pyt.24
STAN PRZEDRAKOWY (STATUS PRAECANCEROSUS) - procesy patologiczne, na podłożu których częściej rozwijają się nowotwory niż w tkankach prawidłowych.
1. właściwe stany przedrakowe = ZMIANY PRZEDRAKOWE
o rogowacenie starcze skóry - KERATOSIS PRAECANCEROSA
o róg skórny - CORNU CUTANEUM
o skóra pergaminowa - XERODERMA PIGMENTOSA
o LEUKOPLAKIA
o nadżerka w szyjce macicy z dysplazją
o nadżerka połowiczo epidermizowana
o polipowatość rodzinna j. grubego - ale NIE pojedynczy polip
o ch, Recklinghausena
o keratosis solaris
o melanosis praeblastomosa
o rozrost gruczołowy atypowy endometrium
1. stany przedrakowe w szeroki ujęciu - na ich podłoży powstają właściwe stany przedrakowe
o skóra starcza (KERATINISATIO SENILIS ??)
o nadżerka szyjki macicy
o przewlekły wrzód żołądka (NIE dwunastnicy)
o mastopatia sutka (tylko EPITHELIOPLASIA)
o kikut i metaplazja jelitowa żołądka
o marskość wątroby
o brodawczaki - w ukł. moczowym
o torbielaki - w jajniku
o przewlekłe zapalenie zanikowe żołądka
3. stany przedrakowe dziedziczone
o skóra żółta, pergaminowa
o plipowatości rodzinne j. grubego
o mnogie nerwiako-włóknianki - ch. Recklinghausena
przykład:
ROGOWACENIE STARCZE (KERATOSIS PRAECANCEROSA)
· zmiany występują na podłoży starczego zwyrodnienia skóry
· stan przedrakowy właściwy
· klinicznie:
o ogniskowe, żółtawe, szorstkie plamy na skórze
o często pokryte łuskami
o nawarstwienia rogowe mogą przypominać róg skórny
o średnica ok 1cm
o lokalizacja: twarz, małżowina uszna, szyja, grzbiet rąk
· bujanie nowotworowe złośliwe - pojawia się obwodowe zapalenie i rozrost mas z owrzodzeniem
Histopatologia - 2 typy:
1. o małej aktywności rozrostowej - KERETINISATIO SIMPLEX - nie stanowi bliskiego zagrożenia rakiem - postać ATROFICZNA
Cechy:
1. cienki naskórek
2. atypizacja komórek warstwy podstawnej, nie dotyczy ujść gruczołów potowych
3. patologiczne rogowacenie - nawarstwianie blaszek
4. akantotyczne rozwartswienie naskórka
1. o dużej aktywnościrozrostowej - KERATINISATIO PRAECANCEROSA HYPERTROPHICA vel PROLIFERANS - postać PRZEROSTOWA
Stan przedrakowy właściwy
1. zgrubienie naskórka
2. atypia warstw powierzchniowych
3. zatarcie warstwowości
4. duże nawarstwienie keratyny - kształt rogu
5. rozrost AKANTOTYCZNY
6. pobudzenie melanocytów - przebarwienie
7. zwyrodnienie podścieliska, zaburzenie unaczynienia
8. nagromadzenie melaniny
9. nacieki zapalne z limfocytów, plazmocytów i histiocytów
10. na tym podłożu rozwijają się raki PŁASKONABŁONKOWE typu EPIDERMOIDALNEGO o przebiegu mniej złośliwym niż inne raki epidermoidalne
lubernat