ZGORZEL GAZOWA
·
ETIOLOGIA:
· Clostridium perfringens :
- laseczka beztlenowa
- nieruchoma, wytwarza otoczkę
- w hodowlach rzadko zarodnikuje
- toksyny (12) :
® a (występuje w zgorzeli, działa hemolizująco, uszkadza płytki krwi i naczynia włosowate)
® b, e, i. (zwiększają przepuszczalność naczyń włosowatych)
PATOGENEZA:
· warunki sprzyjające zakażeniu :
- zanieczyszczone rany głębokie (kłute)
- rany z martwicą tkanek (miażdżone)
- ciało obce w ranie
- rany po zabiegach chirurgicznych w obszarach niedokrwionych
- zwłaszcza gdy w.wym. rany zanieczyszczone są nawozem, lub glebą
OBRAZ KLINICZNY:
· okres wylęgania :
- 1 – 3 dni
· okres pełnoobjawowy :
- początkowo zmiany ograniczone są do okolicy rany
- potem proces szerzy się na okoliczne tkanki obejmując również zdrowe mięśnie i doprowadzajac do ich martwicy
- najpierw pojawia się w ranie silny, gwałtowny ból i obrzęk
- z rany sączy się posokowata wydzielina
- przy ucisku wyczuwa się obecność gazu (crepitatio)
- skóra okolicy rany :
® napięta
® marmurkowata, blada z odcieniem niebieskawym
® wyraźnie chłodna
- rozwój choroby jest dosć szybki, poszerza się obszar zmian martwiczych i występowania gazu
- temperatura
- tachykardia
- niekiedy wymioty i biegunka
- zaburzenia świadomości pojawiają się przeważnie dopiero przed zgonem
· badania labolatoryjne :
- w ciężkich przypadkach cechy hemolizy
· RTG :
- znajdujący się w tkankach gaz uwidacznia obrysy przegród mięśniowych jako czarne cienie na białym tle tkanek miękich
ROZPOZNANIE:
· na podstawie obrazu klinicznego
· posiew materiału na specjalnym podłożu (ropa, wydzielina, bioptat, krew w przypadku posocznicy)
RÓŻNICOWANIE:
· rozległe zapalenie tkanek miękkich i powięzi bez matrwicy mieśni :
- najgroźniejsza forma zakażeń beztlenowcami
- bardzo szybkie, płaszczyznowe szerzenie się zman wzdłuż powięzi z towarzyszącym ropieniem i zbieraniem gazu w tkance
- bardzo szybko (parę godzin) narasta toksemia
- chory zwykle umiera w krótkim czasie
· zgorzel Fourniera :
- wywołana zwykle beztlenowymi paciorkowcami w połączeniu z innymi bakteriami ropotwórczymi
- ból i obrzęk początkowo dotyczą skóry i tkanki podskórnej moszny
- potem stopniowo przenoszą się na okolicę odbytu, członek, oraz powłoki brzuszne
- zajęta skóra i tkanka podskórna ulegają martwicy (gnilny zapach)
- zmiany ogólne w postaci toksemii
· zakażenie beztlenowcami ograniczone wyłącznie do rany :
- często wywołane mieszaną florą bakteryjną (tlenową i beztlenową)
- zmiany ograniczone do skóry i tkanki podskórnej z obecnością gazu pod skórą
- zazwyczaj niebolesne i bez obrzęku
- spotyka się np. w przypadku owrzodzeń stóp i okolicy odbytu u chorych na cukrzycę
· miejscowe ropne zapalenie mięśnia :
- u narkomanów wstrzykujących sobie heroinę
- z wytworzeniem gazu
- nie mają tendencji do rozprzestrzeniania się
LECZENIE:
· antybiotyki :
® początkowo terapia empiryczna, potem wg. antybiogramu
- benzylopenicylina (penicylina G) :
® powyżej 20 mln. j./dz
- klindamycyna
- chloramfenikol
- aminoglikozydy
® przy nie uszkodzonej czynnosci nerek
- cefalosporyny
· metronidazol :
- podaje się łacznie z antybiotykami
· chirurgiczne opracowanie rany :
- nacięcie skóry i tkanki podskórnej w celu udostępnienia tlenu
- drenaż rany
· tlenoterapia :
- w komorze hiperbarycznej leczenie czystym tlenem o do 3 atm. ciśnieniu kilkakrotnie co 8 – 12 godzin przez 1 – 2 godziny
· leczenie ogólne :
- uzupełnienie elektrolitów, wody i białka
POWIKŁANIA:
ROKOWANIE:
PROFILAKTYKA:
· właściwe zaopatrzenie rany
PATRZ TEŻ:
1
lubernat