MAŁOPŁYTKOWOŚĆ
THROMBOCYTOPENIA
·
ETIOLOGIA:
WRODZONA :
- występuje bardzo rzadko
· małopłytkowość AD :
- izolowana
- zespól May – Hegglina
· makrotrombocytopenia z głuchotą (zesp. Epsteina, Fetchnera)
· makrotrombocytopenia śródziemnomorska :
· małopłytkowość z brakiem koci promieniowych (TAR) :
· małopłytkowosć amegakariocytowa :
· zespół Wiskotta – Aldricha :
· niedokrwistość Fanconiego :
NABYTA :
· spowodowana ¯ tworzenia płytek :
zakażenia
promieniowanie jonizujące - różyczka noworodków
niedobory pokarmowe uszkodzenie megakariocytów
- vit. B12
- kwas foliowy
leki trucizny choroby układu krwiotwórczego
- cytostatyki - sole metali ciężkich - przewlekle białaczki
- pyramidon - prep. owadobójcze - osteomieloskleroza
- butazolidin - alkohol - szpiczak mnogi
- aplazja szpiku (wszystkie linie)
- hipoplazja szpiku (1 linia)
· spowodowana niszczeniem płytek :
adhezja PLT na sztucznych przetoczenie krwi
zużycie płytek zastawkach i protezach naczyniowych konserwowanej
(pozbawionej PLT)
- DIC
- zespół hemolityczno - mocznicowy
- zakrzepowa plamica małopłytkowa
mechanizmy immunologiczne
- małopłytkowosć samoistna (ITP) nabyta
- nabyta niedokrwistość
hemolityczna
- SLE
- po przetoczeniu krwi (po 5 –6 dniach)
- leki (chinina, digitoksyna, sulfonamidy
biseptol, cefalotyna)
- alloimmunologicza małopłytkowosć noworodków
· spowodowana nadmiernym gromadzeniem się PLT w śledzionie (hipersplenizm) :
→ norma puli śledzionowej wynosi ok. 1/3 całkowitej liczby PLT
→ w war. patologicznych nawet 80 – 90% puli
- przewlekłe białaczki
- marskość wątroby
- wrodzona niedokrwistosć hemolityczna
- niektóre choroby tropikalne
· spowodowana utratą płytek :
- krwotok
- krążenie pozaustrojowe
PATOGENEZA:
· fizjologiczna małopłytkowość noworodków :
- jest następstwem przechodzenia przez łożysko przeciwciał matczynych przeciwko płykom płodu zawierającym antygen nabyty od ojca
- ustępuje samoistnie po 4 tygodniu życia
· funkcja płytk krwi :
- biorą udział w I fazie krzepnięcia
OBRAZ KLINICZNY:
- objawy pojawiają się gdy liczba PLT ¯ < 60 G/l (o ile nie wspólistnieją zaburzenia funkcji płytek)
- gdy liczba płytek ¯ < 20 G/l pojawiają się krwawienia z błon śluzowych (poziom krytyczny)
OBJAWY PODMIOTOWE :
· krwawienie z błon śłuzowych :
- dziąseł
- nosa
- układu moczowego
- przewodu pokarmowego
- przedłużone i obfite krwawienia miesięczne
· przedłużone krwawienie z ran :
- po usunięciu zęba krwawienie w trakcie zabiegu i do 24 h po zabiegu
- krwawienia można zatrzymać uciskiem miejsca krwawiącego
OBJAWY PRZEDMIOTOWE :
· wybroczyny na skórze i błonach śluzowych :
- bardzo drobne
- nie znikają po ucisku
- można je porównać do śladu uderzenia szczotką drucianą
- umiejscowione w częściach ciał narażonych na ucisk i mikrouazy
→ jama ustna
→ miejsca ucisku części garderoby
→ okolice w których istnieje ciśnienie hydrostatyczne tj. podudzia
- skłonność do siniaczenia
- na błonie śluzowej jamy ustnej mogą być pęcherzyki wypełnione krwawą treścią
· śledziona :
- może być wyczuwalna, lub powiększona zarówno w małopłtkowości pierwotnej, jak i wtórnej
BADANIA DODATKOWE :
· badania krwi :
- ¯ PLT
- wydłużenie czasu krwawienia przy prawidłowym czasie krzepnięcia i innych wskaźnikach hemostazy
- zaburzenia retrakcji skrzepu
- obecność przeciwciał przeciwplytkowych
- okreslenie czsu przeżycia płytek i miejsca ich niszczenia
- obecnosć przeciwciał przeciwjadrowych (LE)
- leukocytoza i blasty (białaczka)
-
· mielogram :
- ustalenie czy małopłytkowosc zależy od ¯ wytwarzania płytek, czy od niszczenia po wytworzeniu
...
Chrapciolek