Analiza poziomu życia w poszczególnych województwach.PDF

(574 KB) Pobierz
75401180 UNPDF
PRACA MAGISTERSKA
ANALIZA POZIOMU YCIA W POSZCZEGÓLNYCH
WOJEWÓDZTWACH Z WYKORZYSTANIEM TEORII
ZBIORÓW ROZMYTYCH
Spis tre ci.
1. Wst p i cele pracy. .............................................................................. 3
2. Wiadomo ci teoretyczne...................................................................... 6
2.1. Wybór kryteriów szczegółowych. ...................................................................... 6
2.2. Hierarchiczna struktura kryteriów. ..................................................................... 8
2.3. Sporz dzenie lingwistycznej macierzy parzystych porówna ............................10
2.4. Ustalenie współczynników wzgl dnej wa no ci dla poszczególnych kryteriów
szczegółowych.........................................................................................................11
2.5. Wybór odpowiedniej funkcji u yteczno ci i wyznaczenie jej punktów
kluczowych. ............................................................................................................12
2.6. Sformułowanie kryteriów globalnych. ..............................................................18
3. Algorytmizacja zadania. .................................................................... 21
3.1. Schemat blokowy aplikacji. ..............................................................................21
3.2. Schemat bazy danych. ......................................................................................22
4. Cykl pracy programu. ........................................................................ 26
4.1. Inicjalizacja programu. .....................................................................................26
4.2. Kryteria szczegółowe........................................................................................26
4.3. Kryteria globalne. .............................................................................................34
4.4. Wykresy. ..........................................................................................................38
5. Wnioski. ............................................................................................ 49
6. Literatura........................................................................................... 50
7. Zał czniki.......................................................................................... 51
8. Spis ilustracji. .................................................................................... 55
9. Spis tabel. .......................................................................................... 56
2
1. Wst p i cele pracy.
Teoria zbiorów rozmytych [6], rozpocz ta w 1965 roku artykułem "Fuzzy
Sets" w czasopi mie "Information and Control", autorstwa matematyka
ameryka skiego, Lotfiego A. Zadeha, dzi emerytowanego profesora
Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku i profesora w Berkeley w Kalifornii,
jest obecnie rozwijana bardzo intensywnie i odgrywa coraz wi ksz rol
w zastosowaniach informatycznych matematyki, w tym tak e w zastosowaniach
u ytkowo-technicznych.
W wi kszo ci dziedzin praktycznej działalno ci człowieka mamy do
czynienia z niedoskonało ci informacji. Mo na wymieni ne rodzaje
niedoskonało ci, np. niepewno , niekompletno informacji i inne. Informacje
w warunkach niepewno ci rozmytej, któr spotykamy cz sto w j zyku
naturalnym, mo na nazywa informacj lingwistyczn . Przykładem za
informacji lingwistycznej mog by takie okre lenia jak: mały , du y , bardzo
mały , bardzo du y itp., które s zrozumiałe dla człowieka, ale trudne do
wyra enia w postaci liczbowej. Warto zwróci uwag na fakt, e ka de z tych
okre le lingwistycznych, z uwagi na nieprecyzyjnie zdefiniowane ró nice
miedzy nimi, stanowi pojecie nieostre, niejednoznaczne, rozmyte. Trzeba
podkre li wyst powanie w wy ej wymienionych okre leniach pewnego stopnia
subiektywizmu.
Nale y równie zauwa y , e do czasu sformułowania teorii zbiorów
rozmytych, komputery mogły prawie w cało ci wykorzystywa i przetwarza
informacje numeryczne, natomiast informacje lingwistyczne w bardzo
niewielkim stopniu. Z tego powodu wynikła potrzeba stworzenia aparatu
matematycznego, który umo liwiałby przetwarzanie informacji lingwistycznej
dla celów wspomagania decyzji, które człowiek musi podejmowa w zło onych
sytuacjach. Takim narz dziem słu cym do formalizowania przybli onego
wnioskowania w otoczeniu nieostrych i niejednoznacznych terminów jest
wła nie teoria zbiorów rozmytych. Stworzyła ona mo liwo konstrukcji
3
automatycznych systemów przybli onego wnioskowania. Znalazła te
zastosowanie w systemach wspomagania decyzji w takich dziedzinach jak
technika, medycyna, ekonomia i zarz dzanie.
Teoria zbiorów rozmytych wywiera równie boki wpływ na nauki
podstawowe jak matematyka, fizyka i chemia, co wiadczy o du ym stopniu jej
uniwersalno ci. ródeł logiki rozmytej niektórzy upatruj w pracach wielkiego
polskiego matematyka i logika Jana Łukasiewicza. Zaproponował on taki
rachunek zda , w którym danemu zdaniu mo na przypisa nie tylko jedn
z dwóch warto ci (0 i 1, prawda i fałsz), ale dowoln liczb , zawart pomi dzy
0 a 1. To wła nie wielowarto ciow logik Łukasiewicza zastosował w swej
pionierskiej pracy Lotfi Zadeh, dlatego te logika rozmyta powstała faktycznie
jednocze nie z teori zbiorów rozmytych. Co wi cej, zarówno ona sama, jak
w ogóle teoria zbiorów i liczb rozmytych, znalazły bardzo szybko zastosowanie
w informatyce i to tej najbardziej praktycznej, in ynierskiej; tak szybko, e
wła ciwie dzi mo na mówi o wzajemnej i bezpo redniej inspiracji. Działem
informatyki naj ci lej zwi zanym z rozmytymi poj ciami jest teoria i praktyka
systemów ekspertowych, a tak e teoria i praktyka systemów czasu
rzeczywistego, niezb dnych dzi w sterowaniu wieloma procesami
technologicznymi.
Zbiory rozmyte (ang. fuzzy sets) s wykorzystywane do formalnego
okre lania nieostrych, nieprecyzyjnych lub wieloznacznych poj . Maj one
swoje ródło w rozwoju teorii sterowania, teorii systemów i logik
wielowarto ciowych. Zauwa ono, bowiem, e chocia umysł ludzki jest zdolny
do rozumowania w kategoriach przybli onych, to mimo to jest w stanie
przetwarza dane przybli one i niejednoznaczne oraz wyznacza przybli one
rozwi zania, czego nie s w stanie zrobi komputery działaj ce w oparciu
o cisłe reguły. W teorii zbiorów rozmytych funkcja charakterystyczna została
uogólniona i nazywa si funkcj przynale no ci (u yteczno ci).
Przyporz dkowuje ona ka demu elementowi zbioru warto ci z przedziału [0,1],
4
a nie tylko jedn z warto ci z dwuelementowego zbioru {0,1}, jak to jest
w klasycznej teorii zbiorów.
Logiczn podstaw poj cia podzbioru rozmytego jest logika
wielowarto ciowa. Podzbiór rozmyty umo liwia opisanie poj , których granica
mi dzy posiadaniem pewnej własno ci i jej brakiem jest rozmyta.
Celem pracy jest opracowanie metody i oprogramowania pomocnego przy
analizie poziomu ycia w poszczególnych województwach. W pracy zostanie
wykorzystana metodologia zbiorów rozmytych, w tym wybór kryteriów
szczegółowych, podział kryteriów na kategorie, wyznaczenie lingwistycznej
macierzy parzystych porówna , obliczenie współczynników wzgl dnej
wa no ci, wyznaczenie funkcji przynale no ci (u yteczno ci) i jej punktów
kluczowych, wyznaczenie warto ci kryteriów globalnych oraz sporz dzenie
odpowiednich wykresów ilustruj cych wizualnie uzyskane wyniki. W tym celu
opracowano oprogramowanie, w którym zostały zaimplementowane powy sze
mechanizmy, a tak e utworzono baz danych, w której umieszczono informacje
na temat kryteriów szczegółowych w poszczególnych województwach jak
równie umieszczono dane uzyskane z wylicze przeprowadzonych
z wykorzystaniem zaimplementowanych w aplikacji metodologii matematycznej.
Nale y zaznaczy , e wszystkie dane wykorzystane w programie
pochodz z 31 grudnia 2001r. i s oparte na Roczniku Statystycznym [7].
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin