sozsherb.pdf

Marta Bogdanowicz, Ewa Lubianiec

Skale Obserwacji Zachowania

Zastosowanie: Skale Obserwacji Zachowania opracowano z myślą o ocenie zachowania dzieci

uczestniczących w zajęciach prowadzonych metodą Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Skale

Obserwacji Zachowania szczególnie są przydatne do opisu i oceny zachowania dzieci w okresie

wczesnego dzieciństwa, w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym.

Materiał:

I. Skale Obserwacji Zachowań (wskaźnik zachowań)

II. Arkusz Zapisu Obserwacji

III. Profil Zachowania

Instrukcja: Przed zajęciami z dzieckiem przeczytaj dokładnie opis wszystkich skal obserwacji,

zawierający wskaźnik konkretnych zachowań. Staraj się obserwować dziecko podczas zajęć, biorąc pod

uwagę wszystkie przejawy jego zachowania, a w szczególności te, które odpowiadają wskaźnikom

zawartym w skalach obserwacji. Po zakończeniu zajęć spróbuj ocenić zachowanie obserwowanego

dziecka, zakreślając kółkiem na każdej ze skal taką pozycję (od0 do6), która najlepiej charakteryzuje

zachowanie dziecka podczas prowadzonych zajęć. Najlepiej, gdy obserwacje prowadzi i notuje podczas

prowadzonych zajęć osoba specjalnie w tym zakresie przygotowana, nie biorąca udziału w zajęciach.

Następnie przenieś dane na Arkusz Zapisu Obserwacji (można go również używać w czasie prowadzenia

obserwacji). Wykreśl Profil Zachowania i dokonaj interpretacji danych uzyskanych z obserwacji i ich

opracowania. Profil Zachowania uzyskujemy obliczając średni wynik w każdej z kategorii skal i

umieszczając go na diagramie.

Na przykład w kategorii "Rozwój emocjonalny" należy 9 skal. Dodaj wyniki wszystkich

dziesięciu skal i sumę podziel przez 9. Wynik będzie się mieścił w przedziale od 0 do 6 pkt. Nanieś go na

Profil Zachowania. Tak samo postępuj z pozostałymi kategoriami zachowania, które oceniasz. Analiza

diagramu "Profil Zachowania pozwala na dokonanie oceny zachowania dziecka pod kątem rozwoju

psychomotorycznego: poziomu jego rytmu i tempa. Dokonanie takiej interpretacji Profilu umożliwia

wykrycie przypadków opóźnienia rozwoju i dysharmonii rozwoju psychomotorycznego.

I. SKALE OBSERWACJI ZACHOWANIA

Przedstawione poniżej skale opisują różne stany i zachowania dziecka, które można zaobserwować

podczas terapii prowadzonej metodą Sherborne. Oceń prowadzone przez ciebie dziecko na każdej ze skal,

zakreślając kołkiem odpowiedni numer wprost na skali lub na Arkuszu Zapisu Obserwacji.

1. Znajomość części ciała:

a) Nie potrafi wskazać żadnej części ciała

b) Wskazuje 2-3 podstawowe części ciała ( np. głowa, ręka, noga)

c) Potrafi wskazać 4-6 części ciała ( np. głowa, ręka, noga, oko, buzia, nos)

d) Potrafi wskazać 7-9 części ciała (np. głowa, ręka, noga, oko, buzia, nos, brzuch, usta, włosy)

e) Potrafi wskazać 10-13 części ciała

f) Potrafi wskazać 14-16 części ciała

g) Potrafi wskazać wszystkie części ciała łącznie z brodą, nadgarstkiem, palcami, piętą, rzęsami itp.

2. Reakcja na trudne ćwiczenia:

a) Nie chce wykonywać żadnego trudnego ćwiczenia, stawiając silny opór

b) Wykonuje trudne ćwiczenia zachęcane i przy pomocy, ale bardzo rzadko

c) Wykonuje trudne ćwiczenia przy pomocy

d) Wykonuje niektóre trudne ćwiczenia bez pomocy, ale wymaga zachęty

e) Niektóre trudne ćwiczenia wykonuje samodzielnie, bez zachęty

f) Chętnie wykonuje trudne ćwiczenia

g) Spontanicznie i chętnie wykonuje wszystkie najtrudniejsze ćwiczenia

3. Ekspresja emocji:

a) Brak ekspresji emocji lub nie kontrolowana ekspresja, nieopanowanie w reakcjach emocjonalnych

w każdej sytuacji

b) Bardzo silne zahamowanie w wyrażaniu emocji lub bardzo żywe, nadmierne wyrażanie emocji,

niewspółmierne do siły bodźca, występujące nagminnie

c) Zahamowanie w wyrażaniu emocji lub żywe reakcje emocjonalne, bardzo rzadko wyrażane

adekwatnie do bodźca

d) Emocja i uczucie czasami wyrażane adekwatnie do bodźca

e) Emocja i uczucie często wyrażane adekwatnie do bodźca

f) Emocja i uczucie bardzo często wyrażane adekwatnie do bodźca

g) Emocja i uczucia zawsze wyrażane adekwatnie do bodźca

4. Nastrój:

a) Apatia albo silne przygnębienie, płaczliwość, rozdrażnienie lub euforyczny nastrój,

nieopanowanie w reakcjach emocjonalnych występują w każdej sytuacji

b) Obojętność albo silne przygnębienie, płaczliwość, rozdrażnienie lub nadmierna wesołkowatość,

zawadiackie zachowanie występują nagminnie

c) Obojętność albo przygnębienie, płaczliwość, rozdrażnienie lub wesołkowatość, zawadiackie

zachowanie występują bardzo często

d) Obojętność albo przygnębienie, płaczliwość, rozdrażnienie lub wesołkowatość, zawadiackie

zachowania występują często

e) Obojętność albo przygnębienie, płaczliwość, rozdrażnienie lub wesołkowatość, zawadiackie

zachowania występują czasami bez wyraźnej przyczyny. Przeważa nastrój pogodny, adekwatny

do sytuacji

f) Dominuje nastrój pogodny, adekwatny do sytuacji

g) Pogodny, adekwatny do sytuacji nastrój występuje zawsze

5. Reakcje na bliski kontakt fizyczny:

a) Silny opór, odmawia jakiegokolwiek kontaktu lub wymusza kontakt, nie chce go przerwać

b) Bardzo trudno wchodzi w kontakt, długo nie chce go zaakceptować lub nadmiernie "klei się", nie

chcąc go przerwać

c) Zgadza się na kontakt po długiej zachęcie, zachowując wyraźny dystans, lub wchodzi w kontakt tak

szybko, bez dystansu, i nie potrafi go przerwać

d) Bardzo rzadko utrzymuje kontakt bez oporu i zwykle z pewnym dystansem lub często dąży do

bliskiego kontaktu, długo nie chcąc go przerwać

e) Zwykle po zachęcie pozytywnie reaguje na próby nawiązania kontaktu lub potrafi zachować

odpowiedni dystans

f) Utrzymuje kontakt bez oporu, z należytym dystansem

g) Zawsze chętnie wchodzi w kontakt i utrzymuje go zawsze granicach odpowiedniego dystansu

6. Reakcja na pieszczoty:

a) Bardzo silny opór, kategorycznie odmawia przyjmowania i odwzajemniania pieszczot lub bez

przerwy je wymusza w sposób bardzo natarczywy

b) Bardzo niechętnie przyjmuje pieszczoty, nigdy ich nie odwzajemnia lub nagminnie się ich domaga

c) Bardzo rzadko zgadza się na pieszczoty i bardzo rzadko je odwzajemnia lub zbyt często się ich

domaga

d) Czasami zgadza się na pieszczoty i rzadko je odwzajemnia

e) Często pozytywnie reaguje na pieszczoty i je odwzajemnia

f) Chętnie przyjmuje pieszczoty i je odwzajemnia

g) Zawsze chętnie przyjmuje pieszczoty i zawsze je odwzajemnia

7. Stereotypie w zachowaniu:

a) W zachowaniu występują wyłącznie stereotypie

b) W zachowaniu dominują stereotypie

c) Stereotypie występują rzadko

d) Stereotypie zdarzają się rzadko

e) Stereotypie występują wyjątkowo, bardzo rzadko

f) Jednorazowo zanotowano przejawy stereotypii

g) Stereotypie nigdy nie występują

8. Postawa twórcza, kreatywność:

a) Nie proponuje nic nowego

b) Naśladuje zachowania innych

c) Rzadko proponuje własne ćwiczenia

d) Czasami proponuje własne ćwiczenia

e) Często proponuje własne ćwiczenia

f) Często proponuje własne, nowe ćwiczenia

g) Bardzo pomysłowe, bardzo często proponuje nowe ćwiczenia

h) Inicjuje wyłącznie nowe, pomysłowe zabawy

9. Aktywność podczas pracy:

a) Opiera się, nie chce uczestniczyć w zajęciach

b) Bierne, całkowicie poddaje się dorosłemu

c) Sporadyczne przejawy aktywności własnej jako reakcja na zachętę

d) Zachęcane, aktywnie uczestniczy w zajęciach

e) Czasami występuje z inicjatywą ćwiczeń bez zachęty

f) Aktywne, często inicjuje ćwiczenia

g) Bardzo aktywne, bardzo często występuje z inicjatywą ćwiczeń

10. Przejawy lęku w zachowaniu (płacz, krzyk, odmowa bliskiego kontaktu, obawa przed otwartą

lub zamkniętą przestrzenią):

a) Dominują w zachowaniu dziecka

b) Bardzo często występują

c) Często występują

d) Występują w sytuacjach nowych i trudnych, lecz są nasilone

e) Rzadko występują, lecz są nasilone

f) Bardzo rzadko występują i są adekwatne do sytuacji

g) Nigdy nie występują bez przyczyny

11. Zdolność nawiązywania kontaktu z drugą osobą:

a) Opór przed kontaktem, negatywizm

b) Bierność, obojętność na próby nawiązania kontaktu ze strony drugiej osoby

c) Reaguje nieufnie na próby kontaktu ze strony drugiej osoby

d) Nieśmiałe próby nawiązania kontaktu z drugą osobą i pozytywna reakcja na ich odwzajemnienie

e) Odwzajemnia zainteresowanie swoją osobą, odważnie wchodzi w kontakt z druga osobą

f) Odważnie dąży do nawiązania kontaktu z drugą osobą

g) Kontakty z innymi osobami nawiązuje zawsze i w każdych warunkach

12. Reakcja dziecka przy wejściu na zajęcia:

a) Bardzo silny negatywizm, krzyk, płacz przy wejściu na salę, zdecydowanie odmawia wejścia na salę

b) Zawsze dominuje niepewność, wyraźne oznaki niepokoju

c) Często dominuje niepewność, oznaki niepokoju

d) Niepewność, oznaki niepokoju występują czasami obok rzadko pojawiających się reakcji

pozytywnych (zainteresowanie zajęciami, pogodny nastrój)

e) Bardzo rzadko występuje niepewność, oznaki niepokoju, częstsze są reakcje pozytywne

f) Często występują reakcje pozytywne, wyrażające zadowolenie i zainteresowanie rozpoczynającymi

się zajęciami

g) Zawsze występuje pogodny nastrój, zadowolenie i zainteresowanie rozpoczynającymi się zajęciami

13. Reakcja na zabawy zbiorowe:

a) Negatywizm, ostry opór

b) Niechęć, brak zainteresowania

c) Czasami, po namowie włącza się do zabaw zbiorowych

d) Po namowie często w nich uczestniczy

e) Często uczestniczy w tych zabawach, czasami z własnej inicjatywy

f) Bardzo często bierze w nich spontaniczny udział

g) Zawsze bardzo chętnie w nich uczestniczy

14. stosunek do innych dzieci podczas zabawy:

a) Silna agresja i rywalizacja z innymi dziećmi, zazdrość, egoizm, wrogość zawsze występuje podczas

zabawy z innymi dziećmi

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: