Bąbel Jerzy Tomasz - A pieśń zachowa pamięć wydarzeń [ciałopalenie u Słowian].pdf

(63 KB) Pobierz
Microsoft Word - J.T.Babel.htm
JerzyTomaszBąbel
Apieśńzachowapamięćwydarzeń
....
"Słuchałempiosneknierazkmiećstoletni,
TrącająckościŜelazemoraczem,
Stanąłizagrałnawierzbowejfletni
Pacierzumarłych;lubrymowympłaczem
Wasgłosił,wielcyojcowiebezdzietni[...].
Jakowdzieńsądnyzgrobowcawywoła
Umarłaprzeszłośćtrąbaarchanioła,
Taknadźwiękpieśnikościspodmejstopy
Wolbrzymiekształtyzbiegłysięizrosły."
(AdamMickiewicz;KonradWallenrod)
Wświecieprzyrodyistniejepamięć
genetycznautoŜsamianazinstynktem.Dzięki
niejzwierzęta"wiedzą"jakomijać
niebezpieczeństwazagraŜająceŜyciu,jak
budowaćgniazdaitd.Wprzypadkuistot
ludzkichpamięćgenetycznazostała
wzbogaconanaukąotrzymywanąw
dzieciństwieiodinnychczłonkówgrupyi
kumulowanąprzezcałyokresŜyciawiedzą
płynącązwłasnegodoświadczenia.
Generowaniepamięciwielupokoleńdzięki
wynalazkowipismaitrwałemuzapisowi,jest
jednymznaczelnychaspektówkultury,
wyraźnieodróŜniającąludzkośćodświata
natury.Aspekttenjestpodstawowym
czynnikiemgwałtownegorozwojucywilizacji,
którawXXw.sięgnęławprzestrzeń
kosmiczną.Przezwieletysięcylatludzie
przekazywaliwiedzęnastępnymgeneracjom
główniewformieustnegoprzekazu,który
wymagałdobrejpamięci.Dlalepszego
zapamiętaniatworzonopieśni,którebyły
czymśwrodzajubezspornegoautorytetu.
Rym,rytmimelodiaułatwiałybezbłędne
powtórzenieniezwykleobszernychinformacji.
Całyzasóbwyuczonejwiedzyujmowanow
formęwierszowaną,gdyŜjakpowiadano"z
pieśnisłowaniewyrzucisz".Rzymskifilozof
Seneca(Ep.88,28)twierdził,Ŝe"pewniejsza
jestpamięć,którapróczsiebiesamejniema
Ŝadnegooparcia".Naukatychpieśni
wymagaławielulatŜmudnego"wkuwania".
Celtyccydruidziuczylisięprzez20lat,
przyswajającsobiepamięciowowiedzęz
zakresuteologii,astronomii,geografii,
przyrodyitd.Czynilito,byjaktozaświadcza
JuliuszCezarćwiczyćwłasnąpamięći
zarazemzachowaćpełnymonopolnaową
wiedzę.Wczasachpoprzedzających
powstaniepismaokreślonycyklpieśnizawsze
posiadałznaczeniekronikihistorycznej.
KaŜdyznasprzeraŜasięutratąpamięci,
tym,Ŝeczegośzapomnimy.CzęstoteŜ
wracamydoczasówdzieciństwa.Sąbowiem
onewielkąskarbnicą,zktórejczerpiemysiły
dodalszejwędrówkinadrodzenaszegoŜycia.
KaŜdynaródkorzystazeswejskarbnicy
historycznej,bezktórejprzestajebyćnarodem
atylkogrupąmówiącąjednymjęzykiem.
Kultywujesięrocznicewielkichwydarzeń,
stawiającstosownepomnikiitabliceodlanew
brązie,kutewgranicie.Pomnikitakie,jak
ucząnasdziejeXXw.,niesąjednaktak
trwałeitakwieczne,jaksiętowydajeich
fundatoromitwórcom.Zbytczęstobywają
gruchotaneprzezkolejne"wichryhistorii".
Nieporównywalnieodporniejszananie
okazujesiępieśńgminna.
Wniedzielę17lipca1977r.ogodz.13:30
polskieradiowprogramieIVnadałorelacjęz
FestiwaluŚpiewakówiKapelLudowych,który
odbyłsięwłaśniewKazimierzunadWisłą.
Pierwsząnagrodęotrzymałamieszkanka
obecnegowoj.świętokrzyskiegoza
"archaicznąpieśńludowązSandomierskiego".
Wykonawczyniśpiewała,Ŝegdyumrze...
....
"Napopiółmniespopielta.
Popolumnierozsiejta.
Wyrośniezemniestokrotka.
Zapłaczepomnieiojciecimatka.
Wyrośniezemnielelija.
Zapłaczepomnierodzina".
Wtejzemocjąi
zaangaŜowaniem
śpiewanejpieśni
zachowałosię
zdumiewająco
wieleinformacjio
czasach
poprzedzających
powstanie
państwaPiastów.
Popierwsze
ciałopalenie.
14650838.001.png
"Paląoni[tj.Słowianie]swychzmarłych,
poniewaŜczcząoniogień"pisali
wczesnośredniowiecznidziejopisowiei
geografowiearabscy(np.AllMarwazi,Hudd
al'lamiin.)ieuropejscy,zaświadczając
jednocześnieosamobójstwie(lubzabójstwie)
ipaleniuwdów."Zaczasówpogańskichjego
ojca[BolesławaChrobregoMieszkaI]po
pogrzebiekaŜdegomęŜa,któregopalonona
stosie,obcinanogłowęjegoŜonieiwten
sposóbdzieliłajegolospośmierci".(Thietmar,
Kronika,VIII,3)."Obyczajeichsąpodobnedo
obyczajówHindusów",stwierdzałAbdulHasan
alMasudi(Ipoł.Xw.).
Inneźródłamówią,Ŝe"KiedymęŜczyzna
zostaniespalony,przychodząnastępnego
dnia,biorąjegoprochyiwkładajądourny.
Potemkładąurnęnaszczyciepagórka.Gdy
upłynierokodśmiercizmarłego,domownicy
(rodzina)zbierająsięnadjegogrobem,
przynosząduŜomiodu,którywypijająoraz
robiąnasypnagrobie.[Następnegoroku]
równieŜprzychodzą".
W"Powieścidorocznej"takopisano
zwyczajepogańskichRadymiczów,
WiatyczówiSiewierzan:"IjeŜeliktoumierał,to
czynilinadnimtryznę,apotemczynilistos
Zgłoś jeśli naruszono regulamin