postać Starego Wiarusa został przez

Stanisława Wyspiańskiego namalowany wła-

śnie w chwili, kiedy salutuje palcem środko-

wym i wskazującym. Legenda głosi, że wła-

śnie podczas bitwy pod Olszynką Grochowską

generałowi Józefowi Chłopickiemu meldu-

nek składał żołnierz z okaleczoną prawą dło-

nią. Być może jednak przypadek ów miał

miejsce w czasie wojen napoleońskich lub in-

surekcji kościuszkowskiej. Wielki Książę

Konstanty miał już bowiem żartować przed

nocą, kiedy to podchorążowie wygonili go

z Belwederu, że „Polacy salutują mi dwoma

palcami, bo w pozostałych dwóch trzymają ka-

mień, którym są gotowi we mnie rzucić”.

Zanim w XVIII wieku na żołnierskich nakry-

ciach głowy pojawiły się blachy naczelne z go-

dłami, czapkę na powitanie po prostu zdejmo-

wano. Salut mundurowy jest więc nawiązaniem

do wcześniejszego zwyczaju rycerskiego

– otwierania przyłbicy przed walką. Rycerz bo-

wiem miał prawo zobaczyć, czy toczy pojedy-

nek z tym przeciwnikiem, z którym się umówił.

Dziś przyłbice z pleksiglasu otwierać mogą je-

dynie saperzy, żandarmi i piloci. Zwyczaj ten

jednak raczej nie jest praktykowany. Podobnie

jak salutowanie do „pustej” głowy, które w Woj-

sku Polskim nigdy się nie przyjęło. Owo po-

zdrowienie stosowane przez Anglosasów wziąć

się miało z gestu zasłaniania oczu przed bla-

skiem majestatu władcy. A ponieważ w Polsce

szlachcic na zagrodzie zawsze był równy woje-

wodzie, o żadnym majestatycznym paraliżu mo-

wy być nie mogło. I tak nam zostało do dziś.

Polski salut więcej ma z rzymskiego „salve”

(bądź pozdrowiony) niż „ave” (oznacza właści-

wie to samo, choć więcej w nim czołobitności

i zachwytu, często zresztą udawanego). 

Driel 18 września 2004 roku wylądowa-

li spadochroniarze 6 Brygady Powietrz-

nodesantowej. Skoczyli dokładnie w sześćdzie-

siątą rocznicę desantu polskiej 1 Samodzielnej

Brygady Spadochronowej, która w ramach

operacji „Market-Garden” miała wspomóc

brytyjskich spadochroniarzy w Arnhem.

Z polskimi żołnierzami skoczył sześćdziesię-

cioletni wówczas Michael Sosabowski, wnuk

legendarnego dowódcy, którego imię nosi dziś

krakowska jednostka desantowa. Spadochronia-

rze złożyli wieniec pod pomnikiem Surge Polo-

nia na placu Polskim w Driel. Wartę honorową

trzymali polscy harcerze, a chór holenderskich

skautów odśpiewał „Jeszcze Polska nie zginęła”

oraz „Boże coś Polskę”. Weterani salutowali żoł-

nierzom, a żołnierze weteranom.

I właśnie ten ostatni detal wywołał konfuzję

wśród obserwatorów uroczystości. Kombatan-

ci Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie saluto-

wali całą dłonią, podczas gdy spadochroniarze

z Krakowa do orzełka na czerwonym berecie

przykładali tylko dwa palce. „Czy to na pewno

ta sama armia?”, upewniano się w tłumie. Pu-

bliczność nie miała powodów znać regulaminu

piechoty wydanego w 1941 roku w Londynie.

A tam w rozdziale 2a „Musztra”, w punkcie

„Salutowanie” stoi czarno na białym: „Wyko-

nuje strzelec w postawie zasadniczej. Podnosi

krótkim ruchem do daszka czapki (do beretu)

3

POLSKA ZBROJNA NR 39 | 25 WRZEŚNIA 2011

779913804.034.png

779913804.035.png

779913804.036.png

779913804.037.png

ArMiA

52 | MichAł liPA

dwa i pół Sudanu

54 | MArcin rzePKA

Kurdyjskie lato

56 | robert czuldA

Rachunek za gaz

58 | MArcin

KAczMArsKi

Szukanie partnerów

60 | Andrzej jonAs

Wielki strach

13 | Andrzej KArKoszKA

Atrybuty władzy

20 | MAłgorzAtA

schwArzgruber

Jestem rzecznikiem armii

24 | Artur gołAwsKi

Był sobie Krug

27 | PAweł siKorA

drawskie żywioły

31 | MAciej szoPA

Następca pekaśki

34 | bogusłAw PAceK

Powiało optymizmem

Paweł Sikora

Drawskie

żywioły

27

wojny i PoKoje

61 | wAldeMAr rezMer

Syzyfowa szarża

64 | Andrzej Krzysztof

Kunert

Zapiski z płonącej Warszawy

68 | włodziMierz

KAlicKi

Zwycięstwo

nieromantyczne

MilitAriA

35 | Krzysztof wilewsKi

Pod dyktando Rosomaka

38 | MichAł nitA

Pirania spod Alp

42 | Piotr bernAbiuK

duch zespołu

46 | bogusłAw PolitowsKi

Żart legii wart

horyzonty

69 | AnnA dąbrowsKA

Pancerna gratka

78 | Piotr MArciniAK

Strzelec II Rzeczypospolitej

82 | MAriusz jAnicKi

Czas na ligę mistrzów

miCHał liPa

Dwa i pół

Sudanu

bezPieczeŃstwo

52

47 | tAdeusz wróbel

Przełomowy szturm

zdjęcie

na okładce

un

mariusz janicki, Dominik jankowski, andrzej

jonas, marcin kaczmarski, włodzimierz

kaleta, włodzimierz kalicki, zdzisław kryger,

michał Nita, Tomasz otłowski, marek

Przybylik, waldemar rezmer, Henryk

Suchar, andrzej Szenajch, Piotr wołejko,

krzysztof wojciewski

joanna rochowicz,

tel.: +4822 684 52 30, Ca moN 845 230;

aneta wiśniewska,

tel.: +4822 684 52 13, Ca moN 845 213;

polska-zbrojna@zbrojni.pl

Kierownicy dziAłów

anna Dąbrowska, andrzej Fąfara,

ppłk artur Goławski, maciej Szopa,

małgorzata Schwarzgruber, Tadeusz wróbel,

tel.: +4822 684 56 04, Ca moN 845 604,

+4822 684 03 55, Ca moN 840 355

fotorePorter

ewa korsak,

tel.: +4822 684 52 29, Ca moN 845 229

dyreKtor wojsKowego instytutu

wydAwniczego

redAKtor nAczelny

marek Sarjusz-wolski,

tel.: +4822 684 53 65, 684 56 85,

faks: 684 55 03; Ca moN 845 365,

845 685, faks: 845 503;

sekretariat@zbrojni.pl

al. jerozolimskie 97,

00-909 warszawa

dziAł grAficzny

marcin Dmowski (kierownik),

Paweł kępka, monika Siemaszko,

andrzej witkowski,

tel.: +4822 684 51 70, Ca moN 845 170

redAKtor wydAniA

aneta wiśniewska

PublicyŚci

wArszAwA: Piotr bernabiuk, Paulina

Glińska, krzysztof kowalczyk, magdalena

miernicka, marek Pielach, Paweł Sikora,

tel.: +4822 684 52 44, Ca moN 845 244;

tel.: +4822 684 52 29, Ca moN 845 229;

bydgoszcz: krzysztof wilewski,

tel.: +4852 378 52 00, Ca moN 415 200;

gdyniA: Tomasz Gos,

tel.: +4858 626 24 13, Ca moN 262 413;

KrAKów: magdalena kowalska-Sendek,

tel.: +48 725 880 221;

jacek Szustakowski, tel.: +48 725 880 220;

wrocłAw: bogusław Politowski,

tel.: +48 725 880 224

KolPortAŻ i reKlAMAcje

ToPloGiSTiC

ul. Skarbka z Gór 118/22

03-287 warszawa,

tel.: +4822 389 65 87, +48 500 259 909,

faks: +4822 301 86 61; biuro@toplogistic.pl

oPrAcowAnie stylistyczne

renata Gromska (kierownik),

małgorzata mielcarz,

urszula zdunek,

tel.: +4822 684 55 02, Ca moN 845 502

zAstĘPcA dyreKtorA

wojsKowego instytutu

wydAwniczego

seKretArz redAKcji

„PolsKi zbrojnej”

wojciech kiss-orski,

tel.: +4822 684 02 22, Ca moN 840 222;

wko@zbrojni.pl

druK

Drukarnia Trans-Druk spółka jawna,

kraśnica k. konina

biuro reKlAMy i MArKetingu

adam Niemczak (kierownik),

anita kwaterowska (tłumacz),

aleksandra ogłoza, małgorzata

Szustkowska, elżbieta Toczek,

tel. +4822 684 53 87, 684 51 80,

684 04 00, faks: +4822 684 55 03;

reklama@zbrojni.pl

Numer zamknięto: 15.09.2011 r.

redAKtorzy ProwAdzący

katarzyna Pietraszek,

tel.: +4822 684 02 27, Ca moN 840 227;

wsPółPrAcownicy

robert Czulda, zbigniew Furman, andrzej

Garlicki, janusz Grochowski, Paweł Henski,

treść zamieszczanych materiałów nie zawsze odzwierciedla stanowisko redakcji. tekstów niezamówionych redakcja nie zwraca. zastrzega sobie prawo do skrótów.

egzemplarze tygodnika w wojskowej dystrybucji wewnętrznej są bezpłatne. informacje: cA Mon 840 400

4

4 POLSKA ZBROJNA NR 39 | 25 WRZEŚNIA 2011

779913804.038.png

779913804.039.png

779913804.040.png

779913804.041.png

779913804.043.png

779913804.044.png

779913804.045.png

779913804.046.png

779913804.047.png

779913804.048.png

779913804.049.png

779913804.050.png

779913804.051.png

779913804.052.png

779913804.054.png

779913804.055.png

779913804.056.png

779913804.057.png

779913804.058.png

779913804.059.png

779913804.060.png

779913804.061.png

779913804.062.png

779913804.063.png

779913804.065.png

779913804.066.png

779913804.067.png

779913804.068.png

779913804.069.png

779913804.070.png

779913804.071.png

779913804.072.png

779913804.073.png

779913804.074.png

779913804.076.png

779913804.077.png

779913804.078.png

779913804.079.png

779913804.080.png

779913804.081.png

779913804.082.png

779913804.083.png

779913804.084.png

779913804.085.png

779913804.087.png

779913804.088.png

779913804.089.png

779913804.090.png

779913804.091.png

779913804.092.png

779913804.093.png

779913804.094.png

779913804.095.png

779913804.096.png

779913804.098.png

wojSka lądowe

Taktyka

DRAWSKO . Żołnierze drugiej

kompanii piechoty zmotoryzowa-

nej 1 Batalionu 12 Brygady Zme-

chanizowanej szkolili się na poligo-

nie drawskim. Pod okiem kapitana

Macieja Jóźwiaka, dowódcy dru-

giej kompanii, brali udział w zaję-

ciach taktycznych na temat „Kom-

pania jako bojowy patrol rozpo-

znawczy”. n

Mistrzostwa

ZEGRZE . w Centrum Szkolenia

Łączności i informatyki odbyły się

Mistrzostwa wojsk Lądowych w że-

glarstwie. Celem było wyłonienie

najlepszych osad regatowych oraz

popularyzacja żeglarstwa w środo-

wisku wojskowym. Uroczystego

otwarcia zawodów dokonał ko-

mendant centrum pułkownik

Marek Stolarz. Do rywalizacji na

wodach Zalewu Zegrzyńskiego sta-

nęło siedem załóg z wojsk Lądo-

wych. Najlepsi okazali się żołnie-

rze z Centrum Szkolenia wojsk Lą-

dowych w Poznaniu. n

wysiłek i odpowiedzialność

„widzę potrzebę innego ustawienia parametrów, które decydują

o poziomie zarobków służb mundurowych ”, stwierdził prezydent

Bronisław komorowski.

M ówił o tym 12 września 2011 ro-

woczesności, musi się ciągle rozwi-

jać. Podziękował żołnierzom Wojsk

Lądowych za godne reprezentowanie

armii na misjach zagranicznych,

w tym tej najtrudniejszej, w Afgani-

stanie. „Wojska Lądowe dźwigają

większość wysiłku na misjach i to na

nich spoczywa większość odpowie-

dzialności”. Przypomniał też, że

w tym rodzaju sił zbrojnych zaszło

wiele korzystnych zmian.

Prezydent odznaczył 30 żołnierzy.

Między innymi z jego rąk Krzyż Ka-

walerski Orderu Odrodzenia Polski

odebrał generał dywizji Andrzej

Malinowski, a wojskowe krzyże za-

sługi otrzymali pułkownik Tadeusz

Kurek i podpułkownik Grzegorz

Zbrzeżny. Medale 17 wojskowym i cy-

wilom wręczył też minister Siemoniak.

Wojska Lądowe zaprezentowały się

przed zwierzchnikami w bojowych

ćwiczeniach z użyciem sprzętu artyle-

ryjskiego i pancernego, a także na uro-

czystej defiladzie, w której wzięło

udział 13 pododdziałów i ponad

60 ciężkich pojazdów. Przypomniano

jednocześnie gościom, że tradycje tego

rodzaju sił zbrojnych sięgają 1683 roku

i zwycięskiej odsieczy wiedeńskiej,

w której rocznicę obchodzone jest ich

święto. (KK, PAP) n

ku w Centrum Szkolenia Wojsk

Lądowych w Drawsku Pomorskim na

głównych uroczystościach z okazji

Święta Wojsk Lądowych. Wzięli

w nich udział także minister obrony

Tomasz Siemoniak oraz generał

Mieczysław Cieniuch, szef Sztabu Ge-

neralnego Wojska Polskiego. Jednocze-

śnie prezydent zapowiedział, że chce

autorytetem zwierzchnika sił zbrojnych

wesprzeć szefa resortu obrony w zada-

niu zmiany wysokości zarobków.

Bronisław Komorowski przypomniał,

że armia nie może zatrzymać się

w miejscu i jeśli chce stawić czoła no-

Marynarka wojenna

Spotkanie

GDYNIA. Czwarte spotkanie re-

zerwistów 13 Dywizjonu Trałow-

ców odbyło się w Porcie wojen-

nym. Na cyklicznych spotkaniach

Skorzystaj z szansy

Szkoły oficerskie przyjmą do 185 słuchaczy. Z tego aż

137 miejsc przeznaczonych jest dla podoficerów.

i muzyków oraz radiotechników i tech-

ników lotniczych.

Osoby mające odpowiednie kwalifi-

kacje i zainteresowane służbą w korpu-

sie oficerskim powinny składać wnioski

o przyjęcie na półroczne szkolenie

w studium do dyrektora Departamentu

Kadr do 10 listopada 2011 roku. Dla in-

nych specjalności i dla kandydatów

z cywila obowiązują odmienne terminy.

Na przykład lekarze (dziesięć miejsc)

i księża (pięć) mogą składać wnioski

o przyjęcie na kwartalny kurs do 31 stycz-

nia 2012 roku – do dyrektora DK MON

za pośrednictwem właściwego komen-

danta uzupełnień.

Zgodnie z decyzją ministra obrony nu-

mer 301 z 10 sierpnia 2011 roku podania

o przyjęcie do studium mogą składać tak-

że osoby niemające jeszcze tytułu zawo-

dowego licencjata, inżyniera czy magistra

(lub równorzędnego). Są one zobligowa-

ne do przedstawienia stosownego dyplo-

mu lub zaświadczenia o zdaniu egzaminu

kończącego studia w dniu rozpoczęcia

postępowania rekrutacyjnego w szkole

oficerskiej. (AG) n

O bie uczelnie – Wyższa Szkoła Ofi-

cerska Wojsk Lądowych i Wyższa

Szkoła Oficerska Sił Powietrznych

– mają rekrutować kandydatów do stu-

dium oficerskiego spośród absolwentów

uczelni cywilnych oraz podoficerów mają-

cych dyplom ukończenia studiów wyż-

szych. Szkoły czekają na podoficerów

– pancerniaków, zmechanizowanych, arty-

lerzystów, łącznościowców, saperów, żan-

darmów, finansistów, wychowawczych

kolejne pokolenia marynarzy mają

możliwość wymiany doświadczeń,

a rezerwiści – kontaktu z okręta-

mi, na których niegdyś służyli,

a także zapoznania się ze sprzę-

tem oraz wyposażeniem Marynar-

ki wojennej. n

5

POLSKA ZBROJNA NR 39 | 25 wRZeśNiA 2011

779913804.099.png

779913804.100.png

779913804.101.png

779913804.102.png

779913804.103.png

779913804.104.png

779913804.105.png

779913804.106.png

779913804.108.png

779913804.109.png

779913804.110.png

779913804.111.png

779913804.112.png

779913804.113.png

779913804.114.png

779913804.115.png

779913804.116.png

779913804.117.png

779913804.119.png

779913804.120.png

779913804.121.png

779913804.122.png

779913804.123.png

779913804.124.png

779913804.125.png

779913804.126.png

779913804.127.png

779913804.128.png

779913804.130.png

779913804.131.png

779913804.132.png

ŚWINOUJŚCIE

okrętowa

dekada

Blisko 100 tysięcy mil

morskich przepłynął w cza-

sie służby orP ,,kontradmirał

Xawery czernicki”, który

9 września 2011 roku obcho-

dził dziesiątą rocznicę pierw-

szego podniesienia bandery.

W latach 2002–2003 uczest-

niczył w misji na Zatoce Per-

skiej. od stycznia 2010 roku

przez półtora roku okręt pro-

wadził działania pod flagą

NAto. stał na czele elitarne-

go stałego Zespołu sił obro-

ny Przeciwminowej oraz

uczestniczył w misji antyter-

rorystycznej pod kryptoni-

mem „Active Endeavour”.

czernicki operował na wo-

dach morza Bałtyckiego, Pół-

nocnego i oceanu Atlantyc-

kiego. okręt dowodzenia

wchodzi w skład 2 Dywizjonu

okrętów transportowo-mino-

wych 8 Flotylli obrony Wy-

brzeża. (AD)

n

wolna konkurencja

rezygnację z narodowych preferencji w zakupach

uzbrojenia przewiduje porozumienie podpisane

między Polską a USa.

SPoTkania

ByDgosZcZ

W 1 Brygadzie logistycznej poże-

gnano kilkudziesięciu logistyków,

którzy polecą do Afganistanu

w składzie X zmiany. Brygada

otrzymała zadanie sformowania

i przygotowania personelu, który

będzie tworzył dwie komendy baz

wojskowych – Warrior i ghazni.

tomaszem matheą, dowódcą ma-

rynarki Wojennej.

M emorandum o porozumieniu

WArsZAWA

generał brygady Andrzej reudo-

wicz , szef centrum Dowodzenia

w Dowództwie operacyjnym sił

Zbrojnych, został powołany na

kanclerza orderu krzyża Wojsko-

wego. kapituła składa się z kanc-

lerza oraz pięciu członków, a po-

wołuje ją na pięć lat prezydent

spośród kawalerów orderu krzyża

Wojskowego.

technologii i własności intelektualnej.

Porozumienie określa również podsta-

wowe procedury, którymi strony po-

winny się kierować podczas przepro-

wadzania przetargów na dostawy

uzbrojenia. Dotyczy to przede wszyst-

kim publikowania informacji na ten

temat, jasnych kryteriów wyboru do-

stawcy, odpowiedniego czasu na przy-

gotowanie i złożenie ofert oraz infor-

macji i uzasadnień dla tych, których

oferty nie zostały wybrane. Stany

Zjednoczone zawarły dotychczas ana-

logiczne memoran-

da z 19 państwa-

mi. (ANN)

między Rządem Rzeczpospoli-

tej Polskiej i Rządem Stanów Zjedno-

czonych Ameryki o wzajemności

w ramach zamówień obronnych” pod-

pisali 8 września 2011 roku minister

Tomasz Siemoniak i ambasador Sta-

nów Zjednoczonych Ameryki w Pol-

sce Lee Feinstein. Zgodnie z doku-

mentem strony umożliwią podmiotom

gospodarczym obu państw wzajemny

udział w przetargach na zakup uzbro-

jenia na zasadach wolnej konkurencji

i bez jakiejkolwiek dyskryminacji.

Memorandum zobowiązuje też do

wymiany informacji związanych

z zakupami uzbrojenia, do ochrony

nabywanych

gDyNiA

omówieniu doświadczenia pol-

skiej marynarki Wojennej zdoby-

WArsZAWA

o współpracy wojskowej między

Polską a Armenią, między innymi

w iraku, gdzie kontyngenty obu

państw służyły w ramach Wielo-

narodowej Dywizji centrum–Po-

łudnie, rozmawiali ministrowie

obrony obu krajów tomasz

siemoniak i sejran ohanian . Jed-

nym z poruszanych tematów było

również zaangażowanie Polski

i Armenii w misję w Afganista-

nie. (AD)

n

tego w operacjach bojowych oraz

ćwiczeniach międzynarodowych

i krajowych poświęcone było

spotkanie admirała Dimitriosa

Elefsiniotisa , dowódcy sił mor-

skich grecji, z admirałem floty

n

6 POLSKA ZBROJNA NR 39 | 25 wRZeśNiA 2011

779913804.133.png

779913804.134.png

779913804.135.png

779913804.136.png

779913804.137.png

779913804.138.png

779913804.140.png

779913804.141.png

779913804.142.png

779913804.143.png

779913804.144.png

779913804.145.png

779913804.146.png

Plik z chomika:

marianoitalianooo

Inne pliki z tego folderu:

polska-zbrojna-nr 41-2011.pdf (10926 KB)
polska-zbrojna-nr 40-2011.pdf (15256 KB)
polska-zbrojna-nr 39-2011.pdf (18762 KB)
polska-zbrojna-nr 38-2011.pdf (18271 KB)
polska-zbrojna-nr 37-2011.pdf (9166 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin