Kręgosłup komputerowca.pdf

(1024 KB) Pobierz
jak to dziala 2k.qxd
jak to dzia ł a
ka z serii „Jak to dzia³a”. Przecie¿ „krêgos³up – jaki
jest, ka¿dy widzi!”. Poza tym – to temat dla lekarzy!
Otó¿ nie! Zanim Wasz krêgos³up stanie siê „tematem
dla lekarzy”, w³aœnie Wy – m³odzi komputerowcy, mu-
sicie wiedzieæ, jak do tego nie dopuœciæ.
Temat jest na tyle wa¿ny, ¿e doszed³em do wnio-
sku, ¿e ten podstawowy mechanizm naszego koœæca
powinien byæ Wam zaprezentowany wraz z przedsta-
wieniem istniej¹cych ju¿ od dawna technicznych œrod-
ków zaradczych.
Spójrzcie z boku na kolegê, siedz¹cego przy
komputerze na typowym fotelu. Zobaczycie pochylone
plecy, wygiête w ³uk w stronê przeciwn¹ ni¿ tzw. lordo-
za – naturalne wygiêcie krêgos³upa, wykszta³cone
przez kilkadziesi¹t tysiêcy lat ewolucyjnego rozwoju
cz³owieka .
Gdy siedzimy na tradycyjnym krzeœle z oparciem,
miednica jest w tzw. ty³opochyleniu, co powoduje znie-
sienie lordozy odcinka lêdŸwiowego (wyprostowanie
prawid³owej, naturalnej krzywizny). Skutkiem tego s¹
niefizjologiczne zmiany krzywizn w odcinku piersiowym
i szyjnym. D³ugotrwa³e utrzymywanie takiej pozycji utr-
wala wadliw¹ postawê, doprowadzaj¹c do nienaturalnie
wysuniêtej do przodu g³owy i zaokr¹glonych pleców.
W takiej pozycji szkielet cz³owieka poddany jest
dzia³aniu d³ugotrwa³ych naprê¿eñ, przekraczaj¹cych
znacznie, to co zaprojektowa³a ewolucja.
Si³y, jakie dzia³aj¹ podczas siedzenia, ze wzglê-
du na dynamikê i z³o¿onoœæ naszego krêgos³upa s¹
doœæ trudne do zmierzenia. Podjêli siê tego jednak leka-
rze amerykañscy.
Wed³ug ich pomiarów, podczas prostego, fizjolo-
gicznie prawid³owego siedzenia naprê¿enie w elemen-
1
Kręgosłup „komputerowca”
Kazimierz Topr
1
tach krêgos³upa na wysokoœci trzeciego krêgu odcinka
lêdŸwiowego odpowiada ok. 140% masy cia³a. Tymcza-
sem w pozycji pochylonej to samo naprê¿enie wynosi
ok. 275%.
Nikt nie jest w stanie siedzieæ prosto przez d³u¿-
szy czas z powodu zniekszta³conych krzywizn krêgos-
³upa i wysi³ku miêœni. Dlatego te¿ odruchowo pochyla-
my siê, by odci¹¿yæ napiêcie miêœni, kosztem krêgos³u-
pa. I co siê wtedy dzieje? Niestety, dziej¹ siê rzeczy
przykre. Krêgi odcinka lêdŸwiowego, zamiast przenosiæ
obci¹¿enie ca³ym obwodem, w dodatku z amortyzacj¹,
2
krêg
dyski miêdzykrêgowe
36
Nie jesteœmy niestety ewolucyjnie przystosowa-
ni do siedzenia, lecz do chodzenia, biegania za zwie-
rzyn¹ itd. Ewolucja dzia³a nies³ychanie powoli. Na to,
¿eby wykszta³ci³a siê rasa ludzi dostosowanych do
siedzenia, trzeba poczekaæ co najmniej 300–400 tys.
lat! A jak to teraz wygl¹da? Przyjrzyjmy siê temu nie-
co bli¿ej.
B yæ mo¿e zdziwi³ Was tytu³ i temat kolejnego odcin-
15900588.112.png 15900588.119.png
 
15900588.136.png
 
15900588.008.png
 
15900588.028.png
 
15900588.043.png
 
15900588.056.png
 
15900588.071.png 15900588.077.png 15900588.078.png 15900588.079.png 15900588.080.png 15900588.081.png 15900588.082.png 15900588.083.png
 
15900588.084.png 15900588.085.png 15900588.086.png
jak¹ zapewniaj¹ elastyczne
dyski miêdzykrêgowe –
przenosz¹ to obci¹¿enie je-
dynie czêœci¹ obwodu. Krê-
gos³up patologicznie zmie-
niony, tj. z wyprostowan¹
lordoz¹ lêdŸwiow¹ i szyjn¹,
ma 17 (siedemnaœcie) razy
mniejsz¹ wytrzyma³oœæ
w stosunku do giêtkiej,
amortyzowanej sprê¿yny,
jak¹ jest w stanie prawid³o-
wym.
2
Elastyczne dyski wy-
suwaj¹ siê, co oznacza tzw.
dyskopatiê. Uciskaj¹ na wy-
chodz¹ce z rdzenia krêgo-
wego korzenie nerwu kul-
szowego, powoduj¹c bar-
dzo bolesne objawy, tzw.
rwy kulszowej, inaczej po-
strza³u, a po niemiecku
z fantazj¹: Hexenschu
(strza³ wiedŸmy!). To nie
jest straszenie, to przykra
prawda, któr¹ lekcewa¿y
siê w Waszym wieku, ale
skutki tych b³êdów ujawni¹
siê niezawodnie i bez-
wzglêdnie, tylko w wieku
trochê dojrzalszym!
Oczywiœcie jest
sport: p³ywanie, tenis itd.
Ale porównajcie: œrednio
60–70 godzin tygodniowo
przy komputerze i przy
biurku, z 3–4 godzinami up-
rawiania sportu! P³akaæ siê
chce i to nad Wami! Co
z tym fantem zrobiæ? Sko-
rzystaæ z drobnych (na ra-
zie) osi¹gniêæ techniki.
Kilkanaœcie lat temu
pojawi³ siê nowy typ ergo-
nomicznego „urz¹dzenia do
siedzenia przy komputerze”
(bo nie jest podobne do
krzes³a!) – tzw. klêkosiad .
Nieprawidłowa postawa siedząca
podczas pracy przy komputerze
doprowadzi nasz organizm do:
a) powstania lordozy
b) zaniku lordozy
c) dyskopatii
3
3
2
1
4
4
3
37
15900588.087.png 15900588.088.png 15900588.089.png 15900588.090.png 15900588.091.png 15900588.092.png
 
15900588.093.png
 
15900588.094.png
 
15900588.095.png 15900588.096.png 15900588.097.png 15900588.098.png 15900588.099.png
 
15900588.100.png 15900588.101.png 15900588.102.png 15900588.103.png 15900588.104.png 15900588.105.png 15900588.106.png 15900588.107.png 15900588.108.png 15900588.109.png 15900588.110.png 15900588.111.png 15900588.113.png 15900588.114.png
 
15900588.115.png
 
15900588.116.png
 
15900588.117.png
 
15900588.118.png 15900588.120.png 15900588.121.png
 
15900588.122.png 15900588.123.png 15900588.124.png
 
15900588.125.png
 
15900588.126.png
 
15900588.127.png 15900588.128.png 15900588.129.png 15900588.130.png 15900588.131.png 15900588.132.png 15900588.133.png 15900588.134.png 15900588.135.png 15900588.137.png 15900588.138.png 15900588.139.png 15900588.140.png 15900588.141.png 15900588.142.png 15900588.143.png 15900588.144.png 15900588.145.png 15900588.146.png 15900588.001.png
 
15900588.002.png
 
15900588.003.png
 
15900588.004.png 15900588.005.png 15900588.006.png 15900588.007.png 15900588.009.png 15900588.010.png 15900588.011.png 15900588.012.png 15900588.013.png 15900588.014.png 15900588.015.png 15900588.016.png 15900588.017.png 15900588.018.png 15900588.019.png 15900588.020.png 15900588.021.png 15900588.022.png 15900588.023.png 15900588.024.png 15900588.025.png 15900588.026.png 15900588.027.png
 
15900588.029.png
 
15900588.030.png
 
15900588.031.png
 
15900588.032.png 15900588.033.png 15900588.034.png
 
15900588.035.png 15900588.036.png 15900588.037.png 15900588.038.png 15900588.039.png 15900588.040.png
 
15900588.041.png
 
15900588.042.png
 
15900588.044.png
 
15900588.045.png
 
15900588.046.png
 
15900588.047.png
 
15900588.048.png
 
15900588.049.png
 
15900588.050.png 15900588.051.png 15900588.052.png 15900588.053.png 15900588.054.png
 
15900588.055.png
 
15900588.057.png
 
15900588.058.png
 
15900588.059.png 15900588.060.png 15900588.061.png 15900588.062.png 15900588.063.png 15900588.064.png
 
15900588.065.png
 
15900588.066.png
 
15900588.067.png 15900588.068.png 15900588.069.png 15900588.070.png 15900588.072.png 15900588.073.png 15900588.074.png
jak to dzia ł a
Urz¹dzenie jest produkowane
przez kilka firm i kupuj¹c je,
trzeba bardzo uwa¿aæ , ponie-
wa¿ s¹ wersje nienadaj¹ce siê
do niczego! Produkuj¹ je ludzie,
niemaj¹cy pojêcia o anatomii
i o tym, jak dzia³a krêgos³up!
Z teoretycznych za³o¿eñ
wynika, ¿e siedzisko klêkosiadu
powinno byæ nieco pochylone,
przodem w dó³, w zwi¹zku
z czym musi byæ ukszta³towane
anatomicznie, czyli podwójnie
wg³êbione (w okolicach koœci
kulszowych), z podwy¿szonym
przodem – ³êkiem , ¿eby sie-
dz¹cy nie zje¿d¿a³ w dó³. K¹t
pochylenia powinien w zasa-
dzie pomóc ustaliæ ortopeda, bo
nie dla ka¿dego bêdzie on jed-
nakowy. Zale¿y to od wieku,
wzrostu, budowy koϾca i zaa-
wansowania dyskopatii. Kolana
maj¹ siê opieraæ na ni¿ej
umieszczonym, tak¿e anato-
micznie dopasowanym klêczni-
ku, który musi byæ odpowied-
nio ustawiony: na odleg³oœæ, bo nie wszyscy maj¹ nogi
jednakowej d³ugoœci i równie¿ pod odpowiednim k¹-
tem, ¿eby kolana nie „wyje¿d¿a³y” do przodu. Proporcje
wzajemnych ustawieñ siedziska i klêcznika musz¹ byæ
tak dobrane, ¿eby k¹t pomiêdzy udem a podudziem nie
by³ zbyt ma³y i nie powodowa³ ucisku i upoœledzenia
kr¹¿enia krwi w obrêbie tylnej powierzchni stawu kola-
nowego. Samo oparcie kolan o klêcznik musi byæ wy-
godne, ¿eby tej czêœci obci¹¿enia, jaka przypada na ko-
lana, nie przenosi³y koœci piszczelowe, jak to siê dzieje
w przypadku Ÿle wyregulowanego klêkosiadu. Oczy-
wiœcie i siedzisko, i klêcznik musz¹ byæ odpowiednio
otapicerowane, bo przecie¿ jest to sprzêt do wielogo-
dzinnej pracy.
Wszystko to powoduje, ¿e generalnie rzecz bio-
r¹c, siedzi siê znacznie wy¿ej ni¿ na zwyk³ym fotelu
komputerowym. Oczywiste jest, ¿e ustawienie monito-
ra i klawiatury musi byæ do tej wysokoœci dostosowa-
ne: jedno i drugie znacznie wy¿ej ni¿ siê to normalnie
spotyka. Przy prawid³owo wykonanym i wyregulowa-
nym klêkosiadzie nie powinno
odczuwaæ siê ¿adnego wysi³ku,
zwi¹zanego ze stabilizacj¹ syl-
wetki. Hinduscy jogowie, sie-
dz¹c w pozycji kwiat lotosu –
optymalnej fizjologicznie ze
wzglêdu na krêgos³up – potra-
fi¹ tak siedzieæ godzinami i to
ich nie mêczy i nie niszczy ich
zdrowia!
W budowie klêkosiadu
ciekawostk¹ jest wielopozycyj-
na zapadka, s³u¿¹ca do regu-
lacji wysokoœci siedziska tzw.
rostomat. Jest to nazwa han-
dlowa niewielkiego urz¹dzenia,
nale¿¹cego do grupy akceso-
riów meblowych, mebli raczej
specjalistycznych, jak: kanapki do masa¿u
leczniczego, sto³y zabiegowe, krzes³a rehabi-
litacyjne itp.
Jest potrzebne wszêdzie tam, gdzie
zachodzi potrzeba ustawiania jednego ele-
mentu wzglêdem drugiego, nastawiania na
okreœlon¹ wysokoœæ, a zw³aszcza ustawiania
czegoœ pod ¿¹danym k¹tem.
Mo¿na by powiedzieæ: bana³. Jednak
nie, jest to urz¹dzenie nale¿¹ce do grupy ta-
kich sprytnych drobnych mechanizmów, ¿e
patrz¹c na nie, trudno niekiedy odgadn¹æ,
jak to dzia³a.
Ogólny widok rostomatu, czyli „roz-
pórki automatycznej” przedstawia . Obyd-
wie koñcówki z otworami s¹ zamocowane:
jedna do sta³ej, druga do ruchomej czêœci
mebla. Je¿eli rostomat jest zwarty, to ko³ek
rygluj¹cy 1 znajduje siê w lewym po³o¿eniu,
na koñcu pod³u¿nej szczeliny korpusu. Roz-
suwaj¹c mechanizm, powodujemy zaskaki-
wanie ko³ka zapadkowego za kolejne wyciê-
cia 2. Do ka¿dego z tych wyciêæ ko³ek, popy-
chany sprê¿yn¹ 3, mo¿e wskoczyæ i zafikso-
waæ mechanizm w odpowiadaj¹cym mu po-
³o¿eniu. Ruch powrotny w lewo nie jest wte-
dy mo¿liwy; mechanizm daje siê poruszaæ
skokowo wy³¹cznie w praw¹ stronê. Po ca³kowitym
rozsuniêciu rostomatu ko³ek rygluj¹cy znajduje siê
w prawym koñcu szczeliny. Z ruchom¹ czêœci¹ urz¹-
dzenia wspó³pracuje plastikowa przesuwka 4, dopaso-
wana do korpusu tak, ¿e mo¿e siê przesuwaæ, ale ze
stosunkowo sporym oporem. Kszta³t tej przesuwki jest
tak dobrany, ¿e gdy wysuwka zaczyna poruszaæ siê
w lewo, zamyka wejœcie do zaczepu korpusu, dziêki
czemu ca³oœæ mo¿e przesuwaæ siê bez zatrzymywania.
Odpowiada to komputerowemu resetowi; po przesuniê-
ciu w lewo do oporu mo¿na z powrotem przesun¹æ wy-
suwkê w prawo i zablokowaæ j¹ w jednym z piêciu wy-
ciêæ rygluj¹cych. Czyli: drobna rzecz, a cieszy!
Oprócz klêkosiadu spotkaæ mo¿na na rynku tzw.
kozio³ek – równie¿ przeznaczony do pracy przy kompu-
terze , czyli rodzaj sto³ka barowego, o kszta³cie siod³a
do konnej jazdy, bez pod³okietników i oparcia na nogi.
O ile kszta³t siod³a sprzyja zachowaniu prawid³o-
wej, pionowej sylwetki z lordoz¹, o tyle brak stabilizacji
postawy – jak w klêkosiadzie – jest wad¹, poniewa¿
zmusza do nadmiernej pracy zespo³ów miêœ-
ni nóg i miêœni kszta³tuj¹cych sylwetkê. Byæ
mo¿e „po¿enienie” obu tych sprzêtów da³o-
by ciekawy efekt: siod³o zamiast siedziska
w klêkosiadzie i klêcznik u³atwiaj¹cy stabili-
zacjê sylwetki. Prawdopodobnie przyda³by
siê pod³okietnik pod lew¹ rêkê (dla leworêcz-
nych pod praw¹), bo po prostu nie ma co
z ni¹ zrobiæ, a mog³aby pomóc w stabilizacji
sylwetki.
Klêkosiad i kozio³ek bêd¹ siê jeszcze
rozwijaæ, pocieszaj¹ce jest to, ¿e w ogóle s¹
i ¿e siê o tym myœli, choæ jeszcze doœæ nie-
zdarnie. Problem krêgos³upów komputerow-
ców jest, bêdzie narasta³ i za 25–35 lat stanie
siê bardzo du¿ym, niemal epidemicznym te-
matem! Wy, wiedz¹c o co chodzi, macie
szansê tego unikn¹æ.
4
3
5
38
15900588.075.png 15900588.076.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin