rozwój - profilaktyka krzywicy i osteoporozy.pdf

(44 KB) Pobierz
PL 2 2008.qxp
pediatria
Zalecenia konsultanta krajowego w dziedzinie pediatrii
i zespołu ekspertów dotyczące profilaktyki krzywicy i osteoporozy
Skład zespołu ekspertów:
doc. dr hab. n. med. Anna Dobrzańska – konsultant krajowy
w dziedzinie pediatrii, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii
Noworodka Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”
w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Andrzej Milanowski – kierownik Kliniki
Pediatrii Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Janusz Książyk – Klinika Pediatrii Instytutu
„Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Witold Lukas – konsultant krajowy
ds. medycyny rodzinnej Kolegium Medycyny Rodzinnej
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Zabrzu
doc. dr hab. n. med. Marta Szymankiewicz – zastępca kierownika
Kliniki Neonatotologii Uniwersytetu Medycznego
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Jerzy Socha – przewodniczący Komisji
Żywienia Dzieci Komitetu Żywienia Człowieka PAN, Klinika
Gastroenterologii, Hepatologii i Immunologii Instytutu
„Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Jadwiga Charzewska – kierownik Zakładu
Epidemiologii i Norm Żywienia Instytut Żywności i Żywienia
dr n. med. Justyna Czech-Kowalska – adiunkt w Klinice Patologii
i Intensywnej Terapii Noworodka Instytutu „Pomnik – Centrum
Zdrowia Dziecka” w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Krystyna Wąsowska-Królikowska – prezes
Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, Klinika Alergologii,
Gastroenterologii i Żywienia Dzieci Uniwersytetu Medycznego
w Łodzi
dr n. med. Halina Weker – kierownik Zakładu Żywienia Instytutu
Matki i Dziecka w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Danuta Chlebna-Sokół – kierownik Kliniki
Propedeutyki Pediatrii Instytutu Medycznego w Łodzi
Do prawid³owego wzrastania i mineralizacji koœci nie-
zbêdne jest zapewnienie dzieciom i m³odzie¿y spo¿ycia
odpowiednich iloœci wapnia oraz witaminy D. Powinny
one pochodziæ z ca³odziennej diety uzupe³nianej ¿ywno-
œci¹ wzbogacan¹ w te sk³adniki i w razie potrzeby prepa-
ratami farmaceutycznymi.
Nale¿y zapewniæ równie¿ odpowiednie dzienne spo¿y-
cie witaminy D:
1. Kobiety ciê¿arne
• Kobiety ciê¿arne powinny suplementowaæ dietê witami-
n¹ D w iloœci 400 j.m. dziennie.
• Suplementacjê nale¿y rozpocz¹æ od drugiego trymestru
ci¹¿y.
Nale¿y zapewniæ dzieciom i m³odzie¿y dzienne spo¿y-
cie wapnia w iloœciach zale¿nych od wieku:
• 0–0,5 roku – 400 mg/dobê,
• 0,5–1 roku – 600 mg/dobê,
• 1–3 lat – 800–1000 mg/dobê,
• 4–9 lat – 800 mg/dobê,
• 10–18 lat – 1200 mg/dobê.
2. Noworodki donoszone
• £¹czne spo¿ycie witaminy D z diety i preparatów far-
maceutycznych powinno wynosiæ 400 j.m. na dobê.
• Moment rozpoczêcia podawania preparatów witaminy D
noworodkom donoszonym nale¿y dobieraæ indywidu-
alnie. Zale¿eæ on powinien od tego, czy matka przyjmo-
wa³a witaminê D w ostatnim trymestrze ci¹¿y oraz
od sposobu ¿ywienia noworodka.
• Noworodki karmione piersi¹, których matki nie otrzy-
mywa³y witaminy D w ostatnim trymestrze ci¹¿y, wy-
magaj¹ rozpoczêcia podawania witaminy D od pierw-
szych dni ¿ycia w iloœci 400 j.m. na dobê. Je¿eli matka
przyjmowa³a witaminê D w ostatnim trymestrze ci¹¿y,
to rozpoczêcie podawania witaminy D powinno nast¹-
piæ w 3. tyg. ¿ycia.
• Noworodki karmione mlekiem modyfikowanym, spo-
¿ywaj¹ce (na dobê) objêtoœæ mleka, która zabezpiecza
zapotrzebowanie dobowe na witaminê D, nie wymaga-
j¹ dodatkowej suplementacji t¹ witamin¹.
• Przy karmieniu mieszanym lekarz ustala dawkê indy-
widualnie, obliczaj¹c zawartoœæ witaminy D w podawa-
nym mleku modyfikowanym.
Dieta dzieci (od 2.–18. roku ¿ycia) powinna zawieraæ
wiêcej mleka i przetworów mlecznych.
Nale¿y wzi¹æ przy tym pod uwagê zawartoœæ wapnia
w ró¿nych produktach i zasadê urozmaiconej diety.
Jednej œredniej szklance mleka pod wzglêdem zawar-
toœci wapnia (240 mg) odpowiadaj¹:
• jeden ma³y kubeczek jogurtu (150 g),
• jedna szklanka kefiru,
• jedna szklanka maœlanki,
• 35 dkg sera bia³ego (4 lub 5 naleœników z serem; ok. 20
pierogów leniwych),
• dwa ma³e trójk¹ciki serka topionego,
• dwa plasterki sera ¿ó³tego.
W innych przetworach mlecznych dla dzieci zawartoϾ
wapnia jest ró¿na w zale¿noœci od receptury.
72 przewodnik lekarza
107368831.001.png
pediatria
3. Niemowlêta
Niemowlêtom karmionym piersi¹ nale¿y podawaæ 400 j.
witaminy D niezale¿nie od tego, czy matka karmi¹ca
przyjmuje preparaty zawieraj¹ce witaminê D.
Niemowlêta karmione mlekiem modyfikowanym nie wy-
magaj¹ dodatkowego podawania witaminy D, o ile iloœæ spo-
¿ytego mleka pokrywa w ca³oœci dzienne zapotrzebowanie.
Uwaga:
Mieszanki mleczne pocz¹tkowe zawieraj¹ ok. 40–60
j.m. witaminy D w 100 ml.
Mieszanki mlecze nastêpne zawieraj¹ ok. 56–76 j.m.
witaminy D w 100 ml.
Pokarm kobiecy zawiera ok. 1,5–8 j.m. witaminy D
w 100 ml.
4. Dzieci od 1. do 18. roku ¿ycia
Od 1. do 18. roku ¿ycia dzieci wymagaj¹ dodatkowej
poda¿y witaminy D w iloœci 400 jednostek pochodz¹cej
z ¿ywnoœci wzbogacanej t¹ witamin¹ lub preparatów far-
maceutycznych.
Dzia³anie witaminy D bêdzie skuteczne pod warun-
kiem stosowania urozmaiconej diety zawieraj¹cej odpo-
wiednie iloœci wapnia oraz przy przestrzeganiu zasady ak-
tywnego wypoczynku na œwie¿ym powietrzu.
Uwaga
Zespó³ rekomenduj¹cy zwraca uwagê, ¿e nie ma ¿ad-
nych podstaw do zmiany zalecanego dawkowania witami-
ny D jedynie na podstawie wielkoœci ciemienia, opóŸnio-
nego z¹bkowania, opóŸnionego pojawiania siê j¹der
kostnienia g³owy koœci udowej czy te¿ nadmiernego po-
cenia siê dziecka! W w¹tpliwych przypadkach nale¿y wy-
konaæ oznaczenie podstawowych parametrów gospodar-
ki wapniowo-fosforanowej oraz poziomu witaminy D 3
(25OHD 3 ).
Stwierdzenie u dziecka (otrzymuj¹cego witaminê D
w zalecanej dawce) rozmiêkania potylicy nie upowa¿nia
do rozpoznania niedoboru witaminy D i wymaga wyko-
nania badañ diagnostycznych. Rozmiêkanie potylicy mo-
¿e wskazywaæ na nadmiar fosforanów, a zdarza siê rów-
nie¿ u zdrowych, szybko rosn¹cych niemowl¹t.
74 przewodnik lekarza
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin